Fintech: Όταν η ψηφιακή επανάσταση «χτυπά» τις τράπεζες και αλλάζει την καθημερινότητά μας
Πρόκειται για μια αγορά πολλών δισεκατομμυρίων, πεδίον δόξης λαμπρόν για τις Startups
«Κάρτα, μετρητά ή κινητό» με ρωτάει ευγενικά ο υπάλληλος του αγαπημένου μου καταστήματος καφέ στο κέντρο της πόλης την ώρα που περιμένω να πληρώσω το ρόφημά μου, ένα κατά τ’ άλλα άκρως συνηθισμένο απόγευμα Παρασκευής. «Κινητό» του λέω. «Μα, φυσικά! Ποιος άνθρωπος έχει πλέον πάνω του μετρητά;», μου απαντάει με μία δόση χιούμορ, θυμίζοντάς μου το πόσο πολύ έχει αλλάξει η ζωή μας τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την περίοδο της πανδημίας. Και πράγματι, οι ψηφιακές πληρωμές ή το «πλαστικό χρήμα» όπως το λένε διαφορετικά έχει γίνει πλέον κομμάτι της καθημερινότητάς μας, από το πώς πληρώνουμε τα ψώνια μας έως τον τρόπο που παραγγέλνουμε κάτι διαδικτυακά. Είναι τόσο φυσικό πλέον να κάνουμε τις πληρωμές μας με το πάτημα ενός κουμπιού, που πολλοί εύλογα αναρωτιούνται εάν οι μελλοντικές γενιές θα γνωρίζουν την έννοια των μετρητών πόσο μάλλον να τα χρησιμοποιούν. Για την εξέλιξη αυτή, η οποία κάθε άλλο παρά τυχαία είναι, ευθύνεται η ραγδαία ανάπτυξη των χρηματοοικονομικών τεχνολογιών γνωστών και ως Fintech. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μία μεταβατική περίοδο, καθώς γινόμαστε μάρτυρες του πώς η 4η Βιομηχανική Επανάσταση αλλάζει ριζικά τις παραδοσιακές οικονομικές μεθόδους στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Είναι άγνωστο το αν θα έχουμε τράπεζες στο μέλλον, τουλάχιστον με τη σημερινή τους μορφή. Ο τομέας του Fintech όχι μόνο έχει παγιωθεί, αλλά έχει εξελιχθεί σε μια αγορά πολλών δισεκατομμυρίων, η οποία αναμένεται να φτάσει τα 305 δισ. δολάρια έως το 2025. Φυσικά, ο κλάδος αποτελεί πεδίον δόξης λαμπρόν για τις Startups, ελληνικές και ξένες, χάρη στις οποίες εξελίχθηκε εξαρχής για να είμαστε ακριβείς. Ας δούμε τι επιφυλάσσει το μέλλον για την αγορά του Fintech και ποια είναι η θέση του ελληνικού οικοσυστήματος στις εξελίξεις.
Τι είναι το Fintech;
Το Fintech θα μπορούσαμε να πούμε πως στην πραγματικότητα είναι μια ευρεία έννοια η οποία περιλαμβάνει όλες τις εταιρείες που χρησιμοποιούν το Internet, τα κινητά τηλέφωνα, το cloud καθώς και λογισμικό ανοιχτού κώδικα με σκοπό την αποτελεσματική και εύχρηστη παροχή τραπεζικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Η λέξη προέρχεται από τη συντομογραφία του Financial Technology. Περιγράφει τον τομέα, την είσοδο, την ανάπτυξη και επίδραση της τεχνολογίας στον χώρο των οικονομικών.
Με απλά λόγια, η έννοια Fintech εμπερικλείει τον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία μεταμορφώνει τον χρηματοοικονομικό τομέα, οδηγώντας σε νέες λύσεις και υπηρεσίες.
Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιούμε το PayPal ή την πιστωτική μας για να κάνουμε μια αγορά online ή όταν ηλεκτρονικά καταστήματα κάνουν συναλλαγές με τους καταναλωτές και τις τράπεζες, όλες αυτές οι δραστηριότητες εμπίπτουν στον τομέα του Fintech.
Οι Fintech εταιρείες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Η πρώτη περιλαμβάνει εκείνες που προσφέρουν ψηφιακά εργαλεία στους χρήστες για να δανείζονται, διαχειρίζονται τα χρήματά τους και να χρηματοδοτούν ευκολότερα τις Startups. Από την άλλη, η δεύτερη κατηγορία εμπεριέχει τις επιχειρήσεις που παρέχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες και βοηθούν τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να διαχειρίζονται καλύτερα τις υπηρεσίες τους.
