Πληρωμές: Το μέλλον ανήκει στο ψηφιακό χρήμα

Η πανδημία ήρθε στις ζωές όλων πριν από δύο χρόνια ως κεραυνός εν αιθρία και άλλαξε άρδην τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, διασκεδάζουμε και συναλλασσόμαστε. Ειδικά όσον αφορά τα συναλλακτικά ήθη, τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια στροφή στις ψηφιακές πληρωμές, η οποία ξεπερνά όχι μόνο την ανάγκη για εκσυγχρονισμό και ταχεία μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, αλλά και την αποφυγή επαφής με το χρήμα, ως μία ανάμνηση από την πανδημία του κορωνοϊού.

Το χρήμα στην ψηφιακή εποχή

Ήδη από την αρχαιότητα, η έννοια «χρήμα» ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τα «μετρητά». Όποιος είχε επάνω του κέρματα -και αργότερα τραπεζογραμμάτια-, μπορούσε να πραγματοποιήσει τις καθημερινές συναλλαγές του, καθώς μόνο το ρευστό αποτελούσε  ένα ευρέως αποδεκτό μέσο. Ωστόσο, η ψηφιακή επανάσταση των τελευταίων ετών έχει αλλάξει ριζικά τις συνήθειές μας, μετατρέποντας τα μετρητά σε παρωχημένο μέσο πληρωμών, καθώς αυτές πλέον πραγματοποιούνται ανέπαφα με τη χρήση χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας, σκανάροντας έναν κωδικό με το κινητό τηλέφωνο ή χρησιμοποιώντας το τελευταίας τεχνολογίας έξυπνο ρολόι.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες, όχι μόνο οι ενήλικες μεταξύ 18-55 ετών αλλά και οι μεγαλύτερης ηλικίας είναι πλέον εξοικειωμένοι με τις ψηφιακές πληρωμές και τις προτιμούν από τις παραδοσιακές, φαινόμενο που οφείλεται στη μακρά περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού. Σήμερα, τα μετρητά εκλείπουν ως μέσο πληρωμής, πολλοί δεν δίνουν σημασία σε αυτά, κάποιοι δεν ανησυχούν που δεν έχουν ποτέ πάνω τους κέρματα ή χαρτονομίσματα, ορισμένοι επί τούτου δεν τα προμηθεύονται, εφόσον μία χρεωστική κάρτα ή ένα smartphone μπορούν να σώσουν μία επείγουσα κατάσταση ανά πάσα στιγμή. Σύμφωνα, μάλιστα, με μια μελέτη της Mastercard το 2020 -εν μέσω πανδημίας δηλαδή-, επτά στους δέκα καταναλωτές πίστευαν ότι οι ψηφιακές πληρωμές θα αντικαταστήσουν εντελώς τα μετρητά και οι μισοί από αυτούς σχεδίαζαν ήδη από τότε να τα παραμερίσουν εντελώς, κάτι που μέσα σε λιγότερο από ένα έτος έγινε πραγματικότητα. Το Διαδίκτυο εξελίσσεται ταχύτατα και καθίσταται η προτιμώμενη «αρένα» για τις καθημερινές συναλλαγές, ειδικά μεταξύ των επιχειρήσεων λιανικής. Όσον αφορά τις εξ αποστάσεως αγορές, οι κάρτες και οι online πληρωμές αποτελούν τις άμεσες επιλογές, ενώ οι μεταφορές χρημάτων είναι  επίσης συνηθισμένος τρόπος αποπληρωμής κυρίως λογαριασμών.

Αναμφίβολα οι ψηφιακές πληρωμές έχουν πολλά θετικά χαρακτηριστικά που διευκολύνουν την καθημερινότητά μας. Είναι φανερό πως έχουν αλλάξει ακόμα και τον τρόπο με τον οποίο μοιραζόμαστε έναν λογαριασμό σε ένα τραπέζι με φίλους. Η ασφάλεια, η ταχύτητα και η ευκολία είναι μερικά από τα πλεονεκτήματα που προσφέρει ο κόσμος των ψηφιακών πληρωμών, τα οποία έχουν οδηγήσει την πλειονότητα των ανθρώπων να τις προτιμούν, ακόμα και εκείνους που δεν είναι τόσο εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Ο προηγμένος αυτός τρόπος πληρωμών συναντάται πλέον παντού. Το να ταξιδέψει κανείς στις μέρες μας στο εξωτερικό χωρίς καθόλου μετρητά, κάθε άλλο παρά εμπόδιο είναι στις συναλλαγές του στην ξένη χώρα, καθώς μπορεί να πραγματοποιεί τις πληρωμές του με τη χρεωστική κάρτα ή με το ηλεκτρονικό του πορτοφόλι.

