Μιχάλης Κόκκινος (CEO MOPTIL): Αναδεικνύοντας την πολιτιστική κληρονομιά μέσω της τεχνολογίας
Το StartupperMAG μίλησε με τον CEO της MOPTIL, Μιχάλη Κόκκινο, για το πώς η ελληνική Scaleup χρησιμοποιεί προηγμένες τεχνολογίες όπως η επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα και η τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργήσει ψηφιακές εμπειρίες που αναβιώνουν το παρελθόν.
Η MOPTlL, μια τεχνολογική εταιρεία που ξεκίνησε το 2014 από μια μικρή ομάδα, έχει μεγαλώσει πλέον σε μια ομάδα 15 ατόμων με διάφορες ειδικότητες. Από τότε, έχει βάλει στόχο μέσω διαδραστικών ψηφιακών εμπειριών, να αναδείξει την πολιτιστική μας κληρονομιά, να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για την αξία και την προστασία του πολιτιστικού πλούτου και να συμβάλει στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
Το StartupperMAG μίλησε με τον CEO της MOPTIL, Μιχάλη Κόκκινο, για το πώς η ελληνική Scaleup χρησιμοποιεί προηγμένες τεχνολογίες όπως η επαυξημένη και εικονική πραγματικότητα και η τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργήσει ψηφιακές εμπειρίες που αναβιώνουν το παρελθόν.
StartupperMAG: Τι σας ενέπνευσε για να επικεντρωθείτε στην ανάπτυξη εμπειριών AR/VR ειδικά για εικονικές περιηγήσεις μνημείων στον τομέα του τουρισμού;
Μ. Κόκκινος: Η ιδέα προέκυψε από τον συνδυασμό της αγάπης μου για την Ιστορία και τον πολιτισμό και την εμπειρία μου στο χώρο της τεχνολογίας. Το 2014 αποφασίσαμε να εφαρμόσουμε τεχνολογίες όπως το 3D και το VR στον τομέα του πολιτισμού και του τουρισμού, κάτι πρωτοποριακό για την εποχή.
Όταν πρωτοξεκινήσαμε η ιδέα των εικονικών τρισδιάστατων αναπαραστάσεων ήταν πρωτοποριακή και δεν είχε εφαρμοστεί καθόλου στο ελληνικό οικοσύστημα. Η τεχνολογία 3D και VR (εικονική πραγματικότητα) υπήρχε και εφαρμοζόταν κυρίως στην αγορά του gaming. Τότε προέκυψε η disruptive σκέψη να την εφαρμόσουμε στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τουρισμού, δημιουργώντας τις εφαρμογές DIGIPAST για ψηφιακή περιήγηση εικονικής πραγματικότητας (VR) μέσω tablet, ιστορικά τεκμηριωμένες, με υψηλό επίπεδο ποιότητας, με animation και 360 ο πανοράματα, που μας «ταξιδεύουν» στην αρχαιότητα, προβάλλοντας τα ψηφιακά μοντέλα πάνω στα πραγματικά. Ήταν μια επαναστατική ιδέα για την εποχή της, καθώς η τουριστική αγορά δεν ήταν έτοιμη να αναγνωρίσει την προστιθέμενη αξία μιας τέτοιας υπηρεσίας, και το ευρύ κοινό δεν ήταν εξοικειωμένο με την τεχνολογία ΑR/VR, οδηγώντας σε μια ανάμεικτη αντίδραση.
Πάρα ταύτα, η υποστήριξη των πρώτων συνεργατών μας από τον τουριστικό τομέα μας ενέπνευσε να συνεχίσουμε. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις τεχνολογίες VR/AR, καταφέραμε να πετύχουμε σημαντική πρόοδο. Το 2019, υπήρξε χρονιά ορόσημο με τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα Scaleup της Egg της Eurobank, εδραιώσαμε τη στρατηγική μας και διευρύναμε την παρουσία μας στην αγορά.
Με την πάροδο του χρόνου, ολοένα και μεγαλύτερη μερίδα του τουριστικού κλάδου άρχισε να διακρίνει την αυξημένη προστιθέμενη αξία και τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που παρείχαν οι εφαρμογές μας. Έχοντας λοιπόν καλλιεργήσει για αρκετά χρόνια το έδαφος, είχε έρθει η κατάλληλη ευκαιρία, για περαιτέρω ώθηση των εφαρμογών μας.
Όπως είπε και ο Αριστοτέλης στον Μ. Αλέξανδρο όταν τον ρώτησε τον 4ο αιώνα π.Χ. πριν από μια εκστρατεία για το ρόλο που διαδραματίζει η τύχη στην επιτυχία, εκείνος απάντησε: «Τύχη είναι εκεί όπου η καλή προετοιμασία συναντά την ευκαιρία».
Συνεχίσαμε, λοιπόν, να αναπτυσσόμαστε, αναλαμβάνοντας έργα όπως η τεχνική υλοποίηση της εφαρμογής COSMOTE Chronos για την Ακρόπολη των Αθηνών. Σήμερα εστιάζουμε στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών για ψηφιακές εμπειρίες πολιτισμού και τη διάδοσή τους σε αγορές του εξωτερικού.
StartupperMAG: Ποιες είναι οι βασικές τεχνολογικές εξελίξεις ή τα χαρακτηριστικά που κάνουν τις λύσεις σας AR/VR να ξεχωρίζουν από άλλους ανταγωνιστές στην τουριστική βιομηχανία;
Συνδυασμένη χρήση τεχνολογιών επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας, μαζί με την τεχνητή νοημοσύνη σε μορφή διαδραστικών Avatar-ψηφιακών βοηθών στον τομέα του πολιτισμού, μας έφερε στο προσκήνιο της τεχνολογικής εξέλιξης. Είναι ενθαρρυντικό ότι οι τεχνολογίες αυτές γίνονται πλέον παρούσες παντού, όχι μόνο στον τομέα του gaming, αλλά και σε εφαρμογές πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Η Ελλάδα διαθέτει πλέον το δυναμικό να ηγηθεί μέσω των καινοτόμων τεχνολογιών στην ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου της.
Στόχος μας είναι η ανάπτυξη εμπειριών μέσω της τεχνολογίας με σκοπό τη μεταφορά των επισκεπτών σε άλλες εποχές και τοποθεσίες, ενεργοποιώντας όλες τις αισθήσεις τους, είτε βρίσκονται επιτόπου είτε σε οποιοδήποτε σημείο στον κόσμο. Συνδυάζοντας την επαυξημένη πραγματικότητα με την τεχνητή νοημοσύνη, οι επισκέπτες θα μπορούν να αλληλεπιδρούν με αρχαίους χαρακτήρες, βιώνοντας μοναδικές εμπειρίες με ιστορικά τεκμηριωμένο περιεχόμενο.
Φανταστείτε ότι βρίσκεστε στην Ακαδημία του Πλάτωνα και με τη βοήθεια της επαυξημένης πραγματικότητας (AR) μετατρέπεται το κινητό σας σε μια μαγική συσκευή, προέκταση των ματιών σας. Περιηγείστε στο χώρο και όπως περπατάτε βλέπετε μέσα από την οθόνη τρισδιάστατα -σχεδόν μπορείτε να τα ακουμπήσετε- περίλαμπρα κτίρια χρωματισμένα, με αγάλματα και αντικείμενα του παρελθόντος, ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει στο φυσικό περιβάλλον τίποτα παραπάνω από μερικούς λίθους και χώμα.
Η εμπειρία γίνεται ακόμα πιο ζωντανή και βιωματική όταν συνειδητοποιείς ότι μπορείς να συζητήσεις, μέσω AI, με κάποιον αρχαίο χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα με τον ίδιο τον Πλάτωνα. Ακόμα και να είσαι συνδαιτυμόνας σε ένα αρχαίο συμπόσιο.
Στόχος μας είναι να ενεργοποιήσουμε όλες τις αισθήσεις του επισκέπτη. Έτσι επενδύουμε σε ανάπτυξη τεχνολογιών οι οποίες θα τον βοηθούν είτε είναι στο χώρο είτε οπουδήποτε αλλού να βιώσει την εμπειρία με όλες του τις αισθήσεις, π.χ. να αγγίξει φορώντας γάντια με ειδικούς αισθητήρες τους τοίχους ή τα μάρμαρα ενός κτιρίου ή αγάλματος ή να ακούσει τη φωνή του να αντηχεί μέσα στην τρισδιάστατη αναπαράσταση ενός κτιρίου που δεν υπάρχει σήμερα. Η οπτική εμπειρία γίνεται ακόμα πιο εμβυθιστική, ρεαλιστική με XR γυαλιά όπου ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τα εικονικά ψηφιακά αντικείμενα στις πραγματικές τους διαστάσεις.
Πέραν της τεχνολογικής ανάπτυξης, δίνουμε έμφαση στην ευχρηστία των εφαρμογών μας, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία μας στη χρήση AR/VR/AI για εμπορικές εφαρμογές με εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες. Παράλληλα υλοποιούμε στις εφαρμογές μας όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να μπορούν να διατεθούν στο ευρύ κοινό μέσω ψηφιακής προώθησης.
Μ. Κόκκινος: Η ομάδα μας είναι εκεί όπου χτυπά η καρδιά της MOPTIL. Αποτελείται από διαφορετικά επαγγελματικά υπόβαθρα, που όμως έχουν ένα κοινό όραμα: την ανάδειξη και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και του βιώσιμου τουρισμού. Συνεργαζόμαστε για να καινοτομήσουμε, να αναπτύξουμε τεχνογνωσία και να προσφέρουμε μια εύληπτη εμπειρία στον επισκέπτη. Η αμοιβαία κατανόηση και συνεργασία μεταξύ μας είναι το κλειδί, ειδικά στο χώρο των αρχαιολόγων, που συνεργάζονται μαζί μας για να μεταδώσουμε τη γνώση και τον πολιτισμό με κατανοητό και εύληπτο τρόπο. Αυτή η κουλτούρα συνεργασίας ενισχύει την ανάπτυξη της εταιρείας μας και προσφέρει προστιθέμενη αξία μέσω της ποικιλομορφίας μας.
StartupperMAG: Θα μπορούσατε να μοιραστείτε ιστορίες επιτυχίας όπου οι περιηγήσεις σας AR/VR έχουν βελτιώσει σημαντικά την εμπειρία των επισκεπτών σε ιστορικούς χώρους ή μνημεία εντός και εκτός Ελλάδας;
Μ. Κόκκινος: Πάντα μας ενθουσιάζει να βλέπουμε την αντίδραση των επισκεπτών όταν αντικρίζουν για πρώτη φορά τον Παρθενώνα, την Ακρόπολη της Λίνδου ή το Ρωμαϊκό Forum στην Καρταχένα της Ισπανίας, με χρώματα και γλυπτά και μπορούν να περιηγηθούν μέσα σε αυτά σε περιβάλλον AR/VR μέσω των εφαρμογών μας που μετρούν πάνω από 500.000 χρήστες.
Παράλληλα, τα ανώνυμα δεδομένα analytics μας δίνουν εικόνα της ανταπόκρισης των επισκεπτών, βοηθώντας μας να βελτιώσουμε τις εφαρμογές μας. Παρατηρούμε για παράδειγμα ότι επισκέπτες στην Ακρόπολη περιηγούνται κατά μέσο όρο 30 λεπτά, εξερευνώντας συγκεκριμένα τρισδιάστατα μοντέλα. Αυτό αποτελεί μετρήσιμο παράγοντα αξιολόγησης του αντικτύπου των εφαρμογών μας.
Με αυτόν τον τρόπο, πιστεύουμε ότι προσφέρουμε ένα παράθυρο στο παρελθόν, ευαισθητοποιώντας το ευρύ κοινό μέσω μετρήσιμων αποτελεσμάτων.
Μ. Κόκκινος: Η σύνδεση μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς, τεχνολογίας και βιωσιμότητας είναι σημαντική για την αειφορία. Η διατήρηση της κληρονομιάς συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή, την οικονομική ευημερία και την περιβαλλοντική ισορροπία, συμπεριλαμβανομένων και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Επίσης, μέσω της τεχνολογίας, μπορούμε να προσφέρουμε πρόσβαση στη γνώση και την εκπαίδευση, ενισχύοντας την ισότητα και την προσβασιμότητα.
Η πολιτιστική κληρονομιά λειτουργεί επίσης ως τουριστικός πόλος έλξης, και οι τεχνολογικές καινοτομίες μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρησή της. Ωστόσο, τα ιστορικά μνημεία αντιμετωπίζουν προκλήσεις από την κλιματική αλλαγή και τις μη βιώσιμες τουριστικές πρακτικές, όπως ο υπερτουρισμός.
Ένα απτό παράδειγμα που αναφέρουν οι επιστήμονες είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Δήλου, του κέντρου του εμπορίου της αρχαιότητας, η οποία είναι εξαιρετικά ευάλωτη από την αύξηση της στάθμης της θάλασσας, από τις έντονες βροχόπτωσης και την αφρικανική σκόνη.
Μ. Κόκκινος: Η MΟPTIL διακατέχεται από βαθύ αίσθημα ευθύνης για την ιστορική ακρίβεια του περιεχομένου των εφαρμογών της, συνεργαζόμενη με αρχαιολόγους και δημόσιους φορείς. Συνεργασίες με δημόσιους φορείς και επαγγελματίες του τουρισμού είναι καίριες για την ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων που βελτιώνουν την εμπειρία του επισκέπτη.
Η πρωτοβουλία «Naxos Smart Island» και η εφαρμογή NAXOS AR που αναπτύξαμε δωρεάν στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας είναι ένα παράδειγμα που υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της AWS και δημόσιων φορέων που είχαν καταλυτικό ρόλο, όπως η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και ο Δήμος Νάξου.
StartupperMAG: Μπορείτε να μας πείτε για το τελευταίο σας μεγάλο project NAXOS AR και τη πρωτοβουλία «Naxos Smart Island»;
Μ. Κόκκινος: Η εφαρμογή NAXOS AR είναι μια καινοτόμος δωρεάν πιλοτική εφαρμογή που ζωντανεύει τον ναό του Απόλλωνα με την περίφημη Πορτάρα στη Νάξο, στην εποχή της ακμής του. Επιτρέπει σε όλους, κάτοικους και επισκέπτες αλλά και σε οποιοδήποτε απομακρυσμένο χρήστη στον κόσμο, να εξερευνούν τον ναό με διαδραστικό τρόπο. Αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας «Naxos Smart Island» και χρησιμοποιεί τεχνολογίες όπως η AR και η τεχνολογία cloud της AWS. Το ευρύτερο έργο «Naxos Smart Island» προσφέρει έξυπνες υποδομές που βελτιώνουν την καθημερινότητα του νησιού γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό η εφαρμογή NAXOS AR αξιοποιεί τεχνολογίες για την αναβάθμιση της εμπειρίας των επισκεπτών κατά την ανακάλυψη του πιο εμβληματικού ίσως ιστορικού μνημείου της περιοχής.
StartupperMAG: Πώς οραματίζεστε το μέλλον της τεχνολογίας AR/VR στην τουριστική βιομηχανία, ιδιαίτερα όσον αφορά τις εικονικές περιηγήσεις μνημείων, και τι ρόλο κατέχει η εταιρεία σας στη διαμόρφωση αυτού του μέλλοντος;
Μ. Κόκκινος: Οι τεχνολογίες AR/VR και η τεχνητή νοημοσύνη ενσωματώνονται στις τουριστικές και πολιτιστικές εμπειρίες, δημιουργώντας ένα κοινό μέσο για την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σε όλο τον κόσμο. Η MOPTIL επιδιώκει τη διάδοση των εφαρμογών αυτών, καθιστώντας τες προσιτές σε κάθε κινητό ή τάμπλετ, αναδεικνύοντας την αξία της Ιστορίας και του πολιτισμού για όλους. Σε 10 χρόνια, προβλέπουμε τη διάθεση γυαλιών με φακούς ως οθόνες προσιτά για το ευρύ κοινό, επιτρέποντας στον κόσμο να συνδέει τον ψηφιακό με τον φυσικό κόσμο με ευκολία. Επίσης, ακόμα πιο πολυαισθητηριακές εμπειρίες που ενεργοποιούν την όραση, την αφή και την ακοή και μεταφέρουν τον χρήστη σε μια άλλη χρονική περίοδο, ενισχύοντας την αίσθηση νοσταλγίας για μια εποχή που δεν βίωσε ποτέ. Αυτή η αίσθηση μας βοηθά να αναδείξουμε μέσα από τα ερείπια που έχουν απομείνει την αξία των ιστορικών μνημείων (ως προς την τέχνη τους, την αρχιτεκτονική, τα κατορθώματα των ανθρώπων).
StartupperMAG: Τι αναμένεται να δούμε στο κοντινό μέλλον από τη MOPTIL;
Μ. Κόκκινος: Η ανάπτυξή μας περιλαμβάνει δύο κύριους άξονες: Κατ’ αρχάς, εστιάζουμε σε νέα τεχνολογικά χαρακτηριστικά και πολυαισθητηριακές εμπειρίες που εξατομικεύουν τις περιηγήσεις, χρησιμοποιώντας XR γυαλιά και ακόμα πιο διαδραστικά avatar. Δεύτερον, επεκτεινόμαστε γεωγραφικά σε νέες αγορές όπως Ιταλία και Μάλτα, διατηρώντας παράλληλα την παρουσία μας στην Ελλάδα και την Ισπανία. Με ενθουσιασμό προχωράμε προς την ανάπτυξη καινοτόμων εμπορικών λύσεων, προωθώντας τη γνώση και την ευαισθητοποίηση για την πολιτιστική κληρονομιά, συμβάλλοντας μέσω της τεχνολογίας σε μια πιο βιώσιμη ανάπτυξη.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Startupper MAG #48
