Startups: Από το Α στο Exit: Το βιβλίο που πρέπει να διαβάσει κάθε Startupper

Δεν χωρά αμφιβολία ότι το ελληνικό οικοσύστημα τεχνολογίας έχει κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια, αποτελώντας σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ως εκ τούτου όλο και περισσότεροι άνθρωποι, είτε είναι φοιτητές είτε είναι ήδη επιχειρηματίες ενδιαφέρονται πλέον να ασχοληθούν με την Startup επιχειρηματικότητα. Το βασικό ερώτημα όμως είναι πώς γίνεται κανείς Startupper; Ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει για να ανοίξει τη δική του επιχείρηση; Πού πρέπει να απευθυνθεί; Επίσης, εάν κάποιος θέλει να επενδύσει σε μια Startup εταιρεία ποια είναι τα υπέρ και τα κατά μιας τέτοιας επένδυσης; Απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα έρχεται να δώσει το βιβλίο «Startups: Από το Α στο Exit: Πρακτικές συμβουλές στον δρόμο για την επιτυχία» του Μιχάλη Δρίτσα και του Kaloian Kirilov, το οποίο παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου σε μια λαμπερή εκδήλωση στο Κέντρο Επιχειρηματικότητας «Κωνσταντίνος Μίχαλος» Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων Αθήνας Θ.Ε.Α-Ε.Β.Ε.Α. Πρόκειται για ένα βιβλίο που κάθε άνθρωπος που ασχολείται ή επιθυμεί να ασχοληθεί με το οικοσύστημα καινοτομίας πρέπει να έχει στη συλλογή του. Και αυτό διότι με τρόπο μεθοδικό, απλό, κατανοητό και συνάμα εύγλωττο και τεκμηριωμένο, το βιβλίο καλύπτει όλα τα ζητήματα γύρω από τις Startups, κάτι το οποίο το καθιστά τον απόλυτο οδηγό για τη νεοφυή επιχειρηματικότητα.

Ο Μιχάλης Δρίτσας, είναι Διευθύνων Σύμβουλος της νεοσυσταθείσας Elevate Greece ΑΕ και πρώην Διευθυντής του Γραφείου του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρίστου Δήμα, ενώ ο Kaloian Kirilov, είναι ιδρυτής σε δύο Startups και Σύμβουλος Επιχειρήσεων. Ο κ. Δρίτσας είχε υποστηρίξει ως μέλος στο Advisory Board τις δύο Startups και μέσα από αυτή τη συνεργασία στο τέλος «γεννήθηκε» αυτό το βιβλίο.

Πρέπει να αναφέρουμε ότι το βιβλίο πραγματεύεται θέματα όπως τον εντοπισμό της κατάλληλης ιδέας, την εκκίνηση της επιχείρησης, το μίγμα των συνιδρυτών, την ανάπτυξη των προϊόντων, την προσέλκυση των πρώτων πελατών, τα επιχειρηματικά μοντέλα και τα οικονομικά των Startups, το Μάρκετινγκ και τις πωλήσεις, την Εταιρική κουλτούρα, τα Marketplaces, τη χρηματοδότηση και κλιμάκωση της Startup, την Κοινωνική επιχειρηματικότητα, τη συνεργασία με μεγάλες εταιρείες, το θέμα της εργασίας σε παρόμοιες εταιρίες, τον ρόλο της Συμβουλευτικής Επιτροπής, την αποεπένδυση (exit) αλλά και πότε η Startup πρέπει να διακόψει τη λειτουργία της.

Την ίδια ώρα, στο βιβλίο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο ελληνικό οικοσύστημα των Startups, αλλά και σε θέματα ηγεσίας και ανθρώπινου δυναμικού βάσει πολύ πρόσφατων μελετών σε μέλη του Elevate Greece. Επίσης, μέσα από το βιβλίο έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την πορεία 6 ενδεικτικών ελληνικών Startups, μέλη του Elevate Greece, οι οποίες συνεχίζουν το ταξίδι τους προς την διεθνή ανάπτυξη, ενώ παράλληλα καταγράφονται όλα τα διαθέσιμα και αναμενόμενα χρηματοδοτικά εργαλεία για τις νεοφυείς επιχειρήσεις.

