Εγκρίθηκαν τα προγράμματα του “νέου ΕΣΠΑ” από την Κομισιόν – Τι θα πάει σε τεχνολογία, καινοτομία, επιχειρηματικότητα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το πράσινο φως για 18 νέα επενδυτικά προγράμματα της ΕΕ για την Ελλάδα συνολικά και για καθεμία από τις περιφέρειές της. Η συνολική επένδυση της ΕΕ για τα προγράμματα αυτά ανέρχεται σε περισσότερα από 17 δισ. ευρώ, ποσό που προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ).

Τα πέντε εθνικά προγράμματα που εγκρίθηκαν καλύπτουν επενδύσεις στην ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία, στις μεταφορές και το περιβάλλον, στην δημόσια διοίκηση, το ανθρώπινο δυναμικό αλλά και την παροχή τεχνικής βοήθειας για την υποστήριξη της αποτελεσματικής και σύγχρονης διαχείρισης των εν λόγω προγραμμάτων.

Αντίθετα με την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, καθεμία από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας θα έχει δικό της επενδυτικό πρόγραμμα, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της.

Υπολογίζεται ότι θα υποστηριχθούν 34.500 ΜΜΕ, ενώ αναμένεται η ίδρυση περίπου 2.700 νέων επιχειρήσεων και η συνεργασία 2.000 ΜΜΕ με ερευνητικούς φορείς, ώστε να προαχθούν η έρευνα και η καινοτομία. Μέσω των προγραμμάτων αυτών αναμένεται αύξηση κατά 16.000 ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης, ενώ περίπου 8.000 νέοι ερευνητές θα μπορέσουν να εργαστούν σε υποστηριζόμενους φορείς.

Οι επενδύσεις θα επικεντρωθούν επίσης στην ενεργειακή απόδοση των δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, πράγμα που καταδεικνύει τη δέσμευση της χώρας να μεταβεί προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών. Περισσότερα από 26.000 νοικοκυριά θα καταταγούν σε καλύτερη κατηγορία ενεργειακής κατανάλωσης, ενώ περίπου 200.000 χρήστες ενέργειας θα συνδεθούν με «έξυπνα» ηλεκτρικά δίκτυα (smart grids).

Βασικός στόχος είναι και η προστασία του περιβάλλοντος και της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και η προώθηση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Η ικανότητα ανακύκλωσης αποβλήτων θα αυξηθεί σε 1,2 εκατ. τόνους ετησίως, ενώ περίπου 1 εκατομμύριο επιπλέον άτομα θα εξυπηρετούνται από βελτιωμένα δίκτυα ύδρευσης και καλύτερες εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.

Τέλος, πράγμα όμως εξίσου σημαντικό, με τα νέα προγράμματα θα επιδιωχθεί η ολοκλήρωση των βασικών υποδομών, ιδίως στον τομέα των μεταφορών και, ως εκ τούτου, προβλέπεται η κατασκευή περίπου 260 χλμ. νέου οδικού δικτύου ΔΕΔ-Μ (Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών) και 161 χλμ. σιδηροδρομικού δικτύου ΔΕΔ-Μ.

Εν τω μεταξύ, πριν από το τέλος του έτους αναμένεται η έκδοση ενός νέου νόμου που προτάθηκε από τις ελληνικές αρχές για το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και θα ισχύει κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Ο νέος νόμος αναμένεται να θεσπίσει ένα σύστημα χρηστής και διαφανούς διαχείρισης, που θα λειτουργεί στο πλαίσιο αυστηρής στρατηγικής για την καταπολέμηση της απάτης.

Περιλήψεις των επιχειρησιακών προγραμμάτων που εγκρίθηκαν

Εθνικά προγράμματα:
1. Πρόγραμμα «Υποδομές μεταφορών, Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη»
Είναι το σημαντικότερο, από οικονομική άποψη, πρόγραμμα με προϋπολογισμό 5,15 δισ. ευρώ και με συνεισφορά ύψους 4,33 δισ. ευρώ από την ΕΕ για παρεμβάσεις στους τομείς των υποδομών για τις μεταφορές, του περιβάλλοντος και της ενεργειακής απόδοσης.

Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του, εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων πάνω από 32.000 στον τομέα των μεταφορών και περίπου 50.000 στον τομέα του περιβάλλοντος.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Πρόσθετες υποδομές στους βασικούς ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς και οδικούς άξονες προτεραιότητας (ΔΕΔ-Μ) (για παράδειγμα: μια συμπληρωματική διπλή σιδηροδρομική γραμμή μήκους 161 χλμ. για τον άξονα ΠΑΘΕ-Π).
· Βελτίωση της περιφερειακής κινητικότητας και ασφάλειας και σημαντική μείωση των θανατηφόρων ατυχημάτων.
· Αύξηση των έργων που αφορούν «καθαρές» δημόσιες αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες, ώστε να υπάρξει σημαντική μείωση της ρύπανσης και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ιδιαίτερα στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, κατά 67.126 τόνους ισοδυνάμου CO2, που οφείλονται στα έργα του μετρό. Από το μετρό θα εξυπηρετούνται 719.000 επιπλέον άτομα στην Αθήνα και 580.000 στη Θεσσαλονίκη· κατασκευή 14,40 χλμ. νέων γραμμών του μετρό στη Θεσσαλονίκη και μόνο.
· Εξορθολογισμός των ενεργειακών αναγκών των δημόσιων κτιρίων, έτσι ώστε η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας να μειωθεί κατά 49 εκατομμύρια kWh ετησίως.
· Επενδύσεις σε έργα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, π.χ. κάλυψη όλης της Ελλάδας από σχέδια ή μέτρα αντιμετώπισης του κινδύνου πλημμυρών.
· Βελτίωση της διαχείρισης στερεών αποβλήτων και λυμάτων, με αύξηση της ικανότητας ανακύκλωσης κατά περίπου 650.000 τόνους ετησίως· εξασφάλιση ότι 661.000 επιπλέον άτομα θα εξυπηρετούνται από εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων.
· Καλύτερη προστασία της βιοποικιλότητας: αναμένεται ότι οι καλυπτόμενες περιοχές Natura θα αυξηθούν κατά 80%.

2. Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ-κίνηση).
Συνολική επένδυση: 4,66 δισ. ευρώ, με συνεισφορά ύψους 3,64 δισ. ευρώ από την ΕΕ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – ΕΤΠΑ: 2,97 δισ. ευρώ και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο – ΕΚΤ: 675 εκατ. ευρώ).

Αυτό το πρόγραμμα θα συμβάλει στη στροφή του αναπτυξιακού προτύπου της ελληνικής οικονομίας από τους τομείς μη εμπορεύσιμων αγαθών προς τους τομείς εμπορεύσιμων αγαθών, δίνοντας ώθηση στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα που βασίζονται στην γνώση αλλά και στην επίτευξη βιώσιμων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων. Η στήριξη που παρέχει το πρόγραμμα στην έρευνα και την ανάπτυξη συμπληρώνει αυτή που παρέχεται από τα περιφερειακά προγράμματα.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Προώθηση της καινοτομίας και υποστήριξη των ΜΜΕ, ιδιαίτερα σε τομείς με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: γεωργικά είδη διατροφής, ενέργεια, αλυσίδα ανεφοδιασμού, πολιτιστικοί και δημιουργικοί κλάδοι, περιβάλλον, τουρισμός/πολιτισμός, ΤΠΕ (τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας), υγεία.
· Παροχή βοήθειας σε τουλάχιστον 1.185 επιχειρήσεις για να δημιουργήσουν νέα προϊόντα· αύξηση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας 9 στρατηγικών τομέων της Ελλάδας κατά τουλάχιστον 11 δισ. ευρώ και αύξηση των εξαγωγών τους κατά 1,1 δισ. ευρώ. Παροχή υποστήριξης σε τουλάχιστον 22.500 ΜΜΕ για να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
· Με τη χρήση χρηματοοικονομικών εργαλείων αναμένεται να κινητοποιηθούν επιπλέον 3,5 δισ. ευρώ από ιδιωτικούς πόρους για να ενισχυθούν οι δημόσιες δαπάνες.
· Παροχή υποστήριξης για την ανάπτυξη περισσότερο φιλικών προς τις επιχειρήσεις υποδομών, π.χ. με στόχο την αύξηση της ευρυζωνικής κάλυψης στο 100%.
· Αύξηση της εξοικονόμησης ενέργειας έως και 900 χιλιοτόνους ισοδυνάμου πετρελαίου (χΤΙΠ) ετησίως με μέτρα ενεργειακής απόδοσης και διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέχρι και 20% έως το 2020.

3. Πρόγραμμα «Τεχνική βοήθεια»: Το συνολικό ύψος του προγράμματος ανέρχεται σε 402 εκατ. ευρώ, με υποστήριξη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ).
Το πρόγραμμα έχει στόχο να στηρίξει την ομαλή και ορθή εφαρμογή όλων των ελληνικών προγραμμάτων που υποστηρίζονται στο πλαίσιο του στόχου «επενδύσεις για την ανάπτυξη και την απασχόληση» μέσω της ανάπτυξης κατάλληλων εργαλείων και διαδικασιών διαχείρισης.

