H στήλη πήρε «άδεια» από τη …σημαία λόγω ονομαστικής εορτής την περασμένη εβδομάδα και σας ζητεί μία «δεύτερη ευκαιρία» προκειμένου να αρχίσετε να τη διαβάζετε εκ νέου.
Τώρα, θα μου πείτε ότι κάνω και ολίγη πλάκα αλλά ειλικρινά νομίζω ότι ένα θέμα που δεν έχουμε συζητήσει αρκετά στο Ελληνικό Startup Οικοσύστημα είναι αυτή η περίφημη «δεύτερη ευκαιρία». Άλλο, βέβαια, που στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχει και τρίτη και τέταρτη ευκαιρία.
Αφορμή για τις σκέψεις περί δεύτερης ευκαιρίας μου έδωσε η επίσκεψη του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκου Μητσοτάκη στο Found.ation και ένα από τα θέματα που είχε η συζήτηση. (Παρεμπιπτόντως, πόσοι θυμούνται ότι πριν ασχοληθεί με την πολιτική πριν περίπου 10-12 χρόνια, ο κ. Μητσοτάκης έκανε επενδύσεις σε Startups; Και μάλιστα μία από τις επενδύσεις είχε και καλή πορεία αν και ο διευθύνων σύμβουλος της θα μείνει στη μνήμη μου επειδή είναι πιο εύκολο να κλείσεις τώρα ραντεβού με τον πρόεδρο της ΝΔ παρά με τον …συγκεκριμένο CEO).
Πίσω στα δικά μας, όμως. Ένα από τα θέματα συζήτησης ήταν το δικαίωμα στη «δεύτερη» ευκαιρία. Στην Ελλάδα, τα μεγαλύτερα προβλήματα δεν είναι η εξεύρεση χρηματοδότησης αλλά το θεσμικό πλαίσιο και η νοοτροπία που υπάρχει. Δεν θα μιλήσω εδώ για τα ασφαλιστικά θέματα και τις υψηλές εισφορές που αποτελούν εμπόδιο για την επιχειρηματικότητα, αλλά αυτό που θέλω να θίξω είναι ότι στην Ελλάδα έχεις μόνο μία ευκαιρία να πετύχεις.
Δυστυχώς, στη χώρα μας υπάρχει η άποψη ότι αν δεν τα καταφέρεις με την πρώτη, είσαι αποτυχημένος! Τόσο σε κοινωνικό επίπεδο όσο και σε επιχειρηματικό. Γιατί δεν φθάνει που ο κοινωνικός περίγυρος σε αντιμετωπίζει περίεργα, παρά το γεγονός ότι κανείς από αυτούς που σε αντιμετωπίζουν με αυτό τον τρόπο δεν έχει δοκιμάσει να κάνει κάτι δικό του, αλλά και το κράτος δεν σου δίνει τη δυνατότητα να ξαναδοκιμάσεις. Τι πιο συνηθισμένο για έναν νέο επιχειρηματία που έκανε ορισμένα λάθη και απέτυχε να βρεθεί να χρωστά στην Εφορία ή να είναι στον Τειρεσία. Κάτι που συνήθως σημαίνει ότι δεν μπορεί να ξανά-δημιουργήσει κάποια επιχείρηση. Βέβαια, για να προλάβω τα σχόλια, καταλαβαίνω ότι το σύστημα έγινε κατ’ αυτόν τον τρόπο ώστε να αποφεύγονται τα κατ’ εξακολούθηση «κανόνια» επιτήδειων, αλλά το πρόβλημα είναι ότι η «μπάλα» τους παίρνει όλους. Και αυτό δεν είναι σωστό.
Στο εξωτερικό, και δη στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αποτυχία θεωρείται μάθημα και σε πολλές περιπτώσεις δύσκολα οι επενδυτές εμπιστεύονται μία ομάδα από επίδοξους επιχειρηματίες που δεν έχουν αποτύχει στο παρελθόν. Το πάθημα που έγινε μάθημα είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο υποστηρίζουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όπου κατά μέσο όρο ένας πετυχημένος επιχειρηματίας έχει πρώτα αποτύχει 2,3 φορές!
Επιπλέον, στο εξωτερικό είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο funds να χρηματοδοτούν εκ νέου μία ομάδα που απέτυχε σε κάποιο άλλο εγχείρημα της. Και μάλιστα, συνήθως, οι επενδυτές είναι οι ίδιοι! Αρκεί να καταλάβουν ότι το μάθημα έγινε πάθημα.
Στην Ελλάδα, αυτό, όπως καταλαβαίνετε όλοι, μοιάζει ως αστείο να το υποστηρίξει κάποιος. Αλλά, είναι κάτι που πρέπει να προωθήσουμε. Και ιδίως το κράτος έχει σημαντικό ρόλο να παίξει προς αυτή την κατεύθυνση, δημιουργώντας το πλαίσιο εκείνο που θα επιτρέψει να δίνεται μία δεύτερη ευκαιρία. Και μία τρίτη και μία τέταρτη θα έλεγα…
