Νίκη Δανδόλου: «Η Ελλάδα πριμοδοτεί με 1 δισ. ευρώ τους νέους»

H Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκη Δανδόλου μίλησε αποκλειστικά στο StartupperGr για τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης αναφορικά με τη νεανική επιχειρηματικότητα, το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, αλλά και για τους τρόπους, με τους οποίους το Υπουργείο Ανάπτυξης σκοπεύει να στηρίξει και να ενισχύσει τη νεανική επιχειρηματικότητα.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η Νίκη Δανδόλου στο StartupperGr, η κυβέρνηση πριμοδοτεί τους νέους με περίπου 1 δισ. ευρώ μέσα από το Πρόγραμμα «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή 2021-2027», το οποίο είναι το μεγαλύτερο όλου του νέου ΕΣΠΑ. Μιλώντας για τους πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ+), η Ειδική Γραμματέας του Υπουργείου Ανάπτυξης υπογράμμισε ότι «η χώρα μας είναι πρώτη στην ΕΕ στην απορρόφηση των πόρων αυτών».

Την ίδια ώρα, ανέφερε ότι ο εθνικός στόχος είναι να δοθεί το 14% των πόρων του ΕΚΤ σε δράσεις υποστήριξης ειδικά για τους νέους έως 29 ετών. Μάλιστα, έδωσε ιδαίτερη έμφαση στα προγράμματα για νέους που «τρέχει» η ΔΥΠΑ, όπως για παράδειγμα το καινοτόμο πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας στο ψηφιακό μάρκετινγκ για 1.100 άνεργους νέους έως 29 ετών. Το πρόγραμμα αυτό έδωσε τη δυνατότητα σε ανέργους που είχαν ολοκληρώσει επιτυχώς την κατάρτιση και πιστοποίησή τους στο ψηφιακό μάρκετινγκ, να αποκτήσουν αντίστοιχη πολύτιμη εμπειρία. Η επιτυχία του ήταν τέτοια, που η Κομισιόν το ανέδειξε ως «best practice» ανάμεσα στα Κράτη Μέλη.

Όπως τόνισε η κα Δανδολου, «η φιλοδοξία της πολιτείας είναι να μην μετράμε μόνο τους ωφελούμενους από κάθε δράση, αλλά με τον κατάλληλο συντονισμό και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων να έχουμε την πληροφόρηση για το πόσοι από τους ωφελούμενους είτε από προγράμματα επαγγελματικής εμπειρίας ή κατάρτισης πέτυχαν τον απώτερο αλλά βασικό στόχο της απασχόλησης, της βιωσιμότητας».

Τέλος, αναφορικά με τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, η Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου επισήμανε ότι «στα Προγράμματα του ΕΣΠΑ προβλέπονται δράσεις σε διάφορα πεδία, από παραδοσιακούς τομείς μέχρι τομείς αιχμής (STEM για γυναίκες, για πρώτη φορά στα ευρωπαϊκά προγράμματα) και αντίστοιχα η εξέλιξη και αναβάθμιση επιτυχημένων προγραμμάτων».

Σε αυτό το σημείο η  Δανδόλου προανήγγειλε ότι: «έρχονται επικουρικά και τα προγράμματα για την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, που είναι απαραίτητα για την υποστήριξη των γυναικών, ούτως ώστε να συνδυάσουν ευκολότερα τον μητρικό ρόλο με το ρόλο της επιχειρηματία».

Startupper.gr: Ποια μέριμνα προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ αναφορικά με την νεανική επιχειρηματικότητα, την ενίσχυση και ενδυνάμωσή της δια μέσω της επιχορήγησής της;

Νίκη Δανδόλου: Στο ΕΣΠΑ 2021-2027 έχουμε ήδη διατυπώσει ως εθνικό στόχο να δοθεί το 14% των πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ+) διαθέσιμου για τη χώρα μας σε δράσεις υποστήριξης ειδικά για τους νέους έως 29 ετών, που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης (όπως είναι ο ορισμός από το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο).

Ο προϋπολογισμός που αντιστοιχεί στους νέους ανέρχεται σε 1 περίπου δισεκατομμύριο ευρώ μέσα από το συνολικό ποσό άνω των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ που διαθέτει το Πρόγραμμα «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή 2021-2027», το μεγαλύτερο όλου του νέου ΕΣΠΑ. Και σε μια χώρα σαν τη δική μας, με μείωση της ανεργίας τα τελευταία χρόνια, παρά και την πανδημία του κορωνοϊού, παραταύτα με σημαντική ακόμα ανεργία ειδικά στους νέους, είναι προφανές πως είναι κρίσιμο οι πόροι αυτοί να διατεθούν άμεσα και με αντίκρισμα.

