Στην τόνωση επενδυτικών σχημάτων της αγοράς που χρηματοδοτούν νεοφυείς επιχειρήσεις αναφέρθηκε μεταξύ άλλων εκπρόσωπος του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες (12/11) με αφορμή νέα μελέτη του μελέτη, στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Η μελέτη, με τίτλο “Ενίσχυση της αποταμίευσης και ανάπτυξη με μοχλό την κεφαλαιαγορά”, επισημαίνει σε γενικές γραμμές το αποταμιευτικό και επενδυτικό «κενό» που καταγράφηκε πρόσφατα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες και αναδεικνύει τη σημασία για τόνωση των εγχώριων επενδύσεων μέσα από πρωτοβουλίες για την ενδυνάμωση της εγχώριας κεφαλαιαγοράς. Ειδικότερα, εξετάζεται η ευρωπαϊκή εμπειρία για την παροχή φορολογικών κινήτρων για εγχώριες επενδύσεις ιδιωτών μέσω της κεφαλαιαγοράς, και διατυπώνεται ενδεικτική πρόταση για την παροχή παρόμοιων κινήτρων στην Ελλάδα.
Η ενδεικτική πρόταση περιλαμβάνει αφενός στοχευμένα φορολογικά κίνητρα για μακροχρόνιες επενδύσεις ιδιωτών σε εγχώριους τίτλους (π.χ. Α/Κ εσωτερικού) και τομείς προτεραιότητας όπως μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εταιρείες με προσανατολισμό σε καινοτομία, οχήματα Venture Capital, «πράσινες» επενδύσεις και υποδομές στη βάση καλών πρακτικών της ΕΕ, και αφετέρου ασφαλιστική μεταρρύθμιση με ενίσχυση των κεφαλαιοποιητικών πυλώνων του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Ενίσχυση Επενδύσεων σε VCs
Στο πεδίο των οχημάτων Venture Capital, η μελέτη επισημαίνει ότι η τόνωση αυτών και των επενδύσεών τους εξυπηρετεί διττό σκοπό. Στο σκέλος της προσφοράς, συμβάλει στην αποτελεσματικότερη κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων μέσα από κριτήρια της αγοράς, ενώ στο σκέλος της ζήτησης πόρων, διευκολύνει την καινοτομία και βελτίωση στην εταιρική διακυβέρνηση των εγχώριων startups με προοπτική μεγέθυνσής τους.
Σύμφωνα με τον Ι.Ο.Β.Ε., οι επενδύσεις μέσω οχημάτων Venture Capital μπορούν να ενισχυθούν μέσα από την αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών Χρηματοοικονομικών Εργαλείων (ESIF Financial Instruments). Πρόκειται για Ταμεία που χρηματοδοτούνται τριμερώς από την ΕΕ, εθνικούς πόρους και ιδιώτες επενδυτές, υπό την διαχείριση υπερεθνικών φορέων όπως το EIF και που σε συνεργασία με χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές (π.χ. Venture Capital Funds) αναλαμβάνουν την υλοποίηση των συμμετοχών σε επιλεγμένες startups με κριτήρια αγοράς.
Για το λόγο αυτό, η μελέτη προτείνει την αύξηση της εθνικής συμμετοχής σε στοχευμένα επενδυτικά εργαλεία όπως το ESIF – FoF με έμφαση σε κλάδους τεχνολογίας, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ανάπτυξης υποδομών και δικτύων. Εναλλακτικά, μπορούν να θεσπιστούν φορολογικά κίνητρα για συμμετοχή ιδιωτών σε στοχευμένα εργαλεία ESIF που θα αυξήσει τη μόχλευση και την αποτελεσματικότητα. Εκτός αυτού, προτείνεται η παροχή κινήτρων για επενδύσεις ιδιωτών απ’ευθείας σε οχήματα τύπου Venture Capital.
Το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σύμφωνα με τη μελέτη, αποτελεί το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου παρέχεται έκπτωση στο φόρο εισοδήματος από 30% έως και 50% του ύψους των επενδύσεων ιδιωτών σε σχήματα τύπου Venture Capital (EIS, SEIS, SITR, VCT), για ελάχιστη διακράτηση από 3 έως 5 έτη και έως ένα πλαφόν επένδυσης από 100 χιλ. έως 1 εκατ. λιρών.
Αντίστοιχα κίνητρα θα μπορούσαν να εξεταστούν και στην περίπτωση της Ελλάδας, υπό προϋποθέσεις, όπως οι τοποθετήσεις να είναι σε εγχώριες νεοφυείς εταιρείες, ο προσανατολισμός τους να είναι σε κλάδους συμβατούς με τους κανόνες της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων, να υπάρχει ελάχιστος ορίζοντας διακράτησης και πλαφόν στην έκπτωση ως ποσοστό του δηλωθέντος εισοδήματος και η διαχείριση να γίνεται με κριτήρια αγοράς. Εναλλακτικά, προτείνονται φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε Ταμεία
διαπραγματεύσιμα σε οργανωμένη αγορά (ETFs) με προσανατολισμό σε αντίστοιχες ΜμΕ.
Γενικότερα, ο Ι.Ο.Β.Ε. τονίζει ότι τα φορολογικά κίνητρα σε εγχώριες επενδύσεις συμβάλλουν τόσο στην μείωση (σε ισοδύναμους όρους) των υψηλών οριακών φορολογικών συντελεστών για μεσαία/υψηλά εισοδήματα, όσο και στη μείωση των κινήτρων για απόκρυψη εισοδημάτων και αποκλειστικής επένδυσής τους στο εξωτερικό.
Για την αποτελεσματική εφαρμογή τέτοιων κινήτρων, απαιτείται σχέδιο δράσης στη βάση τριών βημάτων. Αρχικά, κρίνεται σκόπιμο να προσδιοριστούν οι ανάγκες των εγχώριων ΜμΕ για χρηματοδότηση (ζήτηση) και το χρηματοδοτικό κενό. Στη συνέχεια απαιτείται η καταγραφή των υπαρχόντων επενδυτικών οχημάτων και εργαλείων χρηματοδότησης. Στη βάση των παραπάνω, είναι δυνατός ο παραμετρικός σχεδιασμός φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις από ιδιώτες σε οχήματα χρηματοδότησης startups, με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση των εξειδικευμένων επενδυτικών εργαλείων.