Το βιβλίο προλογίζουν ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Δρ. Χρίστος Δήμας, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Δρ. Χάρης Λαμπρόπουλος και το Επιμύθιο έχει επιμεληθεί η Λίτσα Παναγιωτοπούλου, Πρόεδρος της Επιτροπής Εκπαίδευσης-Καινοτομίας-Επιχειρηματικότητας του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και καταξιωμένο στέλεχος της αγοράς.

Την εξαιρετικά θετική άποψή τους για το βιβλίο καταγράφουν η Ρούλα Μπαχταλιά, Διευθύντρια egg – enter grow go, Eurobank, ο Δρ. Σπύρος Αρσένης, Επικεφαλής Ανάπτυξης Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας, ΝΒG Business Seeds της Εθνικής Τράπεζας, ο Γιώργος Καραντώνης, Partner του Venture Capital Fund «Metavallon VC» και η Κατερίνα Πραματάρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ), επιστημονική υπεύθυνη της θερμοκοιτίδας ACEin του ΟΠΑ και της ερευνητικής ομάδας ELTRUN-SCORE, Partner του Venture Capital Fund «Uni.Fund».

Την κεντρική παρουσίαση αλλά και τον συντονισμό της εκδήλωσης πραγματοποίησε ο Δρ. Χάρης Λαμπρόπουλος.

Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε η πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Σοφία Κουνεκάκη -Εφραίμογλου, η οποία υπογράμμισε ότι: «Σήμερα το οικοσύστημα των Startups έχει κερδίσει τον σεβασμό του ευρύτερου επιχειρείν. Μερικές από τις Startups κατάφεραν πραγματικά να ανατρέψουν τα δεδομένα, να προκαλέσουν disruption όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε σε πολλούς κλάδους. Κάποιες μάλιστα προσπάθησαν να κάνουν μια τρύπα στο νερό όχι με την κακή έννοια, αλλά με την έννοια ότι έφεραν αλλαγές που μέχρι πρότινος δεν πιστεύαμε ότι θα μπορούσαν να υλοποιηθούν. Τι είναι τελικά οι Startups και πόσο εύκολο είναι να ασχοληθεί κανείς με τον κλάδο; Πρέπει να είναι προγραμματιστής; Να έχει χρήματα και γνωριμίες ή μήπως την ιδέα του αιώνα; Αν θέλετε να μάθετε τι πρέπει να πρεσβεύει μια Startup, ποια είναι τα χαρακτηριστικά που την ξεχωρίζουν από άλλες επιχειρήσεις, αν επιθυμείτε να δημιουργήσετε τη δική σας Startup και όλη η διαδικασία σας φαίνεται βουνό, εάν σκέφτεστε να επενδύσετε και θέλετε να μάθετε τα πάντα για τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους, οι απαντήσεις υπάρχουν σε αυτό το βιβλίο. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι συγγραφείς δημιούργησαν το απόλυτο εγχειρίδιο των Startups. Έναν οδηγό για όλα τα στάδια, τα εμπόδια και τις δύσκολες επιλογές. Η δική μου εμπειρία ήταν η εξής: Διαβάζοντας το ένιωσα σαν να κάνω ένα ταξίδι με drone πάνω από μια κοιλάδα στην οποία απλώνεται το οικοσύστημα των Startups, εκατοντάδες νεοφυείς επιχειρήσεις βρίσκονται από κάτω, αλλά τα γραφεία τους δεν έχουν σκεπή και μπορώ να δω και να ακούσω τα πάντα. Άλλες βρίσκονται σε φάση αναζήτησης της ιδέας, άλλες βρίσκονται στο ξεκίνημά τους, άλλες στην πλήρη ανάπτυξή τους και άλλες στην αποεπένδυση, στο exit που αναφέρεται και στο βιβλίο. Ήταν σαν να βλέπω από την κλειδαρότρυπα επίδοξους επιχειρηματίες να προσπαθούν να πετύχουν, άλλοι να τα καταφέρνουν και άλλοι όχι. Πρόκειται πραγματικά για ένα ταξίδι γνώσης που δίνει στον αναγνώστη όλες τις απαντήσεις, τα εφόδια και τις πληροφορίες, αυτό που συνοπτικά αναφέρει ο υπότιτλος πρακτικές συμβουλές στον δρόμο για την επιτυχία».