Έτσι θα συνεχίσουν και θα ενταθούν δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας καθώς και απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, στο πρότυπο επιτυχημένων δράσεων του ΕΣΠΑ 2014-2020 που ολοκληρώνονται τώρα. Όπως για παράδειγμα το καινοτόμο πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας στο ψηφιακό μάρκετινγκ για 1.100 άνεργους νέους έως 29 ετών μέσω της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), που έδωσε τη δυνατότητα σε ανέργους που είχαν ολοκληρώσει επιτυχώς την κατάρτιση και πιστοποίησή τους στο ψηφιακό μάρκετινγκ, να αποκτήσουν αντίστοιχη πολύτιμη εμπειρία και το οποίο μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέδειξε ως «best practice» ανάμεσα στα Κράτη Μέλη. Ή το πρόγραμμα επιχορήγησης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών με έμφαση στην ψηφιακή οικονομία 3.000 ανέργων νέων 18 έως 29 ετών, όπου μόλις πριν λίγες μέρες έκλεισαν οι αιτήσεις και αφορά την ενίσχυση ανέργων νέων ελεύθερων επαγγελματιών για τη δημιουργία επιχειρήσεων που θα υιοθετήσουν προηγμένες ψηφιακές πρακτικές σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων τους, από τα γραφεία μέχρι τους χώρους παραγωγής και από την αποθήκη μέχρι τη διανομή των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους, όπως επιτάσσουν άλλωστε οι απαιτήσεις της «4ης Βιομηχανικής Επανάστασης» (Industry 4.0).

To καινούριο είναι πως παρεμβαίνουμε ταυτόχρονα στη διαθεσιμότητα των πόρων, την απλοποίηση των διαδικασιών, αλλά και την εξατομικευμένη υποστήριξη των νέων. Το τελευταίο είναι η ειδοποιός διαφορά για τα μελλοντικά προγράμματα, καθώς οι νέοι μας – όπως σε όλη την Ευρώπη – είναι απαραίτητο να υποστηρίζονται όχι μόνο με χρηματοδότηση, αλλά με συμβουλευτική στον επιχειρηματικό τους σχεδιασμό ή τις δεξιότητες που χρειάζονται για να επιτύχουν τους στόχους της επιχείρησής τους. Ακριβώς για να είναι η επιχείρηση βιώσιμη και στο μέλλον.

Έτσι θα έχουμε την υιοθέτηση εργαλείων όπως το «Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης» της ΔΥΠΑ – ΟΑΕΔ, καθώς και τον «Ατομικό λογαριασμό δεξιοτήτων» μέσα από το skills.gov.gr, που τι σημαίνει; Πως δεν θα υπάρχει μόνο η κάρτα ανεργίας, αλλά ουσιαστικά ένας πλήρης ατομικός φάκελος, καθοδήγησης, συμβουλευτικής, ή κατάλληλης παραπομπής σε προγράμματα δεξιοτήτων. Μια ολιστική προσέγγιση, όπως ζητά εδώ και πολλά έτη η ΕΕ, πρόσφατα θεσμοθετήθηκε από τα συναρμόδια Υπουργεία και θα εφαρμόσουμε στο νέο ΕΣΠΑ. Φέρνοντας οφέλη προς τους νέους μας, όχι μόνο βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα.

Startupper.gr:  Υπάρχει κάποια ξεχωριστή έμφαση στις γυναίκες; Σκέφτεστε να τις ενισχύσετε περαιτέρω προκειμένου με τη σειρά τους να προχωρήσουν στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων; Εάν ναι, με ποιον τρόπο και προς ποια κατεύθυνση;

Νίκη Δανδόλου: Πάντοτε είναι αναγκαίος όρος (κυριολεκτικά και κανονιστικά) στο σύνολο των Προγραμμάτων του  ΕΣΠΑ η τήρηση των Αρχών της ισότητας των φύλων και των μη διακρίσεων. Πολλώ δε μάλλον στο Πρόγραμμα για το Ανθρώπινο Δυναμικό, όπου πρόκειται να χρηματοδοτηθούν πολλές πτυχές του ευρωπαϊκού και εθνικού στρατηγικού πλαισίου για την ισότητα.

Ειδικά για την επιχειρηματικότητα των γυναικών, προβλέπονται δράσεις σε διάφορα πεδία, από παραδοσιακούς τομείς μέχρι τομείς αιχμής (STEM για γυναίκες, για πρώτη φορά στα ευρωπαϊκά προγράμματα) και αντίστοιχα η εξέλιξη και αναβάθμιση επιτυχημένων προγραμμάτων.

