14 χρόνια Crypto: Η άνοδος και η πτώση

Η «φιλοσοφία» του Bitcoin

 

Το blockchain αποτελείται από μία «αλυσίδα» καταχωρίσεων συναλλαγών, σε ένα δημόσιο λογιστικό βιβλίο (ledger). Κάθε καινούργια συστάδα καταχωρίσεων -ένα «block»- συνδέεται με τα προηγούμενα, δημιουργώντας μία νέα «αλυσίδα», δηλαδή ένα «blockchain». Τα blocks αυτά συνδέονται μεταξύ τους.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το ledger λειτουργεί ως ένα συνολικό και αποκεντρωμένο (decentralized) λογιστικό βιβλίο, το οποίο είναι κοινό και προσβάσιμο σε όλους τους συμμετέχοντες, μιας και όλοι αποθηκεύουν ένα αντίγραφό του, κάτι που εξασφαλίζει την ασφάλεια και τη διαφάνεια των συναλλαγών.

Η βασική διαφορά και αυτή που πυροδοτεί τα σενάρια καταστροφής ή, για τους πιο ψύχραιμους, μετάλλαξης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, προκύπτει από το γεγονός ότι δεν είναι πλέον απαραίτητη η ύπαρξη ενός ενδιάμεσου, όπως μιας τράπεζας, ενώ η εμπιστοσύνη των συναλλασσόμενων μερών βασίζεται σε αλγοριθμική επιβεβαίωση.

Για κάποιους αποτελεί επαγγελματική πρακτική η διαμοίραση σε μία ομάδα συνεργατών ενός λογιστικού φύλλου, το οποίο βλέπουν και επεξεργάζονται όλοι.

Το ledger καταγράφει όλες τις συναλλαγές που γίνονται και κατόπιν ενημερώνεται και ενημερώνει για αυτές. Όπως γίνεται κατανοητό, δεν καταχωρίζεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο, αλλά σε εκατομμύρια ταυτόχρονα, με τα δεδομένα του προσβάσιμα από όλους.

 

Τα οφέλη από τη χρήση της τεχνικής 

 

Η δημόσια πρόσβαση στο blockchain αποτελεί μία βάση διαφάνειας στις συναλλαγές και τη διάχυση της πληροφορίας. Στο ίδιο πλαίσιο, διευκολύνεται η ελεγκτική διαδικασία, με την εξάλειψη κάθε ενδεχομένου παραβάσεων, ακριβώς εξαιτίας της δημόσιας φύσης των δεδομένων.

Ταυτόχρονα, εκλείπει και η ανάγκη για ενδιάμεσα μέρη που αυξάνουν τα κόστη, αφού όλες οι πληροφορίες που αφορούν τη συναλλαγή βρίσκονται κρυπτογραφημένες μέσα στο blockchain.

Τράπεζες με διεθνή δραστηριότητα (Deutsche Bank, Santander, BNP Paribas) και πολλοί οργανισμοί από τον χώρο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, όπως η Visa, η Citi και ο NASDAQ, προκειμένου να υπερισχύσουν έναντι των ανταγωνιστών τους, επέλεξαν τη συνεργασία με παρόχους blockchain τεχνολογίας, ώστε να διασφαλίσουν τις υφιστάμενες υποδομές και να επωφεληθούν από τη μη-γραμμική καινοτομία που εισάγει η συγκεκριμένη τεχνολογία.

Τα ορόσημα των 9 πρώτων ετών

 

31 Οκτωβρίου, 2008: Ο άγνωστης, ακόμη, ταυτότητας Satoshi Nakamoto δημοσιοποιεί ένα ακαδημαϊκό έγγραφο εννέα σελίδων που καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας του Bitcoin. Με τίτλο «Bitcoin: Ένα Peer-to-Peer Σύστημα Ηλεκτρονικών Ταμειακών Συναλλαγών», το έγγραφο δίνει επίσης την πρώτη περιγραφή του αποκεντρωμένου καθολικού blockchain, της τεχνολογίας που στηρίζει το ψηφιακό νόμισμα.