Δίχως αμφιβολία το Fintech έχει αναδιαμορφώσει το εμπόριο, τις πληρωμές, τις μεταφορές χρημάτων, τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, τις ασφάλειες και ακόμα και το ίδιο το χρήμα με την είσοδο των κρυπτονομισμάτων.
Ανέπαφες πληρωμές
Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό όλων μας όταν ακούμε Fintech είναι οι ανέπαφες πληρωμές. Όπως γνωρίζουμε τα ψηφιακά πορτοφόλια ή απλά «wallets» παρέχουν τη δυνατότητα ανέπαφων συναλλαγών με χρήση φορητής συσκευής («έξυπνο» κινητό ή «έξυπνο» ρολόι – smartphone ή smartwatch), αντικαθιστώντας το πλαστικό της φυσικής κάρτας, απλοποιώντας την καθημερινότητα μας. Ακόμα και στις online αγορές δεν χρειάζεται πλέον να καταχωρίζουμε τα 16 ψηφία της κάρτας μας.
Η αγορά των ηλεκτρονικών πληρωμών αναπτύσσεται ραγδαία, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, το 2021 πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα 1,5 δισ. ηλεκτρονικές πληρωμές, αξίας 49 δισ. ευρώ, με τον αριθμό των συναλλαγών να έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με τα επίπεδα του 2017, ενώ στο ίδιο διάστημα η αντίστοιχη αξία των συναλλαγών έχει υπερδιπλασιαστεί. Από αυτές τις συναλλαγές, μόλις το 3% έχει γίνει με ηλεκτρονικό χρήμα (δηλαδή eWallets), ενώ τα αντίστοιχα μεγέθη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι πάνω από 11%. Την ίδια ώρα, εκτιμάται ότι η διείσδυση του ηλεκτρονικού χρήματος θα αυξηθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, αντικαθιστώντας σε μεγάλο βαθμό ή και τελείως τη χρήση μετρητών.
Δεν προκαλεί καμία εντύπωση λοιπόν το γεγονός ότι μεγάλοι παίκτες όπως η Apple και η Google μπαίνουν και στο χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών, λανσάροντας τα Apple Pay και Google Pay αντίστοιχα. Σε εγχώριο επίπεδο, τo ηλεκτρονικό πορτοφόλι της Viva Wallet, για την οποία θα μιλήσουμε αναλυτικότερα παρακάτω, αποτέλεσε την πρώτη ελληνική προσπάθεια στην αγορά των ηλεκτρονικών πληρωμών. Παράλληλα, οι συστημικές τράπεζες δημιούργησαν και εκείνες τα δικά τους ψηφιακά πορτοφόλια, όπου οι πελάτες τους μπορούσαν να περάσουν τις δικές τους κάρτες σε ψηφιακή μορφή, ενώ πριν μερικούς μήνες ο ΟΤΕ λάνσαρε την εφαρμογή Payzy.
Online delivery
To online delivery φαγητό έχει γίνει και αυτό κομμάτι της καθημερινότητάς μας χάρη σε εφαρμογές όπως η Wolt και το efood. Φυσικά, τα delivery apps μπορεί να μην είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μας όταν μιλάμε για Fintech, ωστόσο οι ψηφιακές πληρωμές που πραγματοποιούμε μέσω των εφαρμογών αυτών αποτελούν και αυτές κομμάτι της χρηματοοικονομικής καινοτομίας.
