Η Κίνα βάζει σε κίνδυνο την «πράσινη» μετάβαση της Ευρώπης

Η απόφαση της Κίνας να περιορίσει τις εξαγωγές κρίσιμων ορυκτών θα πλήξει βασικούς τομείς στην προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την «πράσινη» μετάβαση και καταδεικνύει τα όρια των δυτικών φιλοδοξιών να μετατοπίσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού πέρα από την εμβέλεια των υπευθύνων χάραξης πολιτικής στο Πεκίνο.

Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος παραγωγός των δύο ορυκτών, του γαλλίου και του γερμανίου, τα οποία θα υπόκεινται σε περιορισμούς εξαγωγών τον επόμενο μήνα και είναι ζωτικής σημασίας για τις βιομηχανίες ημιαγωγών, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρικών οχημάτων. Η ΕΕ λαμβάνει το 71% του γαλλίου της από την Κίνα και το 45% του γερμανίου.

Η κίνηση έρχεται εβδομάδες αφότου η ΕΕ παρουσίασε μια νέα στρατηγική οικονομικής ασφάλειας, η οποία επιδιώκει την εποπτεία των εξαγωγών κρίσιμης τεχνολογίας. Η πρόταση αποτελεί μέρος μιας αυξανόμενης προσπάθειας εντός του μπλοκ για την ενίσχυση των εργαλείων ασφάλειας, καθώς χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο το εμπόριο και τον έλεγχο κρίσιμων γραμμών ανεφοδιασμού για την προώθηση πολιτικών, ακόμη και στρατιωτικών στόχων.

«Η κίνηση της Κίνας είναι μια έντονη υπενθύμιση του ποιος έχει το πάνω χέρι σε αυτό το παιχνίδι», δήλωσε σε συνέντευξή της η Simone Tagliapietra, ερευνήτρια στο think-tank Bruegel στις Βρυξέλλες. «Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι η Δύση θα χρειαστεί τουλάχιστον μια δεκαετία για να αποβάλει τον κίνδυνο από τις αλυσίδες εφοδιασμού ορυκτών της Κίνας, επομένως αυτό είναι πραγματικά μια ασύμμετρη εξάρτηση».

Η ΕΕ διδάχθηκε ένα σκληρό μάθημα όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία πέρυσι, προκαλώντας αυξανόμενο πληθωρισμό και φόβους ότι ολόκληρες βιομηχανίες μπορεί να καταρρεύσουν καθώς το μπλοκ έσπευσε να βρει εναλλακτικές προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα κράτη-μέλη του μπλοκ διχάστηκαν για το πώς να απαντήσουν στη Μόσχα, με ορισμένες χώρες να εξαρτώνται υπερβολικά από το φθηνό ρωσικό αργό και φυσικό αέριο.

Η ίδια δυναμική απαντάται και με την πολιτική της ΕΕ για την Κίνα, με ορισμένα έθνη να μην επιθυμούν να θέσουν σε κίνδυνο την εμπορική τους σχέση με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Η καταναλωτική αγορά της Κίνας αξίας 6,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων είναι ένας κρίσιμος προορισμός για τις ευρωπαϊκές εξαγωγές αυτοκινήτων, φαρμακευτικών προϊόντων και μηχανημάτων. Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες Volkswagen AG, Mercedes-Benz AG και Bayerische Motoren Werke AG έχουν κατασκευάσει δεκάδες εργοστάσια στην Κίνα και πωλούν πλέον περισσότερα οχήματα εκεί από οποιαδήποτε άλλη αγορά.

Οι ΗΠΑ πίεσαν ώστε η Ευρώπη να υιοθετήσει μια σκληρή γραμμή με το Πεκίνο και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποστήριξε ότι το μπλοκ πρέπει να «απομακρυνθεί» από τον κίνδυνο της Κίνας, αλλά όχι να προχωρήσει σε πλήρη «αποσύνδεση».

Η ΕΕ δρομολόγησε τον νόμο περί «κρίσιμων πρώτων υλών» τον Μάρτιο, για να διευκολύνει τη χρηματοδότηση και την αδειοδότηση νέων έργων εξόρυξης και διύλισης για να μειώσει την εξάρτηση του μπλοκ από τους Κινέζους προμηθευτές. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη προσπάθησαν επίσης να δημιουργήσουν μια «λέσχη αγοραστών» για να συνάψουν συμφωνίες προμήθειας και επενδυτικές συνεργασίες με χώρες παραγωγής.