Στο πλαίσιο της δικής του τοποθέτησής ο Χ. Δήμας δήλωσε χαρακτηριστικά ότι: «Ο Μιχάλης είναι ένας πραγματικά πολυτάλαντος άνθρωπος, έχει πολύπλευρη προσωπικότητα και έχει και βάθος. Αυτό είναι το σημαντικό, έχει βαθειά γνώση πάνω στα ζητήματα έρευνας και καινοτομίας, ενώ το πάθος του θέλει συνεχώς να το αξιοποιήσει περισσότερο. Το βιβλίο του Μιχάλη είναι η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια που συμπεριλαμβάνει και χρήσιμες συμβουλές όσον αφορά το κομμάτι του επιχειρείν, στοιχεία του οικοσυστήματος καινοτομίας, αλλά και τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά τις πρωτοβουλίες της Πολιτείας. Πράγματι, σε αυτό το βιβλίο συμπεριλαμβάνονται πολλές πληροφορίες που είναι χρήσιμες για κάποιον ο οποίος ενδιαφέρεται για το οικοσύστημα καινοτομίας και μάλιστα σε διαφορετικά επίπεδα. Αυτό είναι το ωραίο, υπάρχουν συμβουλές τόσο για κάποιον που σκέφτεται να δημιουργήσει μια νεοφυή επιχείρηση, όσο και για κάποιον που βρίσκεται σε πιο προχωρημένο στάδιο για το πως μπορεί να αντλήσει κεφάλαια, αλλά και μερικές δημιουργικές συμβουλές που νομίζω όλοι τις χρειαζόμαστε. Σε αυτό το βιβλίο ο Μιχάλης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει πολύτιμες πληροφορίες για τις νεοφυείς επιχειρήσεις της χώρας που νομίζω ότι σε πάρα πολλούς από μας που έχουμε συμμετοχή στο οικοσύστημα καινοτομίας με οποιοδήποτε τρόπο, είτε μας ενδιαφέρει να μάθουμε περισσότερα για το οικοσύστημα καινοτομίας, είναι πάρα πολύ χρήσιμες. Άλλο ένα χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι ότι απευθύνεται στους πάντες. Η ορολογία είναι σχετικά απλοποιημένη με αποτέλεσμα να μπορέσει να το κατανοήσει και κάποιος που δεν είναι ειδικός του οικοσυστήματος καινοτομίας».

Στη συνέχεια, η Ρούλα Μπαχταλιά ανέφερε ότι: «Μια φορά και έναν καιρό ήταν ένας φοιτητής, ένας επίδοξος επιχειρηματίας και ένας επενδυτικός άγγελος και ήθελαν να φτιάξουν μια Startup. Και αν αυτό ξεκινάει μια ιστορία σαν ανέκδοτο να πούμε ότι έχει εκδοθεί. Όλους αυτούς τους χαρακτήρες ο Μιχάλης κατάφερε να τους βάλει σε έναν χώρο να συνεργαστούν, δίνοντας σε κάποιον που δεν είναι μέσα σε αυτόν τον χώρο ή ακόμα και εάν είναι κάποια περσόνα από αυτές, να καταλάβει με ποια διαδικασία όλο αυτό το ταξίδι της επιχειρηματικότητας μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Με την έκδοση του βιβλίου ο Μιχάλης κάνει τη δουλειά ενός επιχειρηματικού επιταχυντή πάρα πολύ εύκολη, γιατί διαβάζοντας το κάποιος που θέλει να ασχοληθεί με αυτό το οικοσύστημα αντιλαμβάνεται ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει σε αυτό το επιχειρηματικό ταξίδι. Οπότε αυτό που κάνουμε εμείς στην πράξη έχει αναγραφτεί σε ένα σημείο αναφοράς για το οικοσύστημα καινοτομίας… Αυτό είναι ένα βιβλίο και για τους επενδυτικούς αγγέλους που βρίσκονται ανάμεσα μας και θα μπορούσαν να αποτελέσουν έναν πλήθος ανθρώπων που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν αυτού του είδους την επιχειρηματικότητα».