4. Πρόγραμμα «Μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης»
Το συνολικό ποσό του προγράμματος ανέρχεται στα 377 εκατ. ευρώ, με υποστήριξη ύψους 200 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Το πρόγραμμα αναμένεται να στηρίξει την ελληνική διοίκηση στην βελτίωση της συνοχής, του συντονισμού, της ευελιξίας, της εξωστρέφειας και της αποτελεσματικότητάς της, στην αποκατάσταση της σχέσης εμπιστοσύνης με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και στην παροχή συνεχώς αναβαθμιζόμενων υπηρεσιών με επίκεντρο τον πολίτη, ώστε να αποτελέσει έναν από τους κύριους άξονες για την ανάκαμψη της χώρας.

Υπάρχουν τρεις προτεραιότητες χρηματοδότησης:
• Ενίσχυση της οργανωτικής, θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας της δημόσιας διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων.
• Προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στο δημόσιο τομέα.
• Ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στο δημόσιο τομέα, μέσω της ορθολογικής κατανομής του ανθρώπινου δυναμικού, της παροχής αναβαθμισμένων υπηρεσιών και της κατάρτισης.

5. Πρόγραμμα «Ανθρώπινο Δυναμικό»: Το συνολικό ποσό του προγράμματος ανέρχεται στα 2,104 δισ. ευρώ με υποστήριξη 1,933 δις ευρώ από το ΕΚΤ και 171 εκατ. ευρώ από την πρωτοβουλία «Εγγύηση για τη Νεολαία».
Το πρόγραμμα αυτό έχει ως στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας, με έμφαση στη δημιουργία ευκαιριών ποιοτικής εκπαίδευσης, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και της βιώσιμης απασχόλησης για όλους και με σκοπό να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή. Το πρόγραμμα θα συμβάλει άμεσα ή έμμεσα στους εθνικούς στόχους για την απασχόληση, την εκπαίδευση και την καταπολέμηση της φτώχειας στο πλαίσιο της αναπτυξιακής στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Περιφερειακά προγράμματα:

Αττική
Το συνολικό ύψος των επενδύσεων ανέρχεται σε 1,14 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 678,3 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 233,7 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ για την προώθηση της απασχόλησης και της ανάπτυξης στην περιφέρεια.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περίπου το 18% των επενδύσεων επικεντρώνεται στην καινοτομία, τη χρήση των ΤΠΕ και την υποστήριξη των ΜΜΕ στην Αττική. Αναμένεται ότι 250 επιχειρήσεις θα συνδεθούν με ερευνητικά ιδρύματα, ενώ θα υποστηριχθούν 3.800 ΜΜΕ προκειμένου να δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αναμένεται αύξηση των ιδιωτικών δαπανών για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία (ΕΑΚ) κατά 65%.
· Το 29% των επενδύσεων επικεντρώνεται στην ενεργειακή απόδοση και σε περιβαλλοντικά μέτρα όπως η διαχείριση λυμάτων, η ύδρευση, η πολιτιστική και φυσική κληρονομιά και η βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Θα υποστηριχθούν 150 ΜΜΕ, 270 δημόσια κτίρια και 1700 νοικοκυριά για να εφαρμόσουν δράσεις ενεργειακής απόδοσης. 385.000 επιπλέον άτομα θα ωφεληθούν από μέτρα αντιπλημμυρικής προστασίας· 65.000 επιπλέον άτομα θα εξυπηρετούνται από εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και 85.000 επιπλέον άτομα θα έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό υψηλής ποιότητας. Αναμένεται μείωση των εκπομπών CO2 κατά 20.600 τόνους ισοδυνάμου CO2.
· Περίπου το 15% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στις μεταφορές και τη βελτίωση της περιφερειακής κινητικότητας: π.χ. στο λιμάνι του Πειραιά, επέκταση γραμμών του τραμ και βασικών οδικών συνδέσεων.
· Το 25% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην προώθηση της ανάπτυξης δεξιοτήτων, την κοινωνική ένταξη και την καταπολέμηση της φτώχειας και των διακρίσεων. Οι επενδύσεις θα βοηθήσουν επίσης 115.000 άτομα να καλυφθούν από ένα δίχτυ ασφάλειας για την υγεία και θα υποστηρίξουν 13.000 μακροχρόνια ανέργους, 17.300 μειονεκτούντα άτομα, 5.500 άτομα από περιθωριοποιημένες ομάδες και 265 κοινωνικές επιχειρήσεις. ΕΤΠΑ: 12% των επενδύσεων σε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υποδομών υγείας σε μειονεκτικές περιοχές και σε υποδομές εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης.

