Κωνσταντίνος Κυριακόπουλος – Co-founder & CEO DeepSea Τechnologies: Η DeepSea ψηφιοποιεί τη ναυτιλία με έξυπνα συστήματα δρομολόγησης

Η DeepSea Τechnologies ιδρύθηκε το 2018 από τον Κωνσταντίνο Κυριακόπουλο και τον Ρομπέρτο Κούστα, με τους συνιδρυτές να προέρχονται από τον κόσμο της τεχνητής νοημοσύνης και φυσικά από αυτόν της εμπορικής ναυτιλίας. Η Startup ανέπτυξε μια πλατφόρμα μοντελοποίησης και παρακολούθησης απόδοσης πλοίων μέσω τεχνητής νοημοσύνης και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα σήκωσε χρηματοδότηση ύψους 11 εκατομμυρίων από ξένα επενδυτικά κεφάλαια.

Το σημείο καμπής ήταν το δεύτερο προϊόν της, το οποίο αφορούσε τη βελτιστοποίηση ταχυτήτων και δρομολόγησης των εμπορικών πλοίων, με τους πελάτες της εταιρείας να μειώνουν την κατανάλωση καυσίμων έως και 12%. Από εκεί και πέρα, η μεγάλη εμπορική ανάπτυξη της DeepSea στις αγορές της Βόρειας Ευρώπης και της Ασίας οδήγησε τον Ιούλιο του 2023 στην εξαγορά της από τον μεγάλο ιαπωνικό όμιλο αυτοματισμών Nabtesco.

Για το παρόν και ειδικά για το μέλλον της DeepSea, το Startupper MAG μίλησε με τον συνιδρυτή και CEO της εταιρείας, Κωνσταντίνο Κυριακόπουλο.

Startupper MAG: Ποια είναι τα βασικά προϊόντα και υπηρεσίες της DeepSea και πώς αυτά μπορούν να μεταμορφώσουν, να προσδώσουν αξία αλλά και να ψηφιοποιήσουν την εμπορική ναυτιλία ενώ παράλληλα να εκπληρωθούν και οι στόχοι βιωσιμότητας της συγκεκριμένης αγοράς;

Κ. Κυριακόπουλος: Η DeepSea προσφέρει τέσσερα βασικά προϊόντα που αντιστοιχούν σε τέσσερα στάδια στη διαδικασία αυτοματοποίησης και βελτιστοποίησης ενός πλοίου. Το πρώτο στάδιο είναι η συλλογή δεδομένων. Εγκαθιστούμε εξοπλισμό που συνδέεται με αισθητήρες και μεταφέρει σε ζωντανό χρόνο τις μετρήσεις τους ανά λεπτό στη στεριά. Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης μας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο ακόμα και σε αυτό το πρώτο στάδιο, καθαρίζοντας, διορθώνοντας και εντοπίζοντας σφάλματα στα δεδομένα ώστε να έχουν ουσιαστική αξία για την παρακολούθηση και βελτιστοποίηση του πλοίου.

Το δεύτερο στάδιο είναι η χρήση της ροής δεδομένων για τη διατήρηση μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης ψηφιακού διδύμου κάθε πλοίου. Στην πλατφόρμα μας Cassandra, ο χρήστης χρησιμοποιεί το μοντέλο για να προβλέψει πόσο καύσιμο θα χρειαστεί ένα πλοίο για να διατηρήσει οποιαδήποτε ταχύτητα σε οποιονδήποτε συνδυασμό συνθηκών καιρού και βυθίσματος. Το μοντέλο διαγιγνώσκει δυναμικά την κατάστασή του πλοίου, για παράδειγμα τον βαθμό ρύπανσης της γάστρας. Μαθαίνει από τα δεδομένα των εκατοντάδων άλλων πλοίων στην βάση δεδομένων μας, με αποτέλεσμα να μπορούμε να κάνουμε ακριβείς προβλέψεις ακόμα και για ένα πλοίο με λίγα ή καθόλου δεδομένα. Η Cassandra απεικονίζει αναλυτικά την ιστορική απόδοση των πλοίων, από το σύνολο του στόλου μέχρι το κάθε πιστόνι της μηχανής, με ειδική εστίαση στις εκπομπές CO2 και τον δείκτη έντασης άνθρακα (CII), η μείωση του οποίου αποτελεί πλέον υποχρέωση όλων των πλοίων.

Το τρίτο στάδιο είναι η χρήση των μοντέλων για βελτιστοποίηση του πλοίου. Το προϊόν αυτό έχει τον πιο άμεσο και μετρήσιμο αντίκτυπο στους πελάτες μας καθώς οδηγεί άμεσα στη μείωση κατανάλωσης καυσίμου της τάξεως του 10%. Στην πλατφόρμα μας Pythia, οι χρήστες εισάγουν τα στοιχεία κάθε ταξιδιού και υπολογίζεται αυτόματα ο βέλτιστος συνδυασμός ταχυτήτων και διαδρομής ο οποίος απεικονίζεται στο σύστημα πλοήγησης του πλοίου και ενημερώνεται αυτόματα σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού. Όπως και με την Cassandra, πλέον έχουμε αρκετά δεδομένα στη βάση μας από πλοία κάθε είδους ώστε να μπορούμε να προσφέρουμε σημαντικές εξοικονομήσεις καυσίμου ακόμα και σε πλοία χωρίς τους απαραίτητους αισθητήρες.

Τέλος, το τέταρτο στάδιο είναι η ενσωμάτωση των συστημάτων βελτιστοποίησης στα συστήματα ελέγχου της μηχανής, ώστε οι βέλτιστες ταχύτητες να ακολουθούνται αυτόνομα. Η νέα συσκευή Hyperpilot της DeepSea που εγκρίθηκε φέτος από τον νηογνώμονα DNV, είναι το πρώτο σύστημα παγκοσμίως που στέλνει αυτόματα στη μηχανή τις βελτιστοποιημένες ταχύτητες ενός ολόκληρου ταξιδιού, επιτυγχάνοντας αυτόνομη πλοήγηση στην ανοιχτή θάλασσα. Διευκολύνει τη δουλειά του πληρώματος και επιτρέπει ακόμα μεγαλύτερες εξοικονομήσεις καυσίμου, καθώς
ο έλεγχος ταχύτητας γίνεται πιο ακριβής. Είναι σχεδιασμένη για εύκολη εγκατάσταση, οπότε σε λίγες μέρες μετατρέπουμε οποιοδήποτε εμπορικό πλοίο σε ένα ημιαυτόνομο πλοίο.

Startupper MAG: Χρησιμοποιήσατε εξαρχής τεχνητή νοημοσύνη για τις υπηρεσίες σας. Πόσο κομβική ήταν αυτή η επιλογή, ποιες οι προκλήσεις που συναντήσατε στην υλοποίησή της και ειδικά από την πλευρά των ναυτιλιακών εταιρειών;

Κ. Κυριακόπουλος: Η χρήση τεχνητής νοημοσύνης από την πρώτη μέρα ήταν καθοριστική για όλη την πορεία της εταιρείας και εντάσσεται στη γενικότερη φιλοσοφία μας που προτιμά το βέλτιστο και το ριζοσπαστικό από το εύκολο. Στην αρχή έκανε τη ζωή μας αρκετά δυσκολότερη. Εκτός από το κόστος έρευνας και ανάπτυξης αλγορίθμων, έπρεπε να εξασφαλίσουμε τη συλλογή υψίσυχνων δεδομένων από κάθε πλοίο, πράγμα χρονοβόρο και δύσκολο να εξηγηθεί στους πελάτες. Έπρεπε να αποδείξουμε με αναλυτική επιστημονική μέθοδο σε κάθε πελάτη την ακρίβεια των μοντέλων μας και την εξοικονόμηση καυσίμου που επιτυγχάνεται με τη χρήση τους, πράγμα επίσης χρονοβόρο. Το αποτέλεσμα όμως ήταν ότι χτίσαμε σχέσεις εμπιστοσύνης με κάποιες από τις προοδευτικότερες ναυτιλιακές εταιρείες στον κόσμο, αποκτήσαμε όνομα στην αγορά για την προηγούμενη μας τεχνολογία και συλλέξαμε μια βάση υψηλής ποιότητας υψίσυχνων δεδομένων από εκατοντάδες πλοία η οποία σήμερα μας επιτρέπει να προσφέρουμε ακρίβεια και εξοικονομήσεις που είναι αδύνατον να ανταγωνιστούν όσοι υιοθέτησαν την τεχνητή νοημοσύνη πιο πρόσφατα.

