Στο προηγούμενο σημείωμα της στήλης έγραψα για τα JEREMIE Funds, η πρώτη φάση επενδύσεων των οποίων έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου.
Επειδή ορισμένοι φίλοι της στήλης μάλλον δεν κατάλαβαν αυτό που ήθελα να γράψω – και αυτό είναι δικό μου λάθος- δεν νομίζω ότι τα JEREMIE Funds είναι ο μοναδικός τρόπος χρηματοδότησης για Startups και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Το αντίθετο θα έλεγα. Υπάρχουν αρκετοί ακόμη τρόποι χρηματοδότησης, οι οποίοι σταδιακά ενισχύονται. Συν ότι τα JEREMIE Funds απευθύνονται μόνο σε εταιρείες που σχετίζονται με το χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών, το αποκαλούμενο και ICT.
Όμως, η πορεία των JEREMIE Funds, μέχρι τώρα, δίνουν ένα σαφές δείγμα των εξελίξεων στο «περίφημο» Ελληνικό Startup Οικοσύστημα. Το δικό μου ρεπορτάζ αναφέρει ότι από τις αρχές του 2013 μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2016 επενδύθηκαν περίπου 52 εκατ. ευρώ από τα 4 JEREMIE Funds. Αν το ποσό φαντάζει σημαντικό, θα ήθελα να επισημάνω ότι τόσα μπορούν να επενδύσουν, καθώς έπρεπε να επενδυθεί το 70% των κεφαλαίων που είχε συγκεντρώσει κάθε fund. Τα 52 εκατ. ευρώ είναι το 70% των περίπου 72 εκατ. ευρώ που συγκεντρώθηκαν και από τα οποία τα 55 εκατ. ευρώ προήλθαν από το JEREMIE.
Το στοιχείο που έχει ενδιαφέρον για μένα είναι ο αριθμός των Startups που χρηματοδοτήθηκαν: λίγο πάνω από 60. Αν σας κάνει εντύπωση ότι δεν είμαι πιο συγκεκριμένος είναι γιατί δεν μπόρεσα να βρω το νούμερο. Τα Funds μου έδωσαν τον αριθμό των χρηματοδοτήσεων που έκαναν (συνολικά 69) αλλά υπήρχαν περιπτώσεις που κάποιο Startup ή αναπτυσσόμενη επιχείρηση χρηματοδοτήθηκε από δύο Funds. Θα μπορούσε να βγάλω και πάλι το σωστό νούμερα, αν είχα την πλήρη λίστα των εταιρειών που έλαβαν χρηματοδότηση. Αλλά δεν την είχα από όλους. Τα 2 από τα 4 Funds μου την έδωσαν, ο εκπρόσωπος του τρίτου μου είπε να δω το site, το οποίο, όμως, δεν είχε τις πιο πρόσφατες, ενώ το τέταρτο μου είπε απλά ότι δεν μπορεί να δώσει τη λίστα και χρειάστηκα να βασιστώ σε ότι πληροφόρηση είχα στο παρελθόν αλλά και πάλι υπήρχαν ελλείψεις.
Τώρα, γιατί υπάρχει αυτή η προσπάθεια απόκρυψης δεν το κατάλαβα, ιδίως από τη στιγμή που μιλάμε για κεφάλαια που προέρχονται από ευρωπαϊκά προγράμματα. Αλλά μετά μην αναρωτιέται κανείς γιατί στα σχόλια σε posts σχετικά με το θέμα που έκανα, είδα κάποιους να μου ζητάνε να ψάξω να βρω ποια startups δεν πήραν χρηματοδότηση, αφήνοντας διάφορα υπονοούμενα. Πρακτικά, είναι αδύνατο να τα ψάξει κανείς όλα, οπότε δεν μπορώ να κάνω κάτι παραπάνω από αυτό.
Όμως, το ερώτημα που εμένα με απασχολεί είναι αν τελικώς οι περίπου 60-65 εταιρείες που έλαβαν χρηματοδότηση είναι πολλές ή λίγες. Χωρίς πολλή σκέψη, κάποιος θα πει ότι είναι λίγες. Σε μία χώρα με κρίση που οι νέοι προσπαθούν να δημιουργήσουν κάτι καινούριο, θα πρέπει να επενδύσεις σε όσο το δυνατόν περισσότερους καινούριους επιχειρηματίες.
Αλλά η κατάσταση δεν είναι τόσο απλή. Κατ’ αρχήν, υπάρχει πάντα ένα θέμα αναφορικά με το πόσες εταιρείες μπορεί να διαχειριστεί ταυτόχρονα ένα Fund και ο αριθμός δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Όμως, σε άλλο σημείο θα πρέπει να εστιάσουμε. Σύμφωνα με τους περισσότερους που ασχολούνται με επενδύσεις σε Startups, αποδεικνύεται τελικώς ότι παρά το “hype” ο αριθμός των προσπαθειών που ξεκινούν από την Ελλάδα και έχουν προοπτικές τέτοιες που να αξίζει κανείς να ασχοληθεί μαζί τους και να επενδύσει είναι τελικώς μικρός. Ενδεχομένως, στις 60-65 εταιρείες που χρηματοδοτήθηκαν να υπάρχουν και κάποιες που δεν θα έπρεπε να πάρουν χρήματα.
Οι ίδιοι άνθρωποι αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι τόσο η ιδέα που διαμορφώνει μία ομάδα αλλά η ποιότητα της ομάδας. “Υπάρχει πρόβλημα νοοτροπίας” είναι μία ατάκα που ακούω συχνά, όπως και ότι “οι ομάδες δεν έχουν ωριμάσει”. Τι σημαίνει αυτό; Ότι το υπερβολικό “hype” των περασμένων ετών μάλλον έκανε κακό. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που νόμισαν ότι θα βγάλουν γρήγορα πολλά χρήματα και ότι τα ξέρουν όλα και δεν χρειάζονται καμία καθοδήγηση παρά μόνο κεφάλαια.
Μεγάλο λάθος όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι έχουν ήδη κλείσει αρκετά Startups που έλαβαν χρηματοδότηση, όπως και ότι είναι ουκ ολίγα εκείνα που δεν δείχνουν να παρουσιάζουν ανάπτυξη άξια προσοχής. Ότι έπεσαν χρήματα στην αγορά σε μία περίοδο κρίσης είναι, βέβαια, καλό, αλλά πολλοί περίμεναν ότι θα είχαμε αυτή τη στιγμή αρκετά “success stories”. Δυστυχώς, είναι λιγότερα από όσα θα έπρεπε. Και είναι κάτι που όσοι ασχολούνται με το οικοσύστημα θα πρέπει να το προσέξουν. Αν θέλουμε να λέμε σε μερικά χρόνια ότι τα Ελληνικά Startups βοήθησαν στην “αναγέννηση” της ελληνικής οικονομίας.
