Captain Coach: ο ψηφιακός καπετάνιος που κοουτσάρει τη ζωή των ηλικιωμένων

Πριν τρεισήμισι περίπου χρόνια οι ερευνητές του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας του ΑΠΘ προσκαλούσαν, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος CAPTAIN, άτομα άνω των εξήντα ετών για να συνδιαμορφώσουν τις συνθήκες μιας ανεξάρτητης διαβίωσης με γνώμονα τις καθημερινές τους ανάγκες. Στόχος των ερευνητών του προγράμματος, που είχε 14 εταίρους, ήταν να μετατρέψουν τα σπίτια των ηλικιωμένων σε χώρους εφαρμογής υψηλής τεχνολογίας παρέχοντάς τους έναν έξυπνο προσωπικό βοηθό όποτε και όπου τον χρειάζονται για να τους προσφέρει λύσεις σε θέματα που αφορούν τις ανάγκες της καθημερινότητάς τους.

Τον Φεβρουάριο του 2020 αυτός ο βοηθός έλαβε τελικά «σάρκα και οστά» μέσα από τη spin-off με την επωνυμία Captain Coach που δημιούργησε το εν λόγω Εργαστήριο με επικεφαλής τον καθηγητή Ιατρικής Φυσικής και Πληροφορικής στην Ιατρική Εκπαίδευση, Παναγιώτη Μπαμίδη. Πρόκειται για την πρώτη εταιρεία τεχνοβλαστό του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής και Ψηφιακής Καινοτομίας και μια από τις 13 πρώτες spin-off συνολικά του ΑΠΘ.

Ένας φίλος-“προπονητής” της ζωής

Το προϊόν της εταιρείας σχεδιάστηκε για να προσφέρει μια εικονική καθοδήγηση σε θέματα υγείας και ευεξίας μέσα από μια τεχνολογία προβολής, αλληλεπιδρώντας αρμονικά με τους ηλικιωμένους χρήστες ή με άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα μνήμης. «Ο σκοπός μας δεν ήταν να δημιουργήσουμε μια ακόμη συσκευή επιτήρησης ηλικιωμένων ή μια νέα τεχνολογία πάνω στην οποία θα τους εκπαιδεύσουμε, αλλά να τους παρουσιάσουμε έναν φίλο-«προπονητή» που θα τους παρακινεί να βάζουν στόχους και να τους εκπληρώνουν. Για αυτό και δεν στραφήκαμε ερευνητικά προς στο health αλλά προς το wellbeing που είναι ένας τομέας όπου εντοπίζεται ένα μεγαλύτερο κενό και όπου μπορεί κανείς να προσφέρει αρκετά, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα», εξηγεί ο CEO της εταιρείας και πρόεδρος του δικτύου ENoLL Δρ. Ευδόκιμος Κωνσταντινίδης, συστήνοντας τα υπόλοιπα μέλη της Captain Coach που είναι οι: Μιχάλης Τιμολέων, Δέσποινα Πετσάνη, Μαρία Νικολαΐδου και Νίκος Αθανασόπουλος.

Η συσκευή Captain Coach είναι απλή και αποτελείται από μια κάμερα, έναν προτζέκτορα και φυσικά από μικρόφωνα και τοποθετείται σε μια επίπεδη επιφάνεια σε όποιο σημείο του σπιτιού επιθυμεί ο χρήστης. Η κάμερα διαθέτει σύστημα αναγνώρισης ενός ή περισσότερων προσώπων για να μπορεί να «βλέπει» τα άτομα και να αρχίζει συνομιλία μαζί τους. Αυτή συνομιλία αφορά τέσσερις συγκεκριμένους άξονες: τη διατροφή, την κοινωνικοποίηση, τη φυσική και νοητική άσκηση. Για παράδειγμα στο κομμάτι της διατροφής η συσκευή προβάλλει βίντεο για τις ορθές διατροφικές συνήθειες ή κουίζ για την παρασκευή υγιεινών φαγητών.