Startupper MAG: Μπορείτε να μας πείτε μερικά σημαντικά case studies πελατών σας που πραγματικά έκαναν τη διαφορά τόσο για τους ίδιους όσο και για εσάς;

Κ. Κυριακόπουλος: Τον τελευταίο μήνα, οι πελάτες μας χρησιμοποιώντας την Pythia εξοικονόμησαν συνολικά καύσιμο αξίας 20 εκ. δολαρίων και απέτρεψαν την εκπομπή 90 χιλ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα, όσο εκπέμπουν με την ενεργειακή τους κατανάλωση 200.000 σπίτια. Έχουμε δημοσιεύσει ποσοτικά αποτελέσματα από δύο μελέτες περιπτώσεων με πελάτες. Η πρώτη ήταν με τη Seanergy Maritime, ελληνική ιδιοκτήτρια πλοίων χύδην φορτίου, η οποία υπολόγισε εξοικονόμηση 12% χρησιμοποιώντας την πλήρη γκάμα των προϊόντων μας. Είναι από τις εταιρείες που μας στήριξαν από νωρίς και η καθοδήγησή τους έχει συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη των προϊόντων μας.

Η δεύτερη ήταν με τον νορβηγικό λειτουργό οχηματαγωγών roll-on roll-off Wallenius Wilhelmsen, που το 2022 υπολόγισε μείωση 7% στην κατανάλωση καυσίμου χρησιμοποιώντας την Pythia για βελτιστοποίηση ταχύτητας και δρομολόγησης. Η δημοσίευση αυτής της μελέτης υπήρξε σημείο καμπής στην πορεία της DeepSea καθώς εκτόξευσε το ενδιαφέρον για τα προϊόντα μας,
ειδικά στο εξωτερικό.

Αξίζει να αναφέρω και την πιο πρόσφατη περίπτωση της ιρλανδικής Ardmore Shipping που ήταν από τις πρώτες εταιρείες με δεξαμενόπλοια η οποία υιοθέτησε την Pythia σε ολόκληρό της τον στόλο. Η στενή συνεργασία μαζί τους μας βοήθησε να προσαρμόσουμε το προϊόν του στην αγορά των δεξαμενόπλοιων, συγκεκριμένα στην ανάγκη βελτιστοποίησης όχι μόνο του συνδυασμού ταχυτήτων αλλά και της ώρας άφιξης, η οποία πρέπει να αποφασιστεί ισορροπώντας την κατανάλωση καυσίμου με το εμπορικό κόστος ευκαιρίας.

Startupper MAG: Στην περίπτωσή σας ένας βασικός και μεγάλος επενδυτής και συνεργάτης εξαγόρασε την εταιρεία, μια συνηθισμένη διαδικασία στον χώρο των Startups. Πείτε μας το ιστορικό και τις προκλήσεις αυτής της συνεργασίας.

Κ. Κυριακόπουλος: Για ό,τι κινείται (πλοία, αεροπλάνα, τρένα), η Nabtesco παράγει τα ηλεκτρονικά συστήματα που ελέγχουν την κίνηση αυτή, με μερίδια αγοράς της τάξεως του 50%. Βρίσκεται λοιπόν σε ιδανική θέση να πρωταγωνιστήσει στον μετασχηματισμό των μεταφορών που θα φέρουν η αυτονομία και η τεχνητή νοημοσύνη. Αντιλαμβανόμενη την ευκαιρία αυτή αλλά δίχως την τεχνογνωσία εσωτερικά να την εκτελέσει, η ηγεσία της αποφάσισε να ψάξει για συνεργάτες στη Δύση με εξειδίκευση στην τεχνητή νοημοσύνη. Ύστερα από συνεργασίες και επενδύσεις σε αρκετές εταιρίες επέλεξε για αυτόν τον ρόλο εμάς και έτσι προσφέρθηκε να μας εξαγοράσει.

Από τη δική μας πλευρά, αντιληφθήκαμε έγκαιρα ότι ο τελικός προορισμός του τεχνολογικού μας ταξιδιού είναι το αυτόνομο πλοίο και άρα ότι ένας συνεργάτης όπως η Nabtesco ήταν απαραίτητος για να φτάσουμε εκεί όπου θέλουμε. Η προσφορά εξαγοράς ήταν ιδιαίτερα ελκυστική, καθώς περιλάμβανε σημαντική επένδυση στην ανάπτυξη της εταιρείας και εγγύηση αυτονομίας και συνεχιζόμενης διοίκησης της εταιρείας από τους ιδρυτές της με συμμετοχή μας στα κέρδη. Έτσι αποφύγαμε το σύνηθες δίλημμα να αποδεχθούμε μια μεγάλη προσφορά ή να συνεχίσουμε να μεγαλώνουμε περισσότερο την εταιρεία. Η συμφωνία με τη Nabtesco μας επιτρέπει να κάνουμε και τα δύο.

Startupper MAG: Πώς είναι η επόμενη μέρα της DeepSea μετά την εξαγορά; Ποια είναι η στρατηγική που ακολουθείτε και ποιοι οι στόχοι σας;

Κ. Κυριακόπουλος: Καταρχάς συνεχίζουμε την ανάπτυξη των προϊόντων μας. Με τη βοήθεια της επένδυσης από τη Nabtesco, μεγαλώνουμε την ομάδα μας, επεκτείνουμε της πωλήσεις μας,
στοχεύοντας στον διπλασιασμό των εσόδων μας από το 2023 στο 2024. Έχουμε ήδη αποκτήσει παρουσία σε κάθε μεγάλη ναυτιλιακή αγορά, τόσο γεωγραφική (Ελλάδα, Βόρεια Ευρώπη, Σιγκαπούρη, Ιαπωνία) όσο και είδους πλοίου (κιβωτιοφόρα, δεξαμενόπλοια, οχηματαγωγά και χύδην φορτίου), οπότε στόχος τώρα είναι η ανάπτυξή μας σε όλες. Στους επόμενους μήνες θα εγκαταστήσουμε στα πρώτα πλοία τον Hyperpilot, ενώ παράλληλα αναπτύσσουμε μαζί συστήματα αυτονομίας σε ελιγμούς, λιμάνια και ακτές, με στόχο την πλήρη αυτονομία μέχρι το 2026.

Startupper MAG: Η ψηφιοποίηση είναι μια μεγάλη πρόκληση για την εμπορική ναυτιλία παγκοσμίως μαζί με τους στόχους βιωσιμότητας. Η ελληνική ναυτιλία έχει κάνει αρκετά βήματα για τη μετάβασή της στην ψηφιακή εποχή;

Κ. Κυριακόπουλος: Η DeepSea δεν θα υπήρχε χωρίς ελληνικές ναυτιλιακές που πίστεψαν σε μια προηγμένη ψηφιακή τεχνολογία τα πρώτα χρόνια όταν ήταν ακόμα πειραματική. Παρά τα εκατοντάδες ελληνόκτητα πλοία που εφαρμόζουν πια την τεχνητή νοημοσύνη μας, η μεγάλη πλειονότητα του ελληνικού εμπορικού στόλου εκεί έξω συνεχίζει να λειτουργεί με ημερήσιες αναφορές που συμπληρώνει χειροκίνητα το πλήρωμα κάθε μεσημέρι, πετώντας ουσιαστικά το 99.9% της πληροφορίας που μπορούσε να αντληθεί από μετρήσεις ανά λεπτό. Η δε πλειονότητα όσων έχουν υψίσυχνα δεδομένα δεν τα χρησιμοποιεί για δυναμική βελτιστοποίηση, παρά την ευκαιρία για άμεσες εξοικονομήσεις εκατομμυρίων.

Οι λόγοι είναι σύνθετοι, από τον φόρτο εργασίας που δεν αφήνει χρόνο για υιοθέτηση νέων συστημάτων μέχρι τη διάχυση ευθύνης μεταξύ πλοιοκτήτη και ναυλωτή, με τον πρώτο να είναι υπεύθυνος για την απόδοση του πλοίου και τον εξοπλισμό πάνω σε αυτό και τον δεύτερο να δίνει οδηγίες ταχύτητας και διαδρομής. Η κατάσταση αλλάζει όμως ραγδαία λόγω της επιβολής ρυθμίσεων για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα πλοία. Όλες οι πλευρές διαπιστώνουν ότι δεν έχουν επιλογή παρά να επενδύσουν σοβαρά στην αύξηση αποδοτικότητας, σημαντικό κομμάτι της οποίας είναι η ψηφιοποίηση. Αυτές οι εξελίξεις έχουν τροφοδοτήσει μια τεράστια αύξηση του ενδιαφέροντος για προϊόντα σαν τα δικά μας, ειδικά στην Ελλάδα.

Startupper MAG: Είναι η ψηφιακή ναυτιλία ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει;