Στην Ισπανία, για παράδειγμα, ακούγονται συχνά φράσεις όπως «θα σου δώσω το μερίδιό μου από τον λογαριασμό του δείπνου» ή «θα πληρώσω με το ρολόι μου». Οι ψηφιακές πληρωμές αποτελούν, με λίγα λόγια, αποδεκτό και εξαιρετικά συνηθισμένο μέσο πληρωμών, υπερνικώντας πλέον τα μετρητά και τις κάρτες.

Οι πιο συνηθισμένοι τρόποι ψηφιακής πληρωμής είναι:

Πιστωτική και χρεωστική κάρτα: Μία από τις πλέον συνηθισμένες και παλαιότερες μεθόδους πληρωμής παγκοσμίως. Το POS μπήκε για τα καλά στη ζωή μας την περίοδο των capital controls και στη συνέχεια, αρκετά χρόνια αργότερα, σε όλες τις επιχειρήσεις και, καθώς η κάρτα μπαίνει στο τερματικό πληρωμών, τα μετρητά εξαλείφονται και η συναλλαγή έχει ολοκληρωθεί στο δευτερόλεπτο. Αλλά η εξέλιξή τους δεν σταματάει εδώ, καθώς πλέον οι περισσότερες χρεωστικές κάρτες είναι ανέπαφες και αρκεί μία… ανέγγιχτη επαφή με το POS για να πραγματοποιηθεί η πληρωμή. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται κάρτες εικονικά σε εφαρμογές τραπεζών και άλλες πλατφόρμες, όπως τα «πορτοφόλια» της Apple και της Samsung, τα λεγόμενα «εικονικά πορτοφόλια», τα οποία μπορούν να συνδεθούν με ρολόγια και άλλες έξυπνες συσκευές για την πραγματοποίηση συναλλαγών.

Πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου: Εκτός από τα smartwatches, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο προτιμούν να πληρώνουν με το smartphone τους, χάρη στην τεχνολογία NFC ή σαρώνοντας απλώς τον κωδικό QR μιας επιχείρησης. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων μέσω υπηρεσιών όπως είναι το Paym στο Ηνωμένο Βασίλειο ή το Bizum  στην Ισπανία, τις οποίες αποδέχονται πλέον ορισμένοι διαδικτυακοί πωλητές του λιανεμπορίου. Όσον αφορά το Βizum, χρειάζεται μόνο η εισαγωγή του αριθμού του κινητού μας τηλεφώνου και η επιβεβαίωση της αγοράς σε μια εφαρμογή mobile banking ή με έναν ειδικό κωδικό.

Πληρωμές QR: Αυτή η εναλλακτική λύση είναι γρήγορη, βολική και ασφαλής. Το μόνο που έχει να κάνει ο αγοραστής είναι να ανοίξει την εφαρμογή της τράπεζάς του και να σαρώσει τον κωδικό QR της επιχείρησης. Στη συνέχεια, μπορεί να επιλέξει έναν ψηφιακό τρόπο πληρωμής και να επιβεβαιώσει την αγορά του.

Superapps (υπερεφαρμογές): Αυτές οι εφαρμογές διαθέτουν λειτουργίες που περιλαμβάνουν διάφορους τρόπους πληρωμής. Για παράδειγμα, επιτρέπουν την κράτηση ενός συγκεκριμένου αντικειμένου σε ένα κατάστημα με την προϋπόθεση η παραλαβή να γίνει αργότερα με την υπόδειξη της κάρτας πόντων και τον κωδικό QR πληρωμής όταν το προσωπικό σαρώσει τον γραμμωτό κώδικα.