3 Ιανουαρίου, 2009: Ο Nakamoto «εξορύσσει» το πρώτο «block» από Bitcoins στο blockchain. Μερικές ημέρες αργότερα, ο Nakamoto στέλνει Bitcoins στην πρώτη συναλλαγή της Ιστορίας.

12 Ιανουαρίου, 2009: Η πρώτη συναλλαγή Bitcoin πραγματοποιείται μεταξύ του Nakamoto και του προγραμματιστή Hal Finney. Η συναλλαγή καταγράφεται στο block 170.

12 Οκτωβρίου, 2009: Ο Martti Malmi, ένας προγραμματιστής λογισμικού από τη Φινλανδία, στέλνει 5.050 Bitcoins αντί 5,02 δολαρίων στον NewLibertyStandard, έναν από τους τακτικούς συμμετέχοντες ενός φόρουμ του Bitcoin. Η συναλλαγή πραγματοποιείται με τη χρήση του PayPal. Τα Bitcoins χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ενός νέου χώρου ανταλλαγής Bitcoin που ονομάζεται New Liberty Standard.

Οκτώβριος, 2009: Η New Liberty Standard καθορίζει την αξία του Bitcoin στα 1.309,03 bitcoins προς 1 δολάριο.

Φεβρουάριος, 2010: Η πρώτη αγορά Bitcoin στον κόσμο εδραιώνεται από την Dwdollar.

22 Μαΐου, 2010: Ο προγραμματιστής λογισμικού Laszlo Hanecz αγοράζει δύο πίτσες αντί 10.000 Bitcoins, που θεωρείται ευρέως η πρώτη φορά που το ψηφιακό νόμισμα εκπληρώνει τον σκοπό της δημιουργίας του – την αγορά αγαθών.

7 Ιουλίου, 2010: Το νέο λογισμικό του Bitcoin κυκλοφορεί από την κοινότητα των προγραμματιστών και μέσα στις επόμενες πέντε ημέρες δεκαπλασιάζεται η συναλλαγματική του αξία – από 0,008 δολάρια ανά Βitcoin στα 0,08 δολάρια ανά Βitcoin.

17 Ιουλίου, 2010: Ξεκινά να λειτουργεί το Mt. Gox, το οποίο τελικά θα γίνει το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο Bitcoin στον κόσμο, προτού πτωχεύσει το 2014.

28 Νοεμβρίου, 2013: Έχοντας τραβήξει την προσοχή των Media, το Bitcoin ξεπερνά τα 1.000 δολάρια για πρώτη φορά. Μόλις λίγες ημέρες αργότερα, χάνει το επίπεδο αυτό και δεν το ξεπερνά για τα επόμενα τουλάχιστον τρία χρόνια.

28 Φεβρουαρίου, 2014: Το Mt. Gox, με έδρα το Τόκιο, υποβάλλει αίτημα υπαγωγής σε καθεστώς προστασίας από τους πιστωτές, μετά από επίθεση χάκερς οι οποίοι έκλεψαν περίπου 850.000 Βitcoins –αξίας περίπου μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ– και 28 εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά. Η κλοπή, η μεγαλύτερη στον κόσμο των ψηφιακών νομισμάτων, αναδεικνύει τις αδυναμίες ασφάλειας στις συναλλαγές και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές σε έναν μη ρυθμιζόμενο κλάδο.

1 Αυγούστου, 2017: Ο υποκείμενος κώδικας λογισμικού του Bitcoin διασπάται για να δημιουργήσει το Bitcoin Cash, έναν κλώνο του Βitcoin. Η κίνηση κατακρίνεται από τους «miners» της Κίνας, οι οποίοι εμφανίζονται δυσαρεστημένοι με τις προγραμματισμένες βελτιώσεις της τεχνολογίας του νομίσματος που έχουν ως στόχο να αυξήσουν την ικανότητά της να επεξεργάζεται συναλλαγές.

