IoT: Στου δρόμου τα μισά…

Η γενική εκθετική τάση στην τεχνολογική ανάπτυξη λόγω παρόμοιας τροχιάς υπολογιστικής ισχύος και ταχύτητας επικοινωνίας έχει οδηγήσει σε μια έκρηξη υλικών βελτιώσεων στην καθημερινή μας ζωή τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια ταχεία πρόσμειξη των γραμμών μεταξύ του φυσικού και του ψηφιακού κόσμου μας.

Το Internet of Things (IoT) είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει σε αυτό μεταξύ πολλών άλλων τεχνολογικών καινοτομιών. Το IoT είναι απλώς μια συλλογή αντικειμένων, τα επονομαζόμενα «Things», τόσο φυσικά όσο και ανθρωπογενή, που είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες, υπολογιστική ισχύ, λογισμικό και άλλες τεχνολογίες που τα βοηθούν να συνδέονται και να ανταλλάσσουν δεδομένα με αντίστοιχα συστήματα και συσκευές μέσω Διαδικτύου ή άλλων δικτύων επικοινωνίας, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία πρωτοκόλλων.

Η αργή ψηφιακή συγχώνευση με τον φυσικό κόσμο αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης τάσης στις τεχνολογικές εξελίξεις τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό προέκυψε λόγω της αλματώδους αύξησης της υπολογιστικής ισχύος και των δυνατοτήτων επικοινωνίας των μηχανών, η οποία οδήγησε σε καινοτομίες στα ενσωματωμένα συστήματα και τα δίκτυα αισθητήρων. Όλες αυτές οι βελτιώσεις έχουν κορυφωθεί με τη μορφή αυτού που τώρα αποκαλούμε τεχνολογία IoT. Και μαζί με την έλευση της πανταχού παρούσας μηχανικής μάθησης, της τεχνητής νοημοσύνης και της εικονικής πραγματικότητας, το IoT είναι μία από τις κύριες κινητήριες δυνάμεις πίσω από μια ενδεχόμενη πιθανότητα μιας κατάστασης κυριολεκτικά υπερρεαλισμού. Ο ψηφιακός και ο φυσικός κόσμος μας είναι τόσο αναμεμειγμένοι, που δεν υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ του πού τελειώνει ο ένας και αρχίζει ο άλλος.

 

IoT ΚΑΙ Βιομηχανία 

Βραχυπρόθεσμα, όμως, αυτή η τάση έχει άμεσο και μετρήσιμο αντίκτυπο στον κλάδο και στις διάφορες διαδικασίες στις οποίες βασίζεται.

Ο αυξανόμενος ρόλος της ψηφιακής τεχνολογίας σε διάφορους τομείς οδήγησε σε εκείνο που συνήθως αποκαλούμε 4η Βιομηχανική Επανάσταση ή Industry 4.0.Αυτό συνεπάγεται κυρίως τη συνεχή αυτοματοποίηση των παραδοσιακών κατασκευαστικών και βιομηχανικών πρακτικών με χρήση σύγχρονης «έξυπνης» τεχνολογίας.

Επηρεάζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο αντλούμε αξία, χρησιμοποιώντας τα επιχειρηματικά μοντέλα και τις μεθοδολογίες μας, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι τυπικές διαδικασίες διαχείρισης για να τις οδηγήσουν. Το IoT και τα σχετικά παραδείγματα έχουν επίσης σημαντικό αντίκτυπο στις ανάγκες του εργατικού δυναμικού και στις δεξιότητες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που προκύπτουν.

IoT και δεδομένα

Επιπλέον, με την πληθώρα από αισθητήρες IoT που παράγουν άφθονες ποσότητες δεδομένων, έχουν προκύψει πολλές ανάγκες σχετικά με την αποθήκευση, την επεξεργασία και την ανάλυση δεδομένων. Αυτό έχει δώσει τη θέση του στα πεδία του υπολογιστικού νέφους, των άκρων και της ομίχλης, μαζί με μια έκρηξη πολλών πρωτοκόλλων υλικού και λογισμικού για την αντιμετώπιση της εξαγωγής και της μεταφοράς αυτών των δεδομένων σε διάφορα δίκτυα επικοινωνίας. Επιπλέον, το συγκεκριμένο γεγονός σημαίνει ότι η εγγενής αξία του συνόλου των δεδομένων βρίσκεται τώρα στο προσκήνιο και έχει ανοίξει το δρόμο για τεχνικές ανάλυσης, οπτικοποίησης και μηχανικής μάθησης στο IoT τόσο στο edge όσο και στο cloud.

Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Το υψηλό κόστος, τα ζητήματα συντήρησης και οι καθυστερήσεις αποστολής που σχετίζονται με την πανδημική κρίση του COVID-19 συνέβαλαν ώστε να υψωθούν σημαντικά εμπόδια στη μέχρι προ διετίας διαφαινόμενη ομαλή τροχιά εξέλιξης του Internet of Things (IoT).

Πολλά στελέχη της αγοράς σε διεθνές επίπεδο θεωρούν πως ακόμη δεν έχουμε φτάσει στα επίπεδα της μαζικής υιοθεσίας του ΙοΤ, προκρίνοντας το κόστος της επεκτασιμότητας ως βασική αιτία. Κι αυτό, καθώς όπως υποστηρίζουν, «για κάθε μηχάνημα απαιτείται πολύς χρόνος, χρήμα και συντήρηση προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να βεβαιωθούν πως είναι σωστά συγχρονισμένο και ότι επικοινωνεί με κάθε άλλο μηχάνημα στο δίκτυο από μόνο του. Πόσο μάλλον από τη στιγμή κατά την οποία στο πραγματικό IoT, η ανθρώπινη αλληλεπίδραση δεν αποτελεί στοιχείο αναφοράς».

Οι ίδιοι προσομοιάζουν την υιοθέτηση του ΙοΤ με ένα ταξίδι που έχει πολλές στάσεις, ενώ στις καινοτομίες που συναρπάζουν σήμερα σε σχέση με το IoT είναι η ενσωμάτωση της τεχνολογίας του blockchain.

Το “κλειδί” για το IoT ; Αισθητήρες!

Το IoT μπορεί να βελτιώσει θεαματικά την ικανότητα να βλέπει κανείς τί συμβαίνει σε απομακρυσμένα φυσικά «αντικείμενα» από ένα ταμπλό και να εξαλείφει τη δαπανηρή χειροκίνητη ανθρώπινη παρέμβαση ή
επιθεώρηση σε απομακρυσμένες τοποθεσίες. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αισθητήρες είναι σε θέση να μπορούν να παρακολουθούν και να ειδοποιούν τις μη εργάσιμες ώρες λειτουργίας για κάθε είδους πράγματα που μπορεί να ενέχουν πτυχές και ψήγματα δυσλειτουργίας.

Ποιες προκλήσεις αναδύονται για το IoT

Το μέλλον του IoT έχει τη δυνατότητα να είναι απεριόριστο. Η πρόοδος στο βιομηχανικό σκέλος του ΙοΤ αναμένεται να επιταχυνθεί μέσω της αυξημένης ευελιξίας του δικτύου, της ολοκληρωμένης τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της ικανότητας ανάπτυξης, αυτοματοποίησης, ενορχήστρωσης και διασφάλισης διαφορετικών περιπτώσεων χρήσης σε υπερκλίμακα. Το δυναμικό δεν έγκειται μόνο στην ταυτόχρονη ενεργοποίηση δισεκατομμυρίων συσκευών, αλλά και στην αξιοποίηση των τεράστιων όγκων δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να αυτοματοποιήσουν ποικίλες επιχειρηματικές διαδικασίες. Καθώς τα δίκτυα και οι πλατφόρμες IoT εξελίσσονται, αποσκοπώντας στην υπέρβαση των εν λόγω προκλήσεων, μέσω της αυξημένης χωρητικότητας και της τεχνητής νοημοσύνης, οι πάροχοι υπηρεσιών εκτιμάται πως θα προχωρήσουν περαιτέρω στις αγορές πληροφορικής και κλίμακας, δημιουργώντας αξιοπρόσεκτες νέες ροές
εσόδων.

Δεν θα πρέπει να εκπλήσσει η πρόβλεψη πως ένα «κύμα» μελλοντικών εφαρμογών IoT θα αναδυθεί, το οποίο θα ζωντανέψει μέσω της διαισθητικής αλληλεπίδρασης ανθρώπου προς μηχανή. Μάλιστα, το Human 4.0 θα επιτρέψει στους ανθρώπους να αλληλεπιδρούν σε πραγματικό χρόνο σε μεγάλες αποστάσεις –τόσο μεταξύ τους όσο
και με μηχανές– και να έχουν παρόμοιες αισθητηριακές εμπειρίες με αυτές που βιώνουν τοπικά. Κάτι που θα οδηγήσει σε νέες δυνατότητες και ευκαιρίες στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τις χειρουργικές επεμβάσεις, ακόμη και τις πάσης φύσεως εργασίες επισκευής. Αναμφίβολα, οι εφαρμογές μεικτής πραγματικότητας έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν την επόμενη πλατφόρμα μετά το κινητό – που υλοποιείται μέσω τρισδιάστατου ήχου και απτικών αισθήσεων και γίνονται η κύρια διεπαφή μας με τον πραγματικό κόσμο. Υπό αυτό το πρίσμα και προκειμένου να ζωντανέψει το μελλοντικό IoT, θα απαιτηθεί στενή συνέργεια μεταξύ των πλατφορμών IoT και δικτύου.