Κρυπτονομίσματα: Παρ’ όλο που το ποσοστό των επιχειρήσεων οι οποίες δέχονται πληρωμές με bitcoin είναι μικρό ακόμα, κάθε χρονιά που περνάει παρατηρείται αυξητική τάση ως προς την αποδοχή. Στο εξωτερικό είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η αποδοχή κρυπτονομισμάτων ως πληρωμή, έχουν γίνει μάλιστα αποδεκτά από μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Microsoft, ενώ την ίδια στιγμή στην Ελλάδα οι επιχειρήσεις αυτές είναι μερικές εκατοντάδες, διαρκώς όμως  πληθαίνουν. Παγκόσμιοι κολοσσοί που δέχονται πληρωμές με bitcoin είναι η Wikipedia, η Microsoft, το Shopify, το Travala.com κ.λπ. Μία ελληνική Startup, η οποία παρέχει προηγμένες υπηρεσίες στην ψηφιακή τραπεζική στους πελάτες της σε Ευρώπη και Ηνωμένο Βασίλειο, είναι η Excelon. Έχοντας ως γνώμονα την πεποίθηση ότι η μορφή του χρήματος αλλάζει διαρκώς, η εν λόγω Startup δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να δημιουργεί ένα Crypto Wallet και στη συνέχεια να ανταλλάσσει νομίσματα στον ψηφιακό κόσμο. Η Kryptonio, στη συνέχεια, κορυφαία ελληνική fintech στον τομέα των κρυπτονομισμάτων, αποτελεί το πιο προηγμένο crypto wallet της νέας ψηφιακής εποχής και αποτελεί εγγύηση στην ασφάλεια και προστασία των ψηφιακών περιουσιών.

Buy Now, Pay Later: Ήδη, μεγάλοι retailers όπως τα Public, Cosmos, H&M και κάποιoι ακόμη δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να πληρώσουν την παραγγελία τους με την υπηρεσία της σουηδικής Klarna, η οποία παρέχει τον πιο ασφαλή τρόπο απόκτησης στο λεπτό και πληρωμής αργότερα. Μια ελληνική Startup που επίσης παρέχει υπηρεσίες «Buy Now, Pay Later» είναι η Finloup, η οποία «γεννήθηκε» το 2020 και ήδη έχει συνεργασία με αρκετούς retailers. Συγκεκριμένα, δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να πληρώσουν με 4 άτοκες δόσεις τόσο σε online όσο και σε φυσικά καταστήματα.

Οι ψηφιακές συναλλαγές παγκοσμίως 

Στην Ευρώπη, όπου οι ψηφιακές πληρωμές αποκτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο και τείνουν να εξαντλήσουν τα μετρητά στην αγορά, το PSD2 εγκρίθηκε για να γίνουν αυστηρότεροι οι νόμοι και οι συναλλαγές πιο ασφαλείς. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα για τις συνήθειες πληρωμής στην Ευρώπη, οι ερωτηθέντες στην Ισπανία χρησιμοποιούν περισσότερες εναλλακτικές μεθόδους  (μεταξύ 6 και 7) και σχεδόν οι μισοί προτιμούν τη χρήση τραπεζικής κάρτας (έναντι 71% των Γάλλων ερωτηθέντων).

Έκπληξη αποτελεί και η Αφρική όπου αυξάνονται οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω κινητού τηλεφώνου, το οποίο έχει εξελιχθεί στον παγκόσμιο ηγέτη των ψηφιακών πληρωμών, διαθέτοντας πάνω από 450 εκατομμύρια χρήστες σε όλο τον κόσμο.

Στη Λατινική Αμερική η χρήση σάρωσης QR code καθώς και οι ανέπαφες συναλλαγές αυξάνονται διαρκώς, την ίδια στιγμή κατά την οποία η ψηφιακή τραπεζική παρουσιάζει ολοένα και μεγαλύτερη δυναμική. Σύμφωνα με μελέτη της Americas Marketing Intelligence (AMI), που ονομάζεται Digital banking, στη Λατινική Αμερική οι βέλτιστες πρακτικές και η στροφή προς την ψηφιακή τραπεζική ως υπηρεσία αφορούν πάνω από τις μισές τραπεζικές μεταφορές στη Βραζιλία και σε άλλες χώρες όπου η πλειονότητα των συναλλαγών πραγματοποιείται διαδικτυακά.

