Το Μάρτιο του 2019, η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) έθεσε σε λειτουργία τον δικό της Κόμβο Καινοτομίας FinTech (FinTech Innovation Hub – εφεξής “ο Κόμβος”), ως κεντρικό σημείο επαφής για επιχειρήσεις ή φυσικά πρόσωπα που εισάγουν ή σκέπτονται να εισαγάγουν καινοτόμα χρηματοοικονομικά προϊόντα, υπηρεσίες ή επιχειρηματικά μοντέλα.
Εξαρχής, στόχος του Κόμβου ήταν να να προάγει την επικοινωνία μεταξύ της Τράπεζας της Ελλάδος και των επιχειρήσεων έτσι ώστε οι τελευταίες να ενημερώνονται σχετικά με το ισχύον κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο, ενώ παράλληλα η ΤτΕ να διαμορφώνει πληρέστερη εικόνα για τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που πηγάζουν από τις εν λόγω καινοτομίες.
Από τότε μέχρι σήμερα, λίγο παραπάνω από ένα χρόνο μετά, ο Κόμβος έχει λάβει συνολικά 36 αιτήματα, εκ των οποίων το 70% προήλθε από νεοφυείς επιχειρήσεις και το υπόλοιπο 30% από εδραιωμένες επιχειρήσεις, εταιρείες τεχνολογίας, άλλες εποπτικές αρχές και δικηγορικά γραφεία.Από το σύνολο των επιχειρήσεων, 80% δεν έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από κάποια αρμόδια αρχή.
Σε ποσοστό 25%, οι αιτούντες επανήλθαν με νέα σειρά ερωτήσεων ή επιδίωξαν συνάντηση στο χώρο της ΤτΕ προκειμένου να παρουσιάσουν το προϊόν ή την υπηρεσία τους. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (περίπου 65% του συνόλου) αντικείμενο του αιτήματος ήταν
πληροφορίες σχετικά με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο και την απόκτηση άδειας λειτουργίας, ενίοτε σε συνδυασμό και με νομικά ερωτήματα.
Λόγω πρόσφατων τροποποιήσεων του σχετικού θεσμικού πλαισίου, η πλειονότητα
των ερωτημάτων αφορούσε υπηρεσίες πληρωμών (33%). Ακολούθησαν ερωτήματα που σχετίζονταν με λύσεις κανονιστικής τεχνολογίας (Regulatory Technology – RegTech)
και τους παρόχους υπηρεσιών πληροφοριών λογαριασμού (Account Information Service Providers – AISP) της Payment Services Directive 2 (PSD2). Μόνο ένα ερώτημα προερχόταν από επιχείρηση ασφαλιστικής τεχνολογίας (Insurance Technology – InsurTech).
Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι καινοτόμες λύσεις που παρουσιάστηκαν βασίζονται σε ένα ευρύ φάσμα τεχνολογιών: τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence, AI) και διεπαφές προγραμματισμού εφαρμογών (Application Programming Interfaces, API) – αντιπροσωπεύοντας η καθεμία το 22% του συνόλου των ερωτημάτων –, τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού (Distributed Ledger Technology, DLT) σε συνδυασμό με τον τρόπο λειτουργίας των κρυπτοστοιχείων και των κρυπτονομισμάτων, μεθόδους ηλεκτρονικής ταυτοποίησης στο πλαίσιο ψηφιακών διαδικασιών εγγραφής νέων πελατών (digital onboarding) και υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους (cloud outsourcing).
Το μέλλον
Όπως επισημαίνεται και σε σχετική ανακοίνωση του FinTech Innovation Hub, η εμπειρία από το πρώτο έτος λειτουργίας του έδειξε ότι η ελληνική αγορά μπορεί να ωφεληθεί περαιτέρω από ένα ευέλικτο νομικό και κανονιστικό περιβάλλον που θα στηρίζει πλήρως την καινοτομία.
Επιπλέον, λόγω της πανδημίας COVID-19, αναμένεται αυξημένη διάδοση των ανέπαφων πληρωμών και των ψηφιακών λύσεων οι οποίες και αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε στην καθημερινότητά μας.
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, η Τράπεζα της Ελλάδος έκρινε ότι ένα προστατευμένο κανονιστικό περιβάλλον (regulatory sandbox) εντός της ΤτΕ, το οποίο θα λειτουργεί ως περιβάλλον δοκιμών, μπορεί να αποφέρει περαιτέρω θετικά αποτελέσματα. και ζήτησε στήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δημιουργία του.
Το έργο άρχισε το β ́ τρίμηνο του 2020, με τη σχετική προκήρυξη για διαγωνισμό, και εκτιμάται ότι θα διαρκέσει συνολικά 18 μήνες. Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΤτΕ. Μόλις ολοκληρωθεί το έργο, το προστατευμένο κανονιστικό περιβάλλον θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία από την ΤτΕ.
