InnovFin: Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία από Κομισιόν και ΕΤΕπ για να “πέσουν” 24 δισ. σε καινοτομία, έρευνα και επιχειρήσεις

Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία υποστήριξης της έρευνας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας για την επόμενη προγραμματική περίοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2014-2020) παρουσίασαν σε ειδική εκδήλωση στο τέλος της περασμένης εβδομάδας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, παρουσία και της επιτρόπου Έρευνας, Καινοτομίας και Επιστημών Μόιρα Γκέγκεν-Κουίν.

Τα χρηματοδοτικά αυτά εργαλεία θα προσφέρουν συνολικά 24 δισ. ευρώ στον ορίζοντα της επταετίας προς μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις καθώς και προς φορείς προώθησης των υποδομών έρευνας. Σε μόχλευση με τραπεζικά και με άλλα ιδιωτικά κεφάλαια, το ποσό αυτό αναμένεται να υποστηρίξει επενδύσεις ύψους 48 δισ. ευρώ στην ΕΕ.

Επισημαίνεται ότι στόχος της Ένωσης είναι να αυξήσει τις δαπάνες κάθε κράτους-μέλους για έρευνα και καινοτομία σε 3% του ΑΕΠ έως το 2020, προκειμένου να ανταγωνισθεί χώρες όπως οι ΗΠΑ ή Ιαπωνία. Ο μέσος ευρωπαϊκός όρος σε χρηματοδότηση έρευνας και καινοτομίας ανέρχεται σε 2,5% του ΑΕΠ, ενώ στην Ελλάδα ανέρχεται σε 0,7% του ΑΕΠ.

Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία της Κομισιόν και της ΕΤΕπ για την επόμενη προγραμματική περίοδο αποτελούν συνέχεια του Μηχανισμού Χρηματοδότησης με Επιμερισμό του Κινδύνου (Risk-Sharing Finance Facility – RSFF), που δημιουργήθηκε βάσει του έβδομου προγράμματος-πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (FP7 – ΠΠ7). Το RSFF συνέβαλε στη χρηματοδότηση 114 σχεδίων έρευνας και καινοτομίας αξίας άνω των 30 δισ. ευρώ, διαθέτοντας δάνεια της τάξης 11,3 δισ. ευρώ και εγγυήσεις δανείων άνω του 1,4 δισ. ευρώ.

Προκειμένου να αυξήσει την αναγνωρισιμότητα και την ελκυστικότητα των χρηματοδοτικών εργαλείων η Κομισιόν και η ΕΤΕπ προχώρησαν σε ένα είδος “rebranding” (στο ίδιο πλαίσιο που το όγδοο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία ονομάστηκε “Ορίζοντας 2020”) δημιουργώντας την “σουίτα” χρηματοδοτήσεων και υποστηρικτικών υπηρεσιών “InnovFin – EU Finance for Innovators / Χρηματοδοτήσεις της ΕΕ για την Καινοτομία“.

Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία
Το εργαλείο “InnovFin” θα αποτελείται από μια σειρά ειδικά σχεδιασμένων προϊόντων: από εγγυήσεις σε ενδιάμεσους οργανισμούς που χορηγούν δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέχρι δάνεια απευθείας σε επιχειρήσεις, με στόχο τη στήριξη σχεδίων έρευνας και τεχνολογίας, από τα μικρότερα έως τα μεγαλύτερα, στην ΕΕ και τις χώρες που συμμετέχουν στον Ορίζοντα 2020.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα χορηγεί δάνεια σε μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, ή εγγυήσεις σε τράπεζες που χορηγούν δάνεια στις επιχειρήσεις αυτές. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων θα παρέχει εγγυήσεις σε τράπεζες που δανειοδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις και – σε μεταγενέστερο στάδιο – θα επενδύει σε ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου που θα παρέχουν μετοχικό κεφάλαιο σε νεοφυείς και ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις.

Οι εγγυήσεις και τα δάνεια Innovfin θα στηρίζονται από κεφάλαια που έχουν δεσμευτεί στο πλαίσιο του προγράμματος “Ορίζοντας 2020” και από τον όμιλο της ΕΤΕπ με στόχο την υποστήριξη επενδύσεων στην έρευνα και καινοτομία, που εκ φύσεως ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο και είναι πιο δύσκολο να αξιολογηθούν απ’ ό,τι οι υλικές επενδύσεις. Πρόκειται στο σύνολό τους για εργαλεία προσανατολισμένα στη ζήτηση, χωρίς προηγούμενη κατανομή μεταξύ τομέων, χωρών ή περιφερειών. Οι εν λόγω χρεωστικοί τίτλοι θα συμπληρωθούν στο προσεχές μέλλον με μια σειρά συμμετοχικών τίτλων που θα διαχειρίζεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Θα διατεθούν συνολικά, περίπου 2,7 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό ύψους 80 δισ. ευρώ του προγράμματος “Ορίζοντας 2020”.

Τα προϊόντα InnovFin
Το προϊόν “InnovFin Large Projects – Χρηματοδότηση InnovFin για μεγάλα σχέδια” σκοπό έχει να βελτιώσει την πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις υψηλού κινδύνου για σχέδια έρευνας και καινοτομίας που αναλαμβάνονται από μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς και μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, υποδομές έρευνας και καινοτομίας (μεταξύ άλλων υποδομές που επιτρέπουν την καινοτομία), συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και οχήματα ή σχέδια ειδικού σκοπού (π.χ. πρώτα στο είδος τους σχέδια βιομηχανικής επίδειξης εμπορικής κλίμακας). Δάνεια ύψους 7,5 έως 300 εκατομμυρίων ευρώ θα χορηγούνται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Το προϊόν “InnovFin MidCap Growth Finance – Χρηματοδότηση InnovFin για επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης” παρέχει δάνεια ή εγγυήσεις πλήρους και μειωμένης εξασφάλισης (όπως ενδιάμεση χρηματοδότηση και χρηματοδότηση με οιονεί μετοχικό κεφάλαιο), έτσι ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση σε χρηματοδότηση καινοτόμων μεγαλύτερων επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης (έως και 3.000 υπαλλήλων), αλλά και για ΜΜΕ και μικρές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Δάνεια ύψους 7,5 έως και 25 εκατομμυρίων ευρώ θα χορηγούνται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στους επιλέξιμους δικαιούχους των κρατών μελών της ΕΕ και των συνδεδεμένων χωρών.

Το προϊόν “InnovFin MidCap Guarantee – Εγγυήσεις InnovFin για επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης” παρέχει εγγυήσεις ή υπό αίρεση δάνεια, ύψους 7,5-25 εκατ. ευρώ, έτσι ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση σε χρηματοδότηση ιδίως για τις μεγάλες καινοτόμες επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης (με 3.000 υπαλλήλους το πολύ). Η διευκόλυνση αυτή θα παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και θα χορηγείται μέσω χρηματοπιστωτικών διαμεσολαβητών – τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα – στα κράτη μέλη της ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες. Στο πλαίσιο της διευκόλυνσης αυτής, οι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί θα λαμβάνουν εγγυήσεις από την ΕΤΕ έναντι ενδεχόμενων ζημιών. Η ΕΤΕ θα παρέχει επίσης αντεγγυήσεις προς ιδρύματα.

Το προϊόν “InnovFin SME Guarantee – Εγγυήσεις InnovFin για ΜΜΕ” παρέχει εγγυήσεις και αντεγγυήσεις για χρηματοδότηση με δανειακά κεφάλαια ύψους 25.000 έως και 7,5 εκατ. ευρώ, με σκοπό τη βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω δανείων για καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μικρές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης (με 499 το πολύ μισθωτούς). Η διευκόλυνση αυτή θα παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και θα χορηγείται μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών – τραπεζών και άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων – στα κράτη μέλη της ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες. Στο πλαίσιο του μηχανισμού αυτού, οι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί θα λαμβάνουν εγγυήσεις από την ΕΤΕ για ένα ποσοστό των ζημιών τους από τη χρηματοδότηση με δανειακά κεφάλαια που καλύπτεται στο πλαίσιο της διευκόλυνσης.

Το προϊόν “InnovFin Advisory – Υπηρεσίες παροχής συμβουλών InnovFin”, που παρέχει η ΕΤΕ με βάση ποσό έως και 28 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό του προγράμματος “Ορίζοντας 2020”, αποσκοπούν στη βελτίωση της φερεγγυότητας και της επενδυτικής ετοιμότητας μεγάλων έργων που χρειάζονται ουσιαστικές, μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Στις υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνεται η παροχή συμβουλών για τη βελτίωση των προϋποθέσεων πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις υψηλού κινδύνου στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας. Οι κυριότεροι δικαιούχοι προβλέπεται να είναι φορείς που προωθούν μεγάλα έργα έρευνας και καινοτομίας που ανταποκρίνονται στις “Κοινωνικές Προκλήσεις” του προγράμματος “Ορίζοντας 2020”. Χάρη στις συμβουλευτικές αυτές υπηρεσίες αναμένεται να επιταχυνθεί η ανάπτυξη έργων επενδυτικής αξίας 20 δισ. ευρώ περίπου.

Η παρουσίαση των νέων αυτών εργαλείων έγινε κατά τη διάρκεια διήμερου συνεδρίου που διοργάνωσε στην Αθήνα η ελληνική προεδρία της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η Μόιρα Γκέγκεν-Κουίν, ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Φιλίππ ντε Φονταίν-Βιβ, και ο διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου υπέγραψαν τις συμφωνίες για τη λειτουργία των νέων εργαλείων, καθώς και για την παροχή των τεχνικών και οικονομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών από την ΕΤΕπ.