Silicon Valley Bank: Τι σημαίνει η κατάρρευση της τράπεζας για το διεθνές Startup οικοσύστημα

«Μαύρα σύννεφα» πλανώνται αυτή τη στιγμή πάνω από το παγκόσμιο οικοσύστημα καινοτομίας, καθώς η Silicon Valley Bank, ένας από τους σημαντικότερους δανειστές νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογίας, οδηγήθηκε σε πτώχευση. Όπως ήταν αναμενόμενο είδηση του «κραχ» έσπειρε αμέσως χάος στις διεθνείς αγορές, ενώ πολλές Startups βρίσκονται τώρα σε πανικό, καθώς φοβούνται για τις καταθέσεις τους και δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει. Πολλοί συγκρίνουν την κατάρρευση της SVB, με αυτή της Lehman Brothers το 2008, ωστόσο η πτώχευση της τράπεζας είναι μονάχα το τελευταίο επεισόδιο στη βαθιά κρίση που περνάει ο κλάδος της τεχνολογίας διεθνώς.

Το «κραχ» της τράπεζας των Startups

Όλα ξεκίνησαν την Πέμπτη (9/3) όταν η SVB, η οποία ειδικευόταν στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών σε Startups τεχνολογίας, ανακοίνωσε ότι προχωρά σε πώληση μετοχών της ύψους 2,25 δισ. δολαρίων για να ενισχύσει την κεφαλαιακή της θέση, έπειτα από σημαντικές απώλειες στο επενδυτικό της χαρτοφυλάκιο, κυρίως λόγω της πορείας των αποδόσεων των ομολόγων. Σύμφωνα με τους αναλυτές η τράπεζα προχώρησε στην κίνηση αυτή εξαιτίας των υψηλών εκροών καταθέσεων που είδε λόγω της ευρύτερης ύφεσης στον κλάδο των Startup.

Η είδηση τρόμαξε αρκετά μεγάλα Venture Capital funds, μεταξύ των οποίων το Founders Fund, τη Coatue Management και την Union Square Ventures, τα οποία ζήτησαν από τις επιχειρήσεις των χαρτοφυλακίων τους να περιορίσουν την έκθεσή τους στην τράπεζα και να σηκώσουν τα μετρητά τους.

Οι εξελίξεις γύρω από τη SVB προκάλεσαν χρηματοπιστωτικό «πυρετό» στις διεθνείς αγορές, με τις μετοχές της τράπεζας να δέχονται ανελέητο «σφυροκόπημα» για δύο συνεχόμενες μέρες.

Η τράπεζα έκανε απέλπιδες προσπάθειες για να αντλήσει κεφάλαια, αλλά δεν τα κατάφερε. Τότε στράφηκε προς το σενάριο της πώλησης, όμως μια ταχεία εκροή καταθέσεων περιέπλεξε και αυτή την προσπάθεια, οδηγώντας στην παρέμβαση των πολιτειακών και ομοσπονδιακών αρχών. Πιο συγκεκριμένα, με μία αντίδραση εξπρές οι τραπεζικές ρυθμιστικές αρχές της Καλιφόρνια έκλεισαν την Παρασκευή (10/3) την τράπεζα, θέτοντάς την υπό αναγκαστική διαχείριση σε μία προσπάθεια να προστατευτούν οι καταθέτες.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το Τμήμα Χρηματοοικονομικής Προστασίας και Καινοτομίας στην Καλιφόρνια ανέλαβε τα ηνία της Silicon Valley Bank, διορίζοντας τη FDIC ως εκκαθαριστή, επικαλούμενη ανεπαρκή ρευστότητα και αφερεγγυότητα.

Πανικός στη Wall Street

Η μετοχή της SVB σημείωσε βουτιά 60% την Πέμπτη, μόλις η τράπεζα ανακοίνωσε ένα σχέδιο της για άντληση κεφαλαίων άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η μετοχή της έφτασε να καταβαραθρώνεται έως και 70% την Παρασκευή.

Όπως γνωρίζουμε, το βράδυ της Πέμπτης η SVB αποφάσισε να πουλήσει ένα χαρτοφυλάκιο ομολόγων και μετοχών ύψους 21 δισ. δολαρίων για να καλύψει τις θέσεις της έναντι των καταθετών της. Η «πώληση» αυτή στοίχησε στην SVB περίπου 1,8 δισ. δολάρια σε ζημιές. Τελικά, εν μέσω ενός εκτεταμένου sell-off τραπεζικών μετοχών έγιναν «καπνός» περίπου 52,4 δισεκατομμύρια δολάρια από την κεφαλαιοποίηση των τεσσάρων μεγαλύτερων αμερικανικών τραπεζών, της JP Morgan, της Bank of America, της Citigroup και της Wells Fargo.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η JP Morgan να χάσει περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία την Πέμπτη και η Bank of America περίπου 16 δισεκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα, η χρηματιστηριακή αξία της Wells Fargo μειώθηκε κατά 10 δισεκατομμύρια δολάρια και η χρηματιστηριακή αξία της Citigroup υποχώρησε κατά 4 δισεκατομμύρια δολάρια σε μια μέρα.

Ο χρηματοπιστωτικός πυρετός συνεχίστηκε και την Παρασκευή, ενώ μετοχή της SVB  δεν βγήκε ποτέ για διαπραγμάτευση. Επίσης, αρκετές τραπεζικές μετοχές διέκοψαν επανειλημμένα τις συναλλαγές τους κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, συμπεριλαμβανομένων των First Republic, PacWest και Signature bank που εστιάζει στα κρυπτονομίσματα, με τις απώλειες τους να κυμαίνονται μεταξύ 21% και 33%. Ορισμένες μετοχές τραπεζών υπέστησαν μικρότερες απώλειες. Η Goldman Sachs και η Bank of America σημείωσαν πτώση περίπου 3,5% και 1%, αντίστοιχα. Η JPMorgan κατέγραψε κέρδη 2%.

Τι θα συμβεί με τις Startups

Η πτώχευση της SVB έχει προκαλέσει πανικό σε χιλιάδες τεχνολογικές Startups, οι οποίες αναρωτιούνται τι θα συμβεί με τις καταθέσεις τους, τις επενδύσεις στις χρηματαγορές και δάνεια που εκκρεμούν. Το χειρότερο από όλα είναι ότι πολλές από αυτές δεν έχουν τρόπο αυτή τη στιγμή για να πληρώσουν τους υπαλλήλους τους.

«Το νούμερο ένα ερώτημα είναι, «πώς θα πραγματοποιήσετε τη μισθοδοσία τις επόμενες δύο ημέρες», δήλωσε ο Ryan Gilbert, ιδρυτής της εταιρείας επιχειρηματικών συμμετοχών Launchpad Capital. «Κανείς δεν έχει την απάντηση», πρόσθεσε.

Η κατάρρευση της SVB ήρθε σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για την tech βιομηχανία. Τα αυξημένα επιτόκια έχουν δυσκολέψει την πρόσβαση σε κεφάλαια, ενώ δεν είναι λίγες οι Startups που έχουν δει σημαντικές περικοπές στην αποτίμηση τους. Χαρακτηριστικά, οι tech χρηματοδοτήσεις στις ΗΠΑ σημείωσαν «βουτιά» 37% το 2022.

Συγχρόνως, το δυσμενές μακροοικονομικό κλίμα που επικρατεί διεθνώς, καθώς και οι φόβοι για μια γενικότερη επερχόμενη ύφεση, έχουν κάνει τόσο τους διαφημιστές όσο και τους καταναλωτές πιο διστακτικούς ως προς το να επενδύσουν σε tech προϊόντα, κάτι το οποίο έχει κατακρημνίσει τα έσοδα του κλάδου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλές τεχνολογικές εταιρείες ανά τον κόσμο, ακόμα και κολοσσοί, να προχωρήσουν σε μεγάλες περικοπές εξόδων, αλλά και θέσεων εργασίας, προκειμένου να μπορέσουν να επιβιώσουν.

H SVB δεν ήταν απλώς άλλη μια τράπεζα για τις αμερικανικές Startups, ήταν ένας παίχτης «κλειδί» για το οικοσύστημα καινοτομίας, η «ραχοκοκαλιά» της Silicon Valley, όπως τη χαρακτήριζαν πολλοί. Από την ίδρυση της το 1983 έως σήμερα λειτουργούσε ως «σύμμαχος» της tech βιομηχανίας. Στο πελατολόγιο της βρίσκονταν πασίγνωστες Startups όπως η Shopify, το Pinterest και το Ftibit.

Όπως καταλαβαίνουμε λοιπόν, η πτώχευσή της τράπεζας αναμένεται να κάνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το διεθνές οικοσύστημα ακόμα χειρότερα. Πολλοί φοβούνται ότι το «κραχ» θα μπορούσε να απειλήσει μέχρι και την ίδια την ύπαρξη του αμερικανικού οικοσυστήματος καινοτομίας. «Εάν η κυβέρνηση δεν παρέμβει φοβάμαι ότι μια ολόκληρη γενιά από Startuppers θα εξαφανιστεί», έγραψε χαρακτηριστικά σε ανάρτηση του ο πρόεδρος και CEO του Y Combinator, Garry Tan.

Μάλιστα, μερικοί αναλυτές συσχετίζουν την κατάστασης της SVB με την Bear Stearns, την πρώτη τράπεζα που κατέρρευσε το 2007 στις αρχές της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, μόνο που αυτή τη φορά η «βόμβα» έσκασε στη «καρδιά» της Silicon Valley.