Πέντε χρόνια μέσα στην κρίση και οι οικονομικο-πολιτικές συνθήκες στην Ελλάδα προκαλούν ανησυχία. Από το ξεκίνημα της κρίσης, η Ελληνική οικονομία έχει χάσει περίπου ένα τέταρτο του ΑΕΠ, το οποίο ισοδυναμεί με τις απώλειες που είχαν οι περισσότερες από τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ανεργία εξακολουθεί να βρίσκεται σε υψηλότατο επίπεδο – στο 27 τοις εκατό- ενώ η ανεργία των νέων σε συγκλονιστικά υψηλά επίπεδα, στο 60 τοις εκατό. Επιπλέον, η άτυπη οικονομία (η οποία ανέρχεται σεπερίπου 24 τοις εκατό της οικονομίας) έχει αναμφισβήτητα ενισχυθεί από ένα μεγαλύτερο και πολυπλοκότερο φορολογικό σύστημα.
Είναι προφανές ότι η Ελλάδα χρειάζεται την απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Αλλά από πού θα έρθει αυτή η ανάπτυξη;
Στο παρακάτω άρθρο, πρόκειται να επικεντρωθώ σε μια πτυχή της οικονομίας και να υποστηρίξω ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει την χλιαρή πολιτική την οποία ασκεί προς τις start-up επιχειρήσεις και να κάνει τη δημιουργία των εταιρειών υψηλής ανάπτυξης εθνική προτεραιότητα.
Εφαρμόζοντας μια τέτοια πολιτική χρειάζεται παράλληλα να δημιουργήσει τη βάση για περισσότερη διαφάνεια στις διαδικασίες του κράτους. Μόνο μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας και αποκτώντας ένα υπεύθυνο κράτος που λογοδοτεί μπορεί η Ελλάδα να επιτύχει στην αντιμετώπιση της κρίσης και να εφοδιαστεί για τις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Το άρθρο υποστηρίζει επίσης την αύξηση της πίεσης από κάτω προς τα επάνω (bottom up) προς τις πολιτικές ελίτ αυτής της χώρας ώστε αυτές να προωθήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Αναμφισβήτητα, η κρίση έχει βοηθήσει στην ανάκαμψη του κλάδου των start up εταιριών, ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν υστερεί σε δυναμισμό σε σχέση με τους αντίστοιχους κλάδους των άλλων ευρωπαϊκών χώρων. Νέοι Έλληνες επαγγελματίες, αντί να περιμένουν την αγορά εργασίας να ανακάμψει, εκμεταλλεύονται την παγκοσμιοποίηση με το να δημιουργούν εταιρίες που έχουν στόχο αγορές σε όλον τον κόσμο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον τομέα start up εταιριών τεχνολογίας, ο οποίος έχει να επιδείξει αρκετές ιστορίες επιτυχίας εταιριών οι οποίες ξεκίνησαν μικρές και μεγάλωσαν ακόμη και διαγράφοντας διεθνή πορεία όπως η Travelplanet24, η Taxibeat, η Warply και η Workable. Οργανισμοί όπως το Reload Greece, Metavallon,Endeavor και Ashoka ιδρύθηκαν για να προωθήσουν το επιχειρηματικό οικοσύστημα.
Όμως, παρά τις μεγάλες δυνατότητες και τον δυναμισμό, το κίνημα των εταιριών start-up εξακολουθεί να είναι μικρό και η επιρροή του επί του παρόντος περιορισμένη. Μια πρόσφατη έκθεση του οργανισμού επιχειρηματικότητας Endeavor Greece συνιστά ότι, προκειμένου να παράγει τις αναγκαίες θέσεις εργασίας για να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις της κρίσης, ο κλάδος των start-up θα έπρεπε να αυξηθεί ραγδαία με περίπου 10.000 νέες εταιρείες υψηλής ανάπτυξης, το οποίο με τους σημερινούς ρυθμούς ανάπτυξης θα διαρκέσει 20 περίπου χρόνια. Ωστόσο, 20 χρόνια είναι πάρα πολύς καιρός.
Οι ρυθμοί ανάπτυξης θα πρέπει να αυξηθούν όσο το δυνατόν συντομότερα, και μάλιστα ακόμη νωρίτερα. Επιπλέον, περίπου 640.000 εργαζόμενοι θα πρέπει να αλλάξουν κλάδο, δημιουργώντας μια ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για τέτοιες επιχειρήσεις.
Ως εκ τούτου, όχι μόνο θα πρέπει οι νέες επιχειρήσεις να εστιάσουν περισσότερο σε στρατηγικούς για την Ελλάδα τομείς, όπως η γεωργία και ο τουρισμός, αλλά επίσης απαιτείται μια ριζική αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος. Το σχέδιο για τις μεταρρυθμίσεις αυτές το έχει ήδη παράγει ο ίδιος ο κλάδος των start-up εταιριών μέσα από το Startup Manifesto. Προς τα πού, λοιπόν, θα πρέπει να κινηθούμε σε αυτό το αδιέξοδο; Κατά τη γνώμη μου, η αλλαγή θα πρέπει να προέλθει από κάτω προς τα πάνω (bottom up). Και πράγματι, οι ενδείξεις είναι ελπιδοφόρες.
Ευτυχώς, πολλοί άνθρωποι έχουν σταματήσει να πιστεύουν στις κούφιες υποσχέσεις των μεγάλων πολιτικών κομμάτων. Κάποιοι ίδρυσαν νέα κόμματα, άλλοι ενώθηκαν με κάποια από τις πολλές πρωτοβουλίες πολιτών όπως το politeia2.org και το Vouliwatch.gr, οι οποίες αποτελούν σύμβολο της επιθυμίας των ανθρώπων να προωθήσουν την αλλαγή. Σε αυτό το πλαίσιο, το ίδιο το κίνημα των start-up έχει γίνει φάρος για μια πιο καινοτόμο προοδευτική σκέψη η οποία είναι σχεδόν ανύπαρκτη στο κυρίαρχο ρεύμα της ελληνικής κοινωνίας.
Λυπάμαι αν αυτό ακούγεται σκληρό, αλλά δεν θα πρέπει να αρχίσουμε επιτέλους να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους;
Οπότε, τι χρειάζεται η Ελλάδα ώστε να βγει από την κρίση; Πρώτον, το ελληνικό φορολογικό σύστημα θα πρέπει να αναδιαμορφωθεί για να καλύψει τις ανάγκες των start-up επιχειρήσεων. Δεύτερον, τα ελληνικά start-ups χρειάζονται περισσότερη χρηματοδότηση (seed funding) και τρίτον χρειάζεται μια μεταρρύθμιση του ελλειμματικού ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος το οποίο μεταξύ άλλων θα να συμπεριλάβει στη διδακτέα ύλη τα θέματα της επιχειρηματικότητας, του εθελοντισμού και της καινοτομίας. Μονάχα μορφώνοντας και εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά θα μπορέσει αυτή η χώρα να αναπτύξει τη βιομηχανική ικανότητα ώστε να σταθεί στα πόδια της.
[Η αρχική φωτογραφία είναι του χρήστη Dave (κατόπιν επεξεργασίας)]