Η Fintech αγορά σε αριθμούς
O κλάδος Fintech είναι μια αγορά πολλών δισεκατομμυρίων με μεγάλες προοπτικές. Παρά τη γενικότερη πτώση που κατέγραψαν οι επενδύσεις στον τεχνολογικό τομέα το 2022, η αγορά Fintech παρέμεινε σχετικά ανθεκτική παρά την πτώση που σημείωσε και εκείνη. Για την ακρίβεια, το 2022 όχι μόνο δεν ήταν μια κακή χρονιά, αλλά στην πραγματικότητα ήταν η τρίτη καλύτερη χρονιά για τις επενδύσεις Fintech και η δεύτερη ισχυρότερη σε όγκο συναλλαγών, σύμφωνα με έκθεση της KPMG. Ειδικότερα, σύμφωνα με το Pulse of Fintech του β΄ εξάμηνου του 2022 – την εξαμηνιαία έκθεση της KPMG που αναδεικνύει τις παγκόσμιες τάσεις επενδύσεων σε Fintech, μετά το ρεκόρ των 238,9 δισ. δολαρίων μέσω 7.321 συναλλαγών το 2021, οι συνολικές παγκόσμιες επενδύσεις με εξαγορές και συγχωνεύσεις (Μ&Α), ιδιωτικά κεφάλαια (PE) και επιχειρηματικές συμμετοχές (VC) μειώθηκαν στα 164,1 δισ. δολάρια μέσω 6.006 συναλλαγών το 2022.
Η απότομη πτώση στις επενδύσεις Fintech μεταξύ του α΄ και του β΄ εξαμήνου του 2022 – από τα 119,2 δισ. δολ. Στα 44,9 δισ. δολ. αναδεικνύει τις ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Το α΄ εξάμηνο του 2022 καταγράφηκαν πολυάριθμες συναλλαγές ύψους άνω του 1 δισ. δολ., συμπεριλαμβανομένων οκτώ εξαγορών και συγχωνεύσεων, μεταξύ τους και η εξαγορά της αυστραλιανής Afterpay από την Block αξίας 27,9 δισ. δολ., δύο αντλήσεις VC, της γερμανικής Trade Republic και της βρετανικής Checkout.com και μία συναλλαγή PE, της Genesis Digital Assets με έδρα τις ΗΠΑ.
Από την άλλη, το β΄ εξάμηνο του 2022 καταγράφηκαν μόλις τρεις συναλλαγές εξαγορών και συγχωνεύσεων άνω του 1 δισ. δολαρίων – όλες τους στις ΗΠΑ, μεταξύ τους οι εξαγορές αξίας 8,4 δισ. δολαρίων της Avalara, 1,7 δισ. δολαρίων της Billtrust και 1,6 δισ. δολαρίων της Computer Services Inc. Η μεγαλύτερη άντληση VC του β΄ εξαμήνου του 2022 άγγιξε τα 800 εκατ. δολάρια από τη σουηδική Klarna, σε έναν σημαντικό γύρο πτώσης. Η μεγαλύτερη συναλλαγή PE ήταν μια άντληση 250 εκατ. δολαρίων από την Avant που εδρεύει στις ΗΠΑ.
Σε επίπεδο περιοχής, η αμερικανική ήπειρος συνεχίζει να πρωτοστατεί στις Fintech επενδύσεις παγκοσμίως, με τις συνολικές επενδύσεις να φτάνουν τα 68,6 δισ. δολάρια το 2022, ενώ τα 61,6 δισ. δολάρια αυτού του συνόλου προέρχονται αποκλειστικά από τις ΗΠΑ. Η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού έφτασε στο οριακό νέο υψηλό των 50,5 δισ. δολαρίων το 2022, ενώ η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής προσείλκυσε 44,9 δισ. δολάρια. Συγχρόνως, ο τομέας των πληρωμών έλαβε το μεγαλύτερο μερίδιο χρηματοδότησης Fintech το 2022 ( 53,1 δισ. δολάρια), το regtech αποτέλεσε τον πιο δημοφιλή τομέα του έτους, με τις επενδύσεις να αυξάνονται από τα 11,8 δισ. δολάρια το 2021 στα 18,6 δισ. δολάρια το 2022.
Σε γενικές γραμμές, πάντως, πρόκειται για έναν κλάδο που σε παγκόσμια κλίμακα εκτιμάται ότι θα αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 20% τα επόμενα τέσσερα χρόνια και που η αξία του εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 305 δισ. δολάρια έως το 2025.
Τα smartphones θα αντικαταστήσουν τις τράπεζες στο μέλλον;
Όσον αφορά τον τραπεζικό τομέα το μεγάλο ερώτημα είναι το εάν οι Fintechs υπηρεσίες θα αντικαταστήσουν τις υπάρχουσες παραδοσιακές μορφές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών (κυρίως τραπεζικών) ή το εάν θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά ως προς αυτές. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι Fintechs εταιρείες ονομάζονται διαφορετικά και «νεοτράπεζες».
