Περι efood, gig economy και τα κράτη που πρέπει να εκσυγχρονιστούν ταχύτατα
Είναι αλήθεια ότι πολλές Startups εκμεταλλεύθηκαν τα κενά και τις αδυναμίες των παραδοσιακών αγορών και παικτών αλλά και τα κενά στα κανονιστικά και ρυθμιστικά πλαίσια κάθε χώρας, κερδίζοντας τεράστια μερίδια αγοράς, επαναπροσδιορίζοντας ολόκληρους τομείς όπως οι μεταφορές, οι παραδόσεις φαγητού, η διαμονή κ.α.
Με αφορμή το “flame” στην efood, (που λέγαμε εμείς οι παλιοί χρήστες των BBS), και ο συνεπακόλουθος (υπερβολικός κατά τη γνώμη μου) κοινωνικός ακτιβισμός, θα πρέπει να διευκρινίσουμε μερικά πράγματα.
Είναι αλήθεια ότι πολλές Startups εκμεταλλεύθηκαν τα κενά και τις αδυναμίες των παραδοσιακών αγορών και παικτών αλλά και τα κενά στα κανονιστικά και ρυθμιστικά πλαίσια κάθε χώρας, κερδίζοντας τεράστια μερίδια αγοράς, επαναπροσδιορίζοντας ολόκληρους τομείς όπως οι μεταφορές, οι παραδόσεις φαγητού, η διαμονή κ.α.
Κέρδισαν αυτά τα μερίδια γιατί μέσω της τεχνολογίας πρόσφεραν από τη μια πλευρά εύχρηστες υπηρεσίες με μοναδικά χαρακτηριστικά στους χρήστες – πελάτες αλλά και μια νέα εισοδηματική πηγή για εκατομμύρια κόσμο. Αυτό άλλωστε κάνουν όλες οι Startups ή αυτό θέλουν να κάνουν για να είμαστε πιο ακριβείς.
Είχε ενδιαφέρον που, στην αρχή τουλάχιστον, εταιρείες όπως η Beat και η Uber ανέφεραν ότι δεν ήταν εταιρείες παροχής μεταφορικού έργου αλλά τεχνολογικές πλατφόρμες… Κρυβόμασταν όλοι πίσω από το δάχτυλό μας, με τα κράτη να τρέχουν ακόμα και σήμερα πίσω από τις (τεχνολογικές) εξελίξεις και σε πολλές των περιπτώσεων να προσπαθούν να “μαζέψουν τα ασυμμάζευτα” και να βάλουν την απαραίτητη -ρυθμιστική- τάξη. Από την άλλη είναι αδιανόητο σήμερα να προγραμματίσουμε ταξίδι στο εξωτερικό και να μη τσεκάρουμε την AirBnB ή να μην έχουμε την εφαρμογή της Beat στο κινητό μας, η οποία θα πρέπει να αναφέρουμε ότι κατάφερε και έβαλε σε τάξη την δύσκολη αγορά των ταξί, με αναβαθμισμένες και ποιοτικές υπηρεσίες προς όλους εμάς.
Η λεγόμενη gig-economy ή η πληθωποριστική ή συμμετοχική οικονομία έδωσε εργασία σε πολύ κόσμο νοικιάζοντας το σπίτι του, το αυτοκίνητό και το δίκυκλό του σε τρίτους μέσω της εκάστοτε πλατφόρμας. Δυστυχώς όμως οι Startups, που πλέον δεν ειναι Startups αλλά μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, κατά κανόνα δεν πρόσφεραν την σωστή εργασιακή ή εμπορική σχέση με τους παροχείς των υπηρεσιών αυτών, θεωρώντας τους ανεξάρτητους εργαζόμενους ή ελεύθερους επαγγελματίες ανάλογα την χώρα δραστηριοποίησης.
Προφανώς στις Η.Π.Α. το πολύ απλό και ξεκάθαρο φορολογικό και εργασιακό πλαίσιο επιτρέπει την ανεξάρτητη εργασία χωρίς πολλές δεσμεύσεις από τις δυο πλευρές αρκεί να δηλώνονται τα έσοδα και τα έξοδα αντίστοιχα.
Στην Ευρώπη όπου οι εργασιακές σχέσεις προστατεύονται -ευτυχώς- περισσότερο, ακόμα και σήμερα τα κράτη δεν έχουν κινηθεί όσο γρήγορα χρειάζεται για να βάλουν μια βασική έστω τάξη σε κάθε αγορά που δραστηριοποιούνται οι μεγάλες πολυεθνικές τεχνολογικές εταιρείες. Πολλές χώρες, όπως η Ιταλία για παράδειγμα, υποχρεώνουν πλέον εταιρείες όπως η efood να απασχολούν με μισθωτές συμβάσεις τους διανομείς τους με όλες τις προβλεπόμενες παροχές (ασφαλιστικές, ιατρικές κλπ.) ενώ και η Ελλάδα έχει εδώ και καιρό προβλέψεις για εταιρείες παροχής διανομής φαγητού και προφανώς θα βελτιωθεί το δικό μας ρυθμιστικό πλαίσιο στο κοντινό μέλλον.
Για να επιστρέψω λίγο στο efood, αν συγκεκριμένη (άγαρμπη) αλλαγή στην εργασιακή σχέση σε 115 υπαλλήλους της με χαμηλή αξιολόγηση ήταν έναν μεμονωμένο περιστατικό, προσωπικά με βρίσκει σύμφωνο μια και δίνει μάλιστα επιλογή συνεργασίας σε “κακούς υπαλλήλους”. Τώρα, αν επρόκειτο για την απαρχή μιας γενικής αλλαγής πλεύσης προφανώς θα υπήρχε θέμα. Επίσης αν τα κριτήρια αξιολόγησης των υπαλλήλων της efood δεν ήταν αρκετά διάφανα και ως ένα σημείο συμφωνημένα, πάλι θα υπήρχε θέμα.
Σε κάθε περίπτωση ΟΛΕΣ οι αγορές που έχουν αλλάξει δραματικά λόγω των τεχνολογικών Startups θα πρέπει να έχουν ξεκάθαρο και απλό ρυθμιστικό πλαίσιο από πλευρά κράτους. Βέβαια θα πρέπει η κρατική διοίκηση να είναι ικανή να μπορεί ακολουθήσει τις τεχνολογικές εξελίξεις, να τις κατανοήσει αρχικά και να δρα προορατικά και όχι πυροσβεστικά και να δημιουργεί το πλαίσιο υγιούς ανταγωνισμού για όλους τους παίκτες, προσέλκυσης νέων και φυσικά να προστατεύει τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων.
Έχουμε πολλά παραδείγματα στην Ευρώπη, ειδικά στις Βαλτικές χώρες, όπου ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η αλλαγή νοοτροπίας ξεκίνησε από το ίδιο το κράτος και πλέον φτάνει και στον τελευταίο πολίτη της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση εμείς εδώ στην Ελλάδα είμαστε σε καλό δρόμο αλλά θα πρέπει να κινηθούμε τάχιστα… οι εξελίξεις και η τεχνολογία κινούνται με ταχύτητες φωτός…
Διαβάστε επίσης:
