Το ask4food.gr είναι μία διαδικτυακή υπηρεσία αναζήτησης εστιατορίων με βάση τις κριτικές των χρηστών της. Το υπόδειγμα των υπηρεσιών προτάσεων σε διάφορους τομείς της οικονομίας είναι κοινότυπο, ωστόσο εδώ και λίγους μήνες το Ask4Food διαφοροποιείται ενσωματώνοντας στατιστικά μοντέλα, προκειμένου να προσφέρει καλύτερες και ακριβέστερες προτάσεις στους χρήστες του.
Η λειτουργία της υπηρεσίας είναι τυπική: Οι πελάτες των εστιατορίων της Αθήνας δημοσιεύουν κριτικές και βαθμολογίες για τα εστιατόρια που επισκέπτονται, ψηφίζουν τους χρήστες και τις κριτικές που εμπιστεύονται και δημιουργούν τις δικές τους προσωπικές λίστες με τα αγαπημένα τους εστιατόρια ή με εκείνα που θέλουν να δοκιμάσουν.
Από την άλλη, οι επισκέπτες της ιστοσελίδας επιλέγουν τα κριτήρια που τους ενδιαφέρουν (περιοχή και είδος κουζίνας) και βλέπουν την αξιολόγηση για το κάθε εστιατόριο, το επίπεδο της βεβαιότητας για τη συγκεκριμένη μέτρηση, πληροφορίες για το εστιατόριο καθώς και αναλυτικά όλες τις κριτικές που έχουν δημοσιευθεί γι’ αυτό από τους χρήστες της υπηρεσίας.
Η ανάπτυξη του Ask4Food.gr ξεκίνησε πριν έξι χρόνια, ως παράλληλη δραστηριότητα των ιδρυτών της, ωστόσο δημιουργήθηκε ως εταιρεία πριν από δύο χρόνια. Προς το παρόν προσφέρεται μόνο για την περιοχή της Αττικής, ενώ το επιχειρηματικό μοντέλο της εταιρείας (οι πηγές εσόδων της) βασίζεται στη συνεργασία με τους εστιάτορες: με μία ετήσια συνδρομή αποκτούν λογαριασμό διαχείρισης, αναρτούν το περιεχόμενό τους, απαντούν στις κριτικές που τους αφορούν και προβάλλουν διαφημιστικά κείμενα. Μέσα στις επόμενες λειτουργικότητες που ετοιμάζει η εταιρεία είναι η δυνατότητα κρατήσεων στα συνεργαζόμενα εστιατόρια μέσω της πλατφόρμας.
Όπως ισχυρίζεται στο Startupper.gr ο Σπύρος Δοξιάδης, υπεύθυνος επιχειρηματικής ανάπτυξης της εταιρείας (μαζί με τον developer Δημήτρη Σπανό είναι οι συνιδρυτές της εταιρείας), όλες οι μεγάλες ιστοσελίδες προτάσεων (Yelp, TripAdvisor κοκ.) βασίζονται σε κάποιο αυτοματοποιημένο σύστημα, ωστόσο το Ask4Food εισάγει κάτι ακόμη πιο προηγμένο, καθώς είναι η πρώτη πλατφόρμα που χρησιμοποιεί την έννοια της «βεβαιότητας» προκειμένου να αυτο-αξιολογήσει την ποιότητα και την ακρίβεια της κριτικής που υποβάλλει και της πρότασης που βλέπει ένας χρήστης.
Έτσι, αφενός, η βαθμολογία για κάθε εστιατόριο προκύπτει από το μέσο όρο των βαθμολογιών των χρηστών με βάση τέσσερεις παραμέτρους: γεύση, χώρο, εξυπηρέτηση και «value for money». Ο μέσος όρος σταθμίζεται με βάση τη βαρύτητα της κάθε αξιολόγησης, η οποία με τη σειρά της προκύπτει από δύο παραμέτρους: εάν πρόκειται για πρόσφατη κριτική ή για παλαιότερη και εάν ο χρήστης που την έχει καταθέσει είναι δημοφιλής ή όχι.
Η δημοφιλία των χρηστών καθορίζεται από τον αριθμό των ανθρώπων που αξιολογούν θετικά την κριτική (όσο περισσότεροι τόσο καλύτερα) και από τη δημοφιλία των ανθρώπων που αξιολογούν θετικά την κριτική (όσο πιο δημοφιλείς τόσο καλύτερα, επίσης). Όπως εξηγεί στο Startupper.gr ο Σπύρος Δοξιάδης, είναι μία λογική η οποία προέρχεται από τον αλγόριθμο της Google για την εμφάνιση των αποτελεσμάτων στη μηχανή αναζήτησής της (PageRank): Για να εμφανισθεί στα πρώτα αποτελέσματα μία σελίδα, δεν αρκεί να έχει μόνο πολλές αναφορές, αλλά και αναφορές από άλλες αξιόπιστες σελίδες.