Να θυμίσω κι εδώ ένα σχετικό πρόγραμμα που είναι ανοιχτό τώρα και ως τις 25 Νοεμβρίου 2022, πρόκειται για το β΄ κύκλο του προγράμματος επιχορήγησης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών απασχόλησης 1.000 νέων ελεύθερων επαγγελματιών 18 έως 29 ετών με έμφαση στις γυναίκες. Στόχος της 12μηνης αυτής δράσης είναι η προώθηση στην αυτό-απασχόληση ανέργων  νέων, κατά πλειοψηφία γυναικών, με συνολικό ποσό 43,4 εκατομμύρια ευρώ και ποσό ενίσχυσης ανά νέα επιχείρηση τα 14.800 ευρώ, που καταβάλλεται σε 3 εύκολα χρονικά ορόσημα.

Όπως γίνεται για όλα τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, η αίτηση χρηματοδότησης και τα αντίστοιχα επιχειρηματικά σχέδια υποβάλλονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων (στη διεύθυνση www.ependyseis.gr που λειτουργεί από το 2006 και σύντομα πρόκειται να αναβαθμιστεί επίσης).

Startupper.gr: Πώς θα διασφαλίσετε -με κατά το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό επιτυχίας- τον παράγοντα της βιωσιμότητας των δυνητικά υπό διαμόρφωση επιχειρήσεων και δη από την πλευρά των γυναικών;

Νίκη Δανδόλου: Αναφέραμε νωρίτερα πως η συμβουλευτική, mentoring, η εξατομικευμένη προσέγγιση, θα συνεισφέρουν θετικά στο σχεδιασμό περισσότερο βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων και επιχειρήσεων.

Επίσης θα συγχρηματοδοτηθεί οριζόντια η εκπαίδευση σε βασικές ψηφιακές γνώσεις και η αναβάθμιση σχετικών δεξιοτήτων μεγάλων κατηγοριών του πληθυσμού, προφανώς και των γυναικών, καθώς έχει διαγνωσθεί πως έχουν συχνότερα έλλειμμα εκεί,  και αυτό είναι πολύ σημαντικό οριζόντιο προσόν στην εποχή μας, ανεξάρτητα του κλάδου της επιχείρησης.

Τέλος έρχονται εδώ επικουρικά και τα προγράμματα για την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, που είναι απαραίτητα για την υποστήριξη των γυναικών ούτως ώστε να συνδυάσουν ευκολότερα τον μητρικό ρόλο με το ρόλο της επιχειρηματία.

Startupper.gr: Ποια είναι η κεντρική ιδέα, μα και η στόχευση του προγράμματος επιχορήγησης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών απασχόλησης 1.000 νέων με έμφαση στις γυναίκες; Υπάρχουν συγκεκριμένα KPIs που επιθυμείται από την πλευρά της Πολιτείας να επιτευχθούν;

Νίκη Δανδόλου: Πέρα από τα οφέλη που ήδη συζητήσαμε, τα προγράμματα αυτά θα υλοποιήσουν την νέα Εθνική Στρατηγική για τις Ενεργητικές Πολιτικές Απασχόλησης, που αποτελεί το πλαίσιο για την εφαρμογή των ΕΠΑ στη χώρα και σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση και εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για τη Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση, την Πιστοποίηση, τη Συμβουλευτική και τις προδιαγραφές υλοποίησης της πρακτικής άσκησης, στοχεύει στην αποκατάσταση των αντίστοιχων χρόνιων αδυναμιών.

Αντλώντας από την εμπειρία της πιλοτικής εφαρμογής ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης στην περιοχή της Ελευσίνας, αλλά και από πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του Μηχανισμού Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας και την εξειδίκευση αυτών των αναγκών σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, θέλουμε να πάμε σε μια νέα εποχή στο πώς σχεδιάζονται και υλοποιούνται τέτοια προγράμματα. Επίσης, στο ΕΣΠΑ όλα τα  συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα συνεχιζόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο θα είναι υποχρεωτικά πιστοποιημένα.

Χρειάζεται και θα εφαρμοστεί ένα βελτιωμένο πλαίσιο για την αποτελεσματική αντιστοίχιση της προσφοράς και της ζήτησης σε όρους δεξιοτήτων, την παρακολούθηση των επαγγελματικών τάσεων, τη συστηματική μέτρηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, την αξιολόγηση και βελτίωση των μοντέλων χρηματοδότησης ώστε να μετράται η ενίσχυση της απασχολησιμότητας των ωφελούμενων. Γιατί, να κάνω μία παρένθεση και να αναφέρω ότι εμείς στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων είμαστε υπεύθυνοι για την απορρόφηση των Κοινοτικών πόρων και αυτή τη στιγμή είμαστε η πρώτη χώρα στην ΕΕ στην απορρόφηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου σε απόλυτες τιμές. Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό.

