21 Ελληνίδες μιλούν για τη θέση της γυναίκας στην καινοτομία

Αν και πολλοί πιστεύουν ότι ο χώρος της καινοτομίας και της τεχνολογίας είναι πιο “μοντέρνος” και άρα πιο “ανοιχτός” ως προς τις γυναίκες, ως εργαζόμενες ή και επιχειρηματίες, αυτό πολλές φορές απέχει από την πραγματικότητα.

Σύμφωνα με στοιχεία του Crunchbase, που δημοσιεύτηκαν στο τέλος του περασμένου έτους, οι παγκόσμιες χρηματοδοτήσεις VC προς εταιρείες με γυναίκες founders μειώθηκαν σημαντικά το 2020. Παρόλο που επενδυτές και επιχειρηματίες δηλώνουν ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν η πτώση αυτή οφείλεται στον κορωνοϊό, είναι σίγουρο ότι η πανδημία επηρέασε περισσότερο τις γυναίκες στο επιχειρείν.

Την ίδια ώρα, έρευνα που δημοσιεύθηκε από τη Notion Capital στις αρχές του 2021 δείχνει ότι μόνο το 21% των τεχνολογικών εταιρειών B2B σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ καθοδηγούνται από γυναίκες – που σημαίνει ότι έχουν γυναίκες σε οποιονδήποτε «αρχηγικό» ρόλο, ως ιδρυτές ή ως αντιπρόεδροι. Συνολικά, οι γυναίκες αποτελούν το 34% του συνόλου του προσωπικού των εταιρειών.

Το θετικό είναι βέβαια ότι στην Ελλάδα συναντάμε όλο και περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις νεοφυών ή μη επιχειρήσεων που σχετίζεται με την καινοτομία, γεγονός που μας κάνει να πιστεύουμε ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος και γίνονται βήματα προκειμένου να κατακτηθεί η πολυπόθητη ισότητα στον επαγγελματικό και επιχειρηματικό στίβο.

Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω και έχοντας ως αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, το StartupperGr αποφάσισε να ασχοληθεί περισσότερο με το ζήτημα αυτό και ζήτησε από 21 γυναίκες του χώρου να καταθέσουν τις δικές τους εμπειρίες και απόψεις.

Εύα Καϊλή

Ευρωβουλευτής, Πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ευρωκοινοβουλίου (STOA)

Ο φετινός εορτασμός της Ημέρας της Γυναίκας έχει διαφορετική σημασία και ένταση υπό το πρίσμα των αποκαλύψεων στην Ελλάδα.

Έτσι εκτός από Ημέρα υπενθύμισης, διαπιστώσεων και αναθεώρησης, έχει χαρακτήρα «διαδήλωσης» , με ορμή και στόχευση. Σαν να βρισκόμαστε στο σημείο στον χρόνο κατά το οποίο συμβαίνουν αλλαγές.

Για αυτές τις αλλαγές, σε θεσμικό επίπεδο εργαζόμαστε και στην Ευρώπη, διότι θεσμικές πρώτα πρέπει να είναι οι αλλαγές που η κοινωνία αναμένει, ώστε να σημειωθεί εξέλιξη και πρόοδος.

Έχοντας την τιμή να διατελώ Πρόεδρος της Επιτροπής για το Μέλλον της Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Κέντρου Τεχνητής Νοημοσύνης, και ως η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της εν λόγω επιτροπής αντιμετωπίζω μεταξύ άλλων και το τι σημαίνει «χάσμα των φύλων στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας». Τα στερεότυπα στερούν από την έρευνα και την καινοτομία, και επομένως από την αγορά και άρα την οικονομία, την ευφυία που οι διαφορετικές ποιότητες δεδομένων και πρακτικών φέρουν, ώστε να αποφευχθεί και η στρέβλωση που προκύπτει όταν τα δεδομένα παρουσιάζουν μόνο την μια πλευρά και εκδοχή των πραγμάτων γενικότερα.

Εδώ απαιτείται προσοχή, καθώς ενίσχυση της παρουσίας της γυναίκας στους θεσμούς, στην τεχνολογία, στην επιστήμη, στην επιχειρηματικότητα δεν επιδιώκεται προς χάριν ποικιλομορφίας. Είναι προαπαιτούμενο της ορθής ανάλυσης και κατανόησης του κόσμου, και που αυτό οδηγεί σε πληρέστερη πληροφορία και ακριβέστερη γνώση, και τελικά οδηγεί σε καλύτερη αξιοποίηση των πηγών και δυναμικών για βιώσιμες λύσεις καινοτομίας και επομένως σε κοινωνική συνοχή και ανθεκτικότητα.

Συνεπώς, μέχρις ότου καταφέρουμε να καλλιεργήσουμε την κουλτούρα του αυτονόητου, της ισότητας δηλαδή των φύλων, θα πρέπει διαρκώς να δημιουργούμε και να ανανεώνουμε τα κίνητρα σε φορείς, επιχειρήσεις και αγορές για την εξασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής γυναικών σε θέσεις δημιουργικών πρωτοβουλιών και αποφασιστικής ισχύος. Και αντιστρόφως, θα πρέπει να ενθαρρύνουμε και να εξασφαλίζουμε για τις γυναίκες το δικαίωμα στην εκπαίδευση σε πεδία που παραδοσιακά επιλέγουν οι άνδρες, στην επαγγελματική εξέλιξη σε ανδροκρατούμενους χώρους, στην ευκαιρία «επανέναρξης» κατόπιν μητρότητας ή άλλων λόγων «ευαλωτότητας». Και αν κάτι χρειάζονται περισσότερο, είναι στήριξη στα πρώτα βήματα τους και ψηφιακά εφόδια και δεξιότητες, ώστε να εκμεταλλευτούν της ευκαιρίες που ανοίχτηκαν με καταλυτη την πανδημία, όχι μονο ως προς τις χρηματοδοτήσεις, αλλά και κατά τον μετασχηματισμό των επιχειρηματικων μοντέλων για να αποκτήσουν ανθεκτικότητα για το μέλλον.

Ρούλα Μπαχταλιά

Διευθύντρια  και Μέλος Συντονιστικής Επιτροπής egg – enter•grow•go

Η διείσδυση των γυναικών στην αγορά εργασίας, η επαγγελματική τους καταξίωση και ανέλιξη σε καθεστώς ίσων όρων με τους άνδρες, αποτελούν διακριτές προτεραιότητες πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο την γεφύρωση των ανισοτήτων και την ενίσχυση της συμβολής της γυναικείας απασχόλησης στην ανάπτυξη.

Οι γυναίκες που δραστηριοποιούνται στην επιχειρηματικότητα διαθέτουν ικανότητες, μόρφωση, εξειδίκευση και δυνατότητες και είναι ενθαρρυντικό πως τα τελευταία χρόνια, με αργό αλλά σταθερό ρυθμό, σπάνε στερεότυπα αιώνων. Όπως οι «ανδρικές» δουλειές, οι «ανδρικές» επιστήμες κ.ο.κ. Θα έλεγα μάλιστα, ότι η ανάγκη πολλών γυναικών να ανταποκριθούν επιτυχώς και ταυτόχρονα σε πολλαπλές ευθύνες και υποχρεώσεις, εργασιακά και στην οικογένεια, ενισχύει δυνατότητες που είναι σημαντικές για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, όπως να ιεραρχούν, να τηρούν ισορροπίες και να επιδιώκουν μια σφαιρική προσέγγιση των πραγμάτων. Παρά το ότι τις τελευταίες δεκαετίες οι γυναίκες έχουν εισβάλλει μαζικά στην αγορά εργασίας, τα στατιστικά στοιχεία αποτυπώνουν την επιμονή των ανισοτήτων τόσο σε επίπεδο αμοιβών, όσο και σε επίπεδο πραγματικών ευκαιριών εξέλιξης. Τα στοιχεία, εξακολουθούν να προβληματίζουν. Για παράδειγμα, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο των Φύλων, στο Gender Equality Index που δημοσίευσε πέρυσι, η χώρα μας σκοράρει χαμηλά. Μόνο το 12% είναι γυναίκες που συμμετέχουν σε Διοικητικά Συμβούλια επιχειρήσεων, ενώ μόλις το 31% έχουν πλήρη απασχόληση. Μιλώντας ειδικά για την Eurobank, θέλω να επισημάνω πάντως πως συνολικά το 42% εκείνων που κατέχουν διευθυντικές θέσεις είναι γυναίκες, ενώ, περισσότερες από 270 γυναίκες απασχολούνται σε Διευθύνσεις Πληροφορικής και Ψηφιακής Τραπεζικής, όπου απαιτείται υψηλή τεχνολογική κατάρτιση.