Αφετέρου, η έννοια της βεβαιότητας που εισάγει η υπηρεσία αφορά στο κατά πόσο η συνολική αξιολόγηση που εμφανίζεται για ένα εστιατόριο είναι στατιστικώς αξιόπιστη, προκείμενου να χρησιμοποιηθεί από τον χρήστη ως δείκτης ότι λαμβάνει μία όσο το δυνατόν ακριβέστερη πρόταση. Ο δείκτης βεβαιότητας της αξιολόγησης καθορίζεται από το πόσο μικρός ή μεγάλος είναι ο πληθυσμός των κριτικών, το πόσο μεγάλη ή μικρή είναι η διαφορά των τιμών στις αξιολογήσεις που έχουν υποβάλει οι διαφορετικοί χρήστες, το ποια είναι η διασπορά των βαθμολογήσεων κοντά στο μέσο όρο τους, αλλά και από την ίδια βαρύτητα των κριτικών (αναλόγως με το πόσο πρόσφατη είναι η υποβληθείσα κριτική και το πόσο πρόσφατη η εγγραφή του χρήστη στην πλατφόρμα).
Έτσι, για παράδειγμα, αναζητώντας τα πιο δημοφιλή εστιατόρια με κινεζική/νοτιοανατολική κουζίνα στην περιοχή του κέντρου της Αθήνας, ο επισκέπτης λαμβάνει μία λίστα με 19 εστιατόρια, τα οποία κατατάσσονται με βάση τη συνολική τους αξιολόγηση, αλλά και τη βεβαιότητα που προκύπτει από τα στατιστικά μοντέλα για την αξιολόγηση αυτή. Σε πολλές περιπτώσεις εστιατόρια με χαμηλότερη αξιολόγηση εμφανίζονται σε υψηλότερη θέση από εστιατόρια με υψηλότερη αξιολόγηση. Αυτό συμβαίνει καθώς στην πραγματικότητα η αξιολόγηση ενός εστιατορίου υπολογίζεται ως ένα εύρος πιθανών βαθμολογιών και στον πίνακα των αποτελεσμάτων εμφανίζεται το μέσον αυτού του εύρους. Όσο μεγαλύτερη είναι η βεβαιότητα για την αξιολόγηση του εστιατορίου (διάστημα εμπιστοσύνης – με βάση τα παραπάνω), τόσο μικρότερο είναι αυτό το εύρος, ωστόσο ως δείκτης για την κατάταξη των εστιατορίων χρησιμοποιείται το κατώτατο όριο του εύρους, δηλαδή η ελάχιστη πιθανή αξιολόγηση για κάθε εστιατόριο. Με αυτό τον τρόπο εμφανίζονται σε υψηλότερες θέσεις τα εστιατόρια για τα οποία υπάχει μεγαλύτερη βεβαιότητα ότι συγκεντρώνουν ένα ελάχιστο επίπεδο αξιολόγησης, έναντι εστιατορίων με υψηλότερη αξιολόγηση, αλλά χαμηλότερο βαθμό βεβαιότητας.
Η εταιρεία τονίζει πως με τη χρήση αυτών των στατιστικών μοντέλων είναι σε θέση να δώσει μία πιο ασφαλή και αξιόπιστη “εικόνα” των εστιατορίων που παρουσιάζονται στην πλατφόρμα και της τρέχουσας σειράς προτίμησης των εστιατορίων που διαμορφώνεται από τα μέλη της κοινότητας του Ask4Food, αντιμετωπίζοντας τις προσπάθειες χειραγώγησης των κατατάξεων και των βαθμολογιών.
Αυτές οι τεχνικές μπορούν να βρουν εφαρμογή και σε άλλους κλάδους που βασίζονται στην αξιολόγηση από τους χρήστες (πχ. καταλύματα), ωστόσο όπως αναφέρει ο Σπ. Δοξιάδης προς το παρόν η επέκταση της υπηρεσίας και σε άλλους τομείς εκτός της εστίασης δεν βρίσκεται στα σχέδια της εταιρείας.
Συνολικά, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία χρήσης και επισκεψιμότητας που «μοιράστηκε» η εταιρεία, το Ask4Food με 14.000 εγγεγραμμένους χρήστες δέχεται 18.000 επισκέψεις ανά ημέρα, ενώ προστίθενται 1.000 νέες κριτικές εστιατορίων κάθε μήνα. Συνολικά ο αριθμός των μοναδικών επισκεπτών-αναγωνστών ανέρχεται σε 300.000 ανά μήνα.