Η φιλοδοξία της πολιτείας είναι να μην μετράμε μόνο τους ωφελούμενους από κάθε δράση, αλλά με τον κατάλληλο συντονισμό και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων να έχουμε την πληροφόρηση για το πόσοι από τους ωφελούμενους είτε από προγράμματα επαγγελματικής εμπειρίας ή κατάρτισης πέτυχαν τον απώτερο αλλά βασικό στόχο της απασχόλησης, της βιωσιμότητας.

Το είχε υπογραμμίσει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης από τον Ιανουάριο του 2020, στο Πρώτο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο του ΕΣΠΑ 2021-2027: «Η χώρα μας παρουσιάζει σήμερα πολύ χαμηλές επιδόσεις όσον αφορά την εκπαίδευση των εργαζομένων με τα προγράμματα κατάρτισης, αυτό το οποίο ονομάζουμε στη γλώσσα των τεχνοκρατών reskilling και upskilling. Θα επιτεθούμε μετωπικά σε αυτή την πηγή αναπτυξιακής καθυστέρησης. Χρειάζεται μια συλλογική προσπάθεια, προκειμένου ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός επιχειρήσεων να αποκτήσουν μία συνεκτική στρατηγική εκπαίδευσης και επανεκπαίδευσης εργαζομένων και υιοθέτησης σύγχρονων μεθόδων διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού».

Σήμερα έχουν γίνει τα κατάλληλα βήματα για να υπηρετήσουμε το στόχο αυτό. Επίσης το 2023 θα είναι το Ευρωπαϊκό έτος για τις δεξιότητες. Όλα συνηγορούν στο να επιτύχουμε όχι μόνο απορρόφηση, αλλά αναβαθμισμένη αξιοποίηση των επιχορηγήσεων της απασχόλησης και των δεξιοτήτων, ειδικά για τις ευάλωτες αυτές κατηγορίες. Των νέων, των γυναικών, κ.α.

Startupper.gr: Τι βρίσκεται στο ευρύτερο pipeline σε σχέση με το ΕΣΠΑ και την απασχόληση;

Νίκη Δανδόλου: Στο νέο ΕΣΠΑ έχουν προβλεφθεί ευρείες δράσεις για την αντιμετώπιση της ανεργίας και ενίσχυση της απασχόλησης, την προώθηση στην αγορά εργασίας ατόμων που αναζητούν εργασία με έμφαση στους μακροχρόνια άνεργους, γυναίκες και άλλες ευάλωτες ομάδες,  την προώθηση της ισότιμης συμμετοχής των δύο φύλων στην αγορά εργασίας, τη μείωση του gender gap, του «glass ceiling».

Εμβληματικά έργα έχουν προγραμματιστεί από τα συναρμόδια Υπουργεία πολιτικής, όπως το «Α ένσημο», δηλαδή η επιδότηση νέων θέσεων εργασίας για 35.000 νέους (18-29 ετών) χωρίς προηγούμενη εργασιακή εμπειρία με προϋπολογισμό 110 εκατομμύρια ευρώ, τα Ανοιχτά Προγράμματα ένταξης στην αγορά εργασίας με έμφαση σε μακροχρόνια ανέργους και γυναίκες με προϋπολογισμό 200 εκατομμύρια € και τα νέα Προγράμματα ενίσχυσης της νεανικής επιχειρηματικότητας, με έμφαση στην πράσινη, ψηφιακή, και γαλάζια οικονομία και σε τομείς υψηλής αναπτυξιακής αιχμής με προϋπολογισμός 80 εκατομμύρια ευρώ.

Σε συνδυασμό με τις παράλληλες δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι ευρωπαϊκοί πόροι μπορεί να μην επαρκούν για κάθε ανάγκη, σίγουρα όμως προκύπτει ένα πολύ σεβαστό σύνολο χρηματοδοτήσεων, που με τον σωστό σχεδιασμό και υλοποίηση μπορεί να αλλάξει πραγματικά τα δεδομένα στην ελληνική αγορά εργασίας και το ανθρώπινο δυναμικό μας. Κάτι που είναι με τη σειρά του απαραίτητη συνθήκη για την ανάπτυξη της χώρας μας.

Περισσότερες πληροφορίες στις ιστοσελίδες:
www.espa.gr
www.empedu.gov.gr 
www.dypa.gov.gr