Τα πράγματα είναι πιο αισιόδοξα, σε σχέση με τη γενική εικόνα, εάν εστιάσουμε στον κόσμο της νέας και καινοτόμου επιχειρηματικότητας. Με στοιχεία 2019, στην ΕΕ υπάρχουν περισσότερες από 6,3 εκατομμύρια γυναίκες επιστήμονες και μηχανικοί, αντιπροσωπεύοντας το 41% της συνολικής απασχόλησης στην επιστήμη και τη μηχανική. Η χώρα μας βρίσκεται στη δεύτερη θέση, με ποσοστό άνω του 28% μετά τη Μ. Βρετανία, στην ίδρυση νεοφυών επιχειρήσεων από γυναίκες. Την ίδια στιγμή, αξίζει να σημειωθεί πως αν και μόνο στο 5,6% των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων στις ΗΠΑ είναι επικεφαλής γυναίκες, από όλα τα VCs με υψηλές αποδόσεις την περίοδο 2009-2018, το 69,2% από αυτά είχαν γυναίκες σε ρόλους λήψης αποφάσεων. Κοιτώντας μπροστά, είναι δεδομένο πως η ανάγκη για ένα νέο μοντέλο ηγεσίας που θα ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα που δημιουργούν οι παγκόσμιες εξελίξεις, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και οι σαρωτικές επιπτώσεις της πανδημίας απαιτεί περισσότερες γυναίκες στην επιχειρηματικότητα.

Βίκυ Γούλου

Founder και CEO της Startup Εταιρείας Grapevine Digital

8 Μαρτίου. Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, με πολλά και ενδιαφέροντα να γράφονται για τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των γυναικών, την θέση τους στην κοινωνία, τις διαφορετικές ικανότητές τους σε σχέση με τους άνδρες και ποιο από τα δύο φύλα αν και κατά πόσο υπερτερεί και σε ποιον τομέα.

Δεν θα ήθελα, όμως, να αναφερθώ σε αυτά καθώς υπάρχουν πιο ειδικοί για να το κάνουν. Αυτήν τη μέρα, θα ήθελα να μιλήσω για την χαρά της δημιουργίας από την πλευρά της γυναικείας φύσης, έτσι όπως αυτή εκφράζεται όχι μέσω του βιολογικού της ρόλου, αλλά μέσω της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Ως γυναίκα επιχειρηματίας στον χώρο των ελληνικών τεχνολογικών startups, θα ήθελα να αναδείξω την επιμονή, την πολλή και σκληρή δουλειά, την οργανωτικότητα, την ευελιξία, την πίστη καθώς την αισιοδοξία που συνοδεύουν την δημιουργικότητα όλων των γυναικών που επιχειρούν. Επιλέγοντας έναν δρόμο γεμάτο προκλήσεις, ρίσκα και αβεβαιότητα, που κάθε άλλο παρά εύκολος είναι.

Παρόλα αυτά, μπορώ να βεβαιώσω ότι ο δρόμος αυτός δίνει στη γυναίκα την ευκαιρία να ανακαλύψει στο έπακρο τις ικανότητές της, να σταθεί στα πόδια της δυνατά και να νιώσει ότι μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους που την ακολουθούν, να εμπνεύσει τους συνεργάτες της και εν τέλει να αφήσει το προσωπικό της στίγμα στην κοινωνία.

Στις γυναίκες που θα βρεθούν στο δίλημμα να επιλέξουν ή όχι τον δρόμο της επιχειρηματικότητας, θα ήθελα να θυμίσω αυτό που έχει γράψει ο Κωνσταντίνος Καβάφης ‘Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι να πούνε’. Προτρέπω σήμερα και κάθε μέρα, την σύγχρονη γυναίκα να πει με επίγνωση το μεγάλο Ναι.

Δάφνη Δεικτάκη

Marketing Manager, Hack The Box

Δεν υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να καταφέρει μία γυναίκα, πόσο μάλλον a #WomanInTech! Το ταξίδι μου στο greek tech industry ξεκίνησε το 2015 και δεν θα το άλλαζα με κανένα άλλο ταξίδι. Η καινοτομία, η ταχύτητα στις αποφάσεις, οι άνθρωποι, τα πρότυπα, οι διαδικασίες, τα εργαλεία, η εργασιακή κουλτούρα και τελικά, κάθε πτυχή της καθημερινότητας σε κάνει challenge ώστε να γίνεσαι καλύτερος επαγγελματίας.

Η Ελλάδα είθισται να ακολουθεί με χρονική υστέρηση τα πρότυπα του εξωτερικού. Το gender equality στον εργασιακό χώρο αποτελεί φλέγον ζήτημα τα τελευταία 5 χρόνια, με αφετηρία την Αμερική. Τεράστιες tech εταιρείες όπως η Microsoft και το Netflix επιδιώκουν κάθε χρόνο τη διεύρυνση του ποσοστού γυναικών στο εργατικό δυναμικό τους. Συγκεκριμένα, το all-time favorite GAFAM (Google, Apple, Facebook, Amazon, Microsoft), φαίνεται για το 2020 να στελεχώνεται από γυναίκες στην Αμερική με ένα εύρος 20-23%. Πότε θα γίνει αυτό 50-50; Άγνωστο. Σύμφωνα με το Global Gender Gap Report 2020, με τον τρέχοντα ρυθμό ανάπτυξης θα χρειαστούν άλλα 100 χρόνια για να επιτύχουμε απόλυτο gender equality.

Τι είναι λοιπόν αυτό που χρειαζόμαστε και στην Ελλάδα; Ακόμα πιο πολλές γυναίκες στο χώρο της τεχνολογίας, ξεφεύγοντας από το αιώνιο κλισέ ότι το Marketing και το HR στελεχώνονται από αυτές. Χρειαζόμαστε γυναίκες founders (σύμφωνα με έρευνες μόνο ένα 5% των tech startups παγκοσμίως ανήκει σε γυναίκες), executive members, data scientists και software engineers.

More women, λοιπόν; Ναι. Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό. Χρειαζόμαστε more respect, more diversity, more opportunities, no more limits. Δεν πρέπει όμως να γίνονται προσλήψεις με βάση το gender equality ή το επιτηδευμένο diversity. Οι θέσεις πρέπει να καλύπτονται από τον καλύτερο υποψήφιο για την εκάστοτε θέση. Το στοίχημα είναι όλοι να ξεκινούν με ίσες ευκαιρίες. Και το ξεκίνημα αυτό δεν είναι ένα job application, αλλά η εκπαίδευση. Η ισότητα δεν πρέπει να εξαντλείται σε γραφειοκρατικούς τακτικισμούς αλλά να εμπνέει την ισοτιμία και να ενισχύει από πολύ νωρίς την ίση πρόσβαση σε ευκαιρίες και γνώση.

Μαργαρίτα Δόμπα

Entrepreneur, Δημοσιογράφος

Ημέρα της γυναίκας σήμερα. Της αρχής. Της γένεσης. Της αξίας. Της δημιουργίας. Της μάθησης. Της ένωσης. Της διαχείρισης. Της ισορροπίας. Ιδανικά.

Ημέρα της κόρης, της αδερφής, της μαμάς, της γιαγιάς, της συζύγου, της θείας, της φίλης, της συνεργάτιδας, της συντρόφου. Της γυναίκας των αμέτρητων μορφών, ρόλων και εκφάνσεων.

Μέσα στον κυκεώνα των εξελίξεων της τελευταίας χρονιάς, του covid και όσων παράλληλα ακολούθησαν, όπως πολλοί έτσι κι εγώ κάνοντας τον απολογισμό των επιχειρηματικών μου αποφάσεων και επιλογών, στάθηκα περισσότερο από όλα στην έννοια και κατάκτηση της ισορροπίας σε αυτόν τον τομέα της ζωής μου. Είχα την τύχη να μεγαλώσω ελεύθερη από στερεότυπα. Με βασικό εκείνο που ήθελε τον άνδρα κατ’ αποκλειστικότητα να επιχειρεί. Σχεδόν όλες οι γυναίκες που έπαιξαν ρόλο στη ζωή μου, ξεκινώντας από την μαμά μου ακόμη, επιχειρούσαν και επιχειρούν. Παρότι όμως, ολάκερη η γενιά μου μεγάλωσε με ιδεώδη προτύπων ισονομίας, στην πραγματικότητα, κάθε άλλο παρά ισονομία στις ευκαιρίες και δυνατότητες βρήκαμε στο διάβα μας. Και ακόμη και αν, σίγουρα όχι στην Ελλάδα.

Μπορώ να μνημονεύσω αμέτρητες στιγμές χαράς, προσωπικής ματαίωσης, ικανοποίησης, απόλαυσης, απογοήτευσης, επιβεβαίωσης, άρνησης, προσφοράς και αναγνώρισης που βίωσα καθ’ οδών του επιχειρηματικού μου δρόμου. Του κάθε άλλο παρά με ροδοπέταλα στρωμένου δρόμου, που όμως αξίζει κάθε του λεπτό μέχρι σήμερα. Σε εσένα λοιπόν, που καθημερινά αναρωτιέσαι εάν αυτό που κάνεις έχει νόημα. Σε εσένα που τώρα κάνεις τα πρώτα σου βήματα. Σε εσένα, που τα εμπόδια που βρέθηκαν στο δρόμο σου παραήταν πολλά και όλοι σου λέγαν να τα παρατήσεις, όμως επέμεινες και τελικά τα κατάφερες. Σε εσένα που έχεις γελάσει δυνατά αμέτρητες φορές, την ώρα που η ψυχή σου ολάκερη κατέρρεε. Σε εσένα που ενώ συγκέντρωνες τις δυνατότητες πέντε ατόμων μαζί, δεν πήρες τη θέση. Σε εσένα, που επειδή είσαι γυναίκα δεν σου δόθηκε θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ή ακόμη και όταν βρέθηκες σε αυτό, δεν είχες φωνή.

