Η ελληνική επιχειρηματικότητα ιδιαίτερα η μικρή και η μεσαία είναι όχι μόνο ο κινητήριος μοχλός της ελληνικής οικονομίας αλλά και βασικό συνθετικό στοιχείο της κοινωνικής συνοχής. Η ανάπτυξή της σε σταθερές βάσεις είναι το μεγάλο στοίχημα και το βασικότερο προαπαιτούμενο για να τεθεί η ελληνική οικονομία σε σταθερή τροχιά ανόδου.
Υπό αυτό το πρίσμα και αποτυπώνοντας τα οικονομικά στοιχεία πάνω από 8.000 εταιρειών η Grant Thorton επιχειρεί σε έρευνά της να σκιαγραφήσει την εικόνα της ελληνικής επιχειρηματικότητας στο σύνολό της και να απαντήσει σε μια σειρά από ερωτήματα αναφορικά με την χρηματοοικονομική της δομή χρησιμοποιώντας ως κύρια κριτήρια αναφοράς το μέγεθος και τον κλάδο δραστηριοποίησης κάθε εταιρείας. Απώτερος σκοπός να ξεκινήσει μια ευρύτερη συζήτηση για τις προοπτικές αλλά και τις προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει στα έτη που έρχονται και τις δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν.
Στοιχεία:
• 8.140 εταιρείες χωρισμένες σε 4 κατηγορίες με βάση τις πωλήσεις για το έτος 2013
• Εταιρείες με κύκλο εργασιών κάτω από € 2 εκατ.: Μίκρο
• Εταιρείες με κύκλο εργασιών από € 2 εκατ. έως και € 50 εκατ.: Μικρές και Μεσαίες
• Εταιρείες με κύκλο εργασιών από € 50 εκατ. έως € 250 εκατ.: Μεγάλες
• Εταιρείες με κύκλο εργασιών από € 250 εκατ. και άνω: Πολύ Μεγάλες
Η ελληνικη επιχειρηματικοτητα με μια πρώτη ανάγνωση
Υπάρχει ομοιογένεια στις εταιρείες του δείγματος;
Ναι ανεξαρτήτως μεγέθους. Η γενική τάση είναι ίδια. Μείωση του κύκλου εργασιών, μείωση των περιθωρίων κέρδους, ανάγκη χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης, αδυναμία πραγματοποίησης επενδύσεων, ιδιαίτερα σε εταιρείες με υψηλό δανεισμό ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις δεν φαίνεται να μπορεί να αποπληρωθεί.
Υπάρχει ένας μικρός αριθμός εταιρειών που ορίζουν την αγορά;
Ναι, το 4% των εταιρειών πραγματοποιεί το 76% του κύκλου εργασιών και απασχολεί το 36% των εργαζομένων. Αντίθετα το 96% των εταιρειών (Μικρομεσαίες και Μικρές) πραγματοποιεί το 24% του κύκλου εργασιών και απασχολεί το 64% των εργαζομένων.
Ποια είναι η πορεία και η θέση εταιρειών ανάλογα με την κατηγορία στην οποία βρίσκονται (Πολύ Μεγάλες, Μεγάλες, Μικρομεσαίες, Μίκρο);
Το μέγεθος αποτελεί κρίσιμο παράγοντα βιωσιμότητας. Σε πολλές περιπτώσεις όμως παρατηρούμε ότι το μέγεθος στερεί την ευελιξία, με αποτέλεσμα να φαίνεται ότι οι Μικρομεσαίες και Μίκρο εταιρείες δείχνουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στις τρέχουσες συνθήκες.
Έχουν ξεπεράσει οι επιχειρήσεις την κρίση;
Το 2013 φαίνεται να είναι ένα έτος ανάκαμψης για αρκετούς κλάδους, όχι όμως για το σύνολό τους. Το βασικό πρόβλημα παραμένει η έλλειψη ρευστότητας ειδικά σε επιχειρήσεις με επιβαρυμένη χρηματοοικονομική δομή λόγω του υπερδανεισμού.
Πόσο έντονα βίωσαν οι επιχειρήσεις την κρίση;
Ιδιαίτερα έντονα ανεξαρτήτως μεγέθους. Σε πολλούς κλάδους η πτώση των πωλήσεων ήταν δραματική, ενώ και σε αυτούς που έδειξαν μικρότερη μείωση η συμπίεση των περιθωρίων κέρδους αποτέλεσε τον κανόνα. Η αύξηση του κόστους δανεισμού η έλλειψη ρευστότητας, η αδυναμία των μετόχων να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις και ο αυξημένος πιστωτικός κίνδυνος αποτελεί έναν ιδιαίτερα εκρηκτικό συνδυασμό για την επιβίωση των επιχειρήσεων. Σε καλύτερη θέση βρίσκονται όσοι δεν είχαν μεγάλη δανειακή επιβάρυνση.
Ποια είναι η θέση των Μικρών και Μεσαίων εταιρειών στην αγορά;
Αποτελούν τον συνεκτικό ιστό της οικονομίας καθώς απασχολούν το 64% των εργαζομένων των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Αδυναμία εύρεσης χρηματοδότησης που αντιμετωπίστηκε με σημαντική περικοπή δαπανών προκειμένου να επιβιώσουν. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι αποτελούν την κατηγορία εκείνη που προχώρησε στη μεγαλύτερη μείωση του καθαρού δανεισμού της.
Είναι ο υφιστάμενος δανεισμός των εταιρειών βιώσιμος;
To 2013 το 45% του τραπεζικού δανεισμού είναι βραχυπρόθεσμος. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στο 2014 θα πρέπει να αποπληρωθούν ή να αναδιαρθρωθούν με άλλους όρους € 28,5 δις τραπεζικές υποχρεώσεις. Τα στοιχεία δείχνουν μεγάλο αριθμό εταιρειών αλλά και κλάδους στους οποίους ο δανεισμός δεν είναι βιώσιμος.
Συνδέεται και πόσο το μερίδιο της αγοράς που κατέχει με τη βιωσιμότητα μιας εταιρείας;
Ναι, κλάδοι όπου δεν υπάρχουν εταιρείες με δεσπόζουσα συμμετοχή, παρουσιάζουν μεγαλύτερες ανάγκες χρηματοδότησης. Ακόμα όμως και σε αυτούς όπου υπάρχουν εταιρείες με δεσπόζουσα συμμετοχή, τα περιθώρια κέρδους έχουν μειωθεί δυσχεραίνοντας τη χρηματοοικονομική θέση των εταιρειών.
Ποιες είναι οι προοπτικές των επιχειρήσεων;
Φαίνεται ότι οι επιχειρήσεις έχουν προσαρμόσει τα κόστη τους για να αντιμετωπίσουν την μειωμένη δραστηριότητα. Σε κλάδους ή επιχειρήσεις με υψηλό δανεισμό οι προοπτικές δεν είναι ευοίωνες. Αντίθετα σε επιχειρήσεις και κλάδους με ικανοποιητικά επίπεδα δανεισμού, υπάρχουν προοπτικές, ιδιαίτερα εάν βρεθεί τρόπος να έχουν πρόσβαση σε καινούργιες χρηματοδοτήσεις, είτε από μετόχους είτε από τράπεζες.
Μπορείτε να δείτε ολόκληρη τη μελέτη της Grant Thorton πατώντας εδώ.