Κ. Κυριακόπουλος: Για να μπορεί μια τοποθεσία να γίνει κόμβος κάποιας επιχειρηματικής δραστηριότητας απαιτούνται τρία πράγματα: ταλέντο, χρηματοδότηση και πελατεία. Στην περίπτωση της ψηφιακής ναυτιλίας στην Ελλάδα, είναι ξεκάθαρο ότι η παρουσία στη χώρα μας των ναυτιλιακών που ελέγχουν το μεγαλύτερο αριθμό πλοίων στον κόσμο αποτελεί σημαντική
ευκαιρία όσον αφορά την πελατεία. Το μεγαλύτερό μας όμως πλεονέκτημα είναι το ταλέντο. Εάν επισκεφτείτε τα γραφεία της DeepSea θα συναντήσετε καπετάνιους με πτυχία πληροφορικής, πωλητές με προϋπηρεσία ως τεχνικοί διευθυντές ναυτιλιακών, product owners πρωταθλητές ιστιοπλοΐας, και ομάδες παγκοσμίου επιπέδου ναυπηγών, μηχανικών τεχνητής νοημοσύνης και προγραμματιστών που σπούδασαν στα ίδια πανεπιστήμια και μιλάνε την ίδια γλώσσα. Εάν προσπαθούσα να φτιάξω την ίδια εταιρεία στη Silicon Valley δεν θα τους έβρισκα αυτούς τους ανθρώπους. Είναι το αποτέλεσμα ενός πολιτισμού με μια βαθιά σύνδεση με τη θάλασσα, έναν πολύ εκπαιδευμένο πληθυσμό και έναν πλούσιο ναυτιλιακό κλάδο που εκπαιδεύει χιλιάδες στελέχη υψηλής ποιότητας. Αυτή η δυνατότητα να συνδυάσεις βαθιά αντίληψη των αναγκών του πελάτη με γερές δεξιότητες στην τεχνολογία στην ίδια ομάδα και συχνά στο ίδιο πρόσωπο είναι μοναδική και δίνει στη χώρα μας σημαντικό προβάδισμα.

Όσον αφορά τη χρηματοδότηση τεχνολογικών εταιρειών, η Ελλάδα όπως και η Ευρώπη υστερεί. Πλην, όμως, στον τομέα της ναυτιλιακής τεχνολογίας έχουμε πάλι ένα προβάδισμα. Οι περισσότεροι διεθνείς επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων δεν γνωρίζουν τον ναυτιλιακό κλάδο και έτσι αποφεύγουν να επενδύουν σε αυτόν ή δεν έχουν τη δυνατότητα να καθοδηγήσουν τις εταιρείες στις οποίες έχουν επενδύσει. Αντιθέτως, στην Ελλάδα ένα σημαντικό μερίδιο από τα διαθέσιμα επιχειρηματικά κεφάλαια προέρχονται από τις εφοπλιστικές μας οικογένειες, οι οποίες επενδύουν ενεργά και άμεσα σε Startup και μέσω των ελληνικών ταμείων venture capital, τα οποία γνωρίζουν πολύ καλά τον κλάδο. Το αποτέλεσμα είναι πλέον ακόμα και ξένες Startup ναυτιλιακής τεχνολογίας να απευθύνονται σε ελληνικά ταμεία για χρηματοδότηση. Η Ελλάδα έχει λοιπόν μια τεράστια ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει σε αυτόν τον τομέα, αρκεί να την αδράξει.

Startupper MAG: Τι πρέπει να κάνουμε ως χώρα για να έχουμε ακόμα περισσότερες επιτυχημένες εταιρείες σαν την DeepSea στον χώρο της ναυτιλίας αλλά και γενικά ως οικοσύστημα;

Κ. Κυριακόπουλος: Η απάντηση βρίσκεται πάλι στους τρεις πυλώνες: ταλέντο, χρηματοδότηση και πελατεία. Πρέπει να μπορούμε να φέρουμε στην Ελλάδα ταλαντούχους ανθρώπους από όλο τον κόσμο που θέλουν να ασχοληθούν με τη ναυτιλιακή τεχνολογία, όπως ακριβώς συμβαίνει σε άλλους τεχνολογικούς κόμβους. Χρειάζεται σημαντική βελτίωση της γραφειοκρατίας γύρω από το σύστημα μετανάστευσης, κάτι που ήδη δρομολογείται από την κυβέρνηση.

Η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων έχει βελτιωθεί ριζικά τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας και συνεχίζει να αναπτύσσεται. Συναντώ όμως ακόμα ξένους επενδυτές που αρνούνται να επενδύσουν σε ελληνικές εταιρείες μόνο επειδή είναι ελληνικές, επικαλούμενοι την αργή επίλυση δικαστικών διαφορών, την υπερβολική γραφειοκρατία και το φορολογικό κόστος.

Τέλος, η ελληνική ναυτιλία, καθώς και η ελληνική βιομηχανία γενικότερα, πρέπει να επενδύσουν περισσότερο στην υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών από ελληνικές επιχειρήσεις ώστε να υπάρχει εγχώρια πελατεία για τις νέες Startup. Πρέπει η καινοτομία να γίνει μεγαλύτερο κομμάτι της επιχειρηματικής μας νοοτροπίας και να μην περιμένουμε τους ξένους να κάνουν κάτι πρώτα πριν το υιοθετήσουμε εμείς.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Startupper MAG #49