Η πιθανολογούμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία (ελπίζουμε όταν δημοσιεύεται αυτό το κείμενο να έχει παραμείνει «πιθανολογούμενη») είχε μια παράξενη επίπτωση στις δυτικές κοινωνίες. Και αυτή ήταν η σχετική αδιαφορία! Έτσι, ενώ όλα τα μέσα ενημέρωσης μιλούν για πόλεμο, ακόμη και για χρήση πυρηνικών, ο μέσος Ευρωπαίος ούτε έτρεξε στα σούπερ μάρκετ, ούτε στόκαρε νερά και γκαζάκια, ούτε έσκαψε καταφύγια.
Το ίδιο περίπου και οι αγορές. Με προβλέψεις για άνοδο της τιμής πετρελαίου και φυσικού αερίου, που ήδη μας εξαντλούν, αλλά χωρίς ιδιαίτερο πανικό, πώληση μετοχών, αναστολή επενδύσεων, απόσυρση χρημάτων κ.ο.κ. Ναι, υπήρξαν ρευστοποιήσεις σε ρωσικά ομόλογα και μετοχές, αλλά αυτό είναι το τυπικό σε όποια αστάθεια.
Εμφανίζεται έτσι σοβαρή διάσταση «πολιτικής» και «επιχειρηματικότητας», με την τελευταία να συμπεριλαμβάνει και την καθημερινότητα των απλών πολιτών. Είμαστε λοιπόν αδιάφοροι, αναίσθητοι ίσως, αποκομμένοι από την πραγματικότητα; Ή μήπως οι κοινωνίες «διαβάζουν» τις εξελίξεις αλλιώς από ό,τι οι ηγήτορές τους;
Αν συμβαίνει το τελευταίο, που είναι και η δική μας υπόθεση, τότε έχουμε μια ακόμη επιβεβαίωση της διάστασης πολιτών και εξουσίας. Αρχικά έλλειψη πληροφορίας δεν είχαμε, τα social media στα οποία έχουμε στραφεί για ενημέρωση είναι γεμάτα από νέα για την Ουκρανία. Οι τηλεοράσεις και οι εφημερίδες το ίδιο. Κι όμως στο ελληνικό twitter το hashtag #Ουκρανία υπάρχει, αλλά πάντα προηγείται το #survivorGR. Με το τελευταίο να φαίνεται –στην κενότητά του– πιο κοντά στη δική μας πραγματικότητα, αυτήν της επιβίωσης εντός μιας συνεχιζόμενης οικονομικής και υγειονομικής κρίσης. Αλλά και ούτε πιο κυνικοί γίναμε, ο διάλογος για τα προβλήματά μας, για τη διαχείριση της πανδημίας, για τη μεταξύ μας αλληλεγγύη συνεχίζεται.
Τι συμβαίνει λοιπόν; Αυτό που βλέπουμε σε εξέλιξη εδώ και αρκετά χρόνια: Μια παραλληλία ερμηνειών της πραγματικότητας, όπου η μιντιακή και πολιτική στόχευση συνεχώς αποκλίνει από εκείνη του κοινού. Το οποίο επανακαθορίζει την ατζέντα με βάση τις δικές του, μη εύκολα ελεγχόμενες, τάσεις. Δεν είναι ότι ο πιθανός πόλεμος δεν μας νοιάζει, είναι ότι δεν τον αναμένουμε με τόση βεβαιότητα όπως οι τηλεπολιτικοί. Δεν είναι ότι περιφρονούμε την αγωνία της Ουκρανίας και των γειτονικών χωρών, είναι που αυτή δεν μπορεί –προς το παρόν– να ξεπεράσει τη δική μας.
Δεν είναι ότι δεν φοβόμαστε, αλλά ότι διαλέγουμε ποιο φόβο θα αντιμετωπίζουμε. Δεν παραγνωρίζουμε τη διεθνή αστάθεια, αλλά διαπιστώνουμε ότι έχουμε όρια στη δική μας αντίδραση, που έμμεσα καθοδηγούν και τις εξελίξεις (καθώς καμία κυβέρνηση δεν θα αντέξει να αγνοεί παντελώς το ευρύ πλήθος). Δεν είναι τελικά ότι ζούμε σε φούσκα, αλλά ότι αρνούμαστε να υποκύψουμε στην παραγωγή τέτοιων πολεμοκάπηλων και διεθνών «παιγνίων». Έτσι το «επιχειρείν» του πολέμου συγκρούεται και χάνει από το δικό μας «επιχειρείν», του πιεστικού 24ωρου, να βγάλουμε δηλαδή κι αυτή τη μέρα. Μακάρι αυτή η μικρή μας νίκη να διατηρηθεί.
