Μετά από το κείμενο του επί πολλά έτη φίλου μου Δημήτρη Μαλλά («Από εκδηλώσεις πάμε καλά, από startups όμως;») αλλά και μια παρέμβαση στο facebook του, ηλεκτρονικού, φίλου Γιάννη Διονάτου, που είναι και ο ιδιοκτήτης του παρόντος φιλόξενου ενημερωτικού μέσου, νιώθω ότι πρέπει να απαντήσω, υπεραμυνόμενος των εκδηλώσεων για startups που πράγματι φαίνεται ότι συναντά κανείς παντού κατά το τελευταίο διάστημα.
Κατά τη γνώμη μου οι εκδηλώσεις αυτές ωφελούν τόσο τους startuppers όσο και την ελληνική κοινωνία – και επομένως νομίζω ότι όσες και να οργανωθούν, και πάλι δεν θα είναι αρκετές (για να μας σώσουν).
Και εξηγούμαι:
1. Οι startupper κάνουν καλό και στον εαυτό τους και στην ελληνική κοινωνία. Αυτό το έχω ξαναπεί, υπάρχουν πολλοί και σοβαροί λόγοι που πρέπει να γίνουν το νέο εθνικό μας αφήγημα.
2. Οι Έλληνες startuppers αντιμετωπίζουν πρόβλημα εκπαίδευσης (αυτό ισχύει για τους startuppers όλου του κόσμου): συνήθως γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενό τους αλλά όχι και τα υπόλοιπα μέρη της επιχειρηματικότητας. Δηλαδή, δεν γνωρίζουν τίποτα για τις εταιρείες που μπορούν να ιδρύσουν, για τις σχέσεις με τους συνεργάτες τους, με την εφορία, με τις τράπεζες κοκ. Δεν γνωρίζουν επίσης τίποτα για επενδυτές, συμμετοχές, και όλα τα σχετικά με την εύρεση κεφαλαίων. Κάπως πρέπει όμως να τα μάθουν όλα αυτά, ή έστω να αντιληφθούν ότι τέτοια ζητήματα υπάρχουν και τους αφορούν. Οι εκδηλώσεις είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για κάτι τέτοιο.
3. Οι Έλληνες startuppers έχουν ακόμα και τα προβλήματα της ελληνικής κατάστασης: πέρα από τη, δεδομένη, γλωσσική και τοπική απομόνωση, σήμερα τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα: capital controls, εχθρική δημόσια διοίκηση, ανειδίκευτοι επαγγελματίες υποστήριξης κα. Στις εκδηλώσεις αυτές ακούν τουλάχιστον ποιες είναι οι εναλλακτικές τους.
4. Οι Έλληνες startuppers δεν έχουν πεπερασμένο αριθμό. Στην αγορά μπαίνουν συνεχώς νέοι, και οι παλιοί (αν ποτέ πρόλαβαν να παλιώσουν με 3-4 έτη εταιρικής ζωής στην πλάτη τους) φεύγουν για Αμερική ή ανοίγουν το επόμενο επειδή το πρώτο απέτυχε. Δεν βρίσκονται όλοι οι startuppers στην ίδια ταχύτητα. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θέλω να πω είναι ότι νέα παιδιά προστίθενται στην αγορά των ελληνικών startups κάθε μέρα. Το γεγονός ότι οι παλιοί ήδη τα έχουν ακούσει, δεν σημαίνει ότι οι νέοι δεν πρέπει να τα ακούσουν από την αρχή. Επομένως, στις εκδηλώσεις αυτές πάντα «κάτι μαθαίνουμε», απλά όχι όλοι (ή, σωστότερα, όχι όλοι το ίδιο).
5. Τώρα, για τους 50-60 ίδιους ανθρώπους που βλέπουμε συνέχεια σε αυτές τις εκδηλώσεις: Αλήθεια είναι, ισχύει αυτό, αλλά και πόσοι να ήταν; Και τόσοι που είναι(είμαστε) και πολλοί είμαστε, νομίζετε ότι η ελληνική αγορά startups είναι αρκετή για να τους συντηρήσει όλους πλήρως (εννοώ, χωρίς απασχόληση και σε άλλα αντικείμενα); Αν έτσι πιστεύετε, τότε κάνετε πολύ μεγάλο λάθος. Οι αριθμοί ακόμα δεν είναι τέτοιοι που να συντηρήσουν ολόκληρο οικοσύστημα. Δυστυχώς, αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Ίσως στο μέλλον τα πράγματα να αλλάξουν. Για την ώρα όμως, η κρατική βοήθεια (σε οτιδήποτε από VC μέχρι incubators) είναι ανεκτίμητη και είναι ο βασικός γενεσιουργός λόγος της κίνησης των startups στην Ελλάδα σήμερα. Αυτό, για να είμαστε ειλικρινείς, τουλάχιστον μεταξύ μας και να μην τα απαξιώνουμε όλα.
Η κίνηση των startups είναι ό,τι καλύτερο και υγιέστερο έχει να επιδείξει η Ελλάδα σήμερα. Είναι το φως στο (απόλυτο) σκοτάδι. Είναι η μόνη ελπίδα για ένα καλύτερο, ορθολογικότερο και παραγωγικότερο μέλλον. Τελικά, για εμένα είναι ο μηχανισμός αλλαγής της κοινωνίας μας, από την εικόνα του παρελθόντος ενός υποαπασχολούμενου, εσωστρεφούς δημόσιου υπάλληλου σε έναν νέο παραγωγικό άνθρωπο που μπορεί να σταθεί με επιτυχία οπουδήποτε στον κόσμο.
Οι εκδηλώσεις βοηθούν πολύ σε αυτήν την κατεύθυνση: αντί οι πιτσιρικάδες να μαζεύονται σε «γενικές συνελεύσεις» σχολών, να κάνουν καταλήψεις, να σπάνε τα ήδη φτωχά πανεπιστήμιά τους και να ανησυχούν πως θα διοριστούν και πότε θα βγουν στη σύνταξη, είναι πολύ καλύτερο να μαζεύονται σε ωραίες και οργανωμένες αίθουσες συνεδρίων, να συνεννοούνται στα ελληνικά και στα αγγλικά μεταξύ τους και να σχεδιάζουν πως θα κατακτήσουν τον κόσμο.