Στην Ασία όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταφεύγουν στο «κατέβασμα» εφαρμογών για κινητά, που τους επιτρέπουν όχι μόνο να πληρώνουν λογαριασμούς ή να πραγματοποιούν τις αγορές τους, αλλά και να λαμβάνουν ενημερώσεις για όλες τις ειδήσεις και να αλληλεπιδρούν με άλλους χρήστες. Σύμφωνα με έρευνα, το 47% των Ασιατών χρηστών του Διαδικτύου πλήρωσε το 2018 με κινητό, σε σύγκριση με το 30% των Ευρωπαίων.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Όσον αφορά τη χώρα μας, τα τελευταία χρόνια και κυρίως μετά την επιβολή των capital controls, το τοπίο στις πληρωμές άλλαξε ολοκληρωτικά. Η εξέλιξη αλλά και η ταχύτατη διάδοση της ψηφιακής τεχνολογίας οδήγησε στην έντονη αύξηση της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, «πλαστικού» χρήματος,  μέσω  Διαδικτύου και κινητού τηλεφώνου.

Η ενίσχυση των ψηφιακών πληρωμών στη χώρα μας είναι αξιοσημείωτη. Πιο συγκεκριμένα, το 2013 στην Ελλάδα οι πληρωμές με κάρτα ήταν 78 εκατομμύρια, ενώ το 2018 «εκτοξεύτηκαν» στα 629 εκατομμύρια. Όσον αφορά τις πληρωμές με μεταφορά πίστωσης που εκκινούν ηλεκτρονικά, αυτές το 2013 ήταν 122 εκατομμύρια, ενώ το 2018 ανήλθαν σε 297 εκατομμύρια. Με την έλευση της πανδημίας, ωστόσο, τα νούμερα αυτά άλλαξαν εκ νέου, καθώς σήμερα έχει διαμορφωθεί ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο στις ψηφιακές πληρωμές, με την τελευταία δεκαετία να είναι καθοριστική για τον τομέα των εγχρήματων συναλλαγών. Πλέον, ελάχιστοι είναι εκείνοι που χρησιμοποιούν στην Ελλάδα μετρητά για τις αγορές τους, ακόμα και αν πρόκειται να αγοράσουν ένα μπουκαλάκι νερό ή ψωμί στον φούρνο. Το γεγονός ότι πλέον όλες οι επιχειρήσεις διαθέτουν τερματικό πληρωμών POS, καθιστά εφικτές όλες τις συναλλαγές, ακόμα και εκείνες που αφορούν μηδαμινά ποσά. Την ίδια στιγμή, αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς και οι πληρωμές μέσω του «ψηφιακού πορτοφολιού», κάτι που υποδεικνύει πως το ψηφιακό χρήμα υπερισχύει ακόμα και του «πλαστικού».

Σήμερα, περισσότερα από 650.000 POS βρίσκονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, έτοιμα να δεχθούν μια νέα ψηφιακή, ανέπαφη ή όχι, συναλλαγή. Το νούμερο εντυπωσιάζει, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως πριν από μερικά χρόνια ο αντίστοιχος αριθμός δεν ξεπερνούσε τις 150.000. Την ίδια στιγμή, ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία στην Ελλάδα ανήλθε στο τέλος του 2021 σε 19,7 εκατομμύρια, αυξημένος κατά 6% σε σχέση με το 2020.

Όσον αφορά τα ψηφιακά πορτοφόλια, αυτά κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος στη χώρα μας, καθώς διευκολύνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις καθημερινές συναλλαγές. Τα ψηφιακά πορτοφόλια ή απλά «wallets» παρέχουν τη δυνατότητα ανέπαφων συναλλαγών με χρήση φορητής συσκευής, δηλαδή ενός smartphone ή  smartwatch, αντικαθιστώντας το πλαστικό της φυσικής κάρτας. Έχουν περάσει άλλωστε οκτώ χρόνια από τότε που η Alpha Βank εισήγαγε το πρώτο ηλεκτρονικό πορτοφόλι στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με στοιχεία από την Alpha Bank, που έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στο συγκεκριμένο τομέα, αναφορικά με τα δημογραφικά στοιχεία των χρηστών των wallets, αυτά υιοθετούνται περισσότερο από τις νεαρότερες ηλικιακές ομάδες που έχουν μια ανεπτυγμένη σχέση με την ψηφιακή τεχνολογία και τις έξυπνες φορητές συσκευές. Ικανοποιητικός είναι ο βαθμός διείσδυσης και σε μεγαλύτερους ηλικιακά καταναλωτές, κάτι που αποδεικνύει ότι σημειώνεται πρόοδος στην ευρύτερη διάχυση της τεχνολογίας και στην ψηφιακή μετάβαση της κοινωνίας, στην κατεύθυνση μιας κουλτούρας ανέπαφων συναλλαγών στη χώρα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με μελέτη της Juniper Research, περίπου το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να χρησιμοποιεί ψηφιακά πορτοφόλια μέχρι το 2026, καθώς οι καταναλωτές απομακρύνονται από τις κάρτες και ωριμάζουν ψηφιακά. Μεταξύ 2022 και 2026 οι χρήστες των ψηφιακών πορτοφολιών θα αυξηθούν κατά 53%, με τον αριθμό τους να ξεπερνά τα 5,2 δισ. άτομα, ενώ το 2022 αναμένεται να φτάσει στα 3,4 δισ. χρήστες. Οι καταναλωτές, όμως, αρχίζουν να χρησιμοποιούν και άλλες μορφές ψηφιακών πληρωμών, όπως το IRIS Payments που προωθεί η ΔΙΑΣ, με τις άμεσες μεταφορές χρημάτων μεταξύ καταναλωτών να παρουσιάζουν εξαιρετικά μεγάλη αύξηση.

