Παναγιώτης Καρνιούρας: Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ, ένας από τους ισχυρότερους πυλώνες ανάπτυξης της ελληνικής καινοτομίας
Μπορεί το οικοσύστημα έρευνας καινοτομίας στην Ελλάδα να αναπτύσσεται με πιο εντατικούς ρυθμούς τα τελευταία κυρίως χρόνια, ωστόσο υπάρχουν φορείς στη χώρα μας που έχουν αφοσιωθεί στο να υποστηρίζουν τις δραστηριότητες αυτές εδώ και δεκαετίες.
Ο κυριότερος φορέας εξ αυτών είναι το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ, το οποίο από το 1991 υποστηρίζει την καινοτομία και τη μεταφοράς τεχνολογίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Με αφορμή το τελευταίο project του Δικτύου, το λανσάρισμα της πρώτης ελληνικής διαδικτυακής πύλης για το νέο ευρωπαїκό πρόγραμμα-πλαίσιο «Ορίζοντας Ευρώπη 2021-27», το Startupper.gr μίλησε με τον Διευθυντή του, Παναγιώτη Καρνιούρα και έμαθε τα πάντα για τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες του αλλά και το μέλλον της καινοτομίας στην Ελλάδα.
Startupper.gr: To Δίκτυο ΠΡΑΞΗ αποτελεί μονάδα του Ιδρύματος Τεχνολογίας & Έρευνας και λειτουργεί ως φορέας υποστήριξης του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας από το 1991. Ποιες είναι οι βασικές υπηρεσίες του και που απευθύνεται;
Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ είναι μονάδα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας-ΙΤΕ – ένα από τα μεγαλύτερα και πιο άρτια εξοπλισμένα ερευνητικά κέντρα της Χώρας και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους οργανισμούς υποστήριξης της καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Διαθέτοντας 30ετή εμπειρία και τεχνογνωσία, το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ παρέχει υψηλής προστιθέμενης αξίας υπηρεσίες σε επιχειρήσεις, Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα καθώς και σε ιδρύματα και οργανισμούς τόσο σε περιφερειακό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ ενημερώνει και συμβουλεύει για ευρωπαϊκά προγράμματα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (όπως το Horizon 2020 και το Horizon Europe), καθώς και για άλλα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα, για προγράμματα σε τρίτες χώρες και για ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης. Επιπλέον, παρέχει πληροφορίες και συμβουλές για δικτύωση σε νέες αγορές και για συνεργασίες/συμπράξεις που ενισχύουν την καινοτομία. Σημαντική είναι και η συμβουλευτική υποστήριξη που παρέχει το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ ως προς την αξιολόγηση της τεχνολογίας και την αξιοποίηση και διαχείριση της καινοτομίας.
Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ εκπαιδεύει τις ελληνικές επιχειρήσεις και τα ερευνητικά κέντρα προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες που θα αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για την ανάπτυξη, τη διεθνοποίηση και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους. Παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες κατάρτισης σε θέματα καινοτομίας, τεχνολογίας και διανοητικής ιδιοκτησίας (IPR) καθώς και αξιολόγησης των νομικών, οικονομικών και πολιτισμικών θεμάτων σε διεθνείς συνεργασίες. Επιπλέον, βοηθά στην ανάπτυξη ήπιων δεξιοτήτων (soft skills) και στην οργάνωση επιχειρηματικών ομάδων.
Tο Δίκτυο ΠΡΑΞΗ αναγνωρίζοντας τη δικτύωση ως απαραίτητο χαρακτηριστικό μιας εταιρίας ή ενός ερευνητικού κέντρου στη διαδικασία εξέλιξης και ανάπτυξής του, διαθέτει ένα πολύ ισχυρό δίκτυο επαφών στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, αποτελώντας κομβικό διαμεσολαβητή για όσους ενδιαφέρονται για συνεργασίες και συμπράξεις.