Η κλαδική έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τις χρηματοοικονομικές τεχνολογίες, η οποία διεξήχθη το 2021, υποστηρίζει ότι στο μέλλον θα δούμε ένα «platformication» του τραπεζικού τομέα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι για απλά προϊόντα οι τράπεζες θα δρουν ως πλατφόρμες παροχής υπηρεσιών, αλλά ο τελικός πελάτης θα καταναλώνει αυτές τις υπηρεσίες μέσω Fintechs, οι οποίες θα προσφέρουν καλύτερη εμπειρία χρήστη («user experience»).
Ακόμα, στο μέλλον ενδέχεται να δούμε και άλλες Fintech συνεργασίες, οι οποίες μέχρι σήμερα δεν ανήκαν στον τραπεζικό τομέα. Για παράδειγμα, μία υπηρεσία διαχείρισης συνδρομών («subscriptions management»), στην οποία ο χρήστης θα μπορεί μέσω κάποιας τραπεζικής εφαρμογής να ανανεώνει τη συνδρομή του σε σχετικές ψηφιακές πλατφόρμες, οι οποίες απαιτούν συνδρομή όπως π.χ. είναι η υπηρεσία streaming Netflix.
«Συνεπώς, δεν αποκλείεται η ένταξη νέων υπηρεσιών στο μέλλον που θα καθίστανται είτε συμπληρωματικές, είτε υποκατάστατες ανάλογα με τη φύση τους, ώστε να δημιουργείται μια παλέτα υπηρεσιών που καλύπτει περισσότερες ανάγκες του πελάτη και δημιουργεί αφοσίωση και διακράτησή του στον πάροχο των υπηρεσιών αυτών», τονίζει η Επιτροπή αναφορικά με την έρευνα.
Οι Fintechs τάσεις που θα κυριαρχήσουν στο μέλλον
- Τεχνητή νοημοσύνη
Τα επόμενα χρόνια, οι Fintechs εταιρείες θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (AI) πολύ περισσότερο απ’ ό,τι παρατηρείται σήμερα.
Είτε πρόκειται για chatbots που θα απαντούν σε ερωτήματα των πελατών, εργαλεία όσον αφορά την πρόληψη απάτης που επαληθεύουν την αυθεντικότητα των εγγράφων ή αλγόριθμους ανάλυσης που αναλύουν μεγάλους όγκους δεδομένων, οι δυνατότητες χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στον κλάδο του Fintech θα συνεχίσουν να αυξάνονται σημαντικά.
- Εξατομίκευση
Σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και των ψηφιακών μέσων τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν στους χρήστες τους εξατομικευμένες υπηρεσίες όπως ρομποτικούς σύμβουλους για επενδύσεις κ.λπ.
Αναλύοντας την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του χρήστη και προβλέποντας τις μελλοντικές του ανάγκες και φιλοδοξίες, οι εταιρείες Fintech θα είναι σε θέση να σχεδιάσουν και να προτείνουν τις επόμενες καλύτερες οικονομικές επιλογές που ο χρήστης μπορεί να ακολουθήσει, έτσι ώστε η μελλοντική οικονομική του κατάσταση να οριστεί ασφαλής.
- Ανοιχτή τραπεζική
Οι παραδοσιακές τράπεζες έχουν ένα πάρα πολύ σημαντικό ρόλο για τη διαφύλαξη των χρημάτων των καταθετών. Ωστόσο, εκτιμάται ότι η οικονομική κατάρτιση των ανθρώπων θα βελτιωθεί στο μέλλον, κάτι το οποίο αναμένεται να τους οδηγήσει στο να θέλουν να επενδύσουν τα χρήματά τους αντί να τα κρατήσουν στην τράπεζα.
Τα third-party χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παρέχουν στις παραδοσιακές τράπεζες υπηρεσίες επενδύσεων υψηλών εισοδημάτων και αυτό γίνεται μέσω της ανοιχτής τραπεζικής.
- Αυτόνομη χρηματοοικονομική
Η αυτόνομη χρηματοοικονομική είναι μία από τις σημαντικότερες καινοτομίες που αναμένεται να δούμε στο μέλλον. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μια υπηρεσία που μπορεί να λύσει τα χέρια των καταναλωτών και να αυτοματοποιήσει τις χρηματοοικονομικές λήψεις αποφάσεων χρησιμοποιώντας εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης.