10 Δεκεμβρίου, 2017: Οι διαχειρίστριες εταιρείες των χρηματιστηρίων του Σικάγου, Cboe Global Markets Inc και CME Group Inc ξεκινούν τη διαπραγμάτευση futures στο Βitcoin, επιτρέποντας στους επαγγελματίες mainstream επενδυτές να ποντάρουν στην τιμή του ψηφιακού νομίσματος.

18 Δεκεμβρίου, 2017: Το Bitcoin εκτοξεύεται στο ιστορικό υψηλό των 19.666 δολαρίων στο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων Bitstamp, στην κορύφωση μιας φρενίτιδας που έδωσε ώθηση άνω του 1.300% στο Βitcoin σε διάστημα ενός έτους, καθώς οι μικροεπενδυτές έσπευσαν να αγοράσουν.

 

Η κατάρρευση της FTX και το ντόμινο

 

Ένα από τα μεγαλύτερα «κανόνια» στον κλάδο των κρυπτονομισμάτων σηματοδότησε η εκκίνηση της διαδικασίας πτώχευσης από την FTX τον Νοέμβριο, ενώ έπειτα από έναν μήνα περίπου συνελήφθη στις Μπαχάμες ο δημιουργός του, Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ.

Οι ανακοινώσεις, που έγιναν στον λογαριασμό της FTX στο Twitter, ήρθαν λίγες ημέρες αφότου ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της, Binance, αποχώρησε από μια προτεινόμενη συμφωνία εξαγοράς και άφησε την εταιρεία να προσπαθεί να συγκεντρώσει περίπου 9,4 δισ. δολάρια.

Ο μεγάλος αντίπαλος της FTX, Binance, σχεδίαζε να εξαγοράσει την κύρια πλατφόρμα συναλλαγών της για να τη σώσει από μια «κρίση ρευστότητας». Ο ιδρυτής της Binance, Changpeng «CZ» Zhao, τον οποίο ο δισεκατομμυριούχος είχε κατηγορήσει για δολιοφθορά, θα ήταν τώρα ο Λευκός Ιππότης του.

Ωστόσο, αυτό κράτησε για λίγο, καθώς λίγο αργότερα η Binance ανακοίνωσε ότι ακυρώνει τα σχέδιά της για την απόκτηση της FTX, αφήνοντας την αυτοκρατορία κρυπτονομισμάτων στα «κρύα του λουτρού». «Στην αρχή, η ελπίδα μας ήταν να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε τους πελάτες της FTX», ανέφερε η Binance σε Tweet. «Αλλά τα ζητήματα είναι πέρα ​​από τον έλεγχο ή την ικανότητά μας να βοηθήσουμε».

Στην πτωχευτική διαδικασία συμπεριλήφθηκε και η χρηματιστηριακή εταιρεία του ομίλου του Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ, Alameda Research. Πηγές ανέφεραν ότι η εταιρεία αυτή βρισκόταν εν μέρει πίσω από τα προβλήματα της FTX και φέρεται να χρωστάει περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ο Μπάνκμαν-Φριντ είχε εμφανιστεί ως σωτήρας στο κραχ της αγοράς το καλοκαίρι του 2022, όταν παρενέβη για να διασώσει μεγάλα ονόματα του κλάδου που κατέρρευσαν. Έως και πρότινος, πολλοί τον παρομοίαζαν με τον J.P. Morgan ή ακόμα και τον Warren Buffett για τον ρόλο τους στη στήριξη μεγάλων εταιρειών σε περιόδους κρίσεων.

Το «έπος της FΤX», όπως το χαρακτήρισαν παράγοντες της αγοράς έκανε πολλούς να μιλούν για μία νέα «Lehman Brothers» στον τομέα των κρυπτονομισμάτων.

Όλα ξεκίνησαν όταν το Bloomberg έγραψε πως η Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) και η Επιτροπή Συναλλαγών στα Futures Εμπορευμάτων (Commodity Futures Trading Commission) διερευνούν τη σχέση του FTX.com με το αμερικανικό FTX US και την Alameda Research.

Σύμφωνα με ανάλυση της JP Morgan, οι εταιρείες κρυπτονομισμάτων βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα τσουνάμι από margin calls και χρεοκοπίες.

