Metaverse: Η νέα μεγάλη επανάσταση του διαδικτύου είναι εδώ

Πόσοι άραγε από εσάς, εν μέσω μιας πολύ δύσκολης και κουραστικής μέρας στη δουλειά, δεν έχετε ευχηθεί να μπορούσατε μόνο με μία κίνηση να μεταφερθείτε σε κάποια παραλία; Αυτή η σκέψη, όμως, αναγκαστικά φεύγει γρήγορα από το μυαλό σας, καθώς πέρα από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί ποτέ στον πραγματικό κόσμο. Σωστά; Ή μήπως όχι; Χάρη στη ραγδαία ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, το σενάριο αυτό ίσως και να μην είναι τόσο ουτοπικό στο μέλλον.

Η λέξη «κλειδί» που ψάχνουμε σε αυτήν την περίπτωση είναι το metaverse, ένας από τους πιο viral όρους της περασμένης χρονιάς.

Η έννοια του metaverse καθιερώθηκε στη συνείδηση όλων μας όταν ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ ανακοίνωσε το rebranding της εταιρείας του, από Facebook σε Meta, τονίζοντας πως το μέλλον του Διαδικτύου δεν ανήκει στα μέσα μαζικής δικτύωσης, αλλά σε ένα νέο «παράλληλο» κόσμο εικονικής ή επαυξημένης πραγματικότητας, όπου οι χρήστες θα μπορούν να συμμετέχουν με όλες τις αισθήσεις τους.

Ο Ζάκερμπεργκ βέβαια δεν είναι ο μόνος που πιστεύει στη μεγάλη προοπτική του metaverse. Τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Microsoft και η Apple έχουν κάνει και εκείνοι σημαντικά ανοίγματα στον τομέα, επενδύοντας σε δικές τους πλατφόρμες και ψηφιακά εργαλεία. Το κομμάτι, όμως, που φαίνεται να έχει πραγματικά «απογειωθεί» είναι οι real estate επενδύσεις στο εικονικό αυτόν κόσμο. Ναι, καλά ακούσατε. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι επενδύσεις σε εικονικά ακίνητα και οικόπεδα φέρεται να αγγίζουν τα 2 δισ. δολάρια.

Φυσικά, από την ιστορική αυτή στιγμή για το μέλλον της τεχνολογίας δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι Startups, οι οποίες αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση του metaverse. Πάμε, λοιπόν, να γνωρίσουμε τι υπάρχει στα σκαριά για τον συναρπαστικό αυτό «εικονικό» κόσμο.

Τί ακριβώς είναι το Metaverse

Ίσως, πολλοί από εμάς να ακούσαμε για πρώτη φορά τον όρο metaverse, όταν ο ιδρυτής της Facebook, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ανακοίνωσε τη μετονομασία της εταιρείας του από Facebook σε Meta.

Αναλογιζόμενοι τη «παντοδυναμία» της Facebook όλα αυτά τα χρόνια, η κίνηση αυτή του Ζάκερμπεργκ σόκαρε πολλούς, ωστόσο ο ίδιος αποκάλυψε πως αυτό που πραγματικά επιθυμούσε ήταν να κάνει πραγματικότητα το πιο «τρελό» παιδικό του όνειρο. Ένα όνειρο που αφορά τη δημιουργία μιας νέας ψηφιακής πραγματικότητας, πολύ διαφορετικής από αυτή της Facebook.

«Μπορείτε να σκεφτείτε έναν κοινόχρηστο ψηφιακό κόσμο, ένα virtual σκηνικό, μέσα στο οποίο θα μπορείτε να ζήσετε εμπειρίες που δεν είναι αληθινές, αλλά μοιάζουν πάρα πολύ σαν να είναι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο ίδιος, εξηγώντας το όραμά του.

Με αυτόν τον τρόπο ο Ζάκερμπεργκ προχώρησε αποφασιστικά στο rebranding της εταιρείας του και στη μετατροπή του Facebook από ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης, σε πλατφόρμα εικονικής πραγματικότητας. Έτσι, λοιπόν, έριξε τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός virtual κόσμου, όπου ο χρήστης μπορεί σε μεγάλο βαθμό να πάρει στην κυριολεξία τα πράγματα στα χέρια του και να σχεδιάσει τη ζωή του όπως εκείνος την επιθυμεί.