Τη «νέα εποχή στις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην Ελλάδα» λανσάρει η COSMOTE με τη νέα mobile εφαρμογή payzy by COSMOTE, που παρέχει την ολιστική, απόλυτα ψηφιακή λύση για όσους θέλουν ευελιξία και απλότητα στην καθημερινότητά τους, καθώς αποτελεί μια πρωτοποριακή λύση για όλες τις καθημερινές πληρωμές και συναλλαγές. Μέσω εφαρμογής στο κινητό (iOS & Android), ο χρήστης μπορεί να αποκτήσει ένα ελληνικό IBAN λογαριασμού, να εκδώσει χρεωστική VISA κάρτα, ψηφιακή ή/και φυσική, και να κάνει όλες τις αγορές του σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα, χωρίς κόπο και με ασφάλεια, καθώς επίσης και να πληρώσει λογαριασμούς στη στιγμή. Περιλαμβάνει και καινοτόμες λειτουργικότητες που δεν έχουν καμία χρέωση, όπως η δυνατότητα του χρήστη να ανταλλάσσει χρήματα με τους φίλους του μέσω chat, άμεσα, μέσω του Chat & Pay, όπως επίσης και να μοιράζεται κοινά έξοδα με τους δικούς του ανθρώπους μέσω του Split it. Έτσι, χάρη στο payzy όλοι μπορούν να μοιράζονται τα έξοδα με τους φίλους τους στο φαγητό, στα ταξίδια και στις εξόδους, χάρη σε μία εφαρμογή.

Ένα επίσης κορυφαίο ψηφιακό πορτοφόλι, είναι το waiz από την Εθνική Τράπεζα, το οποίο βοηθά τους χρήστες να μαζεύουν για πρώτη φορά τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους σε ένα μέρος, για να μπορούν να τους διαχειρίζονται εύκολα αλλά και να πραγματοποιούν μεταφορές χρημάτων από τους συνδεδεμένους τους λογαριασμούς προς όλες τις ελληνικές τράπεζες, μέσα από μία οθόνη, με ένα μόνο app. Χάρη στην εφαρμογή αυτή, έχουν τη δυνατότητα να προσθέτουν όσους λογαριασμούς και όσες κάρτες θέλουν και να βλέπουν την πλήρη εικόνα των οικονομικών τους, μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια. Το waiz ενημερώνει τους χρήστες για τα πάντα, όπως πότε μπήκε ο μισθός, πότε το υπόλοιπο του λογαριασμού πέφτει κάτω από το όριο που ο κάθε χρήστης έχει θέσει και για πολλά άλλα. Η εφαρμογή δίνει επίσης τη δυνατότητα να θέτει κανείς στόχους για τα έξοδά του, βοηθώντας τον στο ξεκίνημα της εξοικονόμησης χρημάτων και στην όσο το δυνατόν εξυπνότερη διαχείριση των οικονομικών του.