Με τη σειρά της, η Κατερίνα Πραματάρη καταγράφοντας τις δικές της εντυπώσεις για το βιβλίο είπε ότι: «Όταν ξεκινήσαμε το 2018 με το Uni.Fund έρχονταν από παντού οι αιτήσεις με πολύ μεγάλο ρυθμό. Ωστόσο, έβλεπες και έλεγες μακάρι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων να είχαν μια καλύτερη εικόνα του πως δουλεύει αυτός ο χώρος. Έβλεπες δηλαδή ότι πολύ μεγάλο μέρος των αιτήσεων ήταν σε πολύ πρώιμο στάδιο, δεν ήταν για να έρθουν και να χτυπήσουν την πόρτα ενός fund. Σήμερα νομίζω αυτό έχει αλλάξει, έχει ωριμάσει το οικοσύστημα και πραγματικά ο καθένας που θα ήθελε να χτυπήσει την πόρτα ενός fund θα έπρεπε να έχει διαβάσει αυτό το βιβλίο. Και αυτό γιατί περιγράφει πολύ ξεκάθαρα τα βήματα και το πως δουλεύει ο χώρος, ενώ παράλληλα δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, αναφέρει το ποια είναι τα funds και το πως είναι οργανωμένος γενικότερα ο χώρος».

Έπειτα, ο Γιώργος Καραντώνης μιλώντας για το βιβλίο ανέφερε ότι: «Διαβάζοντας το βιβλίο είδα ότι ο Μιχάλης κατάφερε να ισορροπήσει ανάμεσα στην παράθεση όλης αυτής της πληροφορίας που είναι πραγματικά απαραίτητη για κάποιον που θέλει να μπει στον χώρο, προκειμένου να μπορεί να συνομιλεί και γενικότερα να καταλάβει το πως δουλεύει ο χώρος. Συγχρόνως παρουσιάζει τις δικές του απόψεις χωρίς δεσμευτικό τρόπο σε κάθε τομέα. Επίσης, παρουσιάζει πρακτικά παραδείγματα από κάποιες Startups του χώρου. Έτσι λοιπόν, με έναν ωραίο τρόπο να καταφέρνει να χτίσει το υπόβαθρο, αλλά και να δώσει μια καθοδήγηση στις επιχειρήσεις για να προχωρήσουν, χωρίς όμως να κατευθύνει και να δεσμεύει τους ανθρώπους. Είναι ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο, διότι είναι σημαντικό στην πορεία προς την ωρίμανση του οικοσυστήματος, οι άνθρωποι να έχουν ένα κοινό background».