- Φωνητικές υπηρεσίες
Οι άνθρωποι όντας επικοινωνιακά όντα έχουν μια φυσική τάση για συνομιλία και επομένως έλκονται από εργαλεία που βασίζονται στη φωνή κατά τη διάρκεια των διαδικτυακών τους αλληλεπιδράσεων. Οι φωνητικοί βοηθοί που λειτουργούν με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης προσφέρουν άνεση και απλότητα στο χειρισμό των εργασιών που σχετίζονται με χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Η τεχνολογία φωνής προωθεί επίσης ασφαλείς πληρωμές με τη χρήση βιομετρικών δεδομένων για την έγκριση μιας πληρωμής.
Πρόσφορο έδαφος για Startups
Οι ελληνικές Fintech Startups έχουν δεχτεί τα τελευταία 5 χρόνια ένα μεγάλο μερίδιο των χρηματοδοτήσεων από ιδιωτικά κεφάλαια, γεγονός που έχει ένα αμφίδρομο όφελος για επιχειρήσεις και επενδυτές. Για παράδειγμα, το 2021 που ήταν κατά γενική ομολογία μια χρονιά-ρεκόρ για το εγχώριο οικοσύστημα καινοτομίας από τo περίπου 1 δισ. δολ. που άντλησαν οι ελληνικές Startups, το 55% κατευθύνθηκε σε εταιρείες Fintech. Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε την εξαγορά της Viva Wallet από την JP Morgan, η οποία αποτελεί την τέταρτη μεγαλύτερη συμφωνία που έγινε το 2022, παγκοσμίως στον χώρο του Fintech.
Το success story της Viva Wallet
Πριν πάμε να γνωρίσουμε τη Viva Wallet, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι οι άνθρωποι της εταιρείας τη θεωρούν Startup, παρόλο που έχει δημιουργηθεί το 2000. Η ελληνική νεοτράπεζα στο παρελθόν ήταν γνωστή ως Realize και στις αρχές της δραστηριοποιείτο στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, του λογισμικού και των ιστοσελίδων.
Η εταιρεία ιδρύθηκε αρχικά ως ΕΠΕ από τέσσερις μετόχους, ωστόσο γρήγορα κατέστη μονομετοχική, έχοντας ως βασικό μέτοχο τον Χάρη Καρώνη. Με τον μετασχηματισμό της σε Α.Ε. το 2005, στην εταιρεία μπήκε και ο μέχρι σήμερα βασικός της μέτοχος Μάκης Αντύπας. Την περίοδο εκείνη, στράφηκε στον κλάδο των υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας στις τηλεπικοινωνίες και ειδικότερα στην αγορά των γραμμών ατελούς χρέωσης, τα γνωστά «0800».
Το 2006, ιδρύεται η Viva Electronic Services (Viva.gr) με φόντο τον κλάδο του VOIP (Voice Over IP) και αργότερα τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες, ενώ το 2010 ακολούθησε η επέκταση στην αγορά των ηλεκτρονικών εισιτηρίων για διασκέδαση, αθλητικές εκδηλώσεις κ.λπ. Το Viva.gr σύντομα γίνεται ένας από τους ηγέτες στην ελληνική αγορά ηλεκτρονικών εισιτηρίων.
Αργότερα, το 2011, ο Χάρης Καρώνης και ο Μάκης Αντύπας ίδρυσαν τη Viva Payments, η οποία έχει άδεια χρήσης ως ίδρυμα πληρωμών για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
Η μεγάλη ευκαιρία, όμως, ήρθε το 2012, όταν η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) ξεκίνησε να δίνει άδειες λειτουργίας σε ιδρύματα ηλεκτρονικών πληρωμών. Φυσικά, η ομάδα του Χάρη Καρώνη είδε μια ευκαιρία να αναπτυχθεί και από μια τεχνολογική εταιρεία να καταστεί μια Fintech.
Η Realize ήταν η πρώτη εταιρεία που έβγαλε άδεια από την ΤτΕ για να δημιουργήσει το ελληνικό ηλεκτρονικό πορτοφόλι, το οποίο αρχικά ονομάστηκε e-Wallet και στη συνέχεια Viva Wallet. Έτσι, το 2013 η επωνυμία της εταιρείας άλλαξε σε Viva Wallet Holding, έχοντας ως θυγατρικές τις Viva Payments και Viva Services.
