Το μέλλον της ανθρωπότητας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Τη σχέση τεχνολογίας και δημοκρατίας συζήτησαν εχθές διακεκριμένοι στοχαστές, επιστήμονες παγκόσμιας εμβέλειας και διάσημοι φιλόσοφοι στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Οι «Δελφικοί Διάλογοι» υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, πραγματοποιήθηκαν με την ευγενική χορηγία της Eurolife FFH.

Όπως ανέφερε στην εναρκτήρια ομιλία ο Παναγιώτης Ροϊλός, Καθηγητής Πανεπιστημίου Harvard και Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, οι Δελφικοί Διάλογοι φιλοδοξούν να αποτελέσουν έναν χώρο φιλοσοφικού στοχασμού και των πνευματικών ανταλλαγών πάνω στα πιο καίρια ζητήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, καθιστώντας ταυτόχρονα τους Δελφούς παγκόσμιο κόμβο προώθησης της ανθρωπιστικής σκέψης στον ραγδαία εξελισσόμενο κόσμο. Τη σημασία στήριξης δράσεων που προσφέρουν στην πνευματική ανάπτυξη της κοινωνίας τόνισε, επίσης, με τη σειρά του ο Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Eurolife FFH .

Οι πρώτοι Δελφικοί Διάλογοι επικεντρώθηκαν στην τεχνολογία και τη διττή δυνατότητα της είτε να ενδυναμώνει, είτε να υπονομεύει τα δημοκρατικά συστήματα. Ο καθηγητής Ροϊλός, άγγιξε το θέμα της μετάβασης του ανθρώπου από το πολιτικό και κοινωνικό πεδίο σε αυτό της τεχνολογίας, συζητώντας στη συνέχεια τον αντίκτυπο της εικονικής πραγματικότητας στην ανθρώπινη κατάσταση. Θέτοντας καίρια ερωτήματα σχετικά με τις ηθικές και πολιτικές διαστάσεις της τεχνητής νοημοσύνης, επισήμανε στους παρευρισκόμενους τη σημασία της κριτικής εξέτασης των διαστάσεων της τεχνολογίας στη δημοκρατία και κατ’ επέκταση την ανθρώπινη κοινωνία.

Ο Étienne Balibar, φιλόσοφος, Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Paris X-Nanterre και Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, βασιζόμενος στη θεωρία δημοκρατίας του Habermas, εστίασε στις επιπτώσεις της ψηφιακής επανάστασης στο πολιτικό τοπίο και στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Η ομιλία του, με τίτλο «Η ψηφιακή καταστροφή ως ανθρωπολογικό και πολιτικό πρόβλημα», διερεύνησε τις επιπτώσεις της αντικατάστασης των ανθρώπινων και κοινωνικών αλληλεπιδράσεων από τις τεχνολογικές επικοινωνίες. Την ανάλυσή του ακολούθησε η διάλεξη του Pierre Lévy, φιλόσοφος, θεωρητικός του πολιτισμού και μελετητής των μέσων ενημέρωσης, Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οττάβα περί του «ψηφιακού δημόσιου χώρου», και την καθιέρωσή του ως μια νέα επικράτεια, έναν χώρο κοινωνικής αλληλεπίδρασης των ανθρώπων πέρα από εθνικά σύνορα. Τόνισε, επίσης, την ανάγκη εκδημοκρατισμού της τεχνολογίας, δίχως την οποία εγκυμονεί ο κίνδυνος της ανάδειξης του «κράτους-πλατφόρμα», με τη συγκέντρωσης της εξουσίας στα χέρια των τεχνολογικών εταιρειών – κολοσσών.

Ο Alvin Wang Graylin, Παγκόσμιος Αντιπρόεδρος της Corporate Development HTC, σε μια ομιλία που προκάλεσε σκέψεις, διερεύνησε τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που συνδέονται με την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Μίλησε τόσο κατά της ανεξέλεγκτης αισιοδοξίας, όσο και της καταστροφολογίας, υπογραμμίζοντας τον θετικό αντίκτυπο που η σωστή χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να επιφέρει στην ανθρωπότητα, ακόμα και σε τομείς όπως της αντιγήρανσης, της καταπολέμησης ανισοτήτων ή και μιας ανώτατης δημοκρατικής κυβέρνησης στο δρόμο του «άρχοντα – φιλόσοφου» που περιέγραψε πρώτος ο Πλάτωνας.

Οι Δελφικοί Διάλογοι έθεσαν, τέλος, τις βάσεις για μια πνευματικά ενδιαφέρουσα σειρά συζητήσεων σχετικά με το μέλλον της ανθρωπότητας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Με τις διαφορετικές προοπτικές που μοιράστηκαν οι αξιόλογοι ομιλητές, η εναρκτήρια εκδήλωση άνοιξε το δρόμο για συνεχή διερεύνηση και συνεργασία στην αντιμετώπιση των προκλήσεων και τη διαμόρφωση των ευκαιριών που παρουσιάζουν οι νέες τεχνολογίες.