Εσύ λοιπόν, που καθημερινά ξυπνάς με δύναμη και ψυχή που δεν την χωράει ο κόσμος όλος, που παραμένεις ευέλικτη και αέναα ενεργή και σε δημιουργική ροή. Σε εσένα, που κάθε ημέρα, είσαι μια καλύτερή σου εκδοχή. Μια νίκη μικρή. Εμείς. Εσύ και εγώ, είμαστε οι γυναίκες που σήμερα, διαμορφώνουμε το αύριο.

Λέλα Δρίτσα

Managing Partner, Nannuka

Η επιτυχία των επαγγελματικών στόχων μας πάντα οφείλεται σε προσπάθεια, θυσίες και κόπο αλλά παράλληλα οφείλεται και σε μια κρυφή πτυχή που συνήθως δεν συνειδητοποιούμε εν πρώτης. Αυτή είναι η έμπνευση. Μια εικόνα που έχουμε αποτυπωμένη στο μυαλό μας, κληρονομιά μας από κάποιους συγκεκριμένους ανθρώπους της ζωής μας, που μας οδηγεί στο να μην φοβόμαστε να ξεκινήσουμε, μας βοηθάει να ξεπερνάμε τα εμπόδια, μας ωθεί να σπάμε τα «γυάλινα ταβάνια» μας.

Η δικιά μου κρυφή πτυχή περιέχει 3 δυναμικές γυναικείες φιγούρες:

Την γιαγιά μου που τολμούσε. Και μου έδωσε την αυτοπεποίθηση να μην αφήνω κανένα φόβο να επισκιάσει την δύναμη των θέλω μου.

Την μαμά μου που κατάφερνε. Και με βοήθησε να καταλάβω ότι όλα μπορούν να συνδυαστούν και να επιτευχθούν με πρόγραμμα και στόχευση.

Την κόρη μου που διεκδικεί. Και καθημερινά με εμπνέει με τον δυναμισμό, την ζωντάνια και τον αυθορμητισμό της. Και αν κάποτε καταφέρω να γίνω και η δικιά της κρυφή πτυχή σκεφτείτε πόσο μακρυά θα φτάσει αυτή η κληρονομιά…

Βίκυ Ευαγγελίου

Founder, Marketing Lead, VSN Hub

Η διαδρομή μας μπορεί έχει πολλές εκπλήξεις και ανατροπές .Την καριέρα μου ως στέλεχος στην Johnson and Johnson την ανατρέπει  ένα ταξίδι ζωής. Διασχίζοντας την Αργεντινή όπου έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την επιβίωση μας μέσα σε μια φυλή Ινδιάνων. Μετά από ένα διερευνητικό ταξίδι στα άδυτα του Marketing στην Νέα Υόρκη γεννήθηκε η Marketing Lead-Marketing Communication Agency.

Η Marketing Lead δραστηριοποιείται με projects Marketing – Strategic Communication-Personal Branding – Corporate Communication 2 δεκαετίες, με portfolio μεγάλες Ελληνικές και Πολυεθνικές εταιρίες και projects στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό.. Ιδρυτικό μέλος και Υποστηρικτής του Μουσείου Τουρισμού. Οι ανατροπές συνεχίζονται με τις σπουδές μου στην «Ακαδημία Πλάτωνα» όπου γεννήθηκε το VSN HUB -Ancient Greek Culture in Business and Tourism

Το VSN HUB είναι ένας κόμβος Πολιτισμού και Επιχειρηματικότητας. www.vsnhub.com

Σκοπός είναι να προάγει τις αξίες της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας και του Πολιτισμού με συγχρόνους όρους στον χώρο του Business και του Experiential Tourism. Όραμα μας η  Βιώσιμη Ανάπτυξη με μοχλό την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και τον Πολιτισμό, η ανάπτυξη Ηγεσίας στο Ανθρώπινο Δυναμικό και ο Βιωματικός Τουρισμός! Σχεδιασμός Concept επικοινωνίας, Business incentives με θεματικές που αφορούν στην Στρατηγική και στο Leadership με βάση τις αξίες της Αρχαίας Φιλοσοφίας και τον Πολιτισμό. Κόμβος για συνέργειες με start ups – Ομάδες που έχουν στόχευση στο Digital Transformation του Πολιτισμού και σκοπό το Disruption.   Congresses- meet ups- Cultural Events και η Ανάπτυξη Πολιτιστικού Τουρισμού ως βασικό πυλώνα της Οικονομίας και του Τουρισμού, Εστιάζουμε σε Strategic Alliances όπως η εκπροσώπηση του  World Tourism Network ως Corporate Partner και η συμβολή μου ως  Προέδρου του WTN GREECE CHAPTER

Το VSN HUB διακρίθηκε για το 2021 από παγκόσμιο όμιλο Luxury Life Media με έδρα την Μεγάλη Βρετανία ως Best Ancient Greek Tourism Agency

Για εμένα πηγή έμπνευσης είναι τα Ταξίδια, η Μουσική, ο Ελληνικός Πολιτισμός και κάποια Πρόσωπα.

Η Αργεντινή από τα Παγόβουνα της Παταγονίας μέχρι τις καυτές Άνδεις μου άνοιξε την πόρτα για το πέρασμα στην Επιχειρηματικότητα. Το Περού και το Machu Picchu με οδήγησε στον δρόμο της Πνευματικότητας, Η ζωή στην ζούγκλα του Αμαζόνιου δοκίμασε τα όρια μου, Τα νησιά της Ταϋλάνδης μου έδειξαν τις ομορφιές της φροντίδας του εαυτού μου, Η Ευρώπη φώτισε την κουλτούρα μου, η εικοσαετή πια σχέση μου με την Νέα Υόρκη που λατρεύω ήταν η επαφή μου με το Μέλλον. Το Dubai και η Μέση Ανατολή μου δίδαξε ότι όλα μπορούν να γίνουν, όταν πάνω στην άμμο κτίστηκε μια αυτοκρατορία. Τα χωριουδάκια της Αφρικής και οι Βεδουίνοι στην Σαχάρα με διδάξαν ότι μπορούμε να επιβιώσουμε και με τα τελείως απαραίτητα. Η Αμερική μέχρι την Hawaii και την ριψοκίνδυνη  πτήση με ελικόπτερο πανω από ενεργό Ηφαίστειο μάλλον φούντωσε την τρέλα μου αλλά εκεί συνειδητοποίησα πως σαν  την  Ελλάδα μας δεν υπάρχει πιο όμορφο μέρος στον κόσμο. Έχω λατρέψει  το πρωινό ξύπνημα στο χωριουδάκι του παππού μου το υπέροχο Τρίκορφο, στην ιστορική Ναύπακτο. Αξία ανεκτίμητη.

Το ταξίδι στην δική μας Ευδαιμονία είναι μια αέναη διαδικασία. Η Επιχειρηματικότητα δεν έχει φύλο. Μια είναι η ζωή μας και ανάλογα την φάση που βρισκόμαστε αλλάζουν οι ρολοι σε πρωταγωνιστή ,κομπάρσου, σκηνοθέτη, η οικογένεια, δουλειά, σύντροφος , φίλοι, χόμπι. Όλοι οι ρόλοι είναι μέρος του ίδιου έργου , της Δικής μας Ζωής. Τα στερεότυπα έχουν ανατραπεί!

Πάθος για εξερεύνηση και Πίστη στο όνειρο, είναι το κλειδί. Απαραίτητη προϋπόθεση: να έχεις δει το Όνειρο

Μάγκυ Κοντού

Co-founder και Lead Product & UI/UX Designer, SimpleApps

“Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες στην επιχειρηματικότητα, την τεχνολογία, σε θέσεις ευθύνης.”. Μία έκφραση που σίγουρα έχεις ακούσει και διαβάσει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. Μία θέση που έχει υιοθετηθεί από δεκάδες εταιρικές δράσεις, πρωτοβουλίες και φορείς παγκοσμίως. Είναι όμως μία πραγματική ανάγκη ή ένα ακόμα “trend” της εποχής; Χρειαζόμαστε όντως περισσότερες γυναίκες ή μήπως ακολουθούμε μία τάση που προστάζει “inclusion και diversity” σε ανδροκρατούμενους κλάδους;

Πολλές επιχειρηματικές ενέργειες σήμερα εστιάζουν στην ανάπτυξη και τον σχεδιασμό καινοτόμων τεχνολογικών προϊόντων ή υπηρεσιών, που απευθύνονται σε όλους τους χρήστες παγκοσμίως. Αυτόνομα αυτοκίνητα, πλατφόρμες video streaming ή κοινωνικής δικτύωσης, fitness gadgets, smart home συσκευές, digital και mobile εργαλεία για επαγγελματική χρήση – και η λίστα μεγαλώνει! Η εμπορική επιτυχία τους εξαρτάται αποκλειστικά, από το εάν θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον των χρηστών, προσφέροντας ένα ποιοτικό αποτέλεσμα που ικανοποιεί τις προσδοκίες τους.