«Η συσκευή σε καμία περίπτωση δεν λέει στους ηλικιωμένους τι να κάνουν αλλά τους βοηθά να πάρουν σωστές αποφάσεις, να σκέφτονται και να αλλάζουν τον εαυτό τους. Επίσης δεν είναι μια συσκευή που κρατά συντροφιά. Είναι μια συσκευή ενδυνάμωσης των κοινωνικών δεξιοτήτων και όχι αντικατάστασης της κοινωνικής επαφής. Για παράδειγμα αν έχει καλό καιρό θα τους παρακινήσει να βγουν έξω να κάνουν έναν περίπατο ή να συναντήσουν ένα φίλο», λέει ένα άλλο μέλος της ομάδας η υποψήφια διδάκτορας Δέσποινα Πετσάνη, συμπληρώνοντας πως η συσκευή αναγνωρίζει συναισθήματα και επικοινωνεί μέσα από την έκφραση του προσώπου του χρήστη και από τη χροιά της φωνής του. Αν το άτομο δεν της δώσει σημασία εκείνη δεν θα ανταποκριθεί ή μπορεί να του μιλήσει πρώτη για να ξεκινήσει κουβέντα μαζί του. Στο τέλος δε, κάθε επικοινωνίας η συσκευή ρωτά τον χρήστη αν του άρεσαν όσα έμαθε, με στόχο τη συνεχή βελτίωση της υπηρεσίας. «Η συσκευή παρέχει τη δυνατότητα συνεχούς τροφοδοσίας με υλικό στοχεύοντας όχι τόσο στη συσσώρευση και παρουσίαση πληροφοριών αλλά στην αύξηση των προτροπών, αλλά και των στόχων προς τους χρήστες. Επίσης μπορεί να εμπλουτιστεί και με άλλες κατηγορίες όπως είναι οι ασθένειες», προσθέτει ο ερευνητής Νίκος Αθανασόπουλος.

Ένας ψηφιακός καπετάνιος με πολλές δυνατότητες

H Captain Coach έχει λάβει ήδη χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος COVID-X, μια ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που προσφέρει πρόσβαση σε χρηματοδότηση και σε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα επιτάχυνσης για νεοφυείς επιχειρήσεις και εταιρείες, ως μέρος του σχεδίου αντίδρασης για την καταπολέμηση της COVID-19 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Στο πλαίσιο αυτό, και σύμφωνα με τη πολιτική της εταιρείας για διερεύνηση επιπλέον πεδίων εφαρμογής μέσω συνεργασιών με άλλα συστήματα, γίνεται αναπροσαρμογή του συστήματος CAPTAIN ώστε να συνδέεται με οξύμετρο και να παρακολουθεί την εξέλιξη των συμπτωμάτων ενός ατόμου με Covid-19 στο σπίτι. Η πιλοτική δοκιμή του συστήματος σε ασθενείς με Covid-19 θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο 2022», λέει ο Δρ. Κωνσταντινίδης, προσθέτοντας πως μέχρι στιγμής τη συσκευή τη χρησιμοποιούν πιλοτικά 13 άτομα σε Ισπανία, Κύπρο, Ελλάδα και Ιταλία, ενώ έχει γίνει ενημέρωση για το πρότζεκτ και στην Ιρλανδία και το feed back που λαμβάνει η ερευνητική ομάδα της Captain Coach είναι θετικό μέχρι στιγμής.

Σημαντικό πλεονέκτημα της συσκευής είναι η γρήγορη εγκατάσταση και σύνδεσή της και η εύκολη εκπαίδευση των χρηστών σε αυτή. Εξάλλου πολλοί από αυτούς συμμετέχουν συχνά σε προσκλήσεις του εργαστηρίου για τη συμπαραγωγή έρευνας. «Ως ερευνητική ομάδα συνεργαζόμαστε συχνά με κατάλληλες κοινωνικές ομάδες για να πραγματοποιήσουμε από κοινού έρευνα. Και το “από κοινού”, σε μερικές περιπτώσεις, ισχύει σε όλα τα στάδια, από την αρχική σύλληψη της ιδέας και τη διαμόρφωση του έργου έως τη δημοσίευση και την παρακολούθηση. Αυτή η “συμπαραγωγή” έρευνας μπορεί να λάβει πολλές μορφές και να παραγάγει αξία με τη μορφή προϊόντος μέσα από εταιρείες-τεχνοβλαστούς, όπως η Captain Coach», επισημαίνει ο CEO της εταιρείας και πρόεδρος του ENoLL Δρ. Ευδόκιμος Κωνσταντινίδης, ο οποίος υποστηρίζει πως πρέπει να δοθεί πολύ μεγάλη έμφαση στη διασύνδεση της έρευνας με την επιχειρηματικότητα και για έναν άλλο λόγο, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για έλληνες ερευνητές, αν θέλουμε να τους κρατήσουμε στη χώρα μας. «Μέχρι πρότινος κάποιοι από μας ήμασταν επιφυλακτικοί να πούμε ότι σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε μια εταιρεία. Ευτυχώς τα πράγματα δείχνουν να αλλάζουν και πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση», καταλήγει ο ίδιος.

Η Captain Coach από την έδρα της στη Technopolis Thessalonikis Business Park στη Θεσσαλονίκη και μετά την κατάρτιση του business plan της αναζητά τον δρόμο προς την αγορά με το βλέμμα στραμμένο προς τα έξω αφού στο εξωτερικό προβλέπεται  η συνταγογράφηση τέτοιων συσκευών και ήδη εφαρμόζεται με νόμο στη Γερμανία.