EnzyQuest: Η επανάσταση της ενζυμικής βιοτεχνολογίας στην αντιμετώπιση της πανδημίας

Ο κλάδος της βιοτεχνολογίας απέκτησε έναν ιδιαίτερα καθοριστικό ρόλο την περίοδο της πανδημίας και οι δυνατότητές του αναδείχθηκαν σε αξιοσημείωτο βαθμό, συγκεντρώνοντας σημαντικές επενδύσεις τόσο από κυβερνήσεις όσο και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο. Η συνδρομή του στην αντιμετώπιση της COVID-19 αποδείχθηκε καταλυτική, όπως και στην ανακάλυψη εμβολίων και φαρμάκων.

Ολοένα και περισσότερο αναδύονται πλέον και στην Ελλάδα biotech νεοφυείς εταιρείες, παρά το ελλιπές νομικό πλαίσιο της χώρας μας στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, σε τομείς του περιβάλλοντος, της βιομηχανίας και της υγείας. Κι ενώ η πανδημία αποτέλεσε τροχοπέδη για την ανάπτυξη πολλών άλλων κλάδων, η καθιέρωση παγκοσμίως της μοριακής διάγνωσης ως του de facto ασφαλούς, αξιόπιστου εργαλείου ανίχνευσης παθολογικών καταστάσεων αποτέλεσε μία μοναδική επιχειρηματική ευκαιρία για την EnzyQuest.

Πρωτοπόρος σε εθνικό επίπεδο στον κλάδο της ενζυμικής βιοτεχνολογίας, η EnzyQuest ιδρύθηκε το 2019 με αντικείμενο την ανάπτυξη ενζύμων/αντιδραστηρίων που χρησιμοποιούνται σε ερευνητικές μεθόδους στη βιοτεχνολογία και στη μοριακή διάγνωση, από επιστήμονες του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και στελέχη από τον χώρο της Καινοτομίας και της Μεταφοράς Τεχνολογίας από την Ελλάδα και τις ΗΠΑ.

Αρχικά, η εταιρεία χρηματοδοτήθηκε με 400.000 ευρώ από το επενδυτικό σχήμα UNI.FUND με στόχο την παραγωγή προϊόντων για εργαστηριακή έρευνα (RUO). Το ξέσπασμα της πανδημίας, ωστόσο, ανέτρεψε όλα τα δεδομένα. Η EnzyQuest προσαρμόστηκε άμεσα στις πρωτοφανείς συνθήκες και μέσα σε μερικούς μήνες ανέπτυξε ένα υψηλών προδιαγραφών πιστοποιημένο RT-PCRkit για τον κορωνοϊό.

Μετά από δύο χρόνια λειτουργίας και στηριζόμενη στο επιστημονικό όραμα και την εξειδικευμένη τεχνογνωσία των στελεχών που την απαρτίζουν, η EnzyQuest αναδεικνύεται σε μια μοναδική εταιρεία για τα ελληνικά δεδομένα. Αξιοσημείωτο είναι πως αποτελεί τη μόνη εταιρεία στην Ελλάδα που, μεταξύ άλλων, δεν εισάγει αλλά δημιουργεί το δικό της RT-PCR κιτ με ευρεία γκάμα εφαρμογών στη μοριακή διάγνωση ιών και άλλων παθολογικών καταστάσεων.

Πρωτοκαθεδρία στον χώρο της μοριακής διάγνωσης

Πέρα από την παραγωγή, η EnzyQuest επικεντρώθηκε και στην καινοτομία, με ενδεικτικό παράδειγμα τη χρήση υπολογιστικών συστημάτων για την ταυτοποίηση και ανακάλυψη ενζύμων με νέες ιδιότητες και πρωτοπόρες εφαρμογές από «ακραιόφιλους» (Extremophiles) οργανισμούς – μικροοργανισμούς που έχουν αναπτύξει ένζυμα τα οποία λειτουργούν σε ακραίες συνθήκες (ψύχους, πίεσης, κ.λπ.). Η πρώτη προσπάθεια αφορά ένζυμο με καινοτόμες ιδιότητες που ανακαλύφθηκε από το τμήμα Βιοπληροφορικής και ελέγχθηκε στα εργαστήρια της EnzyQuest, ενώ σε επόμενο στάδιο αναμένεται η δοκιμή του σε μοριακό διαγνωστικό κιτ και η εμπορική εκμετάλλευσή του.

Επιπλέον, η παραγωγική γραμμή της EnzyQuest είναι πιστοποιημένη με διεθνή πρότυπα, καθιστώντας την πρώτη στο ελληνικό οικοσύστημα στον χώρο της μοριακής διάγνωσης. Στο ίδιο πλαίσιο έχει λάβει τη σχετική αδειοδότηση από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Προσελκύοντας αξιοσημείωτες συνεργασίες, η EnzyQuest χαράσσει ανοδική πορεία στο ελληνικό επιχειρείν. Η σύμπραξη με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), υπό την ευθύνη του αναπληρωτή καθηγητή Μοριακής Μικροβιολογίας Χρυσόστομου Δόβα, έδωσε την απαιτούμενη «ώθηση» για την ανάπτυξη της μεθόδου μοριακής ανίχνευσης του κορωνοϊού, την προσαρμογή της για χρήση στα λύματα της Θεσσαλονίκης, καθώς και τον διαχωρισμό των μεταλλάξεων.

Κάνοντας πράξη την αξιοποίηση της καινοτομίας, η EnzyQuest έχει ήδη συνάψει συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας για την εμπορική αξιοποίηση προϊόντων βιοτεχνολογίας, ενώ παράλληλα συμμετέχει σε ένα εθνικό και σε δύο ευρωπαϊκά προγράμματα, ένα εκ των οποίων σε συνεργασία με την εταιρεία BIOPIX-Τ και το ΙΜΒΒ-ΙΤΕ, για την παραγωγή καινοτόμου μοριακού συστήματος επιτόπου ανίχνευσης του κορωνοϊού.

Οι προοπτικές της EnzyQuest για ανάπτυξη υπόσχονται θετικό πρόσημο. Με την επιτυχή είσοδό της στην ανταγωνιστική και ραγδαίως αναπτυσσόμενη αγορά της μοριακής διάγνωσης και διαθέτοντας ως «οπλοστάσιο» ένα ισχυρό επιστημονικό και διοικητικό δυναμικό με αυτοπεποίθηση, η EnzyQuest είναι σε θέση να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς στον δυναμικό σχεδιασμό των επόμενων βημάτων της. Η σύναψη στρατηγικών συνεργασιών με εταιρείες του χώρου ή επενδυτικά σχήματα αποτελεί άμεση προτεραιότητα.

Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη τής αγοράς, χαράζει τη στρατηγική της για το μέλλον, περνώντας πλέον στη φάση της ωρίμανσης. Θέτει πλέον ως προτεραιότητά της την επιθετική ανάπτυξη με στόχο τη διείσδυση σε μεγαλύτερο μερίδιο τόσο της ελληνικής αγοράς όσο και της παγκόσμιας. Παράλληλα, οι νέες συνεργασίες με ερευνητικά κέντρα και επιχειρήσεις συνδυάζουν μοναδικά την καινοτομία με τις επιχειρηματικές δεξιότητες και τη διεθνή εμπειρία.