Πώς όμως μπορούμε να σχεδιάσουμε ένα επιτυχημένο εμπορικά τεχνολογικό προϊόν/υπηρεσία, όταν δεν εκφράζουμε όλους τους χρήστες; Όταν η R&D ομάδα μας αποτελείται μόνο από άντρες, αλλά η λύση που προσφέρουμε απευθύνεται και σε γυναίκες; Πώς μπορεί η συσκευασία στο ράφι ενός καταστήματος ή ένα digital bannerάκι να προσελκύσει τους άντρες χρήστες, όταν η ομάδα του Marketing αποτελείται αποκλειστικά από γυναίκες; Πώς αναμένουμε υψηλές πωλήσεις, όταν εξαρχής έχουμε αποκλείσει μία μερίδα των τελικών χρηστών/καταναλωτών από όλα τα παραπάνω στάδια;

Για αυτό το λόγο χρειαζόμαστε τη συμπληρωματικότητα και τη διαφορετικότητα. Η ενσωμάτωση των γυναικών δεν είναι θέμα ηθικής ευθύνης – είναι κομμάτι μίας κουλτούρας που αξιοποιεί τις ικανότητες, τις δυνατότητες και τις απόψεις μίας ποικιλόμορφης ομάδας. Για αυτό το λόγο χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες, σε διαφορετικές θέσεις – που τις χαρακτηρίζει το πάθος και η αριστεία στο επάγγελμά τους. Γιατί είμαστε ένα κομμάτι της επιτυχίας.

Σοφία Μαγκιά

Υπεύθυνη Γραφείου Καινοτομίας & Λειτουργίας Τεχνολογικού Πάρκου «Λεύκιππος»

Με αφορμή την ημέρα της γυναίκας στις 8 Μαρτίου μου ζητήθηκε να γράψω ένα άρθρο για τις γυναίκες σήμερα στο χώρο των επιχειρήσεων…

Η πρώτη σκέψη μου είχε να κάνει με την διαδρομή, πως φτάσαμε μέχρι εδώ?

Αστικός μύθος ή μη, η διεκδίκηση από μέρους των γυναικών των ελάχιστων δικαιωμάτων τους, είτε ξεκίνησε από τη Ρωσία είτε από την Αμερική, λίγη σημασία έχει, έδωσε σε όλες μας σήμερα τη δυνατότητα να διεκδικούμε ίδιες συνθήκες!

Είναι γεγονός ότι σήμερα οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες να ξεχωρίσουν σε διάφορους χώρους που πριν ήταν απαγορευτικοί. Απέχουμε όμως ακόμα σε πολλές περιπτώσεις από τις ίσες ευκαιρίες!

Τα πάντα εξελίσσονται και είναι θέμα παιδείας και κουλτούρας, ώστε να αναγνωρίζουμε την ανάγκη για ίσες ευκαιρίες σε όλους. Ωστόσο βασικό στοιχείο παραμένει αυτό της ισορροπίας. Αυτό είναι που αναζητούμε πλέον περισσότερο.

Οι επιτυχημένες και δυναμικές ομάδες χρειάζεται να αποτελούνται από άτομα, άντρες και γυναίκες που να αλληλοσυμπληρώνονται. Τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν συνήθως την αντρική ιδιοσυγκρασία έρχονται και ισορροπούν με τα στοιχεία της γυναικείας.

Η «σύλληψη» μιας ιδέας, η «επώαση» αυτής της ιδέας, η «εφηβεία» (TRL4-7), ή απόφαση για είσοδο στην αγορά, η αγωνία για την πορεία αυτής της εταιρίας, ο πρώτος και δεύτερος γύρος χρηματοδότησης… είναι όλα αυτά τα στοιχεία που κάνουν το doing business απρόβλεπτο και συναρπαστικό εξ ίσου και για τα δύο φύλλα.

Όλο και περισσότερες γυναίκες αναλαμβάνουν υψηλές θέσεις και επιχειρούν, ωστόσο επειδή αυτά τα καθήκοντα έχουν και υψηλές απαιτήσεις και ευθύνες, για να υπάρχει ισορροπία θα πρέπει να υπάρχει και ένα σύστημα υποστήριξης, σε θεσμικό ή οικογενειακό επίπεδο. Στις πολύ προηγμένες κοινωνίες αυτό εξασφαλίζεται από το ίδιο το Κράτος. Σε πιο παραδοσιακές κοινωνίες όπως η ελληνική υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος να καλυφθεί.

Κάποτε λέγαμε: «….πίσω από κάθε πετυχημένο άντρα υπάρχει μια δυναμική γυναίκα». Δε μπορώ παρά να μη σκέφτομαι τα λόγια ενός πολύ επιτυχημένου ανθρώπου με υψηλό αξίωμα, που εκτιμώ ιδιαίτερα και θαυμάζω, ο οποίος όταν ρωτήθηκε ποιο κρίνει ως το πιο σημαντικό του προσόν, απάντησε: «…. το γεγονός ότι είναι δίπλα σε μια πολύ επιτυχημένη επαγγελματικά σύζυγο!».

Ναταλία Μίλα

Chief Technology Officer, Upstream

Για μένα δεν υπήρξε ποτέ δίλημμα. Μου άρεσε να γράφω κώδικα, αυτό σπούδασα, αυτό συνεχίζω να κάνω και σήμερα. Δεν θεώρησα ότι με «έσπρωξε» κάποιος σε αυτή την κατεύθυνση, δεν με εμπόδισε κανένας, ή δεν άφησα κανέναν να μου σταθεί εμπόδιο. Ναι, στο πανεπιστήμιο σπούδασα σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον. Ναι, έχω θέση ευθύνης σε έναν τομέα που οι γυναίκες είναι μειονότητα. Ναι, ακόμη και σήμερα η πληροφορική κι η τεχνολογία αποτελούν κλάδους που δεν είναι πρώτη επιλογή σπουδών και επαγγελματικής ενασχόλησης για νεαρά κορίτσια. Η πληροφορική εξακολουθεί να έχει πολύ λιγότερες γυναίκες.

Οι γυναίκες δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες σε κάθε τομέα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής ανά τον κόσμο, δεν αμοίβονται το ίδιο για ίσης αξίας εργασία. Το χειρότερο, δεν αντιμετωπίζονται με τον ίδιο σεβασμό ως προσωπικότητες. Θα πρέπει, λέει, σύμφωνα με τους επίσημους δείκτες του World Economic Forum να περιμένουμε 100 χρόνια για να γίνει η ισότητα των φύλων πραγματικότητα. 99,5 για την ακρίβεια.

Η ψηφιακή επανάσταση, που επιταχύνθηκε με καταλύτη την πανδημία, χρειάζεται περισσότερο ταλέντο και ψηφιακές δεξιότητες τώρα. Το ‘start them young’, η ώθηση κι υποστήριξη κοριτσιών σε σπουδές τεχνολογιών και πληροφορικής, μακροπρόθεσμα θα βοηθήσει τόσο το χάσμα των ψηφιακών δεξιοτήτων όσο και την προώθηση της ισότητας των φύλων.

Οι δείκτες, όμως, δεν θα αλλάξουν στη διάρκεια της ζωής μας. Ας είναι η ψηφιακή επανάσταση του σήμερα η ευκαιρία μας να φέρουμε άμεσα ένα διαφορετικό mentalityστο επιχειρείν. Η ζωή μας, μπορεί να βελτιωθεί εαν δώσουμε περισσότερο χώρο στη μοναδικότητα, στη διαφορετικότητα, την ενσυναίσθηση, τη δημιουργικότητα και την ανθρωπιστική σκέψη. Η μοναδικότητα της προσέγγισής μας ως γυναίκες, ειδικά εκεί που είμαστε λίγες αριθμητικά, μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ας μην φοβόμαστε να την εκφράσουμε.

Έλενα Μπάρλα

Founder & CEO, Among Doctors

Αν και σε σχέση με 20 χρόνια πριν, η θέση της γυναίκας στον χώρο των επιχειρήσεων είναι συγκριτικά σε σαφώς καλύτερα -ποσοστιαία- επίπεδα, σε νευραλγικές ή υψηλά διοικητικές θέσεις και ειδικά σε τεχνολογικές εταιρείες ή θέσεις που ασχολούνται με νέες τεχνολογίες, συναντάμε ακόμα, δυστυχώς, σοβαρή υποεκπροσώπηση των γυναικών.