Στερεά Ελλάδα
Το συνολικό ύψος των επενδύσεων για την Στερεά Ελλάδα ανέρχεται σε 190,05 εκατ. ευρώ, με στήριξη 74,2 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 20,7 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περισσότερο από το 14% της περιφερειακής χρηματοδότησης θα διατεθεί για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της περιοχής, την υποστήριξη της καινοτομικής επιχειρηματικότητας και για τεχνολογικές επενδύσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη Στερεά Ελλάδα. Από τις επενδύσεις στην έρευνα, τις ΤΠΕ και την προώθηση της ΕΑΚ αναμένεται να ωφεληθούν περισσότερες από 450 ΜΜΕ και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.
· Μαζί με το εθνικό πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία, το πρόγραμμα αναμένεται να προωθήσει ευρύτερες επενδύσεις για τη δημιουργία οργανωμένων βιομηχανικών και μεταποιητικών ζωνών που θα συμβάλουν στην ανακούφιση των ήδη έντονα επιβαρυμένων, από περιβαλλοντική άποψη, φυσικών πόρων της περιφέρειας.
· Το 25% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί σε βασικές υποδομές για την προώθηση των βιώσιμων μεταφορών, την ολοκλήρωση των απαιτούμενων υποδομών για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στα δίκτυα φυσικού αερίου σε αστικές περιοχές και επιχειρηματικά πάρκα όπου προηγουμένως δεν υπήρχαν τέτοια δίκτυα. Το δίκτυο φυσικού αερίου αναμένεται να επεκταθεί σε περίπου 170.000 χρήστες.
· Σχέδιο στήριξης 120 κοινωνικών επιχειρήσεων· αναμένεται να υποστηριχθούν 2.800 άνεργοι, στους οποίους περιλαμβάνονται μακροχρόνια άνεργοι και περίπου 800 άτομα που προέρχονται από περιθωριοποιημένες ομάδες, με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης των μειονεκτούντων ατόμων στην απασχόληση και την καταπολέμηση των διακρίσεων κάθε είδους. Η δράση αυτή θα συγκεντρώσει το 19,8 % των επενδύσεων.

Κρήτη
Συνολικές επενδύσεις: περίπου 434,8 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 289,6 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 58,2 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περίπου το 12% των πόρων προορίζεται για την καινοτομία, τη χρήση των ΤΠΕ και την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ. Αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερες από 500 ΜΜΕ. 220 επιχειρήσεις θα συνδεθούν με ερευνητικά ιδρύματα· θα δημιουργηθούν νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης· αναμένεται επίσης ετήσια αύξηση των επισκέψεων σε υποστηριζόμενους πολιτιστικούς και τουριστικούς χώρους κατά 135.000.
· Περίπου το 60% των επενδύσεων προορίζεται για τη βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων (75.000 επιπλέον άτομα) και των υδάτων (έως 30.000 επιπλέον άτομα). Η ανακύκλωση αναμένεται να αυξηθεί σε επιπλέον 70.000 τόνους αποβλήτων ετησίως.
· Βελτιώσεις στην εκπαιδευτική και την υγειονομική/κοινωνική υποδομή: Το 17% των πόρων θα διατεθεί για την κοινωνική ένταξη και τη βελτίωση της απασχόλησης, την καταπολέμηση των διακρίσεων, την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και τη δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων. Περίπου 11.000 μειονεκτούντα άτομα θα ωφεληθούν από υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας.

Θεσσαλία
Η Θεσσαλία σχεδιάζει να υλοποιήσει συνολικές επενδύσεις ύψους περίπου 401 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 263,8 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 57 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περισσότερο από το 15% των περιφερειακών πόρων θα διατεθεί για την ενίσχυση της καινοτομίας, της χρήσης των ΤΠΕ και της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Θεσσαλίας. Αναμένεται να υποστηριχθούν περίπου 1.000 ΜΜΕ, ενώ 80 επιχειρήσεις αναμένεται να αναπτύξουν συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα.
· Περίπου το 25% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην καλύτερη διαχείριση της ύδρευσης και της επεξεργασίας λυμάτων για 38.000 επιπλέον άτομα, ενώ οι επενδύσεις που αποσκοπούν στην αύξηση της ανακύκλωσης των αποβλήτων αναμένεται να βοηθήσουν την Ελλάδα να συμμορφωθεί με τα πρότυπα της ΕΕ.
· Ένα επιπλέον ποσοστό 25% θα συμβάλει στην αντιστοίχιση των δεξιοτήτων των πολιτών με τις αναπτυξιακές ανάγκες της περιφέρειας, με στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού: Αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερα από 200 επιχειρηματικά σχέδια για κοινωνικές επιχειρήσεις.