Σύμφωνα με τον ιδρυτή της Facebook, όταν ο νέος αυτός «παράλληλος» κόσμος λάβει σάρκα και οστά: «Στο μέλλον θα μπορείς να τηλεμεταφέρεσαι στιγμιαία ως ολόγραμμα, ώστε να βρίσκεσαι στο γραφείο χωρίς να μετακινηθείς, σε μια συναυλία με φίλους ή στο σαλόνι του συντρόφου σου».

Για να καταλάβουμε καλύτερα τη σημασία της έννοιας metaverse, δεν έχουμε παρά να ανατρέξουμε στην ελληνική ρίζα της λέξης, η οποία προέρχεται από τη συνένωση της ελληνικής «μετά» και της «universe», η οποία μεταφράζεται σε «Διάστημα». Άλλωστε, ο Ζάκερμπεργκ πάντοτε εξέφραζε ανοιχτά τον θαυμασμό του για την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.

Η αγάπη του αυτή διαφαίνεται σε παλαιότερη ανάρτησή του αναφερόμενος στο νέο του εγχείρημα, η οποία είχε ως εξής: «Έχω σπουδάσει κλασικές σπουδές και η λέξη meta προέρχεται από την ελληνική που σημαίνει επέκεινα. Για μένα συμβολίζει ότι υπάρχουν πάντα περισσότερα να χτίσουμε και ότι υφίσταται πάντα ένα επόμενο κεφάλαιο στην Ιστορία».

Πώς θα λειτουργεί αυτή η νέα “εικονική” πραγματικότητα 

Η υλοποίηση του metaverse περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ψηφιακού περιβάλλοντος, σαν εκείνο του Διαδικτύου, με τη διαφορά ότι θα μπορεί να «σωματοποιηθεί» και να επεκταθεί στο σύνολο των αισθήσεων του ανθρώπου.

Ο χρήστης θα εισέρχεται σε αυτό το virtual περιβάλλον με τη βοήθεια του κατάλληλου εξοπλισμού, καθώς και των συσκευών επαυξημένης πραγματικότητας. Όπως προανήγγειλε ο Ζάκερμπεργκ: «Θα υπάρξουν νέοι τρόποι διαδραστικότητας με συσκευές που θα είναι πολύ πιο φυσικές από το άγγιγμα του πληκτρολογίου ή το πάτημα ενός κουμπιού. Θα κάνετε κινήσεις ή θα προφέρετε λέξεις.

Θα αρκεί ακόμη και να σκεφτείτε μία ενέργεια για να υλοποιηθεί». Μια απλή μετάβαση στον κόσμο του metaverse, σύμφωνα με ένα βίντεο του αμερικανικού κολοσσού του retail, Walmart, μπορεί να υλοποιηθεί ως εξής: Πρώτα φοράτε τη μάσκα εικονικής πραγματικότητας. Μετά επιλέγετε το εικονίδιο του σούπερ μάρκετ. Κατευθείαν μεταφέρεστε εικονικά στο εσωτερικό του και δέχεστε την καθοδήγηση της εκπροσώπου του, ή, για την ακρίβεια, του avatar της. Στη συνέχεια μπορείτε να κάνετε βόλτες στους εικονικούς του διαδρόμους, να επιλέξετε τα εικονικά προϊόντα που χρειάζεστε και να τα ρίξετε στο εικονικό καρότσι σας. Αφού ολοκληρώσετε τις αγορές σας, επιλέγετε τον τρόπο πληρωμής: Τραπεζική κάρτα, ή κρυπτονόμισμα; Η επίσκεψή σας στο σούπερ μάρκετ ολοκληρώθηκε. Έπειτα από 10 λεπτά, τα ψώνια έχουν φτάσει στην πόρτα σας. Την πραγματική, αυτή τη φορά.

Όλα αυτά χωρίς να χρειαστεί να βγείτε από το σαλόνι του σπιτιού σας. Ακούγεται ως σενάριο επιστημονικής φαντασίας; Και όμως, ακριβώς έτσι σχεδιάζουν τις αγορές του μέλλοντος αρκετές μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες.

Με λίγα λόγια, το metaverse είναι ουσιαστικά ένας συνδυασμός από πλατφόρμες διασκέδασης, gaming, shopping κ.ά. στις οποίες οι άνθρωποι θα μπορούν να αλληλεπιδρούν με διαφορετικούς τρόπους.

Όπως σημειώνει ο συνιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος της εταιρείας τυχερών παιχνιδιών και blockchain ANIMOCA BRANDS, Vat Siu: «Η πραγματικότητα θα υπάρχει σε ένα φάσμα που θα κυμαίνεται από τη φυσική έως την εικονική (VR), αλλά ένα σημαντικό κομμάτι του χρόνου μας θα το περνάμε κάπου μεταξύ αυτών των δύο, σε κάποια μορφή επαυξημένης πραγματικότητας (AR). Η επαυξημένη πραγματικότητα θα είναι ένα φυσιολογικό μέρος της καθημερινής μας ζωής. Οι εικονικοί σύντροφοι θα παρέχουν πληροφορίες, σχόλια, ενημερώσεις και συμβουλές σχετικά με θέματα που σας αφορούν, τόσο σε εικονικούς όσο και σε πραγματικούς χώρους. Αυτές οι πτυχές της πραγματικότητας δεν θα συγκρούονται, αλλά αντίθετα θα ενισχύουν η μία την άλλη».

Τα πράγματα στο παράλληλο αυτό σύμπαν θα λειτουργούν όπως και στον πραγματικό κόσμο. Οι χρήστες θα μπορούν να αγοράσουν ή να ανταλλάξουν γη, κτίρια και άλλα ψηφιακά assets που υπάρχουν στο metaverse. Επίσης, θα μπορούν να περιπλανηθούν στον χώρο χρησιμοποιώντας τα προσωποποιημένα avatars τους. Φυσικά, τα avatars αυτά θα είμαστε εμείς. Μιας και κάθε avatar είναι μια ρέπλικα της πραγματικής εμφάνισης του χρήστη και θα μπορεί να κάνει στο metaverse ό,τι έχει τη δυνατότητα και στην πραγματική καθημερινότητά του.

Πώς προετοιμάζονται οι εταιρείες για τη νέα εικονική πραγματικότητα 

Βέβαια, όλα αυτά δεν μπορούν απλώς να υλοποιηθούν τη δεδομένη στιγμή με τη χρήση ενός συμβατικού υπολογιστή, ή απλώς με το πάτημα ενός κουμπιού. Χρειάζονται εργαλεία επαυξημένης πραγματικότητας, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας και μία σειρά από άλλες τεχνολογικές καινοτομίες που θα μπορούν να εντάξουν κάποιον σε αυτό το εικονικό περιβάλλον.

Οι τεχνολογίες που έχουμε αυτή τη στιγμή στη διάθεσή μας απέχουν αρκετά από το ιδανικό. Πιο συγκεκριμένα, αυτό που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι μία σειρά εμβρυακών ψηφιακών χώρων, όπως το Horizon του Facebook, το Fortnite της Epic Games, ο ψηφιακός χώρος του Roblox για παιχνίδια και δημιουργία παιχνιδιών και ο ψηφιακός κόσμος Decentral που βασίζεται στην τεχνολογία blockchain. Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε ότι όλοι τους έχουν σαφή όρια, ξεχωριστούς κανόνες, στόχους και διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Το γεγονός αυτό δεν πτοεί τις εταιρείες, οι οποίες η μία μετά την άλλη επενδύουν όλο και πιο συστηματικά στο metaverse. Πρωτοπόρος στο εγχείρημα αυτό δεν θα μπορούσε να είναι βέβαια κανείς άλλος πέρα από τη Meta. Άλλωστε, η προσήλωση του Ζάκερμπεργκ στο σχέδιό του φάνηκε και από τα 10 δισ. δολάρια που άγγιξε η αρχική του επένδυση στο πρότζεκτ του metaverse.

