EUIPO – Μελέτη: Το χάσμα των φύλων στον τομέα σχεδιασμού 

Οι γυναίκες σχεδιάστριες υποεκπροσωπούνται στο επάγγελμα του σχεδιαστή και στη δημιουργία καταχωρισμένων κοινοτικών βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων, ενώ κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες συναδέλφους τους.

Αυτά είναι τα κύρια πορίσματα της μελέτης «Women in Design», που δημοσιεύθηκε σήμερα από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO).

Η νέα μελέτη, η πρώτη του είδους της, αναλύει το χάσμα μεταξύ των φύλων στον τομέα του σχεδιασμού: το ποσοστό των γυναικών σχεδιαστών στην ΕΕ, τους μισθούς τους και τη συμμετοχή των γυναικών στην καταχώριση σχεδίων και υποδειγμάτων. Η δημοσίευσή της μελέτης συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας (26 Απριλίου), η οποία φέτος επικεντρώνεται στις «Γυναίκες και διανοητική ιδιοκτησία (ΔΙ): Επιτάχυνση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας».

Μόνο 1 στους 4 σχεδιαστές που εργάζονταν στην ΕΕ το 2021 ήταν γυναίκες (24 %). Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, που κυμαίνονται από 17 % γυναίκες σχεδιαστές στις Κάτω Χώρες και 18 % στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία έως 33 % στη Λετονία.

Το χάσμα αυτό αντικατοπτρίζεται, επίσης, στη χαμηλότερη συμμετοχή γυναικών που καταχωρίζουν βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα στον EUIPO.

Σύμφωνα με στοιχεία από τις καταθέσεις καταχωρισμένων κοινοτικών σχεδίων και υποδειγμάτων (RCDs) του EUIPO, μόνο στο 21 % των σχεδίων και υποδειγμάτων που έχουν καταχωριστεί από κατόχους με έδρα στην ΕΕ περιλαμβάνεται τουλάχιστον μία γυναίκα σχεδιάστρια.

Πού βρισκόμαστε, λοιπόν; Ενώ το ποσοστό των γυναικών σχεδιαστών και βιομηχανικών σχεδίων που δημιουργούνται από γυναίκες στην ΕΕ έχει αυξηθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η αύξηση αυτή ήταν πολύ αργή. Με τους σημερινούς ρυθμούς, η γεφύρωση του χάσματος θα διαρκέσει 51 χρόνια.

Ποσοστό καταθέσεων RCDs με τουλάχιστον μία γυναίκα σχεδιάστρια στα κράτη μέλη της ΕΕ (2003-2022):

Επιπλέον, ορισμένα κράτη μέλη παρουσιάζουν διαφορές μεταξύ του αριθμού των γυναικών σχεδιαστών και της συμμετοχής τους στο σύστημα καταχωρισμένων σχεδίων. Η Ισπανία, η Κροατία και η Ιταλία έχουν χαμηλά ποσοστά γυναικών σε καταχωρισμένα σχέδια και υποδείγματα, ενώ το ποσοστό των γυναικών στο επάγγελμα του βιομηχανικού σχεδίου ή υποδείγματος υπερβαίνει τον μέσο όρο της ΕΕ.

Εν τω μεταξύ, ορισμένες χώρες εκτός της ΕΕ τα πάνε πολύ καλύτερα από ό,τι τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Η Νότια Κορέα βρίσκεται πολύ πάνω από τα επίπεδα της ΕΕ και σχεδόν τα μισά από τα σχέδια που κατατέθηκαν από κορεατικές εταιρείες έχουν τουλάχιστον μία γυναίκα σχεδιάστρια. Η Κίνα και οι ΗΠΑ παρουσιάζουν, επίσης, υψηλότερο μερίδιο, με περίπου το 40 % των σχεδίων και υποδειγμάτων να κατατίθενται σε γυναίκες.

Όσον αφορά τις αμοιβές, οι γυναίκες σχεδιαστές κερδίζουν κατά μέσο όρο 12,8 % λιγότερο από τους άνδρες συναδέλφους τους. Μέρος αυτού του μισθολογικού χάσματος μπορεί να εξηγηθεί από παράγοντες όπως η ηλικία ή οι συνθήκες εργασίας (οι γυναίκες σχεδιαστές τείνουν να είναι νεότερες, υψηλότερο ποσοστό γυναικών σχεδιαστών εργάζονται με μερική απασχόληση), αλλά αυτό εξακολουθεί να αφήνει ένα ανεξήγητο μισθολογικό χάσμα της τάξης του 8 %.

«Η ισότητα των φύλων αποτελεί έναν από τους θεμελιώδεις στόχους της ΕΕ. Αποτελεί, επίσης, επιτακτική ανάγκη σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της διανοητικής ιδιοκτησίας. Οι περισσότερες από τις μελέτες σχετικά με το φύλο που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα έχουν επικεντρωθεί στους εφευρέτες και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Με αυτή τη νέα μελέτη του EUIPO, η οποία επικεντρώνεται στις γυναίκες σχεδιάστριες και τη συμμετοχή τους στο σύστημα καταχωρισμένων κοινοτικών σχεδίων και υποδειγμάτων, ελπίζουμε να επιστήσουμε την προσοχή στο υφιστάμενο χάσμα μεταξύ των φύλων που υπάρχει επί του παρόντος στον τομέα της διανοητικής ιδιοκτησίας της ΕΕ και να συμβάλλουμε σε ένα πιο ισορροπημένο και χωρίς αποκλεισμούς επάγγελμα του σχεδιαστή. Προωθώντας μεγαλύτερη ποικιλομορφία και συμμετοχικότητα, μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν πιο δίκαιο και ζωντανό κόσμο διανοητικής ιδιοκτησίας».

Σύμφωνα με τη μελέτη, το είδος των προϊόντων που σχεδιάζονται συχνότερα από γυναίκες είναι:

Για να σηματοδοτήσει περαιτέρω τη δέσμευσή του για έναν πιο ισόρροπο ως προς τη διάσταση του φύλου κόσμο διανοητικής ιδιοκτησίας, ο EUIPO συμμετέχει επί του παρόντος στην πρωτοβουλία Girls Go Circular στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του σχετικά με τη διανοητική ιδιοκτησία στην εκπαίδευση (Ideas Powered @ school), υπό τον συντονισμό του European Institute of Innovation and Technology (EIT), καθώς και στο φόρουμ «Women and Girls in STEM», που διοργανώνεται σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σας ενημερώνουμε πως η μελέτη «Women in design» είναι η πρώτη μελέτη που εκπόνησε το EUIPO με επίκεντρο τις γυναίκες σχεδιάστριες και το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη διανοητική ιδιοκτησία, με βάση στοιχεία από τις καταθέσεις καταχωρισμένων κοινοτικών σχεδίων και υποδειγμάτων (RCDs) και στοιχεία της Eurostat. Η ανάλυση βασίζεται σε 670.000 σχέδια και υποδείγματα και 210.000 σχεδιαστές με πληροφορίες σχετικά με το όνομα του σχεδιαστή στις βάσεις δεδομένων του EUIPO (43 % των καταχωρίσεων ΚΚΣΥ) και στο Παγκόσμιο Λεξικό Ονομάτων Φύλου που εκδίδεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO).