Ο αχάριστος startupper, ή γιατί οι συνεργάτες σου είναι το πολυτιμότερο κομμάτι της επιχείρησής σου

Καλέ μου startupper τις ιστορίες αυτές τις σκέφτηκα παραπάνω από 2500 χρόνια πριν. Όμως, καλώς ή κακώς ούτε η φύση ούτε οι άνθρωποι αλλάζουν. Νομίζω επομένως ότι ακόμα και σήμερα μπορεί να σου φανούν χρήσιμες. Απλά λίγη προσαρμογή χρειάζονται στις δικές σου συνθήκες. Εννοείται ότι οποιαδήποτε ομοιότητα με συγκεκριμένα πρόσωπα είναι τυχαία και σίγουρα μη ηθελημένη. Αν όμως οι καταστάσεις που σου αφηγούμαι κάτι σου θυμίζουν, τότε θα έχω πετύχει το στόχο μου.

Σήμερα θα σου πω μια ιστορία για τον αχάριστο startupper – ή, στην καλύτερη γι αυτόν περίπτωση, για τον startupper που δεν εκτίμησε σωστά ποιο είναι το πολυτιμότερο κομμάτι της επιχείρησής του:

~

Ένα ελάφι προσπαθώντας να ξεφύγει από τους κυνηγούς του κρύφτηκε μέσα σ’ ένα αμπέλι. Μόλις εκείνοι το έχασαν και προχώρησαν το ελάφι νόμισε ότι ξέφυγε από τον κίνδυνο, χάρηκε και ανακουφισμένο άρχισε να τρώει τα κληματόφυλλα που βρίσκονταν μπροστά του. Έκανε όμως φασαρία καθώς έτρωγε, το άκουσαν οι κυνηγοί, γύρισαν πίσω, αυτή τη φορά το είδαν και με τα βέλη τους το σκότωσαν.

~

Η επιχείρηση, ένα startup δηλαδή, είναι σύνολο πραγμάτων. Αν εδώ κάναμε νομική ανάλυση θα αναφέραμε ότι η εταιρεία για το νόμο είναι «ένωση προσώπων για την επίτευξη κοινού σκοπού». Αν κάναμε οικονομική ανάλυση θα μιλούσαμε για το σύνολο υλικών και ανθρώπινων πόρων για την επίτευξη οικονομικού αποτελέσματος. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι ότι μια επιχείρηση είναι σύνολο χρημάτων, πραγμάτων και ανθρώπων – και καθένα από αυτά τα μέρη είναι εξίσου σημαντικό με τα υπόλοιπα.

Αν αυτό ίσως σε κάποια είδη παραδοσιακής επιχειρηματικότητας χρειάζεται περαιτέρω τεκμηρίωση, στην περίπτωση των startups πρέπει να θεωρείται αυτονόητη παραδοχή. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις μπορεί να μην έχουν συνήθως σπουδαία έξοδα ίδρυσης («εταιρείες του ενός Ευρώ») και λειτουργίας (μερικά laptop σ’ ένα δωμάτιο), όμως η επιτυχία τους στηρίζεται στους ανθρώπους τους. Επειδή το αντικείμενό τους είναι καινοτόμο και εξωστρεφές/εξαγωγικό, η επιτυχία τους στηρίζεται στην εξεύρεση συνεργατών ικανών να κινηθούν, και να επιτύχουν, σε αντίστοιχα, παγκοσμίως ανταγωνιστικά, περιβάλλοντα.

Στην ουσία, επομένως, οι συνεργάτες των startups είναι το πραγματικό τους κεφάλαιο.

Έχοντας, ελπίζω, συμφωνήσει στα παραπάνω (αν πάντως έχει μείνει ίχνος αμφιβολίας μπορεί κανείς να παρατηρήσει πως φροντίζουν το προσωπικό τους οι παγκόσμιοι τεχνολογικοί κολοσσοί), ας δούμε τώρα το λάθος που έκανε το ελάφι.

Μια επιχείρηση αργά ή γρήγορα θα αντιμετωπίσει κρίσεις. Κρίσεις οικονομικές, όταν τα χρήματα θα τελειώνουν και επενδυτής δεν θα φαίνεται στον ορίζοντα. Κρίσεις υπαρξιακές, όταν το αρχικό προϊόν ή υπηρεσία τελικά διαπιστωθεί ότι χρειάζεται επανασχεδιασμό – ή και αντικατάσταση. Κρίσεις προσωπικότητας, όταν ίσως η αρχική ομάδα των ιδρυτών κλονιστεί και χρειαστούν αλλαγές.

Σε όλα αυτά τα στάδια εκείνο που θα προστατεύσει τη νεοφυή επιχείρηση είναι το προσωπικό της, οι συνεργάτες της. Εκείνοι θα παρουσιαστούν στους επενδυτές, ώστε να πεισθούν ότι υπάρχει ομάδα ικανή να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις. Εκείνοι θα στηρίξουν τον επανακαθορισμό και τη διόρθωση της πορείας της επιχείρησης. Εκείνοι θα αποτελέσουν τη συγκολλητική ουσία της επιχείρησης, αν τυχόν κάποιοι ιδρυτές αποφασίσουν να εγκαταλείψουν την κοινή προσπάθεια.

Όταν όμως η κρίση περάσει, τότε τι; Τι γίνεται τότε;

Η λάθος επιλογή είναι η διοίκηση του startup να κάνει ό,τι έκανε το ελάφι. Ανακουφισμένη, να αρχίσει να κάνει περικοπές, να φέρεται άσχημα, να κάνει αντικαταστάσεις και άλλους εργοδοτικούς πειραματισμούς ώστε να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της. Ή, να ξεχάσει υποσχέσεις για μετοχές, συμμετοχή στα κέρδη, συμμετοχή στην διοίκηση της εταιρείας ή ό,τι άλλο πιθανώς είχε τάξει τότε που η επιχείρηση χαροπάλευε.

Αυτό ακριβώς έκανε το ελάφι: Άρχισε να τρώει τα κοντινά του φύλλα, αφού του φάνηκαν νόστιμα, εύκολα και ένιωθε νικητής από τη δοκιμασία με τους κυνηγούς.

Όμως ο κίνδυνος δεν είχε περάσει. Οι κυνηγοί έφυγαν αλλά δεν πήγαν μακριά. Επέστρεψαν, και χωρίς την κάλυψη των φύλλων διέκριναν το ελάφι και το σκότωσαν. Το ίδιο ακριβώς κινδυνεύει να πάθει και ο αχάριστος, ή έστω ο απρόσεκτος, startupper: Να αποδυναμώσει την ομάδα μόλις νιώσει κάπως ισχυρός με αποτέλεσμα στην επόμενη δυσκολία έχοντας απομείνει μόνος του πια να μην καταφέρει να ανταπεξέλθει.