Μπορεί ένας κορωναϊός να επηρεάσει τη νεοφυή επιχειρηματικότητα; Μπορεί και μάλιστα σε κρίσιμο βαθμό. Αυτήν την εποχή έχουν ανασταλεί στην Κίνα πάρα πολλές συναντήσεις Startups με επενδυτές, ενώ –όπως αναφέρει το Business Insider– οι νέες επιχειρήσεις πρέπει να υπολογίζουν ότι για το επόμενο εξάμηνο θα στηριχθούν σε δικά τους κεφάλαια, μιας και έχει «φρενάρει» το όλο σύστημα χρηματοδότησής τους. Με απλά λόγια κανείς δεν επιθυμεί να συναντήσει κανέναν, είτε σε συνέδρια και εκθέσεις είτε σε κλειστές συσκέψεις, καθώς φοβούνται την έκθεση στον κορωναϊό.
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην Κίνα, αλλά έχει εξαπλωθεί διεθνώς, καθώς πολλοί Κινέζοι επενδυτές είναι πλέον είτε εγκλωβισμένοι στη χώρα τους είτε απρόθυμοι να ταξιδέψουν. Το αποτέλεσμα είναι επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, που είχαν στηριχθεί είτε σε κινεζική χρηματοδότηση είτε σε κινεζικές παραγγελίες, να πασχίζουν τώρα για εναλλακτικές, οι οποίες είναι μάλλον αδύνατον να βρεθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, οπότε πιθανολογούνται σοβαρές περικοπές, απολύσεις και αναστολή επενδύσεων.
Είναι όλα τόσο άσχημα; Από την Κίνα έρχονται και ενδιαφέροντα νέα για τη μεγάλη αύξηση ζήτησης διάφορων υπηρεσιών και προϊόντων εξαιτίας της επιδημίας. Κυρίως σε ψηφιακές υπηρεσίες ψυχαγωγίας που ανθούν, γιατί ο κόσμος μένει στο σπίτι του και δεν μπορεί να διασκεδάσει παρά μόνο μέσα από το κινητό ή το τάμπλετ του. Ακόμη, μεγάλη άνοδο έχουν οι εταιρείες delivery. Καθώς πολλοί Κινέζοι αποφεύγουν να κυκλοφορήσουν, παραγγέλνουν τα απαραίτητα για παράδοση στο σπίτι. Για παράδειγμα, όπως καταγράφει το Bloomberg, η JD.com, μια κινεζική εταιρεία λιανικής πώλησης online, είδε αύξηση κατά 215% στις παραγγελίες φρέσκων τροφίμων το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου. Αλλά και εδώ ο κορωναϊός μπαίνει ως φράγμα στην τροφοδοσία των νοικοκυριών, ειδικά στις περιοχές όπου υπάρχει καραντίνα ή φόβος μετάδοσης της ασθένειας. Καθώς δεν υπάρχουν πρόθυμοι μεταφορείς, αλλά και οι Αρχές έχουν επιβάλει μέτρα περιορισμού της μετακίνησης.
Τελικά δύο τομείς νέας επιχειρηματικότητας φαίνεται να «κερδίζουν» στα σίγουρα τον ιό. Ο πρώτος είναι των ψηφιακών εργαλείων επικοινωνίας. Πλατφόρμες με βίντεο και φωτογραφίες, online φόρουμ, κρυπτογραφημένα μηνύματα, υπηρεσίες messaging, όλα δίνουν στον υπόλοιπο κόσμο μια πιο ολοκληρωμένη –και πιο δυστοπική– εικόνα του τι συμβαίνει πραγματικά στην Κίνα. Καθώς είναι οι πολίτες που πολλές φορές με ρίσκο, τόσο της υγείας τους όσο και κυρώσεων, μεταδίδουν από τις αποκλεισμένες περιοχές την καθημερινότητά τους: την αναζήτηση τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης, τη μοναξιά να ζουν σε πόλεις-φαντάσματα, τις δραματικές εικόνες από κορεσμένα νοσοκομεία και εξαντλημένο ιατρικό προσωπικό.
Όσο για το δεύτερο τομέα «άνθησης»; Αυτός είναι σκοτεινός. Και δεν είναι άλλος από το παραεμπόριο χειρουργικών μασκών και σχετικών ειδών που ξαφνικά ανθεί λόγω τεράστιας ζήτησης. Ήδη στο ebay και σε άλλες ηλεκτρονικές αγορές οι τιμές έχουν εκτοξευθεί, αναφέρονται κυκλώματα που σαρώνουν ό,τι υπάρχει για να το μεταπωλήσουν πολύ ακριβότερα, ενώ φήμες διαδίδονται –καλλιεργώντας τις αντίστοιχες πωλήσεις– για διάφορα μαντζούνια και «θεραπείες».
Έχουν όμως σημασία όλα τα παραπάνω μπροστά στον κίνδυνο μιας πανδημίας; Η αυτονόητη απάντηση είναι «όχι», αλλά είναι σημαντικό να δούμε, έστω και έτσι, την ανάποδη πλευρά της παγκοσμιοποίησης. Που πέρα από τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά γεγονότα που διαχέονται σε όλο τον πλανήτη, είναι πλέον «διεθνής» σε επιπτώσεις και κάθε τοπική κρίση. Πολιτική, δημόσιας υγείας, κλιματικών εξάρσεων, κοινωνικής αναταραχής, κάθε τι μπορεί να γίνει παγκόσμιο σε επιρροή, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς επίλυση και χωρίς εναλλακτική αποφυγής. Μια λογική που εντυπώνεται πλέον και στο χώρο των επιχειρήσεων, προωθώντας μια τάση «αρπαγής» της όποιας ευκαιρίας. Ένας δηλαδή άλλου τύπου «ιός», αυτήν τη φορά επιχειρηματικής κουλτούρας που εξυμνεί το «όλα ή τίποτα», δηλαδή το μεγάλο ρίσκο και το βιαστικό κέρδος. Και χωρίς μηχανισμό ανοσίας…
Αναδημοσίευση από το τεύχος 7 του Startupper Mag.
