ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΙ: Η Εποχή της Μηχανοκρατίας – Part 3 

Της Κωνσταντίνας Λύρου 

Οι μηχανές απλοποιούν καθημερινές διαδικασίες, βοηθούν να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητά μας και την παραγωγικότητά μας, οδηγώντας μας σε εξοικονόμηση κόστους και, ως εκ τούτου, σε σημαντικά οικονομικά οφέλη. Δεν υποκαθιστούν ολοκληρωτικά την ανθρώπινη εργασία. Η αυτοματοποίηση δεν εξαλείφει τον ανθρώπινο παράγοντα, αφού δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα χρειαστούν λιγότερα άτομα για να φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα. Αντίθετα, διαχωρίζει τα μέρη που μπορούν να αυτοματοποιηθούν, από εκείνα που δεν είναι συμβατά. Η υψηλή παραγωγικότητα στις βιομηχανικές κοινωνίες έχει ως αποτέλεσμα την ισχυρή ανάπτυξη της οικονομίας. 

Νέες θέσεις εργασίας

Η αγορά εργασίας της τεχνητής νοημοσύνης γνωρίζει ταχεία ανάπτυξη, με νέες θέσεις να δημιουργούνται συνεχώς στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας, της υγειονομικής περίθαλψης κ.τ.λ. Το ψηφιακό κύμα μεταφράζεται σε μια ακμάζουσα αγορά με υψηλή ζήτηση για εξειδικευμένους επαγγελματίες και οικονομικές απολαβές ιδιαίτερα υψηλές. Έρευνα εξειδικευμένων επιστημόνων τεχνητής νοημοσύνης κατέδειξε ότι οι περισσότερες διοικητικές θέσεις είναι πιθανό να αυξηθούν αντί να αυτοματοποιηθούν λόγω τεχνητής νοημοσύνης.

Είναι γεγονός ότι η έλευση της ΑΙ θα επηρεάσει κάποια επαγγέλματα περισσότερο από άλλα. Μελέτη στην Κίνα αποδεικνύει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μείωσε τη ζήτηση για εργατικό δυναμικό χαμηλής ειδίκευσης, ενώ αντίθετα η ανάγκη για εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης αυξήθηκε. Η εικόνα αλλάζει όταν η τεχνητή νοημοσύνη κυριαρχεί σε πιο περίπλοκες εργασίες. Ερευνητές στις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι τα πιο καλοπληρωμένα επαγγέλματα και αυτά που απαιτούν υψηλό μορφωτικό επίπεδο είναι πιθανό να απειλούνται περισσότερο. Συνεπώς, είναι πρόωρο ακόμα για να συνάγουμε ασφαλή συμπεράσματα.

Μηχανοκρατικές κοινωνίες
Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης, υπάρχουν ηθικοί παράγοντες που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να πραγματοποιηθεί με υπεύθυνο και ηθικό τρόπο γιατί επηρεάζει τη φύση της εργασίας.  Η διαφορά στο ύψος των αμοιβών μεταξύ επαγγελματικών τομέων και η εγγενής ανάγκη για ανθρωποκεντρικές υπηρεσίες χρειάζεται να αντιμετωπιστούν με ρεαλιστικό τρόπο από τις κυβερνήσεις. Κατά την εξέταση των πιθανών συνεπειών της κατάχρησης της τεχνητής νοημοσύνης, ειδικά για ζητήματα ψηφιακής ασφάλειας, προκύπτει ένα βασικό ερώτημα: Ποιος είναι τελικά ο υπεύθυνος για τις ενέργειες της τεχνητής νοημοσύνης; Είναι οι προγραμματιστές, οι κατασκευαστές, οι τελικοί χρήστες, η ίδια η τεχνητή νοημοσύνη ή κάποιος άλλος; 

Η κατανόηση του σκοπού της τεχνητής νοημοσύνης είναι σημαντική όταν σκεφτόμαστε τη δεοντολογία της. Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι εξαιρετικά ευέλικτες και δύνανται να εφαρμοστούν παντού. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ευθυγραμμίζεται ή όχι με την πρόθεση των αρχικών προγραμματιστών και σχεδιαστών. Τον Ιούνιο του 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μετά από μακροχρόνια διαβούλευση την πρώτη παγκοσμίως ολοκληρωμένη σειρά κανόνων για τη διαχείριση των κινδύνων της τεχνητής νοημοσύνης και την προστασία του σχεδιαστή της αλλά και του διανομέα της, φιλοδοξώντας ότι και άλλες χώρες θα ακολουθήσουν το παράδειγμά του.

Τα τελευταία 200 χρόνια οι δημοκρατίες έχουν επικρατήσει επειδή η ατομική ελευθερία είναι απαραίτητη για την οικονομία αφού προωθεί την καινοτομία. Τι γίνεται, όμως, σε περίπτωση που η σχέση αυτή αποδυναμωθεί; Είναι οι δημοκρατίες μας κατάλληλες και προετοιμασμένες για την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και τη μηχανική μάθηση; Σε τι βαθμό άραγε η ανάπτυξή της, θα επηρεάσει άλλες χώρες με διαφορετικά πολιτικά συστήματα; 

Η συζήτηση σχετικά με τις δεοντολογικές, κανονιστικές και πολιτικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα αποτελεί φλέγον θέμα συζήτησης στο προσεχές μέλλον. Ο άνθρωπος που με τη βοήθεια της τεχνολογίας, χρησιμοποιώντας επιστημονικές αναπαραστάσεις, άρχισε να δημιουργεί καινούργια κομμάτια φυσικού κόσμου, από παρατηρητής μηχανικών συστημάτων βρέθηκε να είναι δημιουργός και αυτό φέρει και την ανάλογη ευθύνη. Μένει μόνο να δούμε αν θα ανταποκριθεί ή θα την αποποιηθεί.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Startupper MAG #45

Δείτε επίσης:

• Αφιέρωμα ΑΙ: Ένας χρόνος ChatGPT ΑΙ, που άλλαξε τον ρου της Ιστορίας – Part 1
• Αφιέρωμα ΑΙ: Το ChatGPT προσφέρει νέες ευκαιρίες στις Startups – Part 2