Νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το ηλεκτρονικό εμπόριο καταργεί τους γεωγραφικούς περιορισμούς με τους εμπόρους να υποχρεώνονται να αντιμετωπίζουν τους αγοραστές από άλλη χώρα της ΕΕ με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουν και τους «τοπικούς» πελάτες τους.
Οι ηλεκτρονικές διασυνοριακές αγορές αυξάνονται σταθερά στην Ε.Ε. αλλά τα προβλήματα αποκλεισμού είναι σημαντικά μια και σύμφωνα με τα ευρήματα μιας έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 63% των ιστοσελίδων που αξιολογήθηκαν δεν επέτρεπαν στους αγοραστές να αγοράζουν από άλλη χώρα της ΕΕ.
Για τα υλικά αγαθά, η πρακτική του γεωγραφικού αποκλεισμού εφαρμόζεται σε μεγάλο ποσοστό π.χ. στις οικιακές ηλεκτρικές συσκευές (86%), και για τις υπηρεσίες στις online κρατήσεις, όπως π.χ. τα εισιτήρια αθλητικών εκδηλώσεων (40%).
Αποτελώντας μέρος του νομοθετικού πακέτου για την ενιαία ψηφιακή αγορά, ο κανονισμός για τον τερματισμό των πρακτικών γεωγραφικού αποκλεισμού συμπεριλήφθηκε στο πακέτο για το ηλεκτρονικό εμπόριο, μαζί με τον κανονισμό για τις υπηρεσίες διασυνοριακής παράδοσης δεμάτων, που θα ψηφιστεί στην ολομέλεια τον Μάρτιο του 2018, και τον κανονισμό για την προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών, ο οποίος εγκρίθηκε από την ολομέλεια τον Νοέμβριο του 2017.
Ο νέος κανονισμός θα καταργήσει τον αδικαιολόγητο «γεωγραφικό αποκλεισμό» (geo-blocking) στις online αγορές δίνοντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα να επιλέγουν από ποιον ιστότοπο επιθυμούν να αγοράσουν αγαθά ή υπηρεσίες χωρίς να έρχονται αντιμέτωποι με το μπλοκάρισμα ή την αυτόματη μεταφορά τους σε άλλη ιστοσελίδα λόγω της εθνικότητάς τους, του τόπου διαμονής τους ή ακόμη και της προσωρινής τους τοποθεσίας.
Οι έμποροι θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τους διαδικτυακούς αγοραστές από άλλη χώρα της ΕΕ με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουν και τους «τοπικούς» πελάτες τους, δηλαδή να τους παρέχουν πρόσβαση στις ίδιες τιμές και όρους πώλησης κάθε φορά που αυτοί:
- αγοράζουν αγαθά (π.χ. οικιακές συσκευές, ηλεκτρονικά είδη, ρούχα) που παραδίδονται σε ένα κράτος μέλος στο οποίο ο έμπορος προσφέρει υπηρεσίες παράδοσης βάσει των γενικών όρων της επιχείρησής του ή συλλέγονται σε τόπο συμφωνημένο από τα δύο μέρη σε μια χώρα της ΕΕ στην οποία ο έμπορος προσφέρει αυτήν την επιλογή.
- λαμβάνουν υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά και δεν προστατεύονται βάσει πνευματικών δικαιωμάτων, όπως υπηρεσίες cloud, υπηρεσίες αποθήκευσης δεδομένων, φιλοξενία δικτυακών τόπων και παροχή τειχών προστασίας.
- αγοράζουν μία υπηρεσία που παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εμπόρου ή σε μια φυσική τοποθεσία όπου ο έμπορος λειτουργεί, π.χ. κρατήσεις ξενοδοχείων, αθλητικές εκδηλώσεις, ενοικιάσεις αυτοκινήτων, φεστιβάλ μουσικής ή εισιτήρια σε πάρκα αναψυχής.
Θα απαγορευθούν επίσης οι πρακτικές διαφορετικής αντιμετώπισης των αγοραστών ανάλογα με τον τόπο έκδοσης της πιστωτικής ή χρεωστικής τους κάρτας.
Εξαιρέσεις για ψηφιακό περιεχόμενο που προστατεύεται βάσει πνευματικών δικαιωμάτων
Το ψηφιακό περιεχόμενο που προστατεύεται βάσει των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, όπως τα ηλεκτρονικά βιβλία, η μουσική και τα διαδικτυακά παιχνίδια εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού.
Ωστόσο, οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εισήγαγαν μια «ρήτρα επανεξέτασης» της νομοθεσίας, η οποία προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αξιολογήσει εντός δύο ετών το κατά πόσον θα πρέπει να διευρυνθεί η απαγόρευση του «γεωγραφικού αποκλεισμού» προκειμένου να καλύψει και τέτοιου είδους ψηφιακό υλικό. Οι οπτικοακουστικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες μεταφορών εξαιρούνται επίσης από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.