Συγχρόνως, καθώς το Fintech κέρδιζε όλο και περισσότερο έδαφος σε Ευρώπη και Αμερική, η εταιρεία τράβηξε την προσοχή μεγάλων επενδυτών. Η οικογένεια Λάτση ήταν ο πρώτος μεγάλος επενδυτής που έβαλε χρήματα, περί τα 20 εκατ. ευρώ, το 2014-2015, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ανόδου της επιχείρησης.
Η απογείωση ήρθε το καλοκαίρι του 2015, καθώς τα capital controls έφεραν αλλαγές στον τρόπο πληρωμών και χρήσης καταθέσεων στις διάφορες πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένων των στοιχηματικών. Οι Έλληνες παίκτες που προτιμούσαν τα διαδικτυακά τυχερά παίγνια έπρεπε να βρουν έναν τρόπο να κάνουν καταθέσεις, για να μπορούν να στοιχηματίσουν. Το Viva Wallet τότε κατάφερε να προσφέρει τρόπους πληρωμής και έτσι η εταιρεία εκείνη τη χρονιά διπλασίασε τα έσοδά της, ξεπερνώντας για πρώτη φορά το όριο των 10 εκατ. ευρώ.
Δύο χρόνια αργότερα, η Viva Wallet γίνεται Principal Member της Visa και της Mastercard για την παροχή υπηρεσιών και έτσι αρχίζει να αποκτά τον έλεγχο ολόκληρου του value chain των ηλεκτρονικών πληρωμών σε όλη την Ευρώπη.
Το 2019, η Viva Wallet συνέχισε το σχέδιο επέκτασής της, ιδρύοντας γραφεία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ολλανδίας, της Πορτογαλίας, της Γαλλίας και της Ρουμανίας.
Το 2020, η Viva Wallet επεκτείνει τις υπηρεσίες της σε άλλες 23 ευρωπαϊκές χώρες. Στις 3 Αυγούστου ανακοινώνει την απόκτηση της τραπεζικής άδειας της Praxia Bank, μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας αγοράς μετοχών μεταξύ της AMC Oak (μέτοχος) και Viva Wallet Holdings (αγοραστής). Η εξαγορά αυτή ήταν μια κίνηση-ματ, καθώς έναντι 25 εκατ. ευρώ απέκτησε τραπεζική άδεια με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το mega deal με την JP Morgan
Τον Δεκέμβριο του 2022 ολοκληρώθηκε και επίσημα η ιστορική εξαγορά του 48,5% της Viva Wallet από τη JP Morgan. Οι ιδρυτές Χάρης Καρώνης και Μάκης Αντύπας παρέμειναν μέτοχοι πλειοψηφίας και μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής, διατηρώντας το 51,5% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας.
Σήμερα, η Viva Wallet είναι προσηλωμένη στην ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής που διαμορφώνουν το μέλλον των πληρωμών, με στόχο την ενοποίηση του κατακερματισμένου ευρωπαϊκού χώρου πληρωμών. Με τοπικά υποκαταστήματα σε 24 ευρωπαϊκές χώρες, η Viva Wallet είναι στρατηγικά τοποθετημένη, ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες των επιχειρήσεων κάθε μεγέθους, αλλά και των ψηφιακών marketplaces, σε όλη την Ευρώπη. Αξιοποιώντας τις προηγμένες δυνατότητες των τεχνολογιών που έχει δημιουργήσει, όπως το «tap-on-phone Viva Wallet POS app» και το Smart Checkout payment gateway, η Viva Wallet προσφέρει μία απρόσκοπτη, ασφαλή και ολοκληρωμένη online και offline διαδικασία πληρωμών (omnichannel), βελτιστοποιώντας τη λειτουργία των επιχειρήσεων και την εμπειρία του καταναλωτή. Επιπλέον, ενόψει εφαρμογής του EU Digital Services Act, η Viva Wallet καθίσταται η ιδανική επιλογή για κάθε marketplace πλατφόρμα που επιθυμεί να ακολουθήσει τους ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης της βιομηχανίας πληρωμών.