Ύστερα, ο Δρ. Σπύρος Αρσένης αναφερόμενος στο βιβλίο δήλωσε ότι: «Περάσαμε μια τετραετία σταθερότητας με ανθρώπους πολύ ικανούς και αυτό το λέω και για τον υφυπουργό Χρίστο Δήμα και για τον Μιχάλη Δρίτσα. Κάλυψαν ένα πολύ μεγάλο κενό, έκαναν βηματισμούς που δεν είχαν γίνει εδώ και πολλά χρόνια και επίσης δημιούργησαν δομές όπως το ΕΣΕΤΕΚ και το Elevate Greece, ενώ πέρασαν σημαντικές νομοθεσίες. Θεωρώ ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αναγνωρίσουμε όλοι μας. Από την αρχή στον κύριο Δρίτσα είδα έναν άνθρωπο, ο οποίος συντεταγμένα και με μεγάλη συνέπεια συμμετείχε σε όλες τις δράσεις με προθυμία και έναν λόγο ουσιαστικό. Διαβάζοντας το βιβλίο βρήκα και σε αυτό αυτή τη μεθοδικότητα και την προσπάθεια να πιάσουμε από το χέρι αυτόν που ξέρει λίγα ή μέχρι και αυτόν που ξέρει πολλά και μέσα από τα παραδείγματα να του δώσουμε κάποια βοήθεια ή κάποιες συστάσεις. Επίσης, να του δώσουμε και άλλα παραδείγματα τα οποία θα τον βοηθήσουν να πάει ένα βήμα παρά πέρα. Για εμένα λοιπόν είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που συμπληρώνει όλα τα άλλα που έχει δημιουργήσει ο Μιχάλης».

Αναβαίνοντας στο βήμα ο ίδιος ο Μιχάλης Δρίτσας περιέγραψε την πορεία συγγραφής του βιβλίου. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε χαρακτηριστικά πως «αυτό το βιβλίο το έγραψα μαζί με τον Kaloian Kirilov. Ήμουν σύμβουλος του σε δύο Startups που έκανε στη Βουλγαρία. Μετά από αυτή τη συνεργασία που είχαμε, είπαμε αυτή την εμπειρία που είχαμε να τη μετουσιώνουμε σε κάτι που θα βοηθήσει τις επόμενες εταιρείες που θα ξεκινήσουν ή αυτές που βρίσκονται ήδη σε αυτή την διαδρομή και σίγουρα αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Κάπως έτσι λοιπόν γράψαμε το βιβλίο, επικοινωνούσαμε στα αγγλικά, διόρθωνε ο ένας τον άλλον, τα καταφέραμε όμως και είμαι πολύ χαρούμενος που αυτό το βιβλίο έγινε πραγματικότητα».

Ο κ. Δρίτσας ευχαρίστησε τον διευθυντής του εκδοτικού οίκου Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ, Ανδρέα Σιδέρη αλλά και τη Λίτσα Παναγιωτοπούλου χάρη στη συμβολή των οποίων το βιβλίο έγινε πραγματικότητα. Όπως είπε ο ίδιος: «Πρώτα από όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κύριο Ανδρέα Σιδέρη που με εμπιστεύτηκε για την έκδοση του βιβλίου. Ευχαριστώ βέβαια και την κυρία Παναγιωτοπούλου η οποία λειτούργησε ως σύνδεσμος μεταξύ εμου και του κυρίου Σιδέρη. Πιο συγκεκριμένα μου είπε ότι εάν θες να βγει ένα βιβλίο ποιοτικό, σωστό και να νιώθεις περήφανος για αυτό, ένας είναι ο εκδοτικός οίκος».

Φυσικά, ο κ. Δρίτσας δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει όλους όσους τον βοήθησαν στη συγγραφή του βιβλίου, μεταξύ των οποίων βρίσκονται ο κύριος Τζωρτζάκης, ο κύριος Λαμπρόπουλος, ο κύριος Βαρβιτσόπουλος, ο κύριος Τασούλης, η Θεοδώρα Νένα, ο Σπύρος Πούρος, η Βαρβάρα Μέργου και ο Γιώργος Κουρκουτάς. Επίσης, ευχαρίστησε τους εκπροσώπους των ελληνικών Startups, οι οποίοι κατέθεσαν τις απόψεις τους στο βιβλίο, αλλά και όλους τους συνεργάτες του γραφείου του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κύριος Δρίτσας στο πλαίσιο της παρουσίασης έκανε ειδική μνεία στη μητέρα και τη σύζυγο του.

Αμέσως μετά τον κ. Δρίτσα τον λόγο πήρε ο Ανδρέας Σιδέρης, ο οποίος είπε ότι: «Όταν ήρθε ο κύριος Δρίτσας στον εκδοτικό οίκο να μου παρουσιάσει το πόνημά του, μόλις διάβασα την περιγραφή του βιβλίου σκέφτηκα ότι είναι μια μεγάλη ευκαιρία για έναν εκδοτικό οίκο ο οποίος χρονολογείται από το 1891 να συνδράμει με τις δυνάμεις του στην ανάπτυξη αυτής της καινοτόμου μορφής επιχειρηματικότητας. Οπότε για εμάς ήταν μεγάλη πρόκληση. Μετά όταν διάβασα το περίγραμμα του βιβλίου σκέφτηκα γιατί αυτό το βιβλίο; Το να δώσω εγώ την απάντηση ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Ανέτρεξα λοιπόν στη διεθνή βιβλιογραφία και κατάλαβα ότι την απάντηση θα πρέπει να τη δώσει ένας Startupper. Γιατί λοιπόν αυτό το βιβλίο; Γιατί είναι το βιβλίο που θα ήθελα να έχω διαβάσει αρκετά χρόνια πριν όταν ξεκινούσα τη δική μου επιχείριση. Οι Startups αποτελούν έναν χώρο όπου ο καθένας μπορεί να πετύχει ανεξάρτητα από τις οικονομικές του δυνατότητες. Σε αυτόν τον χώρο δεν αναγνωρίζεται κανένας άλλος ταξικός διαχωρισμός. Μέσα από τις 272 σελίδες του βιβλίου των Δρίτσα και Kirilov εξετάζεται με τρόπο διεισδυτικό, μεθοδικό και τεκμηριωμένο ένα ευρύ φάσμα που αφορά στα θέματα των Startup επιχειρήσεων. Σαν αναγνώστης αλλά μη μυημένος θα έλεγα ότι τα σημαντικότερα προτερήματα του βιβλίου είναι ο εύγλωττος τρόπος παρουσίασης της κουλτούρας των Startups, η διεξοδική καταγραφή της διαδικασίας που πρέπει να ακολουθήσει ένας Startupper προς την επιτυχία, η αποτελεσματική σύζευξη των πολλών και σημαντικών απόψεων που παρατίθενται για κάθε θεματική ενότητα που αναλύεται και βεβαίως τα πολλά παραδείγματα από ελληνικές και ξένες Startups και τα μοντέλα συνεργατικότητας, τα οποία μόνο οι νεοφυείς επιχειρήσεις προσφέρουν».

Την εκδήλωση έκλεισε η  Λίτσα Παναγιωτοπούλου, η οποία ανεβαίνοντας στο βήμα είπε χαρακτηριστικά ότι: «Το βιβλίο είναι η απόδειξη της μαγικής λέξης που στηρίζω σε όλη μου τη ζωή και που τη βλέπω επιτέλους να εφαρμόζεται που τη λένε “συνεργασία”. Αυτό το βιβλίο όπως το περιέγραψε και ο Μιχάλης είναι απόδειξη αυτής της συνεργασίας, γιατί εγώ κλείνοντας το επιμύθιο έγραψα ότι τα επαγγέλματα του μέλλοντος καθορίζονται από τις Startups του σήμερα. Σε αυτό το βιβλίο λοιπόν οι δύο συγγραφείς έχουν δώσει πολύ μεγάλη πληροφόρηση. Τα πάντα, τα σήματα, οι απεικονίσεις είναι καταπληκτικά. Εγώ θα έλεγα ότι οποιαδήποτε Startup και οποιοσδήποτε θέλει να ξεκινήσει κάτι θα πρέπει να διαβάσει αυτό το βιβλίο για να καταλάβει ποια είναι η πορεία που πρέπει να ακολουθήσει. Το γεγονός ότι το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει μέσα όλες αυτές τις συνεργασίες είναι νομίζω μοναδικό. Εύχομαι και θα κάνουμε μια προσπάθεια να βάλουμε το βιβλίο και στα πανεπιστήμια. Κλείνοντας, είναι ιδιαίτερη χαρά για μένα, είναι τιμή και ειλικρινά εύχομαι να συνεχιστεί και να πάει στην επόμενη έκδοση».