Όπως μεταδίδουν τα ξένα μέσα, στα Reality Labs, τα εργαστήρια της Metα όπου αναπτύσσονται προηγμένες τεχνολογίες, έχουν ξεκινήσει την προσπάθεια δημιουργίας μιας σειράς εργαλείων που θα βοηθούν τους χρήστες του metaverse να βιώνουν όσο το δυνατόν ρεαλιστικότερη εμπειρία όταν βρίσκονται μέσα στον εικονικό κόσμο.

Μάλιστα, ο διευθυντής έρευνας των Reality Labs, Σον Κέλερ, γνωστοποίησε ότι οι τεχνικοί των εργαστηρίων προσπαθούν να δημιουργήσουν αντικείμενα απτικής τεχνολογίας όπως γάντια ή ακόμη και ολόκληρες στολές που θα αυξήσουν την αίσθηση της φυσικότητας σε όσους βρίσκονται μέσα στον εικονικό κόσμο.

Στη «κούρσα», όμως, έχουν μπει και οι υπόλοιποι τεχνολογικοί κολοσσοί. Στα τέλη του 2021 η Microsoft ανακοίνωσε ότι θα λανσάρει το Mesh, μία πλατφόρμα για εικονικές ομάδες, η οποία έχει ως στόχο τη συνεργασία σε έναν τρισδιάστατο χώρο, με τη χρήση προσαρμοσμένων avatars. Από την πλευρά της, η Apple σχεδιάζει τη δική της εκδοχή ακουστικών εικονικής πραγματικότητας, τα οποία θα μοιάζουν με μεγάλα γυαλιά του σκι. Το εν λόγω project θα βασίζεται σε μια ξεχωριστή συσκευή που θα φοριέται σε άλλο μέρος του σώματος.

Πληθώρα επενδύσεων στα “εικονικά” οικόπεδα

Μακράν στην πιο δημοφιλή virtual επένδυση έχουν εξελιχθεί οι αγορές εικονικών ακινήτων, οι οποίες σύμφωνα με στοιχεία της DappRadar τους τελευταίους 12 μήνες έφτασαν τα 2 δισ. δολάρια.

Εταιρείες όπως οι Samsung, Sotheby’s και UPS επένδυσαν χιλιάδες ή εκατομμύρια δολάρια για να αγοράσουν εκτάσεις και να χτίσουν καταστήματα στο Decentraland, έναν από τους μέχρι στιγμής πιο δημοφιλείς εικονικούς κόσμους.

Με τη σειρά της, η εταιρεία ειδών πολυτελείας Philip Plein αγόρασε οικόπεδο όσο τέσσερα γήπεδα ποδοσφαίρου, στο οποίο θα χτιστούν μελλοντικά κατάστημα και γκαλερί. Επίσης, στο Sandbox, έναν άλλο εικονικό κόσμο, μεγάλα οικόπεδα έχουν περάσει στα χέρια των Adidas, Gucci, Atari, Ubisoft, Binance και Warner Music, οι οποίες αναζητούν νέο περιβάλλον για τη διαφήμιση και τη διάθεση των προϊόντων τους.

Ο ρόλος της τεχνολογίας Blockchain και των κρυπτονομισμάτων 

H χρήση των κρυπτονομισμάτων και της τεχνολογίας Blockchain αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στο περιβάλλον του metaverse. Και αυτό γιατί τα κρυπτονομίσματα μπορούν να προσφέρουν σχεδόν το σύνολο των βασικών παραμέτρων που απαιτούνται για τις υλοποίηση των συναλλαγών σε ένα ψηφιακό περιβάλλον, όπως είναι για παράδειγμα η ψηφιακή απόδειξη ιδιοκτησίας, η μεταφορά αξίας, η διακυβέρνηση και η προσβασιμότητα.

Μία εξαιρετικά σημαντική παράμετρος για τη δημιουργία ενός metaverse που στοχεύει στην ενσωμάτωση πληθώρας δραστηριοτήτων, οι οποίες ανάγονται στις διάφορες πτυχές της πραγματικής ζωής των συμμετεχόντων σε αυτό, είναι να μπορούμε να αποδείξουμε τη μοναδικότητα των ψηφιακών συλλεκτικών αντικειμένων.