Γιατί (όχι) «ψηφιακό πορτοφόλι»;

Τα ψηφιακά πορτοφόλια έχουν αναμφίβολα πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των παραδοσιακών τρόπων συναλλαγών. Αρχικά, τα wallets παρέχουν αξιοσημείωτη διευκόλυνση, απλοποιώντας την καθημερινότητα του σύγχρονου καταναλωτή, που πλέον δεν χρειάζεται να έχει πάντα μαζί του το πορτοφόλι και μπορεί να πραγματοποιεί οποιαδήποτε συναλλαγή χαμηλού ή υψηλού ποσού σε οποιονδήποτε έμπορο ανέπαφα, χρησιμοποιώντας απλώς το smartphone ή το smartwatch του. Εκτός όμως από την απλούστευση των συναλλαγών, πολύ σημαντικός είναι και ο παράγοντας της ασφάλειας, καθώς τα wallets «θωρακίζονται» από τη σύγχρονη τεχνολογία tokenization, η οποία προστατεύει την κάρτα από την εμφάνιση του αριθμού της, καθώς στη θέση του δημιουργείται ένας μοναδικός κρυπτογραφημένος αριθμός (token), αποκλειστικά για την πραγματοποίηση της εκάστοτε συναλλαγής. Ως εκ τούτου, οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω wallets, είναι περισσότερο ασφαλείς και προστατεύουν ευρύτερα από τους κινδύνους υποκλοπής των στοιχείων της κάρτας, όπως για παράδειγμα κλοπή πορτοφολιού ή κάρτας, αντιγραφή στοιχείων της κάρτας κ.λπ.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, ακόμη και αν έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστες, οι ψηφιακές πληρωμές παραμένουν ευπαθείς σε πιθανά προβλήματα, όπως διακοπές ρεύματος, κυβερνοαπειλές και τεχνικά προβλήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα μετρητά μπορούν να στηρίξουν την ανθεκτικότητα των πληρωμών, χάρη στα μοναδικά χαρακτηριστικά τους, καθώς παρέχουν ένα αξιόπιστο μέσο αποθήκευσης αξίας και, το κυριότερο, απευθύνονται σε όλους. Μία γενικότερη ανησυχία που συνδέεται με τις ψηφιακές πληρωμές, αν αυτές γίνουν ο κανόνας, έχει να κάνει με την πιθανότητα μικρότερη ή μεγαλύτερη– να αποκλειστούν από την οικονομία οι πολίτες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εξοικειωθούν με αυτά τα μέσα πληρωμών.

Ωστόσο, είτε θέλει κανείς είτε όχι να αντικαταστήσει το πορτοφόλι του με ένα ψηφιακό, το γεγονός πως το 2020 πραγματοποιήθηκαν παγκοσμίως αγορές ύψους 1 τρισ. δολαρίων μέσω ψηφιακών πορτοφολιών, αναδεικνύει τόσο τη σημασία των εν λόγω εφαρμογών, όσο και τις προοπτικές που χάρη σε αυτές διανοίγονται. Ήδη οι ελληνικές τράπεζες προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα και προσφέρουν τα δικά τους ψηφιακά ή ηλεκτρονικά πορτοφόλια, δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες τους να μετατρέψουν το κινητό τους τηλέφωνο σε συσκευή που κάνει ανέπαφες συναλλαγές και είναι εύχρηστο για όλες τις τραπεζικές εργασίες, όπως η αποστολή εμβασμάτων.

Με λίγα λόγια, το χρήμα από «πλαστικό» γίνεται σταδιακά ψηφιακό και, καθώς τα χρόνια περνούν, θα αποτελεί αντικείμενο συζήτησης το πώς πραγματοποιούνταν… παλιά οι συναλλαγές. Ωστόσο, οι εναλλακτικοί τρόποι ψηφιακών πληρωμών σηματοδοτούν την ψηφιακή επανάσταση ή αποτελούν ένδειξη ότι οι ανάγκες των καταναλωτών είναι ανεξάντλητες;  Αυτά τα αντικρουόμενα στοιχεία υποδηλώνουν ότι κανένα από τα μέσα πληρωμής που διατίθενται σήμερα δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες όλων, κάτι που υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι οι άνθρωποι να συνεχίσουν να έχουν επιλογές ως προς τον τρόπο πληρωμής, χωρίς να υπονομεύονται οι προσδοκίες τους για γρήγορες, ασφαλείς, οικονομικές και εύχρηστες συναλλαγές. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει τη δυνατότητα να αναμορφώσει ριζικά τις πληρωμές, είναι όμως σημαντικό τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη να εξακολουθούν να έχουν επιλογή, πάντοτε οδεύοντας προς τον πιο ασφαλή, έξυπνο και απλό τρόπο για τους ίδιους.