Η “booming” εξέλιξη των ΙοΤ μεγεθών 

Υπάρχουν δύο ακόμη ενδεικτικά στοιχεία που καταδεικνύουν τη δυναμική που συγκεντρώνει το IoT και οι ποικίλες εκφάνσεις του.

Συγκεκριμένα, το γεγονός ότι οι επενδύσεις από μέρους Venture Capitals προς εταιρείες ΙοΤ κινούνται σε επίπεδα-ρεκόρ αλλά και πως ολοένα και περισσότερες σημαντικές εξαγορές με επίκεντρο το IoT λαμβάνουν χώρα τελευταία.

Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση VC για εταιρείες που επικεντρώνονται στο IoT, σε παγκόσμιο επίπεδο, αυξήθηκε σε 1,2 δισ. δολ. κατά τη διάρκεια του 1ου τριμήνου του 2022 σε σύγκριση με μόλις 266 εκατ. δολ. το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Μάλιστα, το ακόμη πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι πως το πλήθος των συμφωνιών ήταν μεν λιγότερο συνολικά, εντούτοις τα μεγέθη μα και οι κύκλοι χρηματοδότησης ήταν εμφανώς μεγαλύτεροι. Οι πιο πρόσφατες επενδύσεις επικεντρώθηκαν στην τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και την ανάλυση, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και τη συνδεσιμότητα IoT.

Σε ό,τι αφορά τις εξαγορές με… άρωμα IoT, οι εταιρείες που ειδικεύονται στην τεχνητή νοημοσύνη και την ανάλυση, το λογισμικό IoT και τους ημιαγωγούς συλλογικά αντιπροσώπευαν περίπου το 45% του συνόλου των μεγάλων εξαγορών που σχετίζονται με το IoT μεταξύ του τρίτου τριμήνου του 2021 και του πρώτου τριμήνου του 2022.

Τί καθοδηγεί το IoT σήμερα;

Το Internet of Things (IoT) έχει αναπτυχθεί εκπληκτικά σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Η χρήση λύσεων, δικτύων και συσκευών που βασίζονται σε δεδομένα και αποκτούν δεδομένα δεν αποτελεί πλέον πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα εάν θέλουμε να επιτύχουμε ένα βιώσιμο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον στον απόηχο της πανδημίας.

Διεθνώς, πρωταγωνιστούν διάφορες τάσεις που αναμένεται να επιδράσουν στη μετεξέλιξη του Internet of Things κατά το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα. Συγκεκριμένα:

1. Το IoMT συνεχίζει να επεκτείνεται 

Ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο κλάδος της υγειονομικής περίθαλψης βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων του IoT, χρησιμοποιώντας τεχνολογία wearable και τηλεϊατρική για τη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενών. Αυτές οι συνδεδεμένες συσκευές υγειονομικής περίθαλψης επιτρέπουν στους γιατρούς να συλλέγουν δεδομένα και να παρέχουν ιατρική φροντίδα σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών χωρίς τον κίνδυνο πιθανής μόλυνσης μέσω προσωπικών επισκέψεων. Οι φορητές ιατρικές συσκευές μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης ή για τη χορήγηση ινσουλίνης σε ασθενείς με διαβήτη.

Το 2021, το 64% των νοικοκυριών στις ΗΠΑ ανέφερε ότι χρησιμοποιεί αυτές τις υπηρεσίες, με το 43% να σκοπεύει να συνεχίσει να τις χρησιμοποιεί μετά την πανδημία. Ακόμη και μετά το πέρας των περιοριστικών μέτρων, αυτά τα μοτίβα θα συνεχίσουν να αυξάνονται προκειμένου να γίνει πιο προσιτή η υγειονομική περίθαλψη.

2. Η ασφάλεια παραμένει στο επίκεντρο 

Καθώς το Internet of Things αναπτύσσεται σε δημοτικότητα, τα ελαττώματα ασφάλειάς του γίνονται όλο και πιο ανησυχητικά. Το 2022, η Ericsson εκτιμά ότι θα υπάρχουν περίπου 29 δισεκατομμύρια συνδεδεμένες συσκευές παγκοσμίως, εκ των οποίων 18 δισεκατομμύρια θα σχετίζονται άμεσα με το IoT.

Η αυξημένη υιοθέτηση εφαρμογών και «έξυπνων» συσκευών (λ.χ. tablet, smartphone, φορητές συσκευές) από τους καταναλωτές θέτει όντως αξιόπιστο κίνδυνο για το απόρρητο και την ασφάλεια των ατόμων. Καθώς συλλέγονται δεδομένα σχετικά με την κίνηση, την τοποθεσία, την υγεία και την ψυχική τους κατάσταση, αυτό τους εκθέτει σε κινδύνους παραβίασης δεδομένων και απορρήτου.

Σε ένα σύνθετο δίκτυο συνδεδεμένων συσκευών, εάν μία συσκευή έχει παραβιαστεί, κάθε άλλη συσκευή με την οποία επικοινωνεί αντιμετωπίζει πιθανή ευπάθεια. Επιπλέον, τα φυσικά «πράγματα» που αποτελούν το IoT μπορούν να χαθούν ή να κλαπούν, απαιτώντας ένα άλλο επίπεδο ασφάλειας για προστασία από παραβιάσεις και επιθέσεις.

3. Επέκταση 5G

Τα δίκτυα 5G παρέχουν συνδεσιμότητα υψηλής ταχύτητας, πολύ χαμηλή καθυστέρηση και μεγαλύτερη αξιοπιστία δικτύου. Δημιουργούν επίσης μεγαλύτερη χωρητικότητα δεδομένων και μπορούν να υποστηρίξουν μεγαλύτερο αριθμό συνδεδεμένων συσκευών.

Η Gartner αναφέρει ότι οι παγκόσμιες δαπάνες για υποδομές 5G αυξήθηκαν κατά 19 δισ. δολ. το 2021, με ετήσιο ρυθμό
αύξησης άνω του 39%. Πολύ πιθανό τα συγκεκριμένα μεγέθη να ενισχυθούν περαιτέρω το 2022. Τα δίκτυα 5G ανοίγουν νέες ευκαιρίες στους κατασκευαστές, συμπεριλαμβανομένης της επιτάχυνσης IoT με ταχύτερους ρυθμούς μεταφοράς δεδομένων και πιο αποτελεσματικές συνδέσεις και επικοινωνία μεταξύ συσκευών. Ως εκ τούτου, το 5G θα είναι το κλειδί για την ανάπτυξη του IoT το 2022.

Ωστόσο, όπως και οι ίδιες οι συσκευές IoT, το 5G θα συνοδεύεται από πρόσθετες ανησυχίες για την ασφάλεια. Σε συνδυασμό μεταξύ τους, το 5G και το IoT θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στο μέλλον.

 

4. ΤΟ edge computing εξακολουθεί να αναπτύσσεται 

Το Edge computing αποτελεί ήδη μια βασική τάση του IoT φέτος, καθώς οι κατασκευαστές ενσωματώνουν δυνατότητες
ανάλυσης στον εξοπλισμό τους, ουσιαστικά μετακινώντας την επεξεργασία δεδομένων όσο το δυνατόν πιο κοντά στην πηγή προέλευσης.

Αντί να εξοπλίζουν τις μηχανές με αυτό που αποκαλεί το Forbes «χαζούς» αισθητήρες, όπως μικρόφωνα ή κάμερες, οι Edge συσκευές είναι εφοδιασμένες με «έξυπνους» αισθητήρες. Ήτοι, μικρόφωνα με δυνατότητες επεξεργασίας γλώσσας, αισθητήρες υγρασίας και πίεσης ή κάμερες εξοπλισμένες με υπολογιστική όραση.

Το Edge computing μπορεί να συνδυαστεί με αυτούς τους «έξυπνους» αισθητήρες και οι υπολογισμοί μπορούν να εκτελεστούν πιο γρήγορα, ενώ λιγότερα δεδομένα μεταδίδονται προς και από το cloud για να ανακουφιστεί η συμφόρηση του δικτύου και να μειωθεί η καθυστέρηση.

Το Edge computing έχει τη δυνατότητα να κάνει τα αυτόνομα αυτοκίνητα πιο πρακτικά, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει πολλά από τα σημερινά ζητήματα εύρους ζώνης, ασφάλειας και αξιοπιστίας στο cloud. Παρά τα πλεονεκτήματα, εξακολουθεί να είναι μια εξειδικευμένη τεχνολογία σήμερα, αλλά αυτό θα αλλάξει καθώς επεκτείνεται το Διαδίκτυο των Πραγμάτων.

Η επόμενη μέρα του IoT

Σε μια πρόσφατη μελέτη αναδεικνύονται συνολικά οκτώ βασικοί τομείς, οι οποίοι ενδέχεται να επιδράσουν ως ένα βαθμό, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο, στην περαιτέρω ενδυνάμωση του βαθμού αποδοχής, διείσδυσης, εν γένει υιοθέτησης και εν τέλει χρήσης του ΙοΤ. Τα πιο σημαίνοντα όσο και πιεστικά πεδία δεν είναι άλλα από:

1. Πληθωρισμός. Οι προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη είναι δυσοίωνες, καθώς ο πληθωρισμός αγγίζει περίπου το 10% ετησίως στις περισσότερες μεγάλες οικονομίες του κόσμου, ενισχύοντας τις προσδοκίες για αύξηση των επιτοκίων και επακόλουθη χαλάρωση της οικονομίας.

2. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αυξάνει τις διαταραχές της αλυσίδας του εφοδιασμού και τις ανησυχίες για τον πληθωρισμό. Μάλιστα, αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες διεθνώς επισημαίνουν πως η πολεμική σύγκρουση της Ρωσίας με την Ουκρανία έχει επηρεάσει τις αλυσίδες εφοδιασμού σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης και της βιομηχανίας των ημιαγωγών.

«Η συνεχιζόμενη πολεμική σύγκρουση δύναται να έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο στην προμήθεια αερίων νέον και εξαφθοροβουταδιενίου, τα οποία είναι απαραίτητα στοιχεία για την κατασκευή chip ημιαγωγών, καθώς χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες λιθογραφίας για την παραγωγή chip», όπως τονίζουν χαρακτηριστικά.

3. Η αδυσώπητη μάχη για το ψηφιακό ταλέντο. Πολλές επιχειρήσεις και οργανισμοί αντιμετωπίζουν μια τεράστια
πρόκληση στο να βρουν εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό για να προχωρήσουν πλήρως με έργα ψηφιακού μετασχηματισμού ,AI, IoT και cloud. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη που διενήργησε το IoT Analytics, καταγράφοντας και «παρακολουθώντας» τις διαδικτυακές διαφημίσεις εργασίας σε συνεχή βάση, αποδεικνύεται πως το πλήθος των αγγελιών εργασίας που περιελάμβαναν τον όρο «IoT» αυξήθηκε κατά 32% μεταξύ Ιουλίου 2021 και Απριλίου 2022! Οι διαφημίσεις εργασίας συμπεριλαμβανομένων των όρων «AI» (+48%), «Edge Computing» (+53%) και «5G» (+52%) είχε ακόμη μεγαλύτερη ζήτηση!

Η επίδραση ορισμένων εκ των μακροοικονομικών παραγόντων, ιδιαίτερα του πληθωρισμού, αναγκάζει τις εταιρείες να επικεντρωθούν περισσότερο στη λειτουργική αποτελεσματικότητα ώστε να εξουδετερώσουν τις πιέσεις κόστους και να εξασφαλίσουν την προσφορά στους πελάτες.

Πόσο αναμένεται να επιταχυνθεί μετά το 2022;

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήγαγε η McKinsey, εκτιμά ότι μέχρι το 2030 το IoT θα μπορούσε να παράγει αξία 5,5 έως 12,6 τρισ. δολ. παγκοσμίως!

Η ίδια έκθεση διαπίστωσε ότι τα κέρδη από το IoT στο οικιακό περιβάλλον αυξήθηκαν με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι αναμενόταν αρχικά και προβλέπει παρόμοια αύξηση στον επιχειρηματικό κλάδο, στα γραφεία, αλλά και στους χώρους εργασίας εν γένει.

Ωστόσο, το IoT δημιουργεί αξία πιο αργά από το αναμενόμενο σε άλλους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των εργοστασίων, του περιβάλλοντος λιανικής και των οχημάτων. Ωστόσο, η McKinsey υποδεικνύει ότι υπάρχει δυνατότητα αξίας, με το IoT στα οχήματα να αναμένεται να δημιουργήσει οικονομικές επιπτώσεις μεταξύ 0,4 και 0,6 τρισ. δολ. έως το 2030.