Το Γενικό Βασικό Εισόδημα ή Universal Basic Income αρχίζει σιγά – σιγά να παίρνει σάρκα και οστά ξεφεύγοντας από τη θεωρία. Αν και έχουν γίνει και γίνονται δοκιμές σε διάφορες χώρες η Φινλανδία έχει προσεγγίσει πιο οργανωμένα το θέμα και ακολουθεί εντός του 2017 ο Καναδάς με ένα δοκιμαστικό πρόγραμμα τριών ετών που θα υλοποιηθεί στο Οντάριο.
Το θέμα του εγγυημένου εισοδήματος σαν παροχή από το κράτος συζητιέται όλο και πιο πολύ από μεγάλους επιχειρηματίες, χρηματοοικονομικά στελέχη, οικονομολόγους, φιλοσόφους αλλά και πολιτικούς σαν ένα εναλλακτικό σύστημα κοινωνικής προστασίας κυρίως λόγω την επέλασης της τεχνολογίας στην παραγωγή και στις επιχειρήσεις.
Στα εργοστάσια τα ρομπότ αυξάνονται συνεχώς στις γραμμές παραγωγής, με το παγκόσμιο μέσο όρο να είναι 0.66 ρομπότ ανά 100 εργάτες, με τη Ν. Κορέα, Ιαπωνία και Γερμανία να έχουν 4,78 – 3,14 – 2,92 ρομπότ ανά 100 εργάτες αντίστοιχα. Και όσο αυξάνουν τα ρομπότ τόσο το αρχικό υψηλό κόστος ανάπτυξης τους μειώνεται.
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες το 60% με 90% των θέσεων εργασίας απειλούνται από ρομπότ ενώ και στις αναπτυγμένες χώρες υπολογίζεται να χαθούν περίπου οι μισές θέσεις εργασίας τα επόμενα δέκα χρόνια.
Δουλειές όπως εκτιμητές ρίσκου ασφαλειών, ασφαλιστές, χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι, υπάλληλοι εξυπηρέτησης πελατών, εργάτες στον αγροτικό, βιομηχανικό και κατασκευαστικό τομέα, οδηγοί φορτηγών, ταχυδρόμοι, εργαζόμενοι στα Fast Food κ.α. θέσεις, θα αντικατασταθούν είτε από ρομπότ είτε από Τεχνητή Νοημοσύνη.
Το Γενικό Βασικό Εισόδημα προβλέπεται να δίνεται από κρατικούς πόρους σε όλους άνω των 18, και το ποσό κυμαίνεται από 500 δολ./μήνα στη Κένυα μέχρι τα 1.320 δολ./μήνα στο Καναδά και 2.600 δολ/μηνα στην Ελβετία, η οποία όμως το απέρριψε μετά από δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιούνιο.
Μια εκτίμηση για την υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος στις Η.Π.Α., με την εξαίρεση των παιδιών, των συνταξιούχων και των οικογενειακών εισοδημάτων πάνω από 100.000 δολ./έτος, το κόστος για το κράτος για μηνιαίο εισόδημα 1.000 δολ. θα φτάσει το 1,5 τρισ. δολ.
Οι υποστηρικτές του αναφέρουν ότι με αυτό το τρόπο ο κόσμος και θα καταναλώνει σχετικά άνετα έστω τα βασικά προϊόντα και θα διατηρείται η ζήτηση ενώ εφόσον δεν θα υπάρχει το άγχος της επιβίωσης ο κόσμος θα ασχοληθεί ακόμα πιο ενεργά με δημιουργικές και ερευνητικές ασχολίες αλλά και με την επιχειρηματικότητα.
Οι διαφωνούντες με το Γενικό Βασικό Εισόδημα αναφέρουν ότι σε βάθος χρόνου τα κράτη δεν θα μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά τις παροχές αυτές, ότι πρόκειται για αντιπαραγωγικό μέτρο ενώ θα αυξήσει τον πληθωρισμό. Βέβαια όπου έχει δοκιμαστεί δεν έχουν παρατηρηθεί παρόμοια φαινόμενα.
Παραδείγματα υλοποίησης
Η πολιτεία της Αλάσκα από το 1982 δίνει μέρισμα στους κατοίκους της από τις επενδύσεις που κάνει το ταμείο Alaska Permanent Fund με κυμαινόμενα ποσά, μειώνοντας το ποσοστό της φτώχειας στη πολιτεία.
Στη Ναμίμπια το 2008 διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις πραγματοποίησαν ένα τοπικό πρόγραμμα βασικού εισοδήματος ρίχνοντας το ποσοστό υποσιτιζόμενων παιδιών από το 42% στο 10%, αυτό της φτώχειας αλλά και της εγκληματικότητας.
Στην Κένυα τον περασμένο Απρίλιο έχει αρχίσει ένα δοκιμαστικό πρόγραμμα 30 εκατ. δολ το οποίο θα καλύπτει 6.000 ανθρώπους για 10 με 15 έτη με ένα βασικό μηναίο εισόδημα.
Η Φινλανδία θα δοκιμάσει μηνιαίο εισόδημα 550 ευρώ σε 10.000 εργαζόμενους με συγκεκριμένα κριτήρια.
Η πόλη της Ουτρέχτης στην Ολλανδία θα δώσει δοκιμαστικά 980 ευρώ σε όλους με ελάχιστα κριτήρια.