Όπως είμαστε σε θέση να ισχυριστούμε πως κάποιος κατέχει ένα ψηφιακό περιουσιακό στοιχείο, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θα πρέπει να μπορούμε να αποδείξουμε ότι ένα αντικείμενο είναι πρωτότυπο και μοναδικό. Χαρακτηριστική εφαρμογή αυτής της πτυχής του Blockchain αποτελούν τα NFTs. Μέσω των NFTs μπορούμε να δημιουργήσουμε ψηφιακά αντικείμενα που είναι 100% μοναδικά και δεν μπορούν ποτέ να αντιγραφούν επακριβώς ή να πλαστογραφηθούν. Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι ένα Blockchain μπορεί να αντιπροσωπεύει ακόμα και την ιδιοκτησία φυσικών αντικειμένων.

Οι Startups στη  META-ΕΠΟΧΗ

Η τεχνολογία και δη η καινοτομία παίζει κομβικό ρόλο στην υλοποίηση του οράματος του metaverse. Όπως καταλαβαίνουμε, λοιπόν, δεν υπάρχει κανείς καταλληλότερος από τις Startups, οι οποίες τα τελευταία χρόνια πρωταγωνιστούν στην ανάπτυξη των
νέων τεχνολογιών, για να φέρουν εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο.

Σε παγκόσμια κλίμακα, το 2022, καταγράφηκαν πάνω από 300 Startups οι οποίες ασχολούνταν με τον τομέα του metaverse. Σε διεθνές επίπεδο, ανάμεσα σε αυτές που κατάφεραν να ξεχωρίσουν ήταν η ινδική edTech, νεοφυής επιχείρηση, η NextMeet η οποία έχει αναπτύξει μία VR πλατφόρμα που διευκολύνει τη συνεργασία σε ένα εργασιακό περιβάλλον, αλλά και την εξ αποστάσεως εργασία και εκμάθηση. Μία άλλη Startup που κατάφερε να ξεχωρίσει ήταν η PolkaWar, η οποία εδρεύει στη Σιγκαπούρη και έχει αναπτύξει μια NFT Gaming πλατφόρμα.

Σε εγχώριο επίπεδο, στις Startups που έχουν καταφέρει να ξεχωρίσουν βρίσκεται η NTZNS (Netizens), το πρώτο 3D Digital Fashion και Luxury Studio με έδρα την Ελλάδα, αλλά και η Νup Technologies, η οποία έχει δημιουργήσει ένα social app που απευθύνεται σε φοιτητές και επιτρέπει στους χρήστες του να συνδέονται σε ένα online σύμπαν, δημιουργώντας το δικό τους άβαταρ.

Ειδική αναφορά αξίζει να γίνει και στην ελληνική Startup, Magos, η οποία έχει δημιουργήσει μία deep tech τεχνολογία, η οποία ενσωματώνεται σε ένα ζευγάρι γάντια και διευκολύνει την επικοινωνία ανθρώπου-υπολογιστή, μέσω αισθητήρων. Τα γάντια της εταιρείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πληθώρα περιπτώσεων και τομέων.

Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στο success story της ελληνικής Scaleup, Αccusonus, η οποία εξαγοράστηκε από τη Meta για περίπου 100 εκατ. δολάρια! Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2013 στη Πάτρα, από τον Αλέξανδρο Τσιφλίδη και τον Ηλία Κοκκίνη, ενώ αργότερα εισήλθε και ο Michael Tzannes ως σύμβουλος και επενδυτής. Η Αccusonus αποτελεί μία από τις πρώτες παγκοσμίως εταιρείες που εισήγαγαν το λεγόμενο AI στη ψηφιακή μουσική παραγωγή και επεξεργασία.

Σήμερα βρίσκεται μέσα στις καλύτερες εταιρείες επεξεργασίας ήχου στον κόσμο, προσφέροντας επαγγελματικού επιπέδου επεξεργασία ήχου για μουσικές παραγωγές, podcast και video, ακόμα και στον
αδαή χρήστη.

Τα προϊόντα της Accusonus αναμένεται να ενσωματωθούν στο virtual ακουστικό-ηχητικό σύμπαν που οραματίζεται σε επίπεδο metaverse ο τεχνολογικός κολοσσός, εξελίσσοντας ταυτόχρονα τα εργαλεία της Startup.