Startupper.gr: Μπορείτε να μας αναφέρετε μερικές πρωτοβουλίες που έχει λάβει το Δίκτυο τα τελευταία χρόνια για την υποστήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και αν υπάρχουν ερευνητικές ομάδες, Startups και Spinoffs που έχουν ενταχθεί σε αυτές;
Οι νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups) και οι τεχνοβλαστοί (spin-offs) αποτελούν βασικούς αποδέκτες των υπηρεσιών του Δικτύου ΠΡΑΞΗ. Έχοντας εκτενή επαφή με θερμοκοιτίδες, Τεχνολογικά και Επιστημονικά Πάρκα και Μονάδες καινοτομίας και διαμεσολάβησης των ελληνικών πανεπιστημίων, το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ έχει δημιουργήσει κανάλια επικοινωνίας και πρόσβασης προς τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης υποστήριξης, οι νέες επιχειρήσεις επωφελούνται από μια σειρά από δράσεις, πρωτοβουλίες και δίκτυα που αναπτύσσει ή στα οποία συμμετέχει το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ και θέτει στη διάθεσή τους.
Μια σημαντική δράση αποτελεί η εκτενής προετοιμασία και υποστήριξη start-ups έντασης γνώσης για τη διεκδίκηση επιχειρηματικών κεφαλαίων υψηλού ρίσκου (VC) και η διασύνδεσή τους με τα funds του Equifund από όπου έχουν προκύψει εξαιρετικές περιπτώσεις διάκρισης και χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων.
Επίσης, το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ προσφέρει διαγνωστικές υπηρεσίες σε θέματα διαχείρισης καινοτομίας, ψηφιακού μετασχηματισμού, και αειφόρου ανάπτυξης. Οι εταιρείες εξετάζονται σε βάθος όπου εντοπίζονται αδυναμίες στην οργάνωση, τη λειτουργία, τη δικτύωση και τη στρατηγική και σε συνεργασία με ειδικούς συμβούλους του Δικτύου ΠΡΑΞΗ προτείνονται λύσεις για την αντιμετώπιση αυτών.
Τέλος το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ συμμετέχει σε σειρά εκδηλώσεων που αφορούν τις νεοφυείς επιχειρήσεις όπως η διοργάνωση στο Ηράκλειο του ετήσιου διαγωνισμού καινοτομίας “Match & Develop a Startup” μαζί με την Εθνική Τράπεζα (πρόγραμμα NBG Business Seeds) με την συμμετοχή αρκετών τοπικών νεοφυών επιχειρήσεων.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι όλες οι υπηρεσίες είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες της κάθε επιχείρησης και προσφέρονται δωρεάν.
Startupper.gr: Υπάρχει ενδιαφέρον από ελληνικές επιχειρήσεις και οργανισμούς για τις υπηρεσίες που προσφέρει το Δίκτυο και τα προγράμματα τα οποία υποστηρίζει; Ειδικά σε ότι αφορά το Digital Transformation; Σε ποιους τομείς ανήκουν οι επιχειρήσεις αυτές;
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αναζητούν υποστήριξη και υπηρεσίες που θα τις βοηθήσουν να βελτιωθούν και να αντιμετωπίσουν δυναμικά το ιδιαίτερα μεταβλητό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Σε πρώτη φάση οι επιχειρήσεις αναζητούν νέες πηγές χρηματοδότησης για τις δραστηριότητές τους στους τομείς της Έρευνας και Ανάπτυξης. Οι χρηματοδοτήσεις τόσο σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο ελκύουν το ενδιαφέρον των ΜμΕ. Οι επιχειρήσεις αναζητούν όλο και πιο έντονα τεχνολογικές και επιχειρηματικές συνεργασίες με εταιρείες στο εξωτερικό και έρχονται σε επαφή μαζί μας για υποστήριξη σε τέτοιας μορφής δικτύωση. Πλέον, οι εταιρείες έχουν συνειδητοποιήσει ότι η υιοθέτηση βασικών αρχών σωστής επιχειρηματικότητας, όπως η βιώσιμη ανάπτυξη και ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελούν μονόδρομο αν θέλουν να γίνουν ανταγωνιστικές.
Δεν είναι τυχαίο ότι πάνω από 600 εταιρείες επικοινωνούν και δέχονται υπηρεσίες από το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ κάθε χρόνο. Όσο για το προφίλ των εταιρειών καλύπτει όλο το φάσμα της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αν και η πλειονότητα αφορά σε πιο καινοτόμες και νεότερες επιχειρήσεις, δεν είναι λίγες οι πιο παραδοσιακές επιχειρήσεις σε τομείς όπως η αγροδιατροφή και ο τουρισμός που δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για τις υπηρεσίες μας. Και αυτό ακριβώς είναι και η ουσία: κάθε επιχείρηση, ανεξαρτήτως τομέα, να έχει να κερδίσει κάτι και να καταστεί πιο ανταγωνιστική στον χώρο της.
Startupper.gr: Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ έχει δημιουργήσει και υποστηρίζει αρκετά clusters καινοτομίας σε τομείς υψηλής αξίας, μπορείτε να μας πείτε μερικά πράγματα για αυτά και ειδικά για το νέο cluster που αφορά την υγεία;
Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία, τα εργαλεία και τα δίκτυά του στον τομέα της μεταφοράς τεχνολογίας και της ερευνητικής συνεργασίας, το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ αναπτύσσει πρωτοβουλίες και υλοποιεί δράσεις με σκοπό την αποτελεσματικότερη παροχή υπηρεσιών προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, ερευνητικούς οργανισμούς, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ είναι υπεύθυνο για την ίδρυση, το συντονισμό και την υποστήριξη των συνεργατικών σχηματισμών (cluster) Hellenic BioCluster (HBio), Hellenic Photonics Cluster (HPhos), Hellenic Digital Health Cluster – HDHC και της ένωσης καινοτόμων επιχειρήσεων Innovation Greece.
To Hellenic BioCluster (HBio) αποτελεί πρωτοβουλία του Δικτύου ΠΡΑΞΗ και είναι το πρώτο και μεγαλύτερο cluster βιο-επιστημών και βιοϊατρικής στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2006 και σήμερα συγκεντρώνει περισσότερες από 30 εταιρείες έντασης γνώσης στους τομείς της Φαρμακευτικής, της Βιοτεχνολογίας, των Διαγνωστικών, των Ιατρικών Συσκευών και των Ειδικών Υπηρεσιών.
Τα τελευταία 15 έτη, το HBio συνδέει επιχειρηματικούς/βιομηχανικούς και ακαδημαϊκούς εταίρους με στόχο τη στήριξη της καινοτομίας και της ουσιαστικής συνδρομής της επιστήμης στην οικονομία και την κοινωνία. Το HBio έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό οικοσύστημα, το οποίο περιλαμβάνει τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών, Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμιγκ», Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος»), Πανεπιστήμια, σημαντικούς οργανισμούς του φαρμακευτικού τομέα, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και startups και έχει αναδειχθεί σε ισχυρό παράγοντα και καταλύτη καινοτόμων διεργασιών.
Το Hellenic Photonics Cluster (HPhos) ιδρύθηκε το 2015 με τον συντονισμό και την υποστήριξη του Δικτύου ΠΡΑΞΗ και αποτελεί το πρώτο και μεγαλύτερο cluster ελληνικών επιχειρήσεων έντασης γνώσης και ερευνητικών οργανισμών που δραστηριοποιούνται στο ευρύτερο πεδίο της Φωτονικής και των εφαρμογών αυτής. Προσφέροντας ένα εύφορο οικοσύστημα που ενθαρρύνει τη μεταφορά γνώσεων και εμπειρογνωμοσύνης, υποστηρίζει την καινοτόμο επιχειρηματικότητα και την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων παρέχοντας κανάλια δικτύωσης με επιχειρήσεις του εξωτερικού.
Οι επιχειρήσεις-εταίροι του HPhos -με έδρα κυρίως την Αττική, αλλά και την Πάτρα, Κρήτη, Θράκη- και τα συνεργαζόμενα μέλη του στην Ευρώπη, παράγουν ένα ευρύ πλήθος προϊόντων και υπηρεσιών φωτονικής με εφαρμογή σε σημαντικές δραστηριότητες (βιομηχανική παραγωγή, τηλεπικοινωνίες, άμυνα και ασφάλεια, πολιτιστική κληρονομιά, τρόφιμα, υγεία, περιβάλλον και ενέργεια).
Το HPhos είναι μέλος του δικτύου European Photonics Alliance, εκλεγμένο μέλος στο συμβούλιο του ευρωπαϊκού Public-Private Partnership Photonics21, έχει ήδη συμμετάσχει σε τρία έργα χρηματοδοτούμενα από το Horizon2020, ενώ από τον Ιανουάριο του 2021 συμμετέχει σε άλλα δύο (PhotonHub Europe και BestPhorm21).
Το Hellenic Digital Health Cluster (HDHC) αποτελεί νέα πρωτοβουλία του ΙΤΕ που φιλοδοξεί να εντάξει την Ελλάδα ανάμεσα στις κυρίαρχες χώρες στον τομέα της ψηφιακής υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η υλοποίηση του cluster πραγματοποιείται σε συνεργασία του Κέντρου Εφαρμογών & Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Υγείας του Ινστιτούτου Πληροφορικής (CeHA) και του Δικτύου ΠΡΑΞΗ. Πρόκειται για έναν συνεργατικό σχηματισμό καινοτομίας που συγκεντρώνει τους πιο σημαντικούς φορείς του τομέα της ψηφιακής υγείας στην Ελλάδα στοχεύοντας στην περαιτέρω ανάπτυξή τους, στην ενίσχυση των δυνατοτήτων τους στην καινοτομία, και στην εξωστρέφειά τους.
Στο HDHC συμμετέχουν 14 καινοτόμες και δυναμικές εταιρείες και 2 ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα (ITE και Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής – ΙΚΠΙ): Advantis Medical Imaging, Athens Eye Hospital, BIOEMTECH, COMPUTER SOLUTIONS, Γνώμων ΑΕ, iKnowHow, MEDIS ΑΕ, MCBS, MICRO’S LEADER AE, NEUROLINGO, ORamaVR, ΡΕΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, SIBA SOFT,SIGMASOFT.
Το HDHC είναι ανοιχτό να συνεργαστεί και με άλλες εταιρίες καθώς και με ερευνητικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην ψηφιακή υγεία, αν το επιθυμούν.
Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας / Δίκτυο ΠΡΑΞΗ ως συντονιστής της πρωτοβουλίας θα αναπτύξει ένα σύνολο υπηρεσιών που θα βοηθήσουν τα μέλη του HDHC να:
- αναπτύξουν νέες ικανότητες και γνώσεις
- υλοποιήσουν επιχειρηματικές και τεχνολογικές δράσεις χάρη στις υψηλής προστιθέμενης αξίας υπηρεσίες
- υλοποιήσουν ενέργειες μεταφοράς τεχνολογίας
- αποκτήσουν πρόσβαση σε εκπαιδεύσεις για τις τελευταίες εξελίξεις και τις νέες προκλήσεις καθώς και σε ευκαιρίες χρηματοδότησης
- κάνουν συνέργειες με στόχο την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών
- χρησιμοποιήσουν την τεχνογνωσία, τις ικανότητες, τα δίκτυα και τους πόρους τους
- προωθήσουν την καινοτόμο επιχειρηματικότητα
- δημιουργήσουν επαφές και ευκαιρίες συνεργασίας με διεθνείς εταιρίες
Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ αποτελεί ιδρυτικό μέλος και είναι υπεύθυνο για τον συντονισμό του Innovation Greece, της ένωσης καινοτόμων επιχειρήσεων, η οποία στοχεύει στην ενσωμάτωση της καινοτομίας στις καθημερινές πρακτικές, στα νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Το Innovation Greece κινητοποιεί επιχειρήσεις και χρηματοπιστωτικούς φορείς που είναι ευέλικτοι και πρόθυμοι να υιοθετήσουν το ίδιο όραμα: να είναι εξωστρεφείς τόσο θεματικά όσο και γεωγραφικά, να επενδύουν σε αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες, να διευκολύνουν την ανταλλαγή εμπειρίας και τεχνογνωσίας, και να προσελκύουν χρηματοδότηση για νέες καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα.
Startupper.gr: Πρόσφατα ανακοινώσατε το λανσάρισμα της πρώτης ελληνικής διαδικτυακής πύλης για το νέο ευρωπαїκό πρόγραμμα-πλαίσιο «Ορίζοντας Ευρώπη 2021-27». Πείτε μας λίγα λόγια για το πρόγραμμα (σ.σ στόχοι, προτεραιότητες, προϋπολογισμός κ.ο.κ.). Σε ποιους απευθύνεται;
Ο «Ορίζοντας Ευρώπη» είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία, με προϋπολογισμό 95,5 δις ευρώ για την 7ετία (2021-2027). Αποσκοπεί στη σύνδεση της έρευνας και καινοτομίας με έξι βασικές ευρωπαϊκές προτεραιότητες, που αφορούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στον ψηφιακό μετασχηματισμό των κοινωνιών και της οικονομίας, στην ευημερία και ασφάλεια των πολιτών, καθώς και στην προστασία της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Το νέο πρόγραμμα πλαίσιο θα έχει πολλαπλά οφέλη για την Ευρώπη. Μεταξύ άλλων ο «Ορίζοντας Ευρώπη» έρχεται να ενισχύσει τη διακρατική συνεργασία και κινητικότητα, να συμβάλλει στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων, να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες στις αγορές, να προσελκύσει τα καλύτερα ταλέντα και να να συμβάλει καθοριστικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και στον ηγετικό της ρόλο στην έρευνα και την καινοτομία.
Το πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη», όπως όλα τα προγράμματα πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία, είναι ανοιχτό για όλους. Απευθύνονται σε οργανισμούς που διεξάγουν έρευνα (πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, επιχειρήσεις), αλλά και στο σύνολο της κοινωνίας που περιλαμβάνει το δημόσιο, τη βιομηχανία, τις ΜμΕ και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.
Startupper.gr: Ποια ανάγκη φιλοδοξεί να καλύψει η νέα διαδικτυακή πύλη; Ποιος είναι ο στόχος της και τι προσφέρει;
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι σε κάθε αλλαγή της προγραμματικής περιόδου, υπάρχουν μεγάλες χρονικές περίοδοι, στις οποίες η ΕΕ σχεδιάζει πολιτικές και εργαλεία με βάση το στρατηγικό της όραμα και τις προτεραιότητές της. Στην τρέχουσα συγκυρία, η ΕΕ καλείται να ανταποκριθεί όχι μόνο στην ανάγκη ανάκαμψης από την πανδημία, αλλά και να διαχειριστεί τον επικείμενο πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό.
Στη χρονική περίοδο που διανύουμε βρισκόμαστε στη μετάβαση μεταξύ δυο προγραμμάτων πλαίσιο. Έκλεισε το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και ανοίγει ο «Ορίζοντας Ευρώπη». Ως εκ τούτου, η ένταση ζήτησης για υποστήριξη, πληροφόρηση και συμβουλευτική είναι μεγάλη, καθώς αλλάζει ελαφρώς η κατεύθυνση και οι προτεραιότητες του νέου προγράμματος. Αυτήν ακριβώς της ανάγκη διέκρινε το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ μέσα από την πολυετή εμπειρία του και πήρε την πρωτοβουλία να αναπτύξει μία εθνική πύλη για το νέο πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη».
Βασικό, λοιπόν, μέλημα του Δικτύου ΠΡΑΞΗ και στόχος του νέου αυτού εργαλείου είναι η ανάδειξη των ευκαιριών που θα προκύψουν από το νέο πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» και η διευκόλυνση της πρόσβασης των ελληνικών φορέων στις ευκαιρίες αυτές, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συμμετοχή τους σε αυτό και να βελτιωθεί σε σχέση με το προηγούμενο πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020».
Το www.horizoneurope.gr αποτελεί έναν εύχρηστο ιστότοπο που περιέχει με απλό και εύληπτο τρόπο όλες τις πληροφορίες για το νέο πρόγραμμα πλαίσιο, οργανωμένες σε ξεχωριστές ενότητες, ώστε να είναι εύκολη η περιήγηση των επισκεπτών. Επιπλέον, η διαδικτυακή πύλη διατηρεί επικαιροποιημένο το περιεχόμενο των πληροφοριών για τον «Ορίζοντα Ευρώπη». Ταυτόχρονα, παρέχει σύνδεση με δυναμικά εργαλεία ενημέρωσης των ενδιαφερομένων για όλα τα νέα προγράμματα εργασίας.
Startupper.gr: Πώς αναμένεται να εξελιχθεί το επόμενο διάστημα; Τι ρόλο πιστεύετε ότι θα παίξει στην ενίσχυση της καινοτομίας στη χώρα μας;
Με τη δημοσίευση των προγραμμάτων εργασίας του «Ορίζοντα Ευρώπη», αλλά και το άνοιγμα των πρώτων προκηρύξεων στο επόμενο διάστημα, αναμένεται να αυξηθεί η ανάγκη του ελληνικού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας για ενημέρωση και υποστήριξη. Η νέα διαδικτυακή πύλη θα συμβάλλει ουσιαστικά σε μία στοχευμένη και δομημένη υποστήριξη των ελληνικών οργανισμών για τη συμμετοχή τους στα ευρωπαϊκά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα για την έρευνα και την καινοτομία.
Η πρωτοβουλία αυτή του Δικτύου ΠΡΑΞΗ, θα συμβάλει ουσιαστικά στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών οργανισμών σε σχέση με τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα πλαίσιο και τελικά θα συνδράμει στην ενίσχυση της οικονομίας της γνώσης με προφανή κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.
Startupper.gr: Γενικότερα πώς κρίνετε την πορεία της Ελλάδας στον τομέα αυτό; Λειτουργεί, κατά τη γνώμη σας, σωστά το σύστημα μεταφοράς τεχνολογίας και γνώσης;
Το ελληνικό ερευνητικό οικοσύστημα παρουσιάζει επιδόσεις που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα συγκρινόμενες με αυτές άλλων κεντρικών Ευρωπαϊκών χωρών. Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία, προερχόμενα από την επίσημη πύλη της Ευρωπαϊκης Επιτροπής Horizon Dashboard, που παρουσιάζει στοιχεία σχετικά με την συμμετοχή στο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Horizon 2020», η Ελλάδα κατεγραψε σημαντική συμμετοχή. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 8η θέση στην ΕΕ-28 σε σχέση με τη χρηματοδότηση που προσέλκυσαν ελληνικοί φορείς (€ 1,55 δις) ενώ βρίσκεται στην 11η θέση σε σχέση με τις συμμετοχές (4.989 συμμετοχές). Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης έλαβαν τα ερευνητικά κέντρα και πανεπιστημιακά ιδρύματα (66%), ενώ με ποσοστό 30% ακολούθησαν οι επιχειρήσεις/ιδιωτικοί φορείς.
Παρά όμως την εντυπωσιακή επίδοση στον ερευνητικό τομέα, η Ελλάδα υστερεί στη μετάφραση του ερευνητικού αποτελέσματος σε αξιοποιήσιμο προϊόν/υπηρεσία. Αυτό καταδεικνύεται σε νούμερα από το εξαιρετικά χαμηλό αριθμό πατεντών που υποβάλλονται κάθε χρόνο σε επίπεδο χώρας. Μία γενικότερη αιτιολόγηση της παρατήρησης αυτής, αποτελεί το γεγονός ότι τα περισσότερα εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας δεν διαθέτουν οργανωμένα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας με καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη και αξιοποίηση τους ερευνητικού αποτελέσματος.
Το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ αποτελεί μία από τις λίγες εξαιρέσεις στο ελληνικό τοπίο καθώς αποτελεί τον πρώτο οργανισμό μεταφοράς τεχνολογίας ο οποίος ιδρύθηκε το 1991 από το ΙΤΕ με σκοπό τη μεταφορά τεχνολογίας και τη διασύνδεση της έρευνας με την βιομηχανία. Μέσα από την τριαντάχρονη πορεία του το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ εξελίχθηκε και ανέδειξε πλήθος πεδίων στα οποία έχει ενεργή παρουσία αποτελώντας σημείο αναφοράς για την υποστήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας όχι μόνο στην Κρήτη όπου έχει την έδρα του το ΙΤΕ, αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Σήμερα το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ αποτελεί έναν οργανισμό παροχής υπηρεσιών μεταφοράς τεχνολογίας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα ερευνητικά εργαστήρια όλης της χώρας. Αποστολή του είναι να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και ερευνητικών εργαστηρίων μέσω της σύνδεσης της έρευνας με την παραγωγή, της προώθησης της καινοτομίας, της υποστήριξης της επιχειρηματικότητας καθώς και της διεθνικής συνεργασίας.
Τα τελευταία λίγα έτη γίνονται προσπάθειες και από άλλα ιδρύματα της χώρας να υποστηρίξουν τις διαδικασίες μεταφοράς τεχνολογίας μέσω της ίδρυσης ανάλογων γραφείων. Αυτές οι πρωτοβουλίες είναι προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών. Ήδη παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού κατάθεσης πατεντών το έτος 2020 παρά τις δυσμενείς συνθήκες που επικράτησαν λόγω της πανδημίας. Παράλληλα έχει καταγραφεί σημαντικός αριθμός ισχυρά καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων που εμφανίζουν σημαντικές προοπτικές. Αυτές οι παρατηρήσεις αποδεικνύουν ότι το σύστημα μεταφοράς τεχνολογίας στη χώρα έχει αρχίσει πλέον να οργανώνεται, να συστηματικοποείται και έχει αρχίσει να αποδίδει τους πρώτους καρπούς. Βρισκόμαστε ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο αλλά τα πρώτα αποτελέσματα είναι άκρως ενθαρρυντικά.
Startupper.gr: Τι πρέπει να γίνει για να ενισχυθεί η ερευνητική καινοτομία / επιχειρηματικότητα αλλά και η μεταφορά τεχνολογίας μελλοντικά;
Η καινοτομία που βασίζεται στην ένταση γνώσης σε επίπεδο χώρας είναι πολύ υψηλού επιπέδου αναγνωρισμένη διεθνώς. Παράλληλα όμως υστερούμε στην επιχειρηματική κουλτούρα γεγονός που απορρέει από τις λανθασμένες και παγιωμένες τακτικές που επικράτησαν επί σειρά ετών αναφορικά με την αντίληψη της επιχειρηματικότητας. Η χώρα έχει ανάγκη από υγιή επιχειρηματικότητα με βαθιές ρίζες που να στηρίζεται στην καινοτομία και την έρευνα αιχμής. Είναι επιτακτική ανάγκη για την συνολική ενίσχυση και ανάδειξη της ελληνικής οικονομίας, η υιοθέτηση και εφαρμογή νομοθετικών παρεμβάσεων που θα οριοθετούν τις διαδικασίες μεταφοράς τεχνολογίας αλλά και κινήτρων για την στήριξη και ενθάρρυνση νέων επιχειρηματικών δράσεων που πηγάζουν από την ερευνητική δραστηριότητα. Ο θεσμός των γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας πρέπει να υιοθετηθεί από τα εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα που εμφανίζουν κρίσιμη μάζα ενώ είναι άκρως σημαντική η στελέχωση τους με εξειδικευμένο και υψηλά καταρτισμένο προσωπικό που θα είναι σε θέση να παρέχει ολοκληρωμένη συμβουλευτική και υποστήριξη σε θέματα που αφορούν την προστασία και αξιοποίηση της παραγόμενης διανοητικής ιδιοκτησίας.
Μέσα από προσεκτικές κινήσεις η Χώρα μπορεί να επενδύσει σε αυτό το μετασχηματισμό σε μια οικονομία έντασης γνώσης και να καρπωθεί από τα πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη που θα προκύψουν από την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.