Ήπειρος
Συνολικές επενδύσεις ύψους 325,8 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 226,5 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 34 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περίπου το 13% των περιφερειακών πόρων θα διατεθεί για την ενίσχυση της καινοτομίας, της χρήσης των ΤΠΕ και της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ. Αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερες από 270 ΜΜΕ, ενώ περίπου 55 επιχειρήσεις αναμένεται να αναπτύξουν συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα.
· Αναμένεται αύξηση των δαπανών για ΕΑΚ κατά 20% χάρη στο πρόγραμμα.
· Περίπου το 40% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην ορθολογική διαχείριση της ύδρευσης και στη βελτίωση της επεξεργασίας λυμάτων για 30.000 επιπλέον άτομα, ενώ η περαιτέρω προστασία και ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών χώρων της περιφέρειας θα δημιουργήσει πρόσθετη ροή 10.000 επισκεπτών ετησίως.
· Ένα άλλο 20% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης, την ενίσχυση στοχευμένων κοινωνικών και υγειονομικών υποδομών, την αντιμετώπιση της ανεργίας και της «διαρροής εγκεφάλων» και την προώθηση της εκπαίδευσης. Περισσότερα από 4.000 μειονεκτούντα άτομα θα ωφεληθούν από μέτρα για την ενεργητική ένταξη στην αγορά εργασίας, ενώ η παράλληλη ενίσχυση των εκπαιδευτικών υποδομών στην περιφέρεια θα επιτρέψει τη φιλοξενία περίπου 1.500 επιπλέον σπουδαστών.

Ιόνια Νησιά
Συνολικό ποσό: 226,92 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 155,5 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 26 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Βασικοί στόχοι είναι η ενίσχυση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας, η βελτίωση της πρόσβασης σε ΤΠΕ και η στήριξη των ΜΜΕ (αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερες από 100 ΜΜΕ).
· Σχεδόν το 40% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Οι επενδύσεις σε έργα διαχείρισης αποβλήτων και υδάτων σημαίνουν ότι 3.341 επιπλέον άτομα θα ωφεληθούν από καλύτερη επεξεργασία των αποβλήτων και 65.000 επιπλέον κάτοικοι από καλύτερη ποιότητα νερού. Χάρη στις επενδύσεις στην πολιτιστική και φυσική κληρονομιά, αναμένονται σε ετήσια βάση 8.000 περισσότεροι επισκέπτες σε υποστηριζόμενους χώρους.
· Το 15,5% των επενδύσεων θα στηρίξει τις βιώσιμες μεταφορές και την αντιμετώπιση των συγκοινωνιακών συμφορήσεων. Αναμένεται ότι το 2023 το συνολικό μήκος των αναβαθμισμένων οδών θα φτάσει τα 13 χλμ. Η οδική ασφάλεια θα βελτιωθεί.
· Το 18,8% των κονδυλίων του ΕΚΤ θα χρησιμοποιηθεί για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την εφαρμογή μέτρων για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και της φτώχειας. Περισσότερα από 35.000 άτομα θα καλυφθούν από βελτιωμένες υπηρεσίες υγείας. Το 14% των πιστώσεων της ΕΕ (ΕΚΤ) θα επενδυθεί με σκοπό τη βελτίωση της ποιοτικής απασχόλησης, τη στήριξη της περιφερειακής κινητικότητας, την καταπολέμηση διακρίσεων κάθε είδους και την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων και της κοινωνικής ένταξης. 355 μακροχρόνια άνεργοι αναμένεται να επωφεληθούν από επενδύσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της πρόσβασης στην απασχόληση.

Δυτική Ελλάδα
Το συνολικό ύψος του προγράμματος ανέρχεται σε 491 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 326,3 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 66,5 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περίπου το 14% των πόρων προορίζεται για την καινοτομία, τη χρήση των ΤΠΕ και τη στήριξη των ΜΜΕ. Αναμένεται να υποστηριχθούν 700 ΜΜΕ, εκ των οποίων περισσότερες από 30 θα αναπτύξουν συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα, ενώ αναμένεται επίσης να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης στις υποστηριζόμενες ΜΜΕ.
· Περίπου το 32% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στη διαχείριση αποβλήτων (θα ωφεληθούν 475.857 επιπλέον άτομα / στόχος ανακύκλωσης: 350.000 τόνοι αποβλήτων ετησίως) και στη διαχείριση υδάτων (παροχή καλύτερου νερού σε 36.000 επιπλέον κατοίκους).
· Το 26% των επενδύσεων θα διατεθεί για υποδομές μεταφορών: βελτίωση της περιφερειακής κινητικότητας, της οδικής ασφάλειας και της διάρκειας των μετακινήσεων συνολικά.
· Το 8,3% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην εκπαίδευση καθώς επίσης στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, στην προαγωγή των κοινωνικών επιχειρήσεων και στη βελτίωση της πρόσβασης των μειονεκτούντων ατόμων στην απασχόληση. Αναμένεται ότι οι επενδύσεις θα προσφέρουν βελτιωμένες υπηρεσίες υγείας σε 203.000 άτομα.
· Περίπου το 16% των πόρων θα διατεθεί για την κοινωνική ένταξη, την απασχόληση, ιδίως των μειονεκτούντων ατόμων, την καταπολέμηση των διακρίσεων, την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και τη δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων —αναμένονται περίπου 138 επιχειρηματικά σχέδια για κοινωνικές επιχειρήσεις—, ενώ περίπου 27.000 μειονεκτούντα άτομα θα επωφεληθούν από υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας.

Βόρειο Αιγαίο
Συνολικό ύψος των επενδύσεων: 301,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 214,5 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 26,8 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περισσότερο από το 13% των πόρων προορίζεται για την καινοτομία, τις ΤΠΕ και την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ. Οι επενδύσεις αναμένεται να προσφέρουν αύξηση της τάξης του 35% του περιφερειακού ΑΕΠ για τις δαπάνες των επιχειρήσεων για την έρευνα· υποστήριξη τουλάχιστον 275 ΜΜΕ· σύνδεση περίπου 15 επιχειρήσεων με ερευνητικά ιδρύματα και δημιουργία νέων θέσεων πλήρους απασχόλησης.
· Περίπου το 11% των πόρων θα αφιερωθεί στην κοινωνική ένταξη και τη βελτίωση της απασχόλησης, ιδίως για τα μειονεκτούντα άτομα. Το 29% του πληθυσμού θα καλυφθεί από δράσεις που αφορούν το δίχτυ ασφάλειας για την υγεία. Το 12% περίπου των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη / κοινωνική μέριμνα, π.χ. καλύπτοντας 5.500 επιπλέον μαθητές στην πρωτοβάθμια/δευτεροβάθμια εκπαίδευση και 500 σπουδαστές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ακόμη, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας σε κοινωνικές επιχειρήσεις.
· Το μεγαλύτερο μέρος —42%— των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στη συμμόρφωση με τα περιβαλλοντικά πρότυπα της ΕΕ: η ικανότητα ανακύκλωσης αποβλήτων θα αυξηθεί κατά 5.000 τόνους ετησίως, 15.000 περισσότερα άτομα θα εξασφαλίσουν καλύτερο νερό και 8.000 άτομα καλύτερη επεξεργασία των λυμάτων. Αναμένεται να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση σε περίπου 310 νοικοκυριά.
· Το 20% περίπου των πόρων θα επικεντρωθεί στις συνδέσεις μεταξύ της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών: θα εξυπηρετούνται περισσότεροι από 570.000 επιβάτες.

Νότιο Αιγαίο
Συνολικό ύψος των επενδύσεων: Περίπου 168 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 62 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 22 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περισσότερο από το 13% των πόρων θα διατεθεί για την υποστήριξη των ΜΜΕ, της χρήσης των ΤΠΕ, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας, με αναμενόμενη αύξηση του όγκου εξαγωγών της τάξης των 1,7 εκατομμυρίων ευρώ· αναμένεται υποστήριξη περίπου 24 νέων ΜΜΕ· σύνδεση 40 επιχειρήσεων με ερευνητικά ιδρύματα· δημιουργία νέων θέσεων πλήρους απασχόλησης.
· Αναμένεται ότι 2.400 επιπλέον άτομα θα εξασφαλίσουν καλύτερη ύδρευση· αναμένονται 61.000 επιπλέον ετήσιες επισκέψεις σε υποστηριζόμενες πολιτιστικές και τουριστικές εγκαταστάσεις και τόπους: όλα αυτά χάρη στο 20% των επενδύσεων που θα επικεντρωθούν στις περιβαλλοντικές προτεραιότητες και στις προτεραιότητες σχετικά με τη φυσική/πολιτιστική κληρονομιά. Οι επενδύσεις σε υποδομές θα επικεντρωθούν στην εκπαίδευση, την υγεία / κοινωνική μέριμνα και τις μεταφορές, για τη βελτίωση των συνδέσεων μεταξύ των νησιών. Αναμένεται μείωση των τροχαίων ατυχημάτων κατά 28%.
· Το 17% των πόρων θα διατεθεί για την κοινωνική ένταξη, τη βελτίωση της απασχόλησης, ιδίως των μειονεκτούντων ατόμων, την καταπολέμηση των διακρίσεων, τη βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και τη δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων —θα υποστηριχθούν περίπου 69.
· Το 15% των πόρων θα διατεθεί ειδικά για την αντιμετώπιση των ελλείψεων στα μικρά νησιά της περιφέρειας, για το περιβάλλον, τις μεταφορές, την παιδεία και την περίθαλψη. Αυτό σημαίνει ότι 1.000 επιπλέον άτομα θα εξασφαλίσουν καλύτερη ύδρευση, 600 επιπλέον άτομα θα εξασφαλίσουν καλύτερη επεξεργασία των λυμάτων και 3.000 άτομα θα εξασφαλίσουν καλύτερες υπηρεσίες υγείας.

Κεντρική Μακεδονία
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 711,8 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 640,6 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 131,2 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περίπου το 14% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας καθώς και στην προώθηση της χρήσης των ΤΠΕ από τους πολίτες και τις ΜΜΕ. Αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερες από 960 ΜΜΕ, ενώ περισσότερες από 400 επιχειρήσεις θα συνεργαστούν με ερευνητικά ιδρύματα και περισσότερες από 100 επιχειρήσεις θα αναπτύξουν νέα προϊόντα.
· Περίπου το 60% των πόρων θα διατεθεί για την «πράσινη» κινητικότητα, τη διασφάλιση χρηστής διαχείρισης στις περιοχές του δικτύου Natura 2000 και την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης για την προώθηση των θαλάσσιων μεταφορών, την αντιμετώπιση των προβλημάτων κυκλοφορίας και ρύπανσης, τη βελτίωση των αντιπλημμυρικών μέτρων για 300.000 επιπλέον κατοίκους, την αναβάθμιση των δικτύων μεταφορών για 445.000 επιπλέον άτομα, τη βελτίωση της ύδρευσης για την εξυπηρέτηση 200.000 επιπλέον κατοίκων, την επίτευξη του στόχου της μείωσης των εκπομπών CO2 μέσω ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας ύψους 160 χιλιοτόνων ισοδυνάμου πετρελαίου (χΤΙΠ) και την προσδοκώμενη αύξηση κατά 5.000 των επισκέψεων σε υποστηριζόμενους τόπους πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς και τόπους τουριστικού ενδιαφέροντος.
· Περίπου το 23% των πόρων θα επενδυθεί στην εκπαίδευση, στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης, στη βελτίωση της απασχόλησης, ιδίως των μειονεκτούντων ατόμων, στην καταπολέμηση των διακρίσεων και στη βελτίωση της υγείας / κοινωνικής μέριμνας. 65.000 άτομα θα καλυφθούν από δράσεις που αφορούν το δίχτυ ασφάλειας για την υγεία. Θα υποστηριχθούν περίπου 35 επιχειρηματικά σχέδια για τις κοινωνικές επιχειρήσεις και θα προωθηθούν μέτρα κοινωνικής ένταξης, από τα οποία θα επωφεληθούν 1.000 άτομα με αναπηρία και 6.500 μετανάστες.

Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε περίπου 406 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 352,9 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 53,2 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Το 14% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της έρευνας και των επιχειρηματικών δεσμών που υποστηρίζουν την καινοτομία και τις ΤΠΕ, καθώς και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερες από 370 ΜΜΕ και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
· Το 53% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην ενέργεια / ενεργειακή απόδοση καθώς και στις περιβαλλοντικές προτεραιότητες. Π.χ., αναμένεται να μειωθούν οι εκπομπές CO2 των δημόσιων κτιρίων κατά 9.000 τόνους, να εξασφαλιστεί παραγωγή 36.000 τόνων γεωθερμικής ενέργειας ετησίως, να προστεθούν 10.000 τόνοι αποβλήτων στη διαδικασία ανακύκλωσης, καθώς και να αυξηθούν κατά 2.000 ετησίως οι επισκέπτες της περιφέρειας με την προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
· Το 18% των επενδύσεων θα αφορά την εκπαίδευση και τις υποδομές υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής μέριμνας. 250.000 επιπλέον άτομα αναμένεται να εξασφαλίσουν καλύτερες υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.
· Περίπου το 13% των πόρων θα επενδυθεί στη βελτίωση της απασχόλησης και των δεξιοτήτων. Θα υποστηριχθούν 55 κοινωνικές επιχειρήσεις, περίπου 5.000 μειονεκτούντα άτομα θα καλυφθούν από υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης / κοινωνικής μέριμνας, και θα προωθηθεί η ένταξη των Ρομά μέσω ενός ολοκληρωμένου εδαφικού επενδυτικού προγράμματος.

Δυτική Μακεδονία
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 264,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 245,7 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 18,7 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Περίπου το 15% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ, στην παροχή υποστήριξης για την ανάπτυξη 240 επιχειρήσεων, στην ενίσχυση των δεσμών συνεργασίας μεταξύ έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας και των επιχειρήσεων, στην εξασφάλιση της συνεργασίας περίπου 16 επιχειρήσεων με ερευνητικά ιδρύματα, στην ενίσχυση της χρήσης των ΤΠΕ και στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, με στόχο την εξασφάλιση διαδραστικής επικοινωνίας 50% επιπλέον κατοίκων με τις δημόσιες αρχές.
· Περίπου το 50% των πόρων θα διατεθεί για την προώθηση των βιώσιμων μεταφορών, με την κατασκευή 6,7 χλμ. νέων οδών και την αναβάθμιση 40 χλμ. υφιστάμενου οδικού δικτύου, την υποστήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών μέσω της υποστήριξης της ενεργειακής απόδοσης 60 δημόσιων κτιρίων ώστε να επιτύχουν ετήσια μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 5.550 τόνους CO2, την προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, καθώς και της πρόληψης και της διαχείρισης κινδύνων, ενώ 25.000 κάτοικοι θα επωφεληθούν από αντιπλημμυρικά μέτρα και 95.000 κάτοικοι από μέτρα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, τη διαφύλαξη και προστασία του περιβάλλοντος και την προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων, καλύπτοντας 24.000 επιπλέον κατοίκους με υποδομές επεξεργασίας αποβλήτων και 60.000 επιπλέον εκτάρια περιοχών του δικτύου Natura 2000 με μέτρα προστασίας και χρηστής διαχείρισης.
· Περίπου το 30% των πόρων θα επενδυθεί στην επιχειρηματικότητα, με έμφαση στους τομείς προτεραιότητας της περιφερειακής στρατηγικής για την ερευνητική καινοτομία και την έξυπνη εξειδίκευση (RIS3), για την υποστήριξη περίπου 175 ανέργων, στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης και στην καταπολέμηση της φτώχειας, ενώ περίπου 70.000 επιπλέον άτομα θα εξασφαλίσουν καλύτερες υπηρεσίες υγείας και περίπου 12.800 μειονεκτούντα άτομα θα υποστηριχθούν από δράσεις που αφορούν το δίχτυ ασφάλειας για την υγεία, καθώς και στην εκπαίδευση και κατάρτιση, όπου 4.500 επιπλέον άτομα θα επωφεληθούν από μέτρα για τη βελτίωση των υποδομών της εκπαίδευσης.

Πελοπόννησος
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 270,3 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 160,8 εκατ. ευρώ από το ΕΤΠΑ και 55,5 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Μερικά αναμενόμενα αποτελέσματα:
· Το 15% των επενδύσεων θα επικεντρωθεί στην υποστήριξη της καινοτομίας, ιδίως των ΜΜΕ, καθώς και ενός καλύτερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Αναμένεται να υποστηριχθούν περισσότερες από 350 ΜΜΕ, ενώ περίπου 40 επιχειρήσεις αναμένεται να συνεργαστούν με φορείς έρευνας και ανάπτυξης. Επίσης, αναμένεται να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
· Το πρόγραμμα έχει στόχο να επιτύχει την ενεργό ένταξη 600 μακροχρόνια ανέργων και 10.000 ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, καθώς επίσης να υποστηρίξει 250 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιχειρήσεων. Με τις επενδύσεις στην εκπαίδευση, 7.750 μαθητές και 1.150 σπουδαστές αναμένεται να επωφεληθούν άμεσα. Παράλληλα, μπορεί να εξασφαλιστεί η παροχή καλύτερων υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής μέριμνας για 50.000 άτομα.
· Μέσω παρεμβάσεων σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια αναμένεται να επιτευχθεί μείωση των εκπομπών CO2 ισοδύναμη με 120 τόνους ετησίως. Αναμένεται να επωφεληθούν 60.000 άτομα από μέτρα μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και των σχετικών κινδύνων. Η επιπλέον ικανότητα ανακύκλωσης στερεών αποβλήτων αναμένεται να φθάσει τους 1.500 τόνους ετησίως, ενώ το ποσοστό των ανακυκλούμενων αποβλήτων μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, από 5% σε 9%. Τέλος, οι επισκέψεις στους υποστηριζόμενους πολιτιστικούς και φυσικούς τόπους μπορεί να αυξηθούν από 360.000 σε 500.000 ετησίως.
· Θα υποστηριχθεί επίσης η βελτίωση της οδικής ασφάλειας.