Ελληνικές Fintechs που θα μας απασχολήσουν στο μέλλον
Μια ελληνική Fintech που έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών είναι η Woli, μια τραπεζική εφαρμογή που δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά να διαχειριστούν τα χρήματά τους και τις αποταμιεύσεις τους. Η Startup ιδρύθηκε από τον Βασίλη Ζούπα και τον Φίλιππο Αντωνόπουλο και απευθύνεται σε οικογένειες με παιδιά ηλικίας 10-18 ετών. Η εταιρεία σήκωσε 700.000 ευρώ από το βουλγαρικό fund Eleven Ventures, ενώ στον επενδυτικό γύρο συμμετείχαν και «angel investors» όπως ο Βίκτωρ Τροκούδης από τη Startup Plum, o Θανάσης Σοφιανός από τη Relevance Digital Agency και ο Hristo Borisov, ιδρυτής και CEΟ της Payhawk, εταιρεία που προσφάτως αναδείχθηκε στο πρώτο unicorn της Βουλγαρίας.
Άλλη μια περίπτωση με ελληνικό dna που προσείλκυσε επενδυτές είναι η Moonfare, η οποία κατάφερε να αντλήσει κεφάλαια ύψους 35 εκατ. δολ. από το λονδρέζικο private equity Vitruvian Partners. Η πλατφόρμα της ελληνικών συμφερόντων Moonfare ιδρύθηκε το 2016 και δίνει τη δυνατότητα σε μικροεπενδυτές να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους σε ορισμένα από τα μεγαλύτερα private equity παγκοσμίως (KKR, CVC Capital), διαθέτοντας μικρότερα ποσά επένδυσης από αυτά που ζητεί συνήθως η αγορά.
Σε καμία περίπτωση δεν ξεχνάμε την υπηρεσία online πληρωμών IRIS, η οποία υλοποιήθηκε και υποστηρίζεται από τη ΔΙΑΣ A.E. και τους εγχώριους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Viva Wallet).
Η υπηρεσία IRIS e-commerce προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής των αγορών που πραγματοποιούνται σε ηλεκτρονικό κατάστημα με απευθείας χρέωση του τραπεζικού λογαριασμού από το κινητό (mobile banking) ή τον υπολογιστή (e-Banking). Το προϊόν αυτό χρησιμοποιούν οι καταναλωτές για τις ηλεκτρονικές τους αγορές (σε όποια e-shops το διαθέτουν), εναλλακτικά των πληρωμών με κάρτα/αντικαταβολής/διατραπεζικής μεταφοράς. Με το πάτημα ενός κουμπιού, ο καταναλωτής μεταφέρεται στο e-banking της τράπεζας που χρησιμοποιεί και κάνει απευθείας την πληρωμή από τον λογαριασμό του.
Φυσικά, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε την περίπτωση της Fintech Finloup, η οποία λάνσαρε στην ελληνική αγορά μία υπηρεσία όπου οι καταναλωτές αγοράζουν προϊόντα με άτοκες δόσεις, χωρίς να έχουν πιστωτική κάρτα και δίχως να λαμβάνουν κάποιο δάνειο από την τράπεζα (buy now pay later) στα τέλη του 2021, άντλησε 1 εκατ. ευρώ από το ελληνικό Velocity.Partners, το TECS Capital, την ΕveryPay αλλά και angel investors με σκοπό να αναπτυχθεί και να επεκταθεί στην ελληνική αγορά. H εταιρεία πλέον προσφέρει τη δυνατότητα σε ιδιώτες και επιχειρήσεις να νοικιάσουν smartphone, laptop, tablet, gaming κονσόλες και άλλες συσκευές με ευέλικτο πρόγραμμα leasing.
Τέλος, άλλη μια πολλά υποσχόμενη Startup είναι η Kryptonio, η οποία έχει δημιουργήσει ένα πορτοφόλι, που επιτρέπει σε οποιονδήποτε, χωρίς τεχνικές γνώσεις, να έχει κατοχή και να διαχειρίζεται τα κρυπτονομίσματά του, με απλό τρόπο και δίχως καμία ανησυχία για την ασφάλειά τους. Η εταιρεία χρησιμοποιεί το Multi-Party Computation (MPC), ένα προηγμένο πρωτόκολλο κρυπτογραφίας και αντί να δημιουργεί ένα «ιδιωτικό κλειδί» ή κωδικό ανάκτησης (seed phrase), λειτουργεί με πολλαπλά μυστικά σε διαφορετικές συσκευές, οι οποίες δεν χρειάζεται να εμπιστεύονται η μία την άλλη και χρησιμοποιούνται για την έγκριση των συναλλαγών. Το μυστικό στο κινητό τού χρήστη κωδικοποιείται με τα βιομετρικά στοιχεία του προσώπου του και αποθηκεύεται στο προσωπικό του cloud.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο STARTUPPER MAG #36