Η JP Morgan προειδοποιεί ότι «ο αριθμός των οργανισμών με ισχυρούς ισολογισμούς που μπορούν να διασώσουν εκείνους που έχουν χαμηλά κεφάλαια και υψηλό δανεισμό μειώνεται μέσα στο οικοσύστημα του crypto». Και εκτιμά ότι θα χρειαστεί να περάσουν αρκετές εβδομάδες ώσπου να μετριαστεί η αναταραχή στην αγορά των crypto, εκτός και εάν υπάρξει μία συμφωνία για τη διάσωση της FTX σύντομα.

«Με την κεφαλαιοποίηση των κρυπτονομισμάτων να βρίσκεται ακριβώς πάνω από το 1 τρισ. δολάρια πριν από την κατάρρευση των FTX/Alameda Research, η εκτίμησή μας είναι ότι η αγορά του crypto θα βρει στήριξη πάνω από τα 500 δισ. δολάρια στην τρέχουσα φάση απομόχλευσης», προσθέτουν με αρκετή αισιοδοξία οι αναλυτές.

Ο Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ, ιδρυτής της πλατφόρμας ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων FTX, συνελήφθη χωρίς επεισόδια στο συγκρότημα διαμερισμάτων του στις Μπαχάμες στις 12 Δεκεμβρίου, αφού οι εισαγγελείς των ΗΠΑ κατέθεσαν ποινικές κατηγορίες εναντίον του.

Λίγο αφότου επιβεβαιώθηκε η σύλληψή του, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είπε ότι ενέκρινε ξεχωριστές κατηγορίες σχετικά με τις «παραβιάσεις της νομοθεσίας περί χρεογράφων» του Μπάνκμαν-Φριντ, οι οποίες θα κατατεθούν δημόσια. Οι ρυθμιστικές αρχές της Wall Street δήλωσαν επίσης ότι θα λάβουν μέτρα εναντίον του.

Δεν είναι σαφές ποιες κατηγορίες αντιμετωπίζει ο 30χρονος Μπάνκμαν-Φριντ, άλλοτε διασημότητα στον χώρο των κρυπτονομισμάτων, που έγινε παρίας μέσα σε μια νύχτα τον περασμένο Νοέμβριο, καθώς η εταιρεία του υπέστη κρίση ρευστότητας και κήρυξε πτώχευση, αφήνοντας τουλάχιστον ένα εκατομμύριο καταθέτες ανίκανους να έχουν πρόσβαση στα κεφάλαιά τους.

Οι New York Times, επικαλούμενοι ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα, ανέφεραν ότι οι κατηγορίες εναντίον του Μπάνκμαν-Φριντ περιελάμβαναν απάτη μέσω εμβάσματος, συνωμοσία μέσω τραπεζικής απάτης, απάτη επί τίτλων, συνωμοσία απάτης χρεογράφων και ξέπλυμα χρήματος.

Τον Νοέμβριο ο Μπάνκμαν-Φριντ ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της FTX και την αντικατάστασή του από τον John J. Ray III.

Αν και η έρευνα δεν έχει ολοκληρωθεί, είπε ο Ray, η κατάρρευση της FTX φαίνεται να προέρχεται από τη συγκέντρωση εξουσίας «στα χέρια μιας πολύ μικρής ομάδας εξαιρετικά άπειρων και μη εξειδικευμένων ατόμων» που απέτυχαν να εφαρμόσουν ουσιαστικά οποιονδήποτε εταιρικό έλεγχο.

Μετά την παραίτησή του, ο Μπάνκμαν-Φριντ έγραψε στο Twitter ότι σοκαρίστηκε που είδε τα πράγματα να εξελίσσονται κατ’ αυτό τον τρόπο, όμως τόνισε πως η πτώχευση «δεν είναι απαραίτητο να σημαίνει το τέλος για τις εταιρείες ή την ικανότητά τους να παρέχουν αξία και κεφάλαια στους πελάτες τους κυρίως».

Τις τέσσερις εβδομάδες από τότε που η FTX κήρυξε πτώχευση μέχρι τη σύλληψή του, ο Μπάνκμαν-Φριντ προσπάθησε να εμφανιστεί ως ένας άτυχος διευθύνων σύμβουλος, αρνούμενος τις κατηγορίες ότι εξαπάτησε τους πελάτες της FTX.

Στο ομοσπονδιακό δικαστήριο του Μανχάταν στις αρχές Ιανουαρίου δήλωσε αθώος αναφορικά με τις ποινικές κατηγορίες που αντιμετωπίζει για το ότι εξαπάτησε επενδυτές στο χρεοκοπημένο πλέον ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων FTX και προκάλεσε ζημίες δισεκατομμυρίων δολαρίων.

 

2022: Η χρονιά που «τελείωσε» το crypto

 

Όπως αναφέρει το Reuters, το Bitcoin «πήρε την κατιούσα» στο 2022. Το άλλοτε εξέχον κρυπτονόμισμα έχει χάσει το 60% της αξίας του, ενώ η ευρύτερη αγορά κρυπτονομισμάτων έχει συρρικνωθεί κατά 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια, συντετριμμένη από την αύξηση των επιτοκίων, την εξαφάνιση της διάθεσης για κινδύνους και τις εταιρικές καταρρεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της FTX του Sam Bankman-Fried.

Τα Crypto funds είχαν καθαρές εισροές 498 εκατομμυρίων δολαρίων το 2022, έναντι 9,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021, σύμφωνα με στοιχεία του διαχειριστή ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων CoinShares, αντανακλώντας τον τρόπο με τον οποίο η κύρια χρηματοδότηση έχει απομακρυνθεί από την αγορά μέσω του annus horribilis.

Ακόμη και πέρυσι, πριν ξεκινήσει η ραγδαία πτώση τον Νοέμβριο, τα κρυπτονομίσματα θεωρούνταν ρεαλιστικά ως δύο ή τρία χρόνια μακριά από την αποδοχή από τους κύριους θεσμικούς επενδυτές.

Οι προβλέψεις για το 2023

 

Σύμφωνα με το MIT Technology Review, έρχεται ως «ντόμινο εξελίξεων» η ξαφνική κατάρρευση του δημοφιλούς ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων FTX τον Νοέμβριο, γεγονός που έχει εντείνει έναν «πολιτικό πόλεμο» για τα κρυπτονομίσματα, ο οποίος ήδη μαίνεται.

«Τον επόμενο χρόνο είναι πιθανό να δούμε τη σύγκρουση να μεταφέρεται στα δικαστήρια των ΗΠΑ αλλά και στο Κογκρέσο. Το μέλλον των οικονομικών ακροβατεί σε ένα τεντωμένο σχοινί μεταξύ πολιτικής και ρεαλισμού», αναφέρεται στο δημοσίευμα.

«Ένα πλήθος σκεπτικιστών για τα κρυπτονομίσματα, που περιλαμβάνει εξέχοντες πολιτικούς και ρυθμιστικούς φορείς, θέλει να χαλιναγωγήσει έναν κλάδο που θεωρεί ότι κατακλύζεται από απάτη και είναι επιβλαβής για τους καταναλωτές. Η εκκωφαντική κατάρρευση της FTX ενθάρρυνε αυτήν την ομάδα», υπογραμμίζεται σχετικά.

Στο ίδιο δημοσίευμα επισημαίνεται ακόμα ότι ο «εύθραυστος» κλάδος εξαρτάται υπερβολικά από τις κεντρικές πλατφόρμες κρυπτονομισμάτων, όπως η FTX.

 

Η πορεία του Βitcoin 

Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει πάντως ότι μέσα σε αυτήν την περίοδο των 14 ετών η ανοδική πορεία του Βitcoin υπήρξε εντυπωσιακή:

1ο έτος: $0,05

2ο έτος: $0,29

3ο έτος: $5

4ο έτος: $13

5ο έτος: $816

6ο έτος: $275

7ο έτος: $432

8ο έτος: $1.084

9ο έτος: $14.764

10ο έτος: $3.783

11ο έτος: $7.319

12ο έτος: $33.400

13ο έτος: $47.310

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο STARTUPPERMAG