Οι αιτίες πολλές: μη επαρκείς απόφοιτοι από STEM, αποθάρρυνση των γυναικών να ασχοληθούν επαγγελματικά με την τεχνολογία ή την επιχειρηματικότητα, unconscious bias σε όλα τα επίπεδα, μητρότητα και κράτος, εταιρικές κουλτούρες κτλ.

Παρά τις πολλές και αξιόλογες προσπάθειες γύρω από την ενδυνάμωση των γυναικών και του diversity & inclusion (σε διεθνές, ευρωπαικό και εθνικό επίπεδο), τα ποσοστά εκπροσώπησης κινούνται ναι μεν ανοδικά, δυστυχώς δε, με αρκετά αργό ρυθμό. Πέρα από το ηθικόν του θέματος, στοιχεία από σχετικές μελέτες αποδεικνύουν την ζημιά πολλών δισεκατομμυρίων στο παγκόσμιο ΑΕΠ εξαιτίας αυτής της υποεκπροσώπησης. Τι πρέπει να γίνει;

Όταν το μοντέλο λοιπόν δεν αλλάζει όσο γρήγορα θέλουμε, χρειάζεται να γίνουν τολμηρές και μεγάλες αλλαγές για να το πετύχουμε. Αλλαγές που θα προκαλέσουν το γενικό συναίσθημα να αφυπνιστεί, να αναμοχλευθεί και να μετατοπιστεί. Που θα γίνει βασικό θέμα συζήτησης στα σχολεία, στην εργασία και κυρίως στο σπίτι. Που θα ταράξει τα «ήρεμα» νερά και θα επέλθει καινούρια ισορροπία. Μια τολμηρή αλλαγή σε εγχώριο επίπεδο ήταν για παράδειγμα η επιλογή γυναίκας για πρώτη φορά στην θέση της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, που ήταν πάντα «αντρική υπόθεση» ή σε διεθνές επίπεδο, η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. Τολμηρή αλλαγή σημαίνει αλλαγή τoυ τρόπου με τον οποίο έχουμε μάθει να κρίνουμε και να βλέπουμε τα πράγματα. Ίσως σε επόμενο επίπεδο, η επιλογή γυναίκας για πρώτη φορά στο τιμόνι ενός εκ των κορυφαίων τεσσάρων τεχνολογικών κολοσσών, να ανοίξει και τον δρόμο προς την κατάρριψη των στερεότυπων εις βάρος της γυναίκας στον χώρο της τεχνολογίας.

Πιστεύω πως, αν και έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας, βαδίζουμε στον σωστό – ίσως όμως, να έχει έρθει η ώρα να ξεκινήσουμε να τρέχουμε.

Αθηνά – Πολίνα Ντόβα

Co-Founder & COO, Owiwi

Ονομάζομαι Αθηνά Πολίνα Ντόβα, είμαι Δικηγόρος Αθηνών, Co-Founder and Coo της εταιρίας Owiwi και είμαι στον χώρο της τεχνολογίας και των επιχειρήσεων σε θέσεις ευθύνης τα τελευταία 7 χρόνια. Κοιτώντας πίσω, είναι μια απόφαση που δεν θα άλλαζα για κανένα λόγο.

Ο λόγος που γράφω αυτές τις γραμμές είναι καθώς πιστεύω πως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είχε, έχει και θα έχει νόημα και λόγο ύπαρξης καθώς θεσμοθετήθηκε για να αναδείξει κάτι πολύ σημαντικό: το ρόλο των γυναικών στην διαμόρφωση της ιστορίας. Η σημερινή μέρα είναι σημαντική για να αναγνωρίσουμε τα προβλήματα και τις διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες ανά τον κόσμο αλλά και να θυμηθούμε τους αγώνες και την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι γυναίκες διαθέτουν τις ικανότητες να ηγηθούν στον χώρο εργασίας γενικά αλλά και στις επιχειρήσεις ειδικότερα. Το 60% των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα συγκεκριμένα, είναι γυναίκες. Η επαγγελματική εξέλιξη όμως εξαρτάται συχνά από την τάση να βγαίνεις μπροστά και να αναλαμβάνεις ρίσκα.H «απειλή του στερεότυπου» αποθαρρύνει τις γυναίκες από το να κάνουν πράγματα όπως πχ το να σταδιοδρομήσουν στον τομέα της τεχνολογίας, έναν τομέα ακόμα ανδροκρατούμενο.

Σκοπός αυτής της ημέρας για μένα είναι να γίνεται ανοιχτή συζήτηση λοιπόν για όλα αυτά.
Να μη θεωρούμε τίποτα δεδομένο. Έχουν γίνει σοβαρά βήματα προόδου, αλλά η πορεία προς την ισότητα σε όλα τα επίπεδα, συνεχίζεται.

Θα ήθελα να κλείσω με μια φράση που διάβασα στο βιβλίο Lean In της Sheryl Sandberg: «Δουλειά μας δεν είναι να εμπνεύσουμε ευγνωμοσύνη στις νέες γυναίκες. Δουλειά μας είναι να τους εμπνεύσουμε την αγνωμοσύνη προκειμένου να συνεχίσουν τον αγώνα. Πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για ό,τι έχουμε αλλά να παραμένουμε δυσαρεστημένες με την ισχύουσα κατάσταση. Η δυσαρέσκεια τροφοδοτεί τη βούληση για αλλαγή.”

Βάλια Παπαδημητρίου

Co-founder & CEO DEVA Technology Group

“Με αφορμή την ημέρα της γυναίκας σε πρόσφατη έρευνα μου για καμπάνια πελάτη, εμβάθυνα στην ιστορία έξι γυναικών οι οποίες με την τόλμη και την αγωνιστικότητα τους άλλαξαν την Ελλάδα. Σε κάθε μία από αυτές διέκρινα στοιχεία των γυναικών της ζωής μου. Αφιερώνω τις επόμενες γραμμές στις γυναίκες-πρότυπα, οι οποίες με τον προσωπικό τους αγώνα εμπνέουν όλους , εντός και εκτός της επαγγελματικής αρένας!

Για να θριαμβεύσεις, θυμήσου τη ναύαρχο της ελληνικής επανάστασης του 1821, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα. Περιγράφοντας την γενναιότητα της ο Ι. Φιλήμων έγραψε «ενώπιον αυτής ο άνανδρος ησχύνετο και ο ανδρείος υπεχώρη».

Καθώς ανελίσσεσαι, εμπνεύσου από την πολυμήχανη Αγνοδίκη την Αθηναία, η οποία τον 4ο αιώνα π.Χ. μεταμφιέστηκε σε άνδρα για να σπουδάσει μαιευτική και έγινε η πρώτη καταγεγραμμένη γυναίκα, στην παγκόσμια ιστορία, η οποία άσκησε επίσημα το επάγγελμα της μαίας.

Για τις περιστάσεις που η αποφασιστικότητα πρωτοστατεί, να θυμάσαι την Καλλιρρόη Παρρέν, την πρώτη Ελληνίδα δημοσιογράφο, εκδότρια και υπέρμαχο των δικαιωμάτων της γυναίκας. Χάρη σε αυτήν, και έπειτα από δικά της διαβήματα, επετράπη η φοίτηση των γυναικών στα ελληνικά πανεπιστήμια.

Όταν καλεστείς να διαπλάσεις, ενέργησε σαν το νερό που κυλάει και τρυφερά σμιλεύει και την πιο σκληρή πέτρα. Θυμήσου τη χάρη της Μαρίας Χορς, της εμβληματικής χορογράφου των ολυμπιακών αγώνων που γοήτευε με την τέλεια αρμονία, την απλότητα της.

Στα δύσκολα, μην το βάζεις κάτω, όπως η Ελένη Σκούρα, η οποία το 1942 συνελήφθη και φυλακίσθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές, αλλά 10 χρόνια μετά έγινε η πρώτη εκλεγμένη γυναίκα στην ιστορία του ελληνικού κοινοβουλίου και η πρώτη υπουργός, γένους θηλυκού.

Τέλος,  όλες τις στιγμές σου να τις γεμίζεις με αγάπη και φως! Σαν το φως που εξέπεμπε η Κατίνα Παξινού. Η πρώτη, μη Αμερικανίδα, ηθοποιός η οποία τιμήθηκε με Όσκαρ, σπάζοντας το κατεστημένο των βραβεύσεων το 1944 και η οποία απεφάνθη «Πρέπει να γεμίζουμε την ψυχή μας ήλιο και αυτόν τον ήλιο να το χαρίζουμε και στους άλλους»!”

Μαρία Πάτση

COO, Warply

Να συνδυάζει διαφορετικούς ρόλους παραμένοντας ανταγωνιστική και να μην πτοείσαι από τις δυσκολιες. Είμαι πολύ περήφανη για την προσωπική μου πορεία στη Warply αλλά και για την θεαματική εξέλιξη των γυναικών-στελεχών στην εταιρεία μας. Οι θέσεις ευθύνης εξάλλου προϋποθέτουν και αυτό: να δημιουργήσεις αξιοκρατία και ίδιες ευκαιρίες ανέλιξης για όλους. Το αποτέλεσμα έρχεται μόνο μέσα από τις ομάδες, συνδυάζοντας skills διαφορετικών προσωπικοτήτων. Αυτό σημαίνει να αναγνωρίζεις ότι υπάρχουν ιδιαιτερότητες που διαχωρίζουν τα άτομα χωρίς τα στερεότυπα που θα ήταν τροχοπέδη για την εξέλιξη τους.

Στην ερώτηση “τι θα συμβουλεύατε μία γυναίκα που θέλει να κάνει το επόμενο επιχειρηματικό της βήμα” η Μαρία Πάτση, CFO Warply προτείνει σκληρή δουλειά και επιμονή. Μα προπάντων να μην βάζουμε μόνες μας περιορισμούς και να μην εγκλωβίζουμε τα όνειρα μας σε στερεότυπα. Οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τα πάντα. Αλλά πρέπει να κάνεις καθημερινά βήματα και να διατηρείς στο αμείωτο τη βεβαιότητα ότι θα τα καταφέρεις. Εφόσον εργάζεσαι σκληρά και έξυπνα, αυτό θα συμβεί.

Δώρα Παυλίδου

Co-founder, CloudKeys  –  Journalist

Θα ήθελα να γράψω ένα διθυραμβικό άρθρο για τη φετινή ημέρα της Γυναίκας αλλά το γεγονός ότι ακόμη υπάρχει μία τέτοια μέρα, είναι από μόνο του αποτρεπτικό.

Aπό πού να ξεκινήσω;

Από τις διαφημίσεις των eshops για την ημέρα της Γυναίκας με πιστολάκια, βραστήρες και ταχυγάστρες (που είναι ό,τι πραγματικά ονειρεύεται μία γυναίκα να πάρει δώρο αυτή την ημέρα);

Από τα σχόλια για τα flat παπούτσια της Προέδρου της Δημοκρατίας; (Πότε αλήθεια ήταν η τελευταία φορά που είδατε γυναίκα σε υψηλή θέση ή γυναίκα που θέλει να βρεθεί σε υψηλή θέση χωρίς τακούνια ή make-up;).

Ως το δεδομένο ότι γυναίκεια είναι η εκπομπή που φιλοξενεί στήλες με ζώδια, μαγειρική και μυστικά ομορφιάς; Με αυτή τη σειρά απαραιτήτως.

Από τις «φιλανθρωπικές» CSR ενέργειες εταιρειών και φορέων που αντιμετωπίζουν τις γυναίκες μόνο ως μικροεπιχειρηματίες; Με «δύναμη να αλλάξουν την τοπική οικονομία» και ποτέ την παγκόσμια; Που θεωρείς δεδομένο ότι μία γυναίκα επιχειρηματίας θα ασχολείται με χειροποίητα γλυκά και κοσμήματα και ουχί με deep tech ή fintech;

Ως τα funds που σπανίως θα απαντήσουν σε εταιρεία με CEO γυναίκα ενώ θα εμπιστευθούν απλόχερα τον άνδρα CEO; Οταν μόλις το 12% των decision makers στα funds είναι γυναίκες, ίσως είναι απολύτως λογικό. Το αποκαρδιωτικό 2.3% (2020) του VC funding σε εταιρείες που διοικούν γυναίκες ανάγκασε τη σύσταση αρκετών funds με σκοπό τη χρηματοδότηση ειδικά τέτοιων εταιρειών (ifundwomen, globalfundforwomen κτλ).

Aπό τις κυρίες της τηλεόρασης που εμφανίζονται αλλοπρόσαλλα τσιτωμένες, υποχρεωμένες να δείχνουν για πάντα νέες χωρίς να νιώσουν ποτέ τη χαρά να γεράσουν στο γυαλί και στη ζωή τους φυσιολογικά;

Ως τις συνεντεύξεις εργασίας που οι υποψήφιες για τη θέση πρέπει απαραιτήτως να προσκομίσουν «υπεύθυνη δήλωση» οικογενειακών πεποιθήσεων απαντώντας στις αδιάκριτες ερωτήσεις: 1. Γιατί δεν έχετε παντρευτεί μέχρι τώρα; 2. Πόσα παιδιά θα κάνετε; 3. Σκοπεύετε να παντρευτείτε; 4. Είστε ελεύθερη;

Τίποτα δεν έχει αλλάξει: Θέση στο τραπέζι των αποφάσεων δεν έχουμε πάρει. Στις ελληνικές λίστες των 40 επιτυχημένων, οι κυρίες κερδίζουν μετά βίας πέντε θέσεις καθαρά και εννέα αμιγώς. Σε αντίστοιχες λίστες στο εξωτερικό, οι κυρίες καλύπτουν πάνω από το 50% του συνόλου.

Σε όποιο συνέδριο ή online ημερίδα βρεθώ, ο/η συντονιστής/τρια πάνελ τολμάει ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ να ρωτάει την υπερεπιτυχημένη συνεντευξιαζόμενη α. πώς συνδυάζει την προσωπική με την επαγγελματική της ζωή αλλά και β. «δεν αισθάνεσαι άσχημα να αφήνεις τα παιδιά σου στο σπίτι τόσες πολλές ώρες». Θυμάμαι την ερώτηση που έγινε από γυναίκα δημοσιογράφο στην κοσμοναύτη Elena Soreva: «Πώς σχεδιάζεις να φροντίζεις τα μαλλιά σου στο Διαστημικό Σταθμό;». Αλήθεια, έχετε ακούσει να κάνουν τέτοιες ερωτήσεις σε άνδρες; (Aυτή περίπου ήταν και η απάντηση της Soreva στη δημοσιογράφο).

Που οι ελληνίδες startuppers εξαφανίζονται μετά από λίγο καιρό για να κάνουν οικογένεια και δεν επιστρέφουν ποτέ;

Δεν έχει αλλάξει τίποτε.

Y.Γ.: Μάλλον θα κλείσω αυτό το άρθρο με μία ατάκα της Lauren Conrad η οποία απαντώντας στην ερώτηση: “What is your favourite position” απάντησε: «CEO».

Μαρία Παφιώλη

Επικεφαλής CVexperts.gr και WorkWise.gr

Αισθάνομαι ότι η γυναικεία επιχειρηματικότητα έχει επηρεαστεί δυσανάλογα από την πανδημία. Ως επικεφαλής επιχείρησης παροχής υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής με παρουσία που μετρά από το 2007 στην ελληνική αγορά και ως μητέρα παιδιού προσχολικής ηλικίας χρειάστηκε να γεμίσω τη φαρέτρα μου ταυτόχρονα με πολλά εφόδια για να τα καταφέρω.

Τα εφόδια αυτά ήταν η ομάδα μου που έβαλε πλάτη σε όλο αυτό που συνέβαινε, η συμμετοχή μου ως μέλος της κοινότητας του Impact Hub Athens, η συμβουλευτική που έλαβα από τον στρατηγικό μου σύμβουλο Μάριο Σίνα, οι συνεργάτες μου (με πρωταγωνιστή το λογιστή μου) και τελευταίο αλλά εξαιρετικά σημαντικό το οικογενειακό και φιλικό υποστηρικτικό μου δίκτυο.

Χωρίς αυτά τα εφόδια δεν θα τα κατάφερνα. Μια γυναίκα επιχειρηματίας και δη μητέρα για να τα καταφέρει στην εποχή της πανδημίας – τουλάχιστον στον δικό μου κλάδο – χρειάζεται μια καλή μίξη όλων των παραπάνω με το απαραίτητο περιτύλιγμα της τεχνολογίας. Στη δική μου δραστηριότητα ευτυχώς η τεχνολογία αντικατέστησε 100% αυτό που γινόταν πριν με φυσική παρουσία και όλη αυτή η μετάβαση αντιμετωπίστηκε από τους πελάτες μου με μεγάλη κατανόηση. Οι φυσικές συνεδρίες με τους/τις συμβουλευόμενους/ες μετασχηματίστηκαν σε ψηφιακές μετά τη νεκρή περίοδο και οι συνεργασίες μου με εταιρικούς πελάτες επανήλθαν και αυτές δυνατές μέσα από τα συστήματα των τμημάτων HR που συνεργάζομαι.

Τέλος να σημειώσω ότι όταν η επιχείρησή σου έχει περάσει την χρηματοοικονομική κρίση και τα capital controls, η πεποίθηση ότι έχεις στα χέρια σου μαθήματα για να ξεπεράσεις άλλη μια κρίση, αυτή της πανδημίας, είναι πλάνη. Επικίνδυνοι σύμβουλοι ήταν αυτοί/ές που πίστευαν ότι η κρίση της πανδημίας θα διαρκέσει ένα 2μηνο και μετά θα επανέλθει η κανονικότητα. Εάν αποφύγεις αυτή τη λογική και μελετήσεις έγκυρες πηγές για το πού πάει η οικονομία και η αγορά εργασίας, τότε αντιμετωπίζεις με ρεαλισμό αυτό που έρχεται και αξιοποιείς γρήγορα τα εφόδιά σου για να προχωρήσεις με τη μεγαλύτερη δυνατή αισιοδοξία στο μέλλον.

Κατερίνα Σαριδάκη

Director, CapsuleT Accelerator, Ξ.Ε.Ε.

Νιώθω ότι μια γιορτή σαν τη σημερινή είναι πεπερασμένης σημασίας. Η γυναίκα οφείλει να γιορτάζει την υπάρξή της, την προσφορά της, τις επιτυχίες της, την πορεία της καθημερινά. Η σημερινή γυναίκα έχει πάνω από μια ταυτότητα, και όλες μαζί συνθέτουν μια πολύπλευρη παλέτα, όπου κάθε πινελιά αποτελείται από την πορεία και την προσφορά της μέσα στον κόσμο. Μητέρα, σύζυγος και επαγγελματίας ίσως οι ρόλοι που κυριαρχούν και ξεχωρίζουν. Οι δύο πρώτοι θεωρούνταν οι «βασικοί», «ο σκοπός της γυναίκας», ο τρίτος ήταν η εξέλιξη, η κατάκτηση μιας θέσης στον επαγγελματικό στίβο, ο τρόπος να έχει κάποια δικά της χρήματα για να μπορεί να προσφέρει στην οικογένεια. Όμως αρκετές φορές ο ρόλος της «επαγγελματία» θεωρείται υποδεέστερος, το καταλαβαίνει κανείς από ερωτήσεις που ακούγονται ακόμα όπως «όταν κάνεις παιδί θα μείνεις σπίτι; θα σταματήσεις να δουλεύεις; θα φροντίσεις την οικογένεια; μα πως θα τα συνδυάζεις όλα;» και άλλες αντίστοιχες προτάσεις που δυστυχώς δεν ακούγονται μόνο από ανδρικά στόματα αλλά και από γυναικεία.

Η πραγματικότητα όμως είναι πιστεύω τελείως διαφορετική. Μια γυναίκα στην εποχή μας έχει όνειρα, έχει επενδύσει σε αυτά, έχει σπουδάσει, έχει μελετήσει, έχει δουλέψει σκληρά για να πετύχει κάθε βήμα της, έχει μοχθήσει, έχει ξενυχτήσει για να τα καταφέρει, έχει αντιμετωπίσει κατά μέτωπο τις προκλήσεις στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στο εργασιακό περιβάλλον και προφανώς – όπως άλλωστε και ένας άνδρας – δεν χρειάζεται πλέον να μπει στη διαδικασία επιλογής, σπίτι ή δουλειά. Δεν είναι εύκολο, αλλά η άλλη οδός, επιλέγω μια μόνο ταυτότητα, νιώθω ότι δεν συμβαδίζει ούτε με όλο τον κόπο, όλη την επένδυση που έχει κάνει στη ζωή της, ούτε με τη βαθύτερη έννοια της ισότητας και ούτε με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και του επιχειρηματικού στίβου. Η σημερινή γυναίκα είναι ξεκάθαρα πολίτης του κόσμου, έχει δύναμη, έχει άποψη, έχει γνώση, έχει ολοκληρωμένη σκέψη, έμπνευση για το μέλλον και έχει να προσφέρει πολλά στον επιχειρηματικό κόσμο. Αυτό που λέω στα κορίτσια του κύκλου μου ή γυναίκες μικρότερης ηλικίας είναι αυτό που μου έμαθε ο πατέρας μου και λέω σε όλη μου τη ζωή «μην ακούς το έξω, άκου το μέσα σου και ονειρεύσου ελεύθερα». Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες να νιώθουν τη δύναμη αυτή, να γίνονται επιστήμονες, να γίνονται επιχειρηματίες, να μη φοβούνται το όνειρο, να το κυνηγούν και να δημιουργούν νέες προοπτικές για το σύνολο της κοινωνίας μας.

Κατερίνα Σαντίκου

Managing Director, Workathlon

“Όταν ξεκίνησε η χρονιά έτρεμα για το τί θα φέρει; παρότι είχαμε ξεκινήσει το 2020 ποιο δυνατά από ποτέ σε πωλήσεις και πελάτες, ξεκινούσε μια πανδημία που θα στόχευε κατά κόρων την μετακίνηση, που σημαίνει τον τουρισμό. Είχαμε μόλις ξεκινήσει και ένα γύρο χρηματοδότησης και η αρχική απάντηση τους πρώτους μήνες της πανδημίας ήταν ότι δεν αγγίζουν εταιρείες στον τουρισμό λόγω της αβεβαιότητας.

Αλλά αυτό άλλωστε δεν είναι η επιχειρηματικότητα? Παρά τις προκλήσεις, οι επιχειρηματίες συνεχίζουν να κάνουν ό, τι κάνουν καλύτερα: αυτοσχεδιάζουν, προσαρμόζονται και δημιουργούν κάτι από το τίποτα. Τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2021 φτάσαμε να έχουμε ρεκόρ στις πωλήσεις μας και όλα αυτά γιατί μεθοδικά και σταθερά βρήκαμε τον τρόπο μέσα από την πανδημία όχι απλά να επιβιώσουμε αλλά να μεγαλώσουμε ακόμα περισσότερο. Για μένα η πανδημία και οποιαδήποτε δυσκολία είναι μια ευκαιρία, μια ευκαιρία να μάθεις από τα λάθη σου, να δοκιμάσεις τα όρια σου και να βγεις εκτός των ορίων μέσα στα οποία νιώθεις ασφάλεια. Σε αυτές τις δυσκολίες είναι που έρχονται και τα μεγαλύτερα μαθήματα.

Επικεντρωνόμαστε στα προβλήματα που μπορούμε να λύσουμε και όχι σε αυτά που είναι εκτός ελέγχου μας, παίρνουμε τον χρόνο να μάθουμε από τα λάθη μας και κρατάμε ανοιχτό μυαλό. Η περιέργεια και η πνευματική ταπεινότητα είναι τα κλειδιά για την ανάπτυξη, μας επιτρέπουν να δούμε τον κόσμο όπως είναι και με βάση αυτό πως θα μπορούσαμε να τον βελτιώσουμε.”

Δάφνη Τσεβρένη

Co-Founder και Οικονομική διευθύντρια της Clio Muse Tours.

Η Δάφνη Τσεβρένη (30), απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι συνιδρύτρια και Οικονομική διευθύντρια της Clio Muse Tours. Έχει συνεργαστεί με πολλαπλές εταιρείες του Τουρισμού και Πολιτιστικούς Φορείς για να δημιουργήσει νέα επιχειρηματικά μοντέλα για να ενισχύσει την προβολή και βιωσιμότητα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς αξιοποιώντας νέες τεχνολογίες.

Η Clio Muse ιδρύθηκε το 2014 με όραμα να συνεισφέρει στην ανάπτυξη της παγκόσμιας πολιτιστικής συνείδησης αναπτύσσοντας τεχνολογικά εργαλεία που θα πρωτοπορήσουν ως παγκόσμιοι ψηφιακοί ξεναγοί. Η εταιρεία πήρε το όνομα της από τη μούσα της ιστορίας, Κλειώ. Εμπνευσμένη από εκείνη, η ομάδα της Clio Muse δημιουργεί και διαμοιράζει υψηλής ποιότητας ψηφιακές ξεναγήσεις σε όλο τον κόσμο.

Σήμερα, με περισσότερες από 300 ψηφιακές ξεναγήσεις σε 11 χώρες στο portfolio της και στόχο την εξάπλωσή της σε 25 νέες μέσα στο 2021, η Clio Muse εξειδικεύεται στην ανάπτυξη περιεχομένου για θεματικές ξεναγήσεις όπως ιστορίας, γαστρονομίας, αρχιτεκτονικής, σκοτεινού τουρισμού. Η μεθοδολογία ανάπτυξης περιεχομένου της Clio Muse έχει βραβευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Έχοντας αναπτύξει μία πλατφόρμα δημιουργίας και διανομής υψηλής ποιότητας ψηφιακών ξεναγήσεων, η Clio Muse δίνει τη δυνατότητα σε επαγγελματίες από το χώρο του τουρισμού και του πολιτισμού να δημιουργήσουν ακουστικές και εικονικές ξεναγήσεις για διάσημα αξιοθέατα, περιπάτους στην πόλη και roadtrips. Οι ξεναγήσεις αυτές διανέμονται στο διεθνές κοινό μέσω των μεγαλύτερων ταξιδιωτικών ιστότοπων παγκοσμίως και κορυφαίων διαδικτυακών εταιρειών ταξιδιών όπως το TripAdvisor, και η Booking.com δίνοντας τη δυνατότητα στους ταξιδιώτες να ανακαλύψουν πολλαπλούς προορισμούς μέσω του Clio Muse application.

Η Clio Muse Tours, κατά την πρώτη έξαρση της πανδημίας ανακοίνωσε την νέα γενιά ξεναγήσεων, τα virtual tours, καθιστώντας δυνατή την εμπειρία απομακρυσμένης επίσκεψης σε κορυφαία μουσεία και αξιοθέατα.

“Η πανδημία έφερε νέα δεδομένα τόσο στο χώρο του πολιτισμού όσο και στου τουρισμού και όπως και άλλες εταιρείες του χώρου έτσι αναγκαστήκαμε να αναδιαμορφώσουμε το επιχειρηματικό μας μοντέλο. Πήραμε αποφάσεις γρήγορα αλλά υπεύθυνα και τελικά όλα λειτούργησαν καλύτερα από ότι περιμέναμε. Στρέψαμε το βλέμμα μας προς συνεργασίες με τους πολιτιστικούς φορείς και καταφέραμε ακόμη πιο αποτελεσματικά να συνδέσουμε τον πολιτισμό με την τεχνολογία και τον τουρισμό.”

Τον Φεβρουάριο του 2021 η Clio Muse Tours επιλέχθηκε ανάμεσα στους 25 νικητές του UNWTO SDGs Global Startup Competition ανάμεσα σε 10,000 αιτήσεις. Βραβεύτηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών για την ανάπτυξη επιχειρηματικού μοντέλου που ενδυναμώνει τους επαγγελματίες από το χώρο του τουρισμού και του πολιτισμού αλλά και ταυτόχρονα είναι βιώσιμο για τον τουρισμό.

Βίκυ Φωτεινού

Program Manager. Crowdpolicy

Ονομάζομαι Φωτεινού Βίκυ και είμαι Program Manager στην εταιρεία  τεχνολογίας και καινοτομίας Crowdpolicy. Τα τελευταία δύο χρόνια ασχολούμαι δυναμικά με το Visa Innovation Program στην Ελλάδα, μια συνεργασία της Visa και της Crowdpolicy που στοχεύει στην ανάπτυξη και ενίσχυση καινοτόμων τρόπων ψηφιακών πληρωμών βελτιώνοντας παράλληλα την εμπειρία των ηλεκτρονικών συναλλαγών και αγορών.

Αντικείμενο της καθημερινότητάς μου είναι  η καινοτομία και η αναζήτησή της σε πρωτότυπες εφαρμογές και υλοποίησεις μέσω λύσεων fintech (financial technology) που υλοποιούν startups στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η νεοφυής επιχειρηματικότητα και οι υλοποιήσεις της είναι αυτό για οποίο ενημερώνομαι καθημερινά προκειμένου να παρακολουθώ τις διεθνείς εξελίξεις και να μπορώ να δημιουργώ καινούργια δίκτυα ανθρώπων και ευκαιρίες για τις startups που συμμετέχουν στα acceleration προγράμματα (επιχειρηματικής επιτάχυνσης).

Η επαγγελματική μου πορεία περιλαμβάνει συνδυασμό διαδρομών με τομείς όπως η διοργάνωση συνεδρίων, η εξυπηρέτηση πελατών και το κομμάτι των εξαγωγών, αλλά ο χώρος της καινοτομίας, της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και οι άπειρες τεχνολογικές εφαρμογές που προκύπτουν από αυτόν ήταν αυτός που με κέρδισε τα τελευταία οκτώ χρόνια της πορείας μου, συμμετέχοντας ενεργά στο στήσιμο της εταιρείας που εργάζομαι και σήμερα, από την πρώτη της ημέρα.

Αισθάνομαι μόνιμα startupper, με ενθουσιασμό να συμμετέχω σε νέα εγχειρήματα και αναπτυξιακές προσπάθειες, για αυτό με συναρπάζουν οι ταλαντούχοι επιχειρηματίες και η στοχο προσήλωσή τους στο όραμα, οι νέες ιδέες και οι καινοτόμες εφαρμογές. Συναντώ στην αναζήτηση αυτή πολλές νέες γυναίκες επιχειρηματίες που είναι πρωτοπόρες στον χώρο τους, με ένα καινοτόμο τεχνολογικά προϊόν και εφαρμογή, και καταφέρνουν να προχωρούν με σταθερά βήματα στον επιχειρηματικό στίβο.

Ο χώρος της τεχνολογίας και της καινοτομίας προσελκύει όλο και περισσότερες γυναίκες τα τελευταία χρόνια με πραγματικό ενδιαφέρον για την τεχνολογία, όραμα και πρωτοπόρες ιδέες. Εκτιμώ ότι οι γυναίκες θα μπορούν πάντα να πρωτοπορούν και να διακρίνονται σε αυτόν τον κλάδο λόγω της ευρηματικότητάς τους και της εγγενής ικανότητάς τους να συνδυάζουν πολλαπλή πληροφορία και γνώση.

Μαρία Χαλά

Angel Investor

Οι συνέπειες της πρωτοφανούς πανδημίας, με επίκεντρο την επερχόμενη παγκόσμια ύφεση και την υψηλή ανεργεία, φέρνoυν στην επιφάνεια τον αποφασιστικό ρόλο που μπορεί να παίξει η συνεισφορά της γυναίκας στην ανάπτυξη, μέσα από νέους επαγγελματικούς τομείς.

Η γυναίκα ελέγχει μέσα από τις πολύπλευρους ρόλους της και τις δραστηριότητες της μία αγορά που παγκοσμίως ξεπερνά τα $24 τρις. Μόνο στην Ε.Ε., η ενδυνάμωση της γυναικείας επιχειρηματικότητας θα μπορούσε να επιταχύνει την ανάπτυξη, με τα οφέλη να εστιάζονται σε 10.5 εκατ. περισσότερες θέσεις εργασίας μέχρι το 2050 και σε επιπρόσθετη ώθηση της οικονομίας από €1.95 δις έως €3.15 δις.

Η στήριξη δε της γυναίκας επιχειρηματίας ως ιδρυτικό μέλος (founder) νεοφυών εταιρειών (startups), συμβάλλει σύμφωνα με μελέτη της Boston Consulting Group,  σε επιχειρηματικά σχήματα που είναι παραγωγικά, γρήγορα αναπτυσσόμενα, καινοτόμα αλλά και με έμφαση σε κλάδους ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, όπως η αειφόρος ανάπτυξη, η υγεία και οι φυσικές επιστήμες. Παρ’ όλα αυτά, μόλις το 15% του συνόλου των startups ιδρύεται από γυναίκες, ενώ λαμβάνουν σχεδόν το 2% των χρηματοδοτικών ιδιωτικών κεφαλαίων. Και είναι πραγματικά άξιο λόγου, ότι και εν μέσω πανδημίας, επενδύθηκαν παγκοσμίως $4.9 δις σε 800 female founders’ startups (-27% σε σχέση με το 2019), σύμφωνα με το Crunchbase.

Το ενθαρυντικό όμως είναι ότι η παγκόσμια επενδυτική κοινότητα, καθώς και το ώριμο Ελληνικό οικοσύστημα, έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν το κενό που υπάρχει. Κι έτσι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για το υψηλό επίπεδο των Ελληνίδων επιστημόνων και επαγγελματιών, να κατευθυνθούν στην επιχειρηματικότητα, ξεκινώντας από την ίδρυση startup ventures. Τα πρώτα δε βήματα είναι αναγκαίο να γίνουν από την προώθηση entrepreneurship departments στα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Επιπλέον, η επαγγελματική κατεύθυνση περισσότερων κοριτσιών κατά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε σπουδές στους τομείς του STEM (science, technology, engineering, mathematics), αλλά και η εισαγωγή της έννοιας της επιχειρηματικότητας θα συνέβαλλαν αποτελεσματικά.

Παράλληλα είναι σημαντικό ότι σε παγκόσμιο επίπεδο έχει ξεκινήσει να εγκαθιδρύεται η πετυχημένη παρουσία γυναικών angel investors, αλλά και γυναικών venture capitalists. Οπως είναι άλλωστε γνωστό, όσο περισσότερες γυναίκες επενδυτές υπάρχουν στην επενδυτική Ομάδα ενός fund, τόσο περισσότερες επενδύσεις γίνονται σε female led startups. Επιπλέον, έχει καταστεί επιβεβλημένη η τάση,  τα επενδυτικά σχήματα σε Ευρώπη και Αμερική, τόσο των business angels groups όσο και των VC funds, να επιδιώκουν να υπάρχει περισσότερη ισοροπία, με την παρουσία 50% – 50% γυναικών και ανδρών επενδυτών, στις επενδυτικές τους Ομάδες.

Αν λοιπόν υπάρχει μια κατάλληλη στιγμή να αδράξει η γυναίκα την ευκαιρία να κάνει τα πρώτα της βήματα στον τεχνολογικά καινοτόμο κλάδο των startups αυτή είναι η ιδανική. Κι αυτή τη φορά, το παγκόσμιο επενδυτικό περιβάλλον θα είναι σύμμαχός της!