Γιώργος Σκρέτας – ResQ Biotech: Η βιοτεχνολογία είναι ένας γρήγορα αναπτυσσόμενος χώρος που μπορεί να αλλάξει πολλές περιοχές οικονομικής δραστηριότητας

Ο Γιώργος Σκρέτας, Ερευνητής, συν-ιδρυτής και CEO της ελληνικής εταιρείας βιοτεχνολογίας, ResQ Biotech, μιλά στο Startupper.gr, για την εταιρεία του, η οποία εφαρμόζει καινοτόμες βιοτεχνολογικές προσεγγίσεις για την ανακάλυψη και την προκλινική ανάπτυξη φαρμάκων κατά ασθενειών που προκαλούνται από την προβληματική αναδίπλωση πρωτεϊνών.

Αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην ιδέα πίσω από τη δημιουργία της ResQ Biotech το 2019 στο Επιστημονικό Πάρκο Πατρών, ως εταιρεία – τεχνοβλαστός του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στην τεχνολογία που αναπτύσσει, τη χρηματοδότηση «Proof of Concept», την επένδυση από τον Λαρς Ράσμουσεν, επενδυτή και συνιδρυτή των Google Maps, αλλά και ένα δεύτερο ευρωπαϊκό grant που εγκρίθηκε τώρα για τη ResQ υπερδιπλάσιας αξίας από το ERC PoC, και αποκαλύπτει τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας.

Startupper.gr: Πως ξεκίνησε η ιδέα για τη δημιουργία της ResQ Biotech;

Γιώργος Σκρέτας: Πάντα μας ενδιέφερε η εμπορική αξιοποίηση των τεχνολογιών που αναπτύσσονται στο Εργαστήριο. Οι βάσεις για τη δημιουργία της ResQ Biotech μπήκαν κατά την επιστροφή μου από τις ΗΠΑ το 2009, όπου μετά από 10 χρόνια σπουδών και ερευνητικής εκπαίδευσης στη βιοτεχνολογία, αποφάσισα να γυρίσω στην Ελλάδα και να αξιοποιήσω τις γνώσεις και την εμπειρία που είχα αποκτήσει. Έτσι δημιουργήθηκε το Εργαστήριο Ενζυμικής και Συνθετικής Βιοτεχνολογίας στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών το 2010, από τις ερευνητικές δραστηριότητες του οποίου αναπτύχθηκε η τεχνολογία και τα πρώτα μόρια-δυνητικά φάρμακα που εμπορεύεται η ResQ Biotech.

Το 2014 συμμετείχαμε στο πρόγραμμα «Μαζί στην Εκκίνηση» του ΣΕΒ που είχε σαν στόχο να στηρίξει νέους Ερευνητές και απόφοιτους ΑΕΙ, με μια καινοτόμο ιδέα, να προχωρήσουν στην εμπορική αξιοποίηση της. Εκεί γνωριστήκαμε με την coach της ομάδας και σήμερα συν-ιδρύτρια της εταιρείας, Αθηνά Οικονομίδου. Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος σχεδιάσαμε την στρατηγική προστασίας της Διανοητικής Ιδιοκτησίας που είχαμε αναπτύξει και φτιάξαμε το πρώτο Επιχειρηματικό Σχέδιο.

Startupper.gr: Ποια είναι η τεχνολογία που αναπτύσσει η εταιρεία; Τι ακριβώς προσφέρει και πως ξεχωρίζετε στον συγκεκριμένο κλάδο;

Γιώργος Σκρέτας: H ResQ Biotech είναι μια βιοτεχνολογική εταιρεία που στοχεύει στην ανακάλυψη και προκλινική ανάπτυξη νέων δυνητικών φαρμάκων κατά ασθενειών που προκαλούνται από προβληματική αναδίπλωση πρωτεϊνών, όπως η νόσος Alzheimer, η πλάγια μυοτροφική σκλήρυνση, η κυστική ίνωση, η συστημική αμυλοείδωση κ.ά.

Η τεχνολογική πλατφόρμα ανακάλυψης φαρμάκων κατά ασθενειών προβληματικής αναδίπλωσης πρωτεϊνών που έχει αναπτυχθεί στο Εργαστήριο μας βασίζεται σε γενετικά τροποποιημένα βακτήρια τα οποία παράγουν πάρα πολύ μεγάλες βιβλιοθήκες χημικών μορίων και τα οποία έχουν προγραμματιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε εύκολα και γρήγορα να μπορούν να ξεχωρίσουν τα μόρια με τις επιθυμητές θεραπευτικές ιδιότητες.

Αυτή η διαδικασία ανακάλυψης νέων μορίων-δυνητικών φαρμάκων μπορεί να επαναληφθεί για τις περισσότερες ασθένειες που σχετίζονται με την προβληματική αναδίπλωση πρωτεϊνών. Η ανακάλυψη των ουσιών αυτών μέσα σε ζωντανούς οργανισμούς αυξάνει τη βιολογική σημασία των συγκεκριμένων μορίων. Αυτό της δίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες παραδοσιακές προσεγγίσεις στην ανακάλυψη φαρμάκων.

Startupper.gr: Πώς θα σας βοηθήσει η χρηματοδότηση «Proof of Concept» που έχετε λάβει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC); 

Γιώργος Σκρέτας: Η συγκεκριμένη χρηματοδότηση θα βοηθήσει να ολοκληρωθούν κάποια από τα στάδια προ-κλινικής ανάπτυξης των μορίων που αναπτύσσουμε κατά της Πλάγιας Μυατροφικής Σκλήρυνσης. Θα μας οδηγήσουν σε αυτό που λέμε Preclinical Proof of Concept, κάτι που είναι σημαντικό για να συνεχίσουμε τις συζητήσεις με τις φαρμακευτικές εταιρείες που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν περαιτέρω τα μόρια μας ώστε να φτάσουν στην αγορά. Τώρα λάβαμε ένα δεύτερο ευρωπαϊκό grant υπερδιπλάσιας αξίας από το ERC PoC.

Startupper.gr: Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τον κλάδο της βιοτεχνολογίας;

Γιώργος Σκρέτας: Η βιοτεχνολογία σχετίζεται με τα γνωστικά ενδιαφέροντα μας, δεν είναι τυχαίο ότι και οι δύο συνιδρυτές είμαστε Χημικοί Μηχανικοί! Η πορεία μας και οι επιλογές μας οδηγούν εκεί. Επιπλέον, η Βιοτεχνολογία είναι ένας χώρος πολύ γρήγορα αναπτυσσόμενος με τη δυνατότητα να αλλάξει πολλές περιοχές οικονομικής δραστηριότητας (Υγεία, Διατροφή, Υλικά, Ενέργεια, Περιβάλλον). Εμείς έχουμε επιλέξει να ασχοληθούμε με εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στην Υγεία.

Startupper.gr: Το 2020 το επιστημονικό περιοδικό «Nature» σας επέλεξε ανάμεσα στις πιο συναρπαστικές εταιρείες-τεχνοβλαστούς από όλον τον κόσμο, στο πλαίσιο του διαγωνισμού καινοτομίας «The Spinoff Prize 2020». Επίσης, έχετε βραβευθεί στους διαγωνισμούς καινοτόμου επιχειρηματικότητας «MIT Enterprise Forum Greece 2020» και «MIT Global startup Workshop 2023». Τι σημαίνουν για εσάς αυτές οι βραβεύσεις και τι υποδηλώνουν για τη δουλειά που γίνεται στην εταιρεία;

Γιώργος Σκρέτας: Οι βραβεύσεις πάντα είναι μια αναγνώριση της δουλειάς που κάνει κανείς και έχει τόσο υλικές όσο και ηθικές ανταμοιβές. Τα δύο βραβεία του ΜΙΤ συνοδευόταν από χρηματικά έπαθλα, συνεισφορές σε είδος και πολλή δικτύωση. Από την άλλη πλευρά το να αναγνωριστείς από ένα διεθνούς βεληνεκούς φορέα, σαν το περιοδικό Nature, σαν μια από τις πιο πολλά υποσχόμενες εταιρείες τεχνοβλαστούς ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων παγκοσμίως οι οποίες προέρχονται από πολύ πιο αναπτυγμένα οικοσυστήματα από το δικό μας αυτό πραγματικά μας γεμίζει δύναμη να συνεχίσουμε να προσπαθούμε για το καλύτερο!!!

Startupper.gr: Πώς σκοπεύετε να αξιοποιήσετε την επένδυση του γνωστού επενδυτή και συνιδρυτή των Google Maps, Λαρς Ράσμουσεν, στην εταιρεία;

Γιώργος Σκρέτας: Η επένδυση του Λαρς Ράσμουσεν ήρθε να διευκολύνει τις χρηματοροές μας και δεν θα μπορούσε να έχει έρθει σε καλύτερη στιγμή. Όπως και όλα τα χρήματα που συγκεντρώνουμε αυτό το διάστημα από επενδύσεις ή άλλες χρηματοδοτήσεις θα χρησιμοποιηθεί για την προκλινική ανάπτυξη των μορίων κατά της Πλάγιας Μυατροφικής Σκλήρυνσης.

Startupper.gr: Εσείς αποτελείτε τεχνοβλαστό του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, στο Επιστημονικό Πάρκο Πατρών. Πώς βλέπετε την προσπάθεια που γίνεται τόσο στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, όσο και στα Ελληνικά Πανεπιστήμια για τη δημιουργία spin-off μέσα σε αυτά, που μάλιστα ακολουθούν και αξιοσημείωτη πορεία και επιτυχία.

Γιώργος Σκρέτας: Η προσπάθεια που γίνεται σε όλο το Ερευνητικό οικοσύστημα να δημιουργηθούν δομές Μεταφοράς Τεχνολογίας, να εκπαιδευτούν οι κατάλληλοι άνθρωποι και να αναβαθμιστεί το νομοθετικό πλαίσιο είναι στην σωστή κατεύθυνση. Εξάλλου η δημιουργία τεχνοβλαστών (spin off εταιρείες) δεν είναι πάντα η καλύτερη στρατηγική για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Επίσης οι ίδιες οι εταιρείες τεχνοβλαστοί χρειάζονται την τεχνογνωσία μεταφοράς τεχνολογίας που έχει ξεκινήσει να αναπτύσσεται.

Η έλλειψη εμπειρίας και συχνά η αδυναμία των Ερευνητικών Φορέων να υποστηρίξουν τις δραστηριότητες Μεταφοράς Τεχνολογίας έχει επίπτωση και στην δημιουργία τεχνοβλαστών υψηλής τεχνολογίας. Η νέα χρηματοδότηση των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας και η αναβάθμιση του Νόμου για την Παιδεία ώστε να διευκολύνει τη Μεταφορά Τεχνολογίας είναι όλα στη σωστή κατεύθυνση.

Startupper.gr: Οι ομάδες αποτελούν βασικό πυρήνα για την επιτυχία μιας εταιρείας. Μιλήστε μας για τη δική σας ομάδα.

Γιώργος Σκρέτας: Πάντα όταν δημιουργείται μια εταιρεία σημαντικό συστατικό για την επιτυχία της αποτελεί η αφοσίωση, η συμπληρωματικότητα, το πάθος και η συλλογική ικανότητα των μελών της ομάδας της. Η βασική ομάδα των συνιδρυτών έχει πια 10 χρόνια γνωριμίας και συνεργασίας, παρόλο που η εταιρία ιδρύθηκε πριν από 4,5 χρόνια, έχει κοινό όραμα και συμπληρωματικές ικανότητες στην τεχνολογία, την μεταφορά τεχνολογίας και την επιχειρηματική ανάπτυξη. Επίσης την εμπλουτίζουμε συνεχώς με καινούργια ταλέντα που κατέχουν υψηλή εξειδίκευση στην απαραίτητη τεχνογνωσία.

Startupper.gr: Τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας που επικεντρώνονται βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα;

Γιώργος Σκρέτας: Ο άμεσος στόχος της εταιρείας είναι να συγκεντρώσει μέσα σε αυτό το χρόνο 5 εκατομμύρια ευρώ για να μπορέσει να ολοκληρώσει το πρόγραμμα ανάπτυξης των μορίων κατά της πλάγιας μυατροφικής σκλήρυνσης καθώς και για να ξεκινήσει τη διαδικασία ανακάλυψης για κάποιες επιπλέον ασθένειες στις οποίες θέλει να στοχεύσει.

Αυτό που θέλει να πετύχει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια είναι μια πρώτη συμφωνία με φαρμακευτική εταιρεία για την από κοινού ανάπτυξη μορίων είτε για την ανακάλυψη μορίων για πρωτεΐνη στόχο δικού της ενδιαφέροντος και, αμέσως μετά, να επιτύχει το πρώτο licensing agreement για τα μόρια της ΠΜΣ.