Καλή χρονιά, έστω και με δύο εβδομάδες καθυστέρηση. Το τελευταίο σημείωμα της στήλης δημοσιεύθηκε την τελευταία ημέρα του 2015 και αυτό που διαβάζατε είναι το πρώτο για το 2016 και θα ευχηθώ η χρονιά που μόλις ξεκίνησε να είναι καλύτερη από εκείνη που τελείωσε πρόσφατα. Κλασική ευχή θα πει κανείς αλλά ας ξεκινήσουμε τη φετινή χρονιά με κάτι θετικό.
Το πρώτο «σημείωμα» του Δημήτρη για το 2016: Ήταν χρονιά ωρίμανσης το 2015;
Ας επιστρέψουμε στα των ελληνικών startups. Αν διαβάζετε …φανατικά τη στήλη, ίσως να παραξενευτείτε από τον τίτλο. Και μπορεί κάποιος να σχολιάσει ότι σε προηγούμενο σημείωμα τόνιζα ότι δεν πρέπει τα ελληνικά startups να νομίζουν ότι έχουν Facebook ή Google. Συνεχίζω να το υποστηρίζω αυτό, αλλά δεν σημαίνει κιόλας ότι δεν πρέπει να παραδειγματιζόμαστε από το τι έχουν κάνει άλλα startups στο εξωτερικό. Τώρα, για όποιον αναρωτιέται γιατί χαρακτηρίζω τη Google ως startup είναι γιατί κάποτε – όχι τόσο παλιά – ήταν και αυτή ένα startup.
Ένα startup για να προχωρήσει χρειάζεται το σωστό μάνατζμεντ. Ένας νέος επιχειρηματίας μπορεί να έχει ιδέες, να είναι πολύ καλός να αλλάξει το υπάρχον status quo σε μία αγορά, ενδεχομένως να είναι και εξαιρετικός στη διαχείριση ανθρώπων. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά είναι αρκετά για να ξεκινήσει ένα startup, όμως, όταν χρειάζεται να περάσει στο επόμενο στάδιο της εξέλιξης της επιχείρησης, τότε η κατάσταση αλλάζει. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, η εμπειρία είναι πολύ σημαντική. Ιδίως όταν μεγαλώνει ταχύτατα μία εταιρεία. Σκεφτείτε ένα startup που στο ξεκίνημα του απασχολεί 8-10 άτομα και μετά από 2 χρόνια μπορεί να έχει φθάσει να απασχολεί 100. Δεν είναι το ίδιο να διαχειρίζεσαι 10 άτομα με τη διαχείριση 100.
Πάμε τώρα στη Google. Ο Σεργκέι Μπριν και ο Λάρι Πέιτζ ξεκίνησαν το 1995 να δουλεύουν πάνω στο project που μετεξελίχθηκε σε εταιρεία το καλοκαίρι του 1998. Η ιδέα εξαιρετική και οι δύο – τότε – νεαροί επιχειρηματίες δεν είχαν πρόβλημα να διαχειριστούν τα τρία πρώτα χρόνια την άνοδο της εταιρείας. Όμως, εκεί στις αρχές του 2000, τα πράγματα άρχισαν να περιπλέκονται. Και τα funds που είχαν επενδύσει στη Google κατάλαβαν το πρόβλημα. Τι έκαναν; Έφεραν ένα έμπειρο στέλεχος, τον τότε 45χρονο Έρικ Σμιντ να αναλάβει τα ηνία. Για όσους δεν το γνωρίζουν ο Σμιντ ήταν μεταξύ 1997 και 2001 ο διευθύνων σύμβουλος της Novell, μίας εταιρείας που μπορεί πολύ να μην θυμούνται, αλλά τη δεκαετία του ’90 ήταν ένας κολοσσός στο χώρο του δικτυακού εξοπλισμού. Ο Σμιντ ήξερε να διαχειρίζεται μεγάλου μεγέθους εταιρείες, οι Μπριν και Πέιτζ όχι. Ο Σμιντ ανέλαβε επικεφαλής «έτρεξε» την εταιρεία και οι δύο ιδρυτές επέστρεψαν στο τμήμα ανάπτυξης. Το αποτέλεσμα ήταν η Google να εξελιχθεί σε έναν πραγματικό κολοσσό και να είναι μία εταιρεία που όλοι θέλουν να δουλέψουν σε αυτήν.
Αυτό, όμως, που πρέπει να προσέξει κανείς είναι τι έκαναν οι ιδρυτές της Google. Κατ’ αρχήν, δέχθηκαν έναν «γέρο» να αναλάβει τα ηνία και όχι μόνο δεν γκρίνιαξαν αλλά κάθισαν στο περιθώριο, τον άφησαν να «τρέξει» το δημιούργημα τους, έμαθαν δίπλα του και όταν ήρθε η ώρα, έχοντας πλέον κάποια εμπειρία, ανέλαβαν αυτοί επικεφαλής. Και η εξέλιξη της Google συνεχίζεται.
Θα μπορούσε να δούμε κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα; Θεωρητικά ναι, πρακτικά μου φαίνεται πολύ δύσκολο και απλώς θα δούμε ορισμένες εξαιρέσεις που θα επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Γιατί είναι χαρακτηριστικό του Έλληνα να θεωρεί ότι αυτός μπορεί να τα κάνει όλα καλύτερα από τους άλλους. Ειλικρινά, ελπίζω να διαψευστώ αλλά περιμένω να δω την εταιρεία που θα τολμήσει να προσλάβει ένα έμπειρο στέλεχος για να την καθοδηγήσει.
Βέβαια, πολλοί θα πουν – και θα έχουν και δίκιο – ότι λόγω ακριβώς της ελληνικής ιδιοσυγκρασίας των Ελλήνων, δεν είναι και εύκολο να βρεις ένα έμπειρο στέλεχος που θα δεχθεί να καθοδηγήσει ένα startup, το οποίο όσο και πολλά υποσχόμενο να είναι, δεν μπορείς να είσαι βέβαιος ότι θα εξελιχθεί σε μεγάλη εταιρεία. Όμως, η κρίση έχει οδηγήσει πολλά στελέχη στην ανεργία, οπότε υπάρχει κάποια ελπίδα. Αν και για να είμαι όσο το δυνατόν πιο σωστός, θα πρέπει να σημειώσω ότι το επίπεδο των στελεχών που αναδείχθηκαν τη δεκαετία του 2000, κατά τη διάρκεια δηλαδή της «φούσκας» είναι τέτοιο που να κάνει εύκολο τον εντοπισμό του κατάλληλου στελέχους για ένα startup. Αλλά αρχή της χρονιάς είναι, ας είμαστε λίγο αισιόδοξοι.
