Η Ελλάδα, η Κύπρος, η Κροατία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Σουηδία και η Φινλανδία συμφώνησαν να συνεργαστούν με άλλες δέκα χώρες της ΕΕ για την ανάπτυξη μιας υποδομής κβαντικής επικοινωνίας (Quantum Communication Infrastructure – QCI) στην Ευρώπη.
Οι χώρες αυτές πρόκειται να διερευνήσουν από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού QCI μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Το QCI θα αποτελείται από δύο μέρη: το ένα θα βρίσκεται στη γη και θα χρησιμοποιεί τα υφιστάμενα δίκτυα επικοινωνιών οπτικών ινών που συνδέουν στρατηγικές τοποθεσίες σε ολόκληρη την Ε.Ε. και το άλλο στο διάστημα, ώστε να καταστεί δυνατή η κάλυψη μεγάλων αποστάσεων σε ολόκληρη την Ε.Ε. και σε άλλες ηπείρους.
Μια τέτοια υποδομή θα συνδέσει ευαίσθητα δημόσια και ιδιωτικά δεδομένα σε ολόκληρη την ΕΕ, χρησιμοποιώντας κβαντικές τεχνολογίες για τη διασφάλιση της ασφαλούς μετάδοσης και αποθήκευσης τους. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς οι εξελίξεις στην ίδια την κβαντική υπολογιστική θα επιτρέψουν τελικά την πρόσβαση σε κρυπτογραφημένα δεδομένα, που σημαίνει ότι κρίσιμα εθνικά και ευρωπαϊκά στοιχεία θα είναι “εκτεθειμένα” και θα κινδυνεύουν να υποκλαπούν.
Το QCI πρόκειται να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο, προστατεύοντας αυτά τα δεδομένα. Θα προστατεύσει ευαίσθητες κυβερνητικές επικοινωνίες, χρηματοοικονομικές συναλλαγές και θα διευκολύνει τη μακροπρόθεσμη αποθήκευση ευαίσθητων δεδομένων σε τομείς όπως η υγεία, η εθνική ασφάλεια και η άμυνα. Σημειώνεται ότι εκτός της Ε.Ε., κι άλλες μεγάλες περιοχές ανά τον κόσμο επενδύουν σε παρόμοιες υποδομές.
Είναι σημαντικό ότι την πρωτοβουλία αυτή στηρίζει και η κβαντική βιομηχανία της Ευρώπης – ήδη 24 μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που παράγουν προϊόντα και συστήματα κβαντικής τεχνολογίας έχουν υπογράψει και δεσμευτεί να την στηρίξουν, τονίζοντας τα οφέλη που αυτή θα επιφέρει στην ασφάλεια και την ελευθερία της Ευρώπης, αλλά και την τεχνολογική και οικονομική της ανάπτυξη.
Τα επόμενα βήματα
Οι συμμετέχουσες χώρες αναμένεται να ολοκληρώσουν τις προκαταρκτικές εργασίες τους μέχρι τα τέλη του 2020. Το OPENQKD, ένα πιλοτικό πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Επιτροπή και πρόκειται να διαρκέσει τρία χρόνια, έχει ήδη ξεκινήσει. Στόχος του είναι να αναπτύξει μια πειραματική πλατφόρμα δοκιμών με τη χρήση Quantum Key Distribution (QKD), μια εξαιρετικά ασφαλής μορφή κρυπτογράφησης που έχει τη δυνατότητα να κρατήσει τις τηλεπικοινωνίες, την υγειονομική περίθαλψη, την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και τις κυβερνητικές υπηρεσίες ασφαλείς από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο. Μόλις το QCI τεθεί σε λειτουργία στην Ευρώπη, η QKD θα είναι η πρώτη υπηρεσία που θα την χρησιμοποιήσει.
Η διαστημική συνιστώσα του QCI θα αναπτυχθεί σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και θα αποτελείται από δορυφορικά συστήματα κβαντικής επικοινωνίας με επίγεια εμβέλεια.
“Η συνεργασία το στρατηγικό πλεονέκτημα της Ε.Ε.”
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης, υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, δήλωσε σχετικά: “Οι διαδικασίες που χρησιμοποιούμε για την κρυπτογράφηση, την ασφάλεια και τη χρήση ψηφιακών συστημάτων επικοινωνίας είναι ευάλωτες σε απειλές από κακόβουλους παράγοντες (που βρίσκονται) πίσω από όλο και ισχυρότερους κβαντικούς υπολογιστές. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα αποφάσισε να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με άλλα κράτη μέλη και να συνεισφέρει στο πρόγραμμα EuroQCI. Όταν διακυβεύεται η ασφάλεια, έχουμε την υποχρέωση να συνεργαστούμε ως ενιαία ευρωπαϊκή κοινότητα και αυτό είναι ακριβώς το στρατηγικό πλεονέκτημα της Ε.Ε. Πιστεύουμε ότι το πρόγραμμα αυτό συμβάλλει περαιτέρω στη διαμόρφωση ενός βιομηχανικού συγκριτικού πλεονεκτήματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο”.
Σημειώνεται ότι μόλις πριν μερικές ημέρες, κατά τη διάρκεια συνάντησης του Γερμανού υπουργού Οικονομίας Peter Altmaier, με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη, επιβεβαιώθηκε η συμμετοχή της Ελλάδας σε ένα ακόμη ευρωπαϊκό πρόγραμμα, αυτή τη φορά για την ανάπτυξη μπαταριών